Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Thomas Isidore Noël Sankara (21 Aralık 1949 - 15 Ekim 1987), Burkina Fasolu asker ve siyasetçi. Sankara, Afrika kıtası ülkesi Yukarı Volta'da (isim değişikliği sonrası Burkina Faso) 1983-1987 yılları arasındaki devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Bu süreçte 1984 yılına kadar Yukarı Volta devlet başkanı olan Sankara, gerçekleştirdiği isim değişikliği sonrasında 1984 ile 1987 yılları arasında Burkina Faso devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.
| Thomas Sankara | |
|---|---|
| 5. Burkina Faso Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 4 Ağustos 1983 - 15 Ekim 1987 | |
| Yerine geldiği | Jean-Baptiste Ouédraogo |
| Yerine gelen | Blaise Compaoré |
| Yukarı Volta Başbakanı | |
| Görev süresi 10 Ocak 1983 - 17 Mayıs 1983 | |
| Başkan | Jean-Baptiste Ouédraogo |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 21 Aralık 1949 , Fransız Batı Afrikası |
| Ölüm | 15 Ekim 1987 (37 yaşında) Ouagadougou, Burkina Faso |
| İmzası |  |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Yukarı Volta (1966-1984)  Burkina Faso (1984-1987) |
| Hizmet yılları | 1966-1987 |
| Çatışma/savaşları | Agacher Şeridi Savaşı |
Yaşamı
Afrika'nın Che Guevara'sı olarak da bilinen Sankara, 1949'da o zamanki adıyla Yukarı Volta'da dünyaya geldi. Fas, Fransa ve Madagaskar'da subay olarak eğitim gördükten sonra 1980 yılında Albay Saye Zerbo'nun yönetimindeki askerî darbeye katıldı. Hükûmette devlet bakanlığı kazanan Sankara kısa süre sonra solcu görüşleri nedeniyle görevden alındı. 7 Kasım 1982'de Jean-Baptiste Ouédraogo'nun yönetiminde yapılan darbe sonucu Ocak 1983'te başbakanlık görevini üstlenen Sankara, Mayıs 1983'te başka önde gelen isimlerle birlikte görevinden uzaklaştırıldı ve ev hapsine alındı. Bu kitle eylemlerine neden oldu. Blaise Compaoré'nin Ağustos 1983'te gerçekleştirdiği yeni bir darbeyle Sankara devlet başkanlığı görevini üstlendi.
Sankara ülkenin ekonomik ve kültürel kalkınmasına yönelik giriştiği kampanyayla ve bireysel çıkarlar peşinde koşmayışıyla uluslararası bir prestij kazandı. Sosyalist bir devrimci olan Sankara kullandığı Ya Anavatan ya ölüm, biz kazanacağız sloganı doğrultusunda politikasını uygulamış, bu süreçte de Küba modelinden ve Gana devlet başkanı Jerry Rawlings'den etkilenmiştir. Planlı ekonomi aracılığıyla sosyalist bir kalkınma modeli uygulayarak ülkeyi yoksulluktan kurtarmaya çalıştı. Çok sayıda kadının da hükûmette olduğu Sankara döneminde, kadın hakları konusunda da önemli adımlar atıldı. Kadın sünnetini yasakladı, çok eşliliğe karşı çıktı ve doğum kontrolünün yaygınlaştırılmasını savundu. AIDS'i Afrika için büyük bir tehdit olarak gören ilk devlet Burkina Faso oldu. Ülkede çölleşmeye ve ormanların tahribine karşı kampanyalar başlatıldı. Hükûmetin elindeki Mercedesler satılarak, bakanlara makam aracı olarak Renault 5 marka otomobiller tahsis edildi. Kabile şeflerinin kendi adlarına haraç toplamak ve tabiyetindekilere angarya yüklemek gibi ayrıcalıkları kaldırıldı. Başkent Ouagadougou'daki bir ordu deposu ülkenin tüm halka açık ilk süpermarketi haline getirildi. Ülkede kendisi tarafından gerçekleştirilen devrimin yıl dönümünde, 4 Ağustos 1984 yılında, ülkenin Yukarı Volta olan adını onurlu insanların yaşadığı vatan anlamına gelen Burkina Faso olarak değiştirmiştir. İsim değişikliğine paralel olarak yeni bir bayrak ve yeni bir ulusal marş kabul edilmiştir.
Yerli malları kullanmaya teşvik edici çalışmalar yapılarak, hükûmet görevlilerinin yabancı kumaşlardan giysiler yerine faso dan dani adlı geleneksel kıyafeti giymeleri istendi. Ülkenin ekonomik olarak Fildişi Sahili'ne bağımlı güneybatısının ulusal ekonomiyle bütünleştirilmesine girişildi. Ancak Sankara'nın çabalarına karşın ekonomik hayatta önemli bir düzelme olmadı.
Hoşnutsuzluğun artması sonucu 15 Ekim 1987'de kendisini bir dönem başkanlığa taşıyan Blaise Compaoré'nin yönetiminde Halk Cephesi ismiyle örgütlenmiş bir grup, darbe yaptı ve Sankara görevden uzaklaştırıldı. Darbe sırasında çıkan çatışmalarda Sankara da hayatını kaybetti. Ölümünün ardından Compaoré'nin sorumlu tutulduğu süreçte ölümün doğal yollardan gerçekleştiği söylendi ve bu darbeye sebep olarak iktidarında ülkeyi kargaşaya sürükleyecek politikalar yürüttüğü söylendi.
Michel Kafando'nun devlet başkanlığı döneminde, Mart 2015'te Burkina Faso, Sankara'nın mezarının tekrar açılarak otopsi yapılmasını karar vermiş, yapılan ilk incelemelerde birçok kurşun izine rastlandığı ifade edilmiştir. Bu süreçte Sankara'nın eşi, mezarının Sankara'ya ait olamayacağını bildirmiş, kendisinin Daghnoen mezarlığına gömülmediğini bilinmeyen bir yerde gömülü olduğunu beyan etmiştir. Makamlar DNA testi için verilerin Fransa'ya gönderildiğini açıklamıştır.
Kaynakça
- ^ Abiola Irele, Biodun Jeyifo: The Oxford Encyclopedia of African Thought (Band 2). Oxford University Press, Oxford 2010
- ^ AnaBritannica 1988 Dünya Almanağı. Ana Yayıncılık A.Ş. ve Encyclopaedia Britannica INC. 1988. s. 30.
- ^ "Sankara'nın mezarının açılmasına karar verildi". 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2016.
- ^ "Sankara'nın ölümündeki perde 28 yıl sonra aralanıyor". 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2016.
Dış bağlantılar
- Sankara'nın ölümünün ardındaki sis perdesi aralanıyor 4 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sankara – The upright man. (Fransızca: L’homme intègre. Almanca: Thomas Sankara – Der Che Schwarzafrikas.) Sankara Belgeseli, Fransa, 2006, 52 dakika, Reji: Robin Shuffield, Almanya Yayını: 6 Ekim 2007 Sankara - Siyahi Afrika'nın Che'si - Online Video 4 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Thomas Isidore Noel Sankara 21 Aralik 1949 15 Ekim 1987 Burkina Fasolu asker ve siyasetci Sankara Afrika kitasi ulkesi Yukari Volta da isim degisikligi sonrasi Burkina Faso 1983 1987 yillari arasindaki devlet baskanligi makaminda bulunmustur Bu surecte 1984 yilina kadar Yukari Volta devlet baskani olan Sankara gerceklestirdigi isim degisikligi sonrasinda 1984 ile 1987 yillari arasinda Burkina Faso devlet baskanligi makaminda bulunmustur Thomas Sankara5 Burkina Faso Devlet BaskaniGorev suresi 4 Agustos 1983 15 Ekim 1987Yerine geldigi Jean Baptiste OuedraogoYerine gelen Blaise CompaoreYukari Volta BasbakaniGorev suresi 10 Ocak 1983 17 Mayis 1983Baskan Jean Baptiste OuedraogoKisisel bilgilerDogum 21 Aralik 1949 Fransiz Bati AfrikasiOlum 15 Ekim 1987 37 yasinda Ouagadougou Burkina FasoImzasiAskeri hizmetiBagliligi Yukari Volta 1966 1984 Burkina Faso 1984 1987 Hizmet yillari 1966 1987Catisma savaslari Agacher Seridi SavasiYasamiAfrika nin Che Guevara si olarak da bilinen Sankara 1949 da o zamanki adiyla Yukari Volta da dunyaya geldi Fas Fransa ve Madagaskar da subay olarak egitim gordukten sonra 1980 yilinda Albay Saye Zerbo nun yonetimindeki askeri darbeye katildi Hukumette devlet bakanligi kazanan Sankara kisa sure sonra solcu gorusleri nedeniyle gorevden alindi 7 Kasim 1982 de Jean Baptiste Ouedraogo nun yonetiminde yapilan darbe sonucu Ocak 1983 te basbakanlik gorevini ustlenen Sankara Mayis 1983 te baska onde gelen isimlerle birlikte gorevinden uzaklastirildi ve ev hapsine alindi Bu kitle eylemlerine neden oldu Blaise Compaore nin Agustos 1983 te gerceklestirdigi yeni bir darbeyle Sankara devlet baskanligi gorevini ustlendi Sankara ulkenin ekonomik ve kulturel kalkinmasina yonelik giristigi kampanyayla ve bireysel cikarlar pesinde kosmayisiyla uluslararasi bir prestij kazandi Sosyalist bir devrimci olan Sankara kullandigi Ya Anavatan ya olum biz kazanacagiz slogani dogrultusunda politikasini uygulamis bu surecte de Kuba modelinden ve Gana devlet baskani Jerry Rawlings den etkilenmistir Planli ekonomi araciligiyla sosyalist bir kalkinma modeli uygulayarak ulkeyi yoksulluktan kurtarmaya calisti Cok sayida kadinin da hukumette oldugu Sankara doneminde kadin haklari konusunda da onemli adimlar atildi Kadin sunnetini yasakladi cok eslilige karsi cikti ve dogum kontrolunun yayginlastirilmasini savundu AIDS i Afrika icin buyuk bir tehdit olarak goren ilk devlet Burkina Faso oldu Ulkede collesmeye ve ormanlarin tahribine karsi kampanyalar baslatildi Hukumetin elindeki Mercedesler satilarak bakanlara makam araci olarak Renault 5 marka otomobiller tahsis edildi Kabile seflerinin kendi adlarina harac toplamak ve tabiyetindekilere angarya yuklemek gibi ayricaliklari kaldirildi Baskent Ouagadougou daki bir ordu deposu ulkenin tum halka acik ilk supermarketi haline getirildi Ulkede kendisi tarafindan gerceklestirilen devrimin yil donumunde 4 Agustos 1984 yilinda ulkenin Yukari Volta olan adini onurlu insanlarin yasadigi vatan anlamina gelen Burkina Faso olarak degistirmistir Isim degisikligine paralel olarak yeni bir bayrak ve yeni bir ulusal mars kabul edilmistir Yerli mallari kullanmaya tesvik edici calismalar yapilarak hukumet gorevlilerinin yabanci kumaslardan giysiler yerine faso dan dani adli geleneksel kiyafeti giymeleri istendi Ulkenin ekonomik olarak Fildisi Sahili ne bagimli guneybatisinin ulusal ekonomiyle butunlestirilmesine girisildi Ancak Sankara nin cabalarina karsin ekonomik hayatta onemli bir duzelme olmadi Hosnutsuzlugun artmasi sonucu 15 Ekim 1987 de kendisini bir donem baskanliga tasiyan Blaise Compaore nin yonetiminde Halk Cephesi ismiyle orgutlenmis bir grup darbe yapti ve Sankara gorevden uzaklastirildi Darbe sirasinda cikan catismalarda Sankara da hayatini kaybetti Olumunun ardindan Compaore nin sorumlu tutuldugu surecte olumun dogal yollardan gerceklestigi soylendi ve bu darbeye sebep olarak iktidarinda ulkeyi kargasaya surukleyecek politikalar yuruttugu soylendi Michel Kafando nun devlet baskanligi doneminde Mart 2015 te Burkina Faso Sankara nin mezarinin tekrar acilarak otopsi yapilmasini karar vermis yapilan ilk incelemelerde bircok kursun izine rastlandigi ifade edilmistir Bu surecte Sankara nin esi mezarinin Sankara ya ait olamayacagini bildirmis kendisinin Daghnoen mezarligina gomulmedigini bilinmeyen bir yerde gomulu oldugunu beyan etmistir Makamlar DNA testi icin verilerin Fransa ya gonderildigini aciklamistir Kaynakca Abiola Irele Biodun Jeyifo The Oxford Encyclopedia of African Thought Band 2 Oxford University Press Oxford 2010 AnaBritannica 1988 Dunya Almanagi Ana Yayincilik A S ve Encyclopaedia Britannica INC 1988 s 30 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Sankara nin mezarinin acilmasina karar verildi 9 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2016 Sankara nin olumundeki perde 28 yil sonra aralaniyor 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2016 Dis baglantilarSankara nin olumunun ardindaki sis perdesi aralaniyor 4 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sankara The upright man Fransizca L homme integre Almanca Thomas Sankara Der Che Schwarzafrikas Sankara Belgeseli Fransa 2006 52 dakika Reji Robin Shuffield Almanya Yayini 6 Ekim 2007 Sankara Siyahi Afrika nin Che si Online Video 4 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde