Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Terrence Vance "Terry" Gilliam (d. 22 Kasım 1940, Minnesota), İngiliz senarist, yönetmen, animatör, oyuncu ve Monty Python tiyatro grubu üyesi.
Terry Gilliam | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Terrence Vance Gilliam 22 Kasım 1940 Minneapolis, Minnesota, ABD |
| Milliyet | İngiliz |
| Meslek | Oyuncu, animatör, yönetmen, film yapımcısı, prodüktör, senarist |
| Etkin yıllar | 1967–günümüz |
| Evlilik | Maggie Weston (1973–günümüz) |
| Çocuk(lar) | Amy (d. 1978) Holly (d. 1980) Harry (d. 1988) |
Gilliam yönettiği filmlerle tanınır; Time Bandits (1981), Brazil (1985), The Fisher King (1991), and 12 Monkeys (1995). 1968 yılında İngiliz vatandaşlığına kabul edilmiştir.
Hayatı
Kendi deyimi ile Huckleberry Finn/Tom Sawyer tarzı bir çocukluk geçiren Terry Gilliam, ailesinin Los Angeles'a taşınmasıyla, Hollywood'u tanıdı. Film endüstrisinin nasıl işlediğini öğrendi ve gelecekte sahip olacağı Hollywood karşıtı düşüncelerinin temelini atmış oldu. Bir yandan da resim ve karikatür yeteneğini geliştirdi. Occidental College'da Fizik eğitimine başladı ve daha sonra fizik eğitimini bırakıp siyaset eğitimine başladı. Okulunun son yılında, okul hayatı boyunca çıkarmış olduğu okul dergisinin bir kopyasını, o sıralar Help! dergisini çıkartmakta olan ve ileride Brazil filmindeki bir karakterin esin noktası olan usta mizahçı Harvey Kurtzman'a gönderdi. Kurtzman, Terry Gilliam'ın yapıtlarından çok etkilendi ve Help! için çalışmasını önerdi. Sonraki üç senesini, düşük bir ücretle Help! magazinde yazarak ve çizerek geçirdi. Bu arada Monty Python ekibine doğru ilk adım gerçekleşti ve John Cleese ile tanıştı. Askerliğini yaptıktan sonra Help! Magazine dönmedi ve Amerika Birleşik Devletleri'ni terk etme kararını aldı. Otostop ve motosiklet ile yaptığı altı aylık Avrupa gezisi'ni Paris'te sonlandırdı. Bir süre animatörlük ile uğraştı ve sonra tekrar New York'a döndü. Burada bir reklam ajansında çalışmaya başladı.
Bu sırada polis ekiplerinin bir grup iyi niyetli protestocunun arasına dalıp, kendisi dahil pek çok kişiyi hırpaladığı bir olayın içine düştüğü ve "Cehennemi tattığım ilk an oldu dediği talihsiz bir olay sonucu ABD'yi tamamen terk etme kararını aldı. Muhtemelen bu olay Terry Gilliam sinemasında önemli bir yer tuttu.
Daha sonra eşi ile birlikte İngiltere'ye giden Terry Gilliam, Londra'ya yerleşti ve John Cleese ile temasa geçerek Televizyon işine başladı. Terry Jones, Eric Idle ve Michael Palin'in de rol aldığı Do Not Adjust Your Set (Televizyonunuzun ayarlarıyla oynamayın) adlı komedi şovuna katıldı. Böylece Monty Python ekibinin kuruldu. Monty Python's Flying Circus adlı sıra dışı komedi dizisinin sanat yönetmenliğini üstlendi. Aynı zamanda skeçlerin yazımında katkısı oldu ve skeçlerin birçoğunda oynama fırsatı oldu (Monty Python filmlerinde genellikle bütün roller - bayan rolleri de dahil - ekip tarafından üstlenildi).
And now something completely different (Ve şimdi tamamen farklı bir şey - 1971) ve terry Jones ile birlikte yönettiği Monty Python and the Holy Grail (Monty Python ve Kutsal Kadeh - 1975) filmleriyle sinema dünyasına adımını atmış oldu. Monty python ekibinin birlikte yazdığı ve oynadığı (kişi başına ortalama 4 rol düşmektedir. Rekor 10 ayrı rol ile Michael palin'e aittir.) bu filmler ve daha sonraki eserleri, kimilerince Komedi Sinemasının en başarılı örnekleri olarak, kimilerince de dünyanın en saçma filmleri olarak görülse de birinci görüşü savunanlar, belirgin bir şekilde fazla oldu.
1970'li yıllardaki son çalışması olan Jabberwocky (1977), Monty Python ekibinden bağımsız olarak çektiği ilk film oldu. Fantastik bir Orta Çağ komedisi olan bu filmde baş rolü Monty Python ekibinden Michael Palin üstlendi. 1980lere gelindiğinde, teknik ve mizahi yönden tecrübelerini artıran Gilliam, Time Bandits (1981) ile ilk büyük prodüksiyonlarından birini gerçekleştirmiş oldu. Monty Python ekibi ile gerçekleştirdiği The Crimson Permanent Assurance (Kızıl Sigorta - 1983) filminden sonra, Time Bandits filminin başarısından da cesaret alarak kimilerince en görkemli, en keskin ve en başarılı filmi olan ve kısa sürede Kült Film statüsüne giren Brazil (1985) filmini çekti. Devlet yönetiminin tam bir kabusa dönüştüğü, bürokrasinin ve kâğıt işlerinin tüm insanlığı tehdit ettiği, Kafka ve Orwell esintilerini taşıyan bu filmi o dönem için oldukça yüksek bir bütçeye mal ederek Sinema dünyasının en başarılı filmini çekmekle kalmadı, yapım şirketleri ile de arasının bozulmasına sebep oldu. Bu filme o kadar çok önem veriyordu ki, filmin her an berbat olması korkusuyla, stresin birleşmesi sonucu, çekimlerin sonuna doğru yürüme kabiliyetini geçici olarak kaybetti. Brazil'i takiben bir Avusturya efsanesi haline gelen Baron von Munchausen'ın akıl almaz maceralarından birini anlatan Adventures of Baron Munchausen, The (Baron Munchausen'in Serüvenleri - 1989) filmini çekti. Yüksek bir bütçe ile çekilen bu film, pek çok Terry Gilliam filminde olduğu gibi yapımcıların engellerine rağmen çekilip vizyona girdi ancak beklenen gişe hasılatını yakalayamadı. Hikâye açısından olduğu kadar Teknik ve oyunculuk açısından da bir Terry Gilliam klasiği sayılan bu filmin değeri çok sonra anlaşıldı. Bundan sonra birkaç proje ile ilgilenen Gilliam, hiçbirini gerçekleştirmeden Fisher King, The (Balıkçı Kral - 1991) filmini hayata geçirdi. Robin Williams ve Jeff Bridges'in en başarılı performanslarından olarak kabul edilen film, aynı zamanda Terry Gilliam'ın da en başarılı yapımlarından oldu. Bunu bir başka başyapıt olan Twelve Monkeys (12 Maymun 1995) izledi. La Jetee adlı bir kısa filmden esinlenilerek yapılan bu filmde Terry Gilliam yine yıldızlarla çalıştı ve yapımcıları delirtmek için elinden geleni yaptı. Bir bilimkurgu klasiği olarak anılan bu filmde Terry Gilliam sinemasının belirgin özellikleri sonuna kadar korundu. Bu filmi iki uyuşturucu bağımlısının sıra dışı bir Amerika yolculuğunu anlatan sıra dışı bir kara komedi olan Las Vegas'ta Korku ve Nefret (1998) geldi. Diğer filmleri arasında biraz sessiz kalmasına rağmen paranoyak bir Amerikan toplumunu anlatan bu filmde Terry Gilliam'ın sivri anlatımı yine en önde yerini almıştır.
2001 yılında yıllardan beri hayalini kurduğu The Man Who Killed Don Quixote (Don Kişot'u Öldüren Adam) filminin çekimlerine başladı. Londra ve İspanya'da çekimleri yapılan bu filmin özellikle İspanya ayağında meydana gelen talihsizliklere uzun süre direnen Gilliam, sonunda filmi askıya almaya karar vermiştir. Filmi çekmeyi başaramasalar da filmin yapım (yapılamama) öyküsünü anlatan Lost in the La Mancha (Mancha'da Kaybolanlar - 2001) belgeseli en az film kadar ilgi gördü.
Brothers Grimm (Grimm Kardeşler - 2004) filminin çekimlerini Prag'da tamamlayan Gilliam, Terry Pratchet'ın aynı adlı kitabından uyarlanan Good Omens (İyi Kehanetler - 2004) filminin çekimlerini sürdürmektedir.
Filmlerinde sürekli olarak devlet yönetimlerini, bürokrasiyi ve sürekli izlenen tek tip insan yaratma yolundaki dünyayı eleştirmekten çekinmeyen Gilliam, sinemanın anarşist yönetmenlerinden biri olarak gösterilir. Kimileri de Hollywood'un en büyük kehanetlerinde bulunduğu'nu söylemekte ancak Gilliam Ben bir Hollywood yönetmeni değilim diyerek bu görüşleri reddetmektedir. Şövalyelerin filmlerinde önemli yerleri vardır. Sistem tarafından unutulmuş ancak sistemi koruma sözüne bağlı kalan savaşçıları kullanır. Rüyaların ve hayal dünyasının da Terry Gilliam sinemasının temel özellikleridir diyebiliriz. İnsanın yarattığı teknolojinin insanlığın en büyük korkusu olduğunu ve insanlığın sonunun bundan dolayı olacağını savunduğunu pek çok filminde görebiliriz. Bütün bunlardan bahsederken çocuksu bir hikâye tarzını elden bırakmamaktadır. Monty Python ekibi ile birlikte geçirdiği yıllardan kalma karanlık bir mizah anlayışı ise Gİlliam filmlerinin her karesinde kendisini göstermekte bütün bu özellikleri ile birleşip Terry Gİlliam'ı sinema tarihinin en sıra dışı, en başarılı ve en eleştirel yönetmenlerinden biri yapmaktadır.
Filmografi
- Monty Python and the Holy Grail (1975)
- Jabberwocky (1977)
- (1981)
- Brazil (1985)
- The Adventures of Baron Munchausen (1988)
- (1991)
- 12 Monkeys (1995)
- Fear and Loathing in Las Vegas (1998)
- (2005)
- (2005)
- The Imaginarium of Doctor Parnassus (2009)
- Sıfır Teorisi (2013)
- Kısa film
- Storytime (1968) (animasyon)
- The Miracle Of Flight (1974) (animasyon)
- The Crimson Permanent Assurance (1983)
- Reklam filmleri
- Secret Tournament (2002)
- The Rematch (2002)
Kaynakça
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Terry Gilliam ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- IMDb'de Terry Gilliam
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Terrence Vance Terry Gilliam d 22 Kasim 1940 Minnesota Ingiliz senarist yonetmen animator oyuncu ve Monty Python tiyatro grubu uyesi Terry GilliamSan Diego Comic Con International 2009 DogumTerrence Vance Gilliam 22 Kasim 1940 83 yasinda Minneapolis Minnesota ABDMilliyetIngilizMeslekOyuncu animator yonetmen film yapimcisi produktor senaristEtkin yillar1967 gunumuzEvlilikMaggie Weston 1973 gunumuz Cocuk lar Amy d 1978 Holly d 1980 Harry d 1988 Gilliam yonettigi filmlerle taninir Time Bandits 1981 Brazil 1985 The Fisher King 1991 and 12 Monkeys 1995 1968 yilinda Ingiliz vatandasligina kabul edilmistir Terry GilliamHayatiKendi deyimi ile Huckleberry Finn Tom Sawyer tarzi bir cocukluk geciren Terry Gilliam ailesinin Los Angeles a tasinmasiyla Hollywood u tanidi Film endustrisinin nasil isledigini ogrendi ve gelecekte sahip olacagi Hollywood karsiti dusuncelerinin temelini atmis oldu Bir yandan da resim ve karikatur yetenegini gelistirdi Occidental College da Fizik egitimine basladi ve daha sonra fizik egitimini birakip siyaset egitimine basladi Okulunun son yilinda okul hayati boyunca cikarmis oldugu okul dergisinin bir kopyasini o siralar Help dergisini cikartmakta olan ve ileride Brazil filmindeki bir karakterin esin noktasi olan usta mizahci Harvey Kurtzman a gonderdi Kurtzman Terry Gilliam in yapitlarindan cok etkilendi ve Help icin calismasini onerdi Sonraki uc senesini dusuk bir ucretle Help magazinde yazarak ve cizerek gecirdi Bu arada Monty Python ekibine dogru ilk adim gerceklesti ve John Cleese ile tanisti Askerligini yaptiktan sonra Help Magazine donmedi ve Amerika Birlesik Devletleri ni terk etme kararini aldi Otostop ve motosiklet ile yaptigi alti aylik Avrupa gezisi ni Paris te sonlandirdi Bir sure animatorluk ile ugrasti ve sonra tekrar New York a dondu Burada bir reklam ajansinda calismaya basladi Bu sirada polis ekiplerinin bir grup iyi niyetli protestocunun arasina dalip kendisi dahil pek cok kisiyi hirpaladigi bir olayin icine dustugu ve Cehennemi tattigim ilk an oldu dedigi talihsiz bir olay sonucu ABD yi tamamen terk etme kararini aldi Muhtemelen bu olay Terry Gilliam sinemasinda onemli bir yer tuttu Daha sonra esi ile birlikte Ingiltere ye giden Terry Gilliam Londra ya yerlesti ve John Cleese ile temasa gecerek Televizyon isine basladi Terry Jones Eric Idle ve Michael Palin in de rol aldigi Do Not Adjust Your Set Televizyonunuzun ayarlariyla oynamayin adli komedi sovuna katildi Boylece Monty Python ekibinin kuruldu Monty Python s Flying Circus adli sira disi komedi dizisinin sanat yonetmenligini ustlendi Ayni zamanda skeclerin yaziminda katkisi oldu ve skeclerin bircogunda oynama firsati oldu Monty Python filmlerinde genellikle butun roller bayan rolleri de dahil ekip tarafindan ustlenildi And now something completely different Ve simdi tamamen farkli bir sey 1971 ve terry Jones ile birlikte yonettigi Monty Python and the Holy Grail Monty Python ve Kutsal Kadeh 1975 filmleriyle sinema dunyasina adimini atmis oldu Monty python ekibinin birlikte yazdigi ve oynadigi kisi basina ortalama 4 rol dusmektedir Rekor 10 ayri rol ile Michael palin e aittir bu filmler ve daha sonraki eserleri kimilerince Komedi Sinemasinin en basarili ornekleri olarak kimilerince de dunyanin en sacma filmleri olarak gorulse de birinci gorusu savunanlar belirgin bir sekilde fazla oldu 1970 li yillardaki son calismasi olan Jabberwocky 1977 Monty Python ekibinden bagimsiz olarak cektigi ilk film oldu Fantastik bir Orta Cag komedisi olan bu filmde bas rolu Monty Python ekibinden Michael Palin ustlendi 1980lere gelindiginde teknik ve mizahi yonden tecrubelerini artiran Gilliam Time Bandits 1981 ile ilk buyuk produksiyonlarindan birini gerceklestirmis oldu Monty Python ekibi ile gerceklestirdigi The Crimson Permanent Assurance Kizil Sigorta 1983 filminden sonra Time Bandits filminin basarisindan da cesaret alarak kimilerince en gorkemli en keskin ve en basarili filmi olan ve kisa surede Kult Film statusune giren Brazil 1985 filmini cekti Devlet yonetiminin tam bir kabusa donustugu burokrasinin ve kagit islerinin tum insanligi tehdit ettigi Kafka ve Orwell esintilerini tasiyan bu filmi o donem icin oldukca yuksek bir butceye mal ederek Sinema dunyasinin en basarili filmini cekmekle kalmadi yapim sirketleri ile de arasinin bozulmasina sebep oldu Bu filme o kadar cok onem veriyordu ki filmin her an berbat olmasi korkusuyla stresin birlesmesi sonucu cekimlerin sonuna dogru yurume kabiliyetini gecici olarak kaybetti Brazil i takiben bir Avusturya efsanesi haline gelen Baron von Munchausen in akil almaz maceralarindan birini anlatan Adventures of Baron Munchausen The Baron Munchausen in Seruvenleri 1989 filmini cekti Yuksek bir butce ile cekilen bu film pek cok Terry Gilliam filminde oldugu gibi yapimcilarin engellerine ragmen cekilip vizyona girdi ancak beklenen gise hasilatini yakalayamadi Hikaye acisindan oldugu kadar Teknik ve oyunculuk acisindan da bir Terry Gilliam klasigi sayilan bu filmin degeri cok sonra anlasildi Bundan sonra birkac proje ile ilgilenen Gilliam hicbirini gerceklestirmeden Fisher King The Balikci Kral 1991 filmini hayata gecirdi Robin Williams ve Jeff Bridges in en basarili performanslarindan olarak kabul edilen film ayni zamanda Terry Gilliam in da en basarili yapimlarindan oldu Bunu bir baska basyapit olan Twelve Monkeys 12 Maymun 1995 izledi La Jetee adli bir kisa filmden esinlenilerek yapilan bu filmde Terry Gilliam yine yildizlarla calisti ve yapimcilari delirtmek icin elinden geleni yapti Bir bilimkurgu klasigi olarak anilan bu filmde Terry Gilliam sinemasinin belirgin ozellikleri sonuna kadar korundu Bu filmi iki uyusturucu bagimlisinin sira disi bir Amerika yolculugunu anlatan sira disi bir kara komedi olan Las Vegas ta Korku ve Nefret 1998 geldi Diger filmleri arasinda biraz sessiz kalmasina ragmen paranoyak bir Amerikan toplumunu anlatan bu filmde Terry Gilliam in sivri anlatimi yine en onde yerini almistir 2001 yilinda yillardan beri hayalini kurdugu The Man Who Killed Don Quixote Don Kisot u Olduren Adam filminin cekimlerine basladi Londra ve Ispanya da cekimleri yapilan bu filmin ozellikle Ispanya ayaginda meydana gelen talihsizliklere uzun sure direnen Gilliam sonunda filmi askiya almaya karar vermistir Filmi cekmeyi basaramasalar da filmin yapim yapilamama oykusunu anlatan Lost in the La Mancha Mancha da Kaybolanlar 2001 belgeseli en az film kadar ilgi gordu Brothers Grimm Grimm Kardesler 2004 filminin cekimlerini Prag da tamamlayan Gilliam Terry Pratchet in ayni adli kitabindan uyarlanan Good Omens Iyi Kehanetler 2004 filminin cekimlerini surdurmektedir Filmlerinde surekli olarak devlet yonetimlerini burokrasiyi ve surekli izlenen tek tip insan yaratma yolundaki dunyayi elestirmekten cekinmeyen Gilliam sinemanin anarsist yonetmenlerinden biri olarak gosterilir Kimileri de Hollywood un en buyuk kehanetlerinde bulundugu nu soylemekte ancak GilliamBen bir Hollywood yonetmeni degilimdiyerek bu gorusleri reddetmektedir Sovalyelerin filmlerinde onemli yerleri vardir Sistem tarafindan unutulmus ancak sistemi koruma sozune bagli kalan savascilari kullanir Ruyalarin ve hayal dunyasinin da Terry Gilliam sinemasinin temel ozellikleridir diyebiliriz Insanin yarattigi teknolojinin insanligin en buyuk korkusu oldugunu ve insanligin sonunun bundan dolayi olacagini savundugunu pek cok filminde gorebiliriz Butun bunlardan bahsederken cocuksu bir hikaye tarzini elden birakmamaktadir Monty Python ekibi ile birlikte gecirdigi yillardan kalma karanlik bir mizah anlayisi ise GIlliam filmlerinin her karesinde kendisini gostermekte butun bu ozellikleri ile birlesip Terry GIlliam i sinema tarihinin en sira disi en basarili ve en elestirel yonetmenlerinden biri yapmaktadir FilmografiMonty Python and the Holy Grail 1975 Jabberwocky 1977 1981 Brazil 1985 The Adventures of Baron Munchausen 1988 1991 12 Monkeys 1995 Fear and Loathing in Las Vegas 1998 2005 2005 The Imaginarium of Doctor Parnassus 2009 Sifir Teorisi 2013 Kisa filmStorytime 1968 animasyon The Miracle Of Flight 1974 animasyon The Crimson Permanent Assurance 1983 Reklam filmleriSecret Tournament 2002 The Rematch 2002 Kaynakca BBC Music 24 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2015 Outstanding British Contribution To Cinema in 1988 BAFTA org 23 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2019 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Terry Gilliam ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir IMDb de Terry Gilliam