Kara kaplumbağası (Testudinidae), karada yaşayan kaplumbağaların genel adıdır. Kara kaplumbağalarına bazen tosbağa denilse de bu ad daha çok mahmuzlu Akdeniz kaplumbağası (Testudo graeca) için kullanılır.
Testudinidae | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Tip cins | |||||||||||||||
Testudo |
Genel özellikleri
Türkiye de bulunan kara kaplumbağaları çoğunlukla Testudo Graeca Ibera cinsidir (Akdeniz cinsi). Kara kaplumbağaları, diğer kaplumbağaların aksine su kenarlarında yaşamazlar. Hatta çoğu türü çöl ve bozkır gibi kurak bölgelerde yaşar. Besinlerinin %99'u bitkilerden oluşmaktadır. Kara kaplumbağaları genellikle bitki yiyerek beslenir. Ancak bazı türler solucan ve böcek de yiyebilir. Güneşe karşı dönerek durmaktan ve dinlenmekten hoşlanırlar.Kabukları kitin polisakkaritini içerdiği için çok sert ve dayanıklıdır. Kara kaplumbağaları boyutlarına göre değişerek 40 yıl ile 200 yıl arası yaşarlar. Kara kaplumbağaları çok yavaş hareket eder. En fazla 0.17 km hızla koşabilirler. Küçük kaplumbağalarda cinsiyet ayrımı yapılamaz. Genel olarak erkeklerle dişileri ayıran en önemli özellikler; Erkeklerde kuyruk dişilere oranla daha uzun ve kalındır. Karın altı kabuğu erkeklerde daha kuvvetli ve içbükeydir. Erkeklerde ön bacak tırnaklarından bir tanesi dişiyi çiftleşme anında kavrayabilmek için daha uzundur. Hayvanat bahçesi gibi yerlerde erken dönemlerde cinsiyet tayini, kandaki östrojen ve testosteron hormonları seviyelerine bakılarak yapılır. Yumurtayla üreyen bu hayvanların yumurta şekil ve sayıları, yumurtadan yavrunun çıkma süreleri değişiklikler göstermektedir. Yumurtadan çıkma süreleri 2 ile 3 ay arası değişir. Çiftleşme zamanları iklim koşullarına göre değişmektedir. Genelde kaplumbağalar Nisan ayının başından, Mayıs ayının sonuna kadar çiftleşirler. Bu dönemde günlerin uzun olması ve güneş ışığının fazlalığı önemli rol oynamaktadır. Dişiler çiftleştikten sonra spermi 4 yıl kadar bir süre saklayabilirler. Kaplumbağaların yaşamında ısınında çok önemli etkileri vardır. Poikilotermik (vücut ısıları çevre sıcaklığı ile değişir) hayvanlardır. Vücut sıcaklıkları çevre sıcaklığının 0.1-0.2 derece altındadır. Kaplumbağaların sindirim enzimlerinin aktiviteleri 20 - 22 derecenin altında azalmaktadır. Sindirim işlemi yüksek ısıda hızlanmaktadır. Solunum sırasında akciğerlere hava alınması, omuz kaslarının gerilmesi ile göğüs içi hacim genişler daha sonra iç organların basıncı ile hava dışarı atılır .Kaplumbağaların yürümedikleri zaman omuz ve ayaklarının oynaması soluk alma işlemi ile ilgilidir. Kaplumbağaların çenelerinde diş yoktur, dillerini dışarı çıkaramazlar. Gözler parlak ve göz kapakları gelişmiştir. Kulak kepçeleri bulunmamaktadır. Kara kaplumbağalarının ayaklarında beş parmak bulunmaktadır.
Galeri
- Yavru bir kara kaplumbağası yumurtadan çıkıyor
- Bir (Geochelone pardalis)
- 4 ayrı türden kara kaplumbağası
Konuyla ilgili yayınlar
- Chambers, Paul (2004). A Sheltered Life: The Unexpected History of the Giant Tortoise. Londra: John Murray. ISBN .
- Ernst, C. H.; Barbour, R. W. (1989). Turtles of the World. Washington, DC: Smithsonian Institution Press.
- Gerlach, Justin (2004). Giant Tortoises of the Indian Ocean. Frankfurt: Chimiara.
- Antoinette C. van der Kuyl; Donato L. Ph. Ballasina; John T. Dekker; Jolanda Maas; Ronald E. Willemsen; Jaap Goudsmit (February 2002). "Phylogenetic Relationships among the Species of the Genus Testudo (Testudines: Testudinidae) Inferred from Mitochondrial 12S rRNA Gene Sequences". Molecular Phylogenetics and Evolution. 22 (2): 174-183. doi:10.1006/mpev.2001.1052. ISSN 1055-7903. (PMID) 11820839.
Dış bağlantılar
- Family Testudinidae (Tortoises) 7 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., The Reptile Database
- Chelonia 11 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: Conservation and care of turtles.
- : Live Tortoise Stream
- Wikimedia Commons'ta Kara kaplumbağası ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Vikitür'de Kara kaplumbağası ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kara kaplumbagasi Testudinidae karada yasayan kaplumbagalarin genel adidir Kara kaplumbagalarina bazen tosbaga denilse de bu ad daha cok mahmuzlu Akdeniz kaplumbagasi Testudo graeca icin kullanilir TestudinidaeBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif ReptiliaTakim TestudinesAlt takim CryptodiraUst familya TestudinoideaFamilya Testudinidae Batsch 1788Tip cinsTestudoLinnaeus Genel ozellikleriAlmat ciftliginde habitatinda dinlenen bir kaplumbaga Turkiye de bulunan kara kaplumbagalari cogunlukla Testudo Graeca Ibera cinsidir Akdeniz cinsi Kara kaplumbagalari diger kaplumbagalarin aksine su kenarlarinda yasamazlar Hatta cogu turu col ve bozkir gibi kurak bolgelerde yasar Besinlerinin 99 u bitkilerden olusmaktadir Kara kaplumbagalari genellikle bitki yiyerek beslenir Ancak bazi turler solucan ve bocek de yiyebilir Gunese karsi donerek durmaktan ve dinlenmekten hoslanirlar Kabuklari kitin polisakkaritini icerdigi icin cok sert ve dayaniklidir Kara kaplumbagalari boyutlarina gore degiserek 40 yil ile 200 yil arasi yasarlar Kara kaplumbagalari cok yavas hareket eder En fazla 0 17 km hizla kosabilirler Kucuk kaplumbagalarda cinsiyet ayrimi yapilamaz Genel olarak erkeklerle disileri ayiran en onemli ozellikler Erkeklerde kuyruk disilere oranla daha uzun ve kalindir Karin alti kabugu erkeklerde daha kuvvetli ve icbukeydir Erkeklerde on bacak tirnaklarindan bir tanesi disiyi ciftlesme aninda kavrayabilmek icin daha uzundur Hayvanat bahcesi gibi yerlerde erken donemlerde cinsiyet tayini kandaki ostrojen ve testosteron hormonlari seviyelerine bakilarak yapilir Yumurtayla ureyen bu hayvanlarin yumurta sekil ve sayilari yumurtadan yavrunun cikma sureleri degisiklikler gostermektedir Yumurtadan cikma sureleri 2 ile 3 ay arasi degisir Ciftlesme zamanlari iklim kosullarina gore degismektedir Genelde kaplumbagalar Nisan ayinin basindan Mayis ayinin sonuna kadar ciftlesirler Bu donemde gunlerin uzun olmasi ve gunes isiginin fazlaligi onemli rol oynamaktadir Disiler ciftlestikten sonra spermi 4 yil kadar bir sure saklayabilirler Kaplumbagalarin yasaminda isininda cok onemli etkileri vardir Poikilotermik vucut isilari cevre sicakligi ile degisir hayvanlardir Vucut sicakliklari cevre sicakliginin 0 1 0 2 derece altindadir Kaplumbagalarin sindirim enzimlerinin aktiviteleri 20 22 derecenin altinda azalmaktadir Sindirim islemi yuksek isida hizlanmaktadir Solunum sirasinda akcigerlere hava alinmasi omuz kaslarinin gerilmesi ile gogus ici hacim genisler daha sonra ic organlarin basinci ile hava disari atilir Kaplumbagalarin yurumedikleri zaman omuz ve ayaklarinin oynamasi soluk alma islemi ile ilgilidir Kaplumbagalarin cenelerinde dis yoktur dillerini disari cikaramazlar Gozler parlak ve goz kapaklari gelismistir Kulak kepceleri bulunmamaktadir Kara kaplumbagalarinin ayaklarinda bes parmak bulunmaktadir GaleriYavru bir kara kaplumbagasi yumurtadan cikiyor Bir Geochelone pardalis 4 ayri turden kara kaplumbagasiKonuyla ilgili yayinlarChambers Paul 2004 A Sheltered Life The Unexpected History of the Giant Tortoise Londra John Murray ISBN 978 0 7195 6528 1 Ernst C H Barbour R W 1989 Turtles of the World Washington DC Smithsonian Institution Press Gerlach Justin 2004 Giant Tortoises of the Indian Ocean Frankfurt Chimiara Antoinette C van der Kuyl Donato L Ph Ballasina John T Dekker Jolanda Maas Ronald E Willemsen Jaap Goudsmit February 2002 Phylogenetic Relationships among the Species of the Genus Testudo Testudines Testudinidae Inferred from Mitochondrial 12S rRNA Gene Sequences Molecular Phylogenetics and Evolution 22 2 174 183 doi 10 1006 mpev 2001 1052 ISSN 1055 7903 PMID 11820839 Dis baglantilarFamily Testudinidae Tortoises 7 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Reptile Database Chelonia 11 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Conservation and care of turtles Live Tortoise Stream Wikimedia Commons ta Kara kaplumbagasi ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Kara kaplumbagasi ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur