Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tulkarim (Arapça: طولكرم), Filistin'in Batı Şeria bölgesinin kuzey batısında bulunan bir şehir.
| Tulkarim طولكرم | |
|---|---|
Şehir | |
 | |
  Tulkarim Tulkarim'in konumu | |
| Ülke |  Filistin |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Mahmud al-Cellad |
| Nüfus (2007)(Tulkarim Mülteci Kampı dahil) | |
| • Toplam | 61,941 |
| Zaman dilimi | (DAS) |
| • Yaz (YSU) | (DAYS) |
Konum
Tulkarim, Filistin'de bulunan bir şehir olup adını verdiği Tulkarim valiliği'nin de merkezi olan şehirdir. Batısında İsrail-Filistin sınırının geçtiği şehrin batısında İsrail sınırları içindeki Hayfa ve Netanya şehirleri bulunmaktadır. Doğusunda ise Filistin idaresi altındaki Nablus ve Cenin şehirleri bulunmaktadır. Şehir, Kudüs ve Ramallah'ın ise kuzeyinde bulunur.
Tarihi
Osmanlı Hakimiyeti
Tulkarim, 1517 senesinde Yavuz Sultan Selim'in Memlükler üzerine yaptığı sefer ile Osmanlı topraklarına katıldı. Kanuni Sultan Süleyman devrinde ise şehirdeki vakıf malları El Aksa Camii'nin kuzeybatısındaki Müslüman Mahallesi'nde bulunan Cevheriyye Medresesi'ne bağlandı. 1596 senesinde Tulkarim nahiye olarak Nablus Sancağı'na bağlandı. Nüfusu büyük çoğunluka müslüman olan şehir sakinlerinin çoğunluğu köylüydü. Zaydan ailesi, Lajjun ailesi kökenli Tarabay'lar ve Beni Haris Kabilesi şehrin önde gelen aileleri arasındaydı.
'in 1799 senesinde Napolyon'un Mısır Seferi sırasında çizdiği haritada Toun Karin olarak belirtilmiştir. 19. yüzyılda bölgeye gelen Fransız seyyah , Tulkarim'i yaklaşık 1000 kişinin yaşadığı makul büyüklükteki bir şehir olarak tarif etmiştir.
İngiliz manda idaresi
1945 senesinde Tulkarim'in nüfusu 8.090 Arap ve onlara ait olan şehirde 1,672 dönüm ve kırsalda 32,610 dönüm toprak olarak belirtilmiştir. Of this, 2,399 dönümü narenciye ve muz tarımı için kullanılmakta olup, 276 ekili alan ve sulanabilir arazi, 28,256 dönüm ise tahıl ekimi için kullanılmaktaydı. 1,492 dönüm ise inşa alanı olarak ayrılmıştı.
Ürdün idaresi
1948 Arap-İsrail Savaşı sırasında Tulkarim Irak Ordusu'nun denetimindeydi; savaşın ardından Ürdün kontrolündeki Batı Şeria içerisinde kalmıştır. Nakba sonrası imzalanan 1949 Ürdün-İsrail Ateşkesi ile Tulkarim bölgesindeki yaklaşık 32.610 dönümlük arazinin bilhassa tarıma elverişli olan yaklaşık 30.000 dönümünü İsrail kontrolü altında bırakmıştır. Bu büyük toprak kaybı ve bölgede yaşayan müslüman Arap nüfusun durumu düşünüldüğünde, Tulkarim'in yerleşik halkının çoğu 1950 yılında (UNRWA) tarafından oluşturulan Tulkarim Mülteci Kampı'na yerleşmiştir. Bir kısmı ise Ürdün'e göç etmiştir.
Filistin idaresi
1967 senesindeki Altı Gün Savaşı sırasında şehir İsrail ordusu tarafından işgal edilmiştir. 1993 senesinde İsrail ile Filistin Kurtuluş Örgütü arasında imzalanan Oslo Barış Anlaşması sonrasında şehrin idaresi Filistinlilere geri verilmiştir. Daha sonraki yıllarda İsrail sınırında bulunmasının da etkisiyle sık sık İsrail'in işgallerine şahit olunsa da 2005 senesinden bu yana Filistin Ulusal Yönetimi altındadır. 2007 sayımı itibarıyla Tulkarim Mülteci Kampı'nda kalanların sayısı 10.000 kişinin üzerindedir.
Coğrafya
Batısında İsrail-Filistin sınırının geçtiği şehrin batısında İsrail sınırları içindeki Hayfa ve Netanya şehirleri bulunmaktadır. Doğusunda ise Filistin idaresi altındaki Nablus ve Cenin şehirleri bulunmaktadır. Şehir, Kudüs ve Ramallah'ın ise kuzeyinde bulunur.
Nüfus
| Yıl | Nüfus Sayımı / Tahmini | Nüfus |
|---|---|---|
| 1548 | Nüfus Sayımı | 1,040 |
| 1596 | Nüfus Sayımı | 968 |
| 1860'ler | Tahmini | 1,000 |
| 1931 | Nüfus Sayımı | 4,540 |
| 1967 | Nüfus Sayımı | 20,002 |
| 1997 | Nüfus Sayımı | 39,805 (with Camp) |
| 2007 | Nüfus Sayımı | 61,941 |
2007 senesinde açıklanan nüfusu 51.300'dür. Bu nüfusun yanı sıra 10.641 kişi de Tulkarim Mülteci Kampı'nda yaşamaktadır.
İklim
İktisadi durum
1948 Arap-İsrail Savaşı öncesinde Tulkarim bölgedeki önemli bir tarım merkeziydi. Şehirdeki tarımsal ürünler arasında zeytin, meyve, tahıl ve bilhassa karpuz bulunmaktadır.
Önemli Tulkarim doğumlular
- Ekrem Akurgal, Türk Arkeolog, doğum 1911
- Halid Ebu Toameh, Gazeteci, doğum 1963
- Hasan Karmi, Gazeteci ve belgesel yapımcısı, doğum 1905
Kaynakça
- ^ Government of Palestine, Department of Statistics. Village Statistics, April, 1945. Quoted in Hadawi, 1970, p. 77 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Government of Palestine, Department of Statistics. Village Statistics, April, 1945. Quoted in Hadawi, 1970, p. 128 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Government of Palestine, Department of Statistics. Village Statistics, April, 1945. Quoted in Hadawi, 1970, p. 178 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "İsrail askerleri Tulkarim kentinden çekildi". 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2016.
- ^ "İsrail birlikleri Tulkarim'i ele geçirdi". 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2016.
- ^ "Eriha ve Tulkarim devrediliyor". 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 9 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Mart 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tulkarim Arapca طولكرم Filistin in Bati Seria bolgesinin kuzey batisinda bulunan bir sehir Tulkarim طولكرمSehirTulkarimTulkarim in konumuUlkeFilistinIdare Belediye BaskaniMahmud al CelladNufus 2007 Tulkarim Multeci Kampi dahil Toplam61 941Zaman dilimiUTC 02 00 DAS Yaz YSU UTC 03 00 DAYS KonumTulkarim Filistin de bulunan bir sehir olup adini verdigi Tulkarim valiligi nin de merkezi olan sehirdir Batisinda Israil Filistin sinirinin gectigi sehrin batisinda Israil sinirlari icindeki Hayfa ve Netanya sehirleri bulunmaktadir Dogusunda ise Filistin idaresi altindaki Nablus ve Cenin sehirleri bulunmaktadir Sehir Kudus ve Ramallah in ise kuzeyinde bulunur TarihiOsmanli Hakimiyeti Tulkarim 1517 senesinde Yavuz Sultan Selim in Memlukler uzerine yaptigi sefer ile Osmanli topraklarina katildi Kanuni Sultan Suleyman devrinde ise sehirdeki vakif mallari El Aksa Camii nin kuzeybatisindaki Musluman Mahallesi nde bulunan Cevheriyye Medresesi ne baglandi 1596 senesinde Tulkarim nahiye olarak Nablus Sancagi na baglandi Nufusu buyuk cogunluka musluman olan sehir sakinlerinin cogunlugu koyluydu Zaydan ailesi Lajjun ailesi kokenli Tarabay lar ve Beni Haris Kabilesi sehrin onde gelen aileleri arasindaydi in 1799 senesinde Napolyon un Misir Seferi sirasinda cizdigi haritada Toun Karin olarak belirtilmistir 19 yuzyilda bolgeye gelen Fransiz seyyah Tulkarim i yaklasik 1000 kisinin yasadigi makul buyuklukteki bir sehir olarak tarif etmistir Ingiliz manda idaresi 1940 larda Tulkarim bolgesi 1945 senesinde Tulkarim in nufusu 8 090 Arap ve onlara ait olan sehirde 1 672 donum ve kirsalda 32 610 donum toprak olarak belirtilmistir Of this 2 399 donumu narenciye ve muz tarimi icin kullanilmakta olup 276 ekili alan ve sulanabilir arazi 28 256 donum ise tahil ekimi icin kullanilmaktaydi 1 492 donum ise insa alani olarak ayrilmisti Urdun idaresi 1948 Arap Israil Savasi sirasinda Tulkarim Irak Ordusu nun denetimindeydi savasin ardindan Urdun kontrolundeki Bati Seria icerisinde kalmistir Nakba sonrasi imzalanan 1949 Urdun Israil Ateskesi ile Tulkarim bolgesindeki yaklasik 32 610 donumluk arazinin bilhassa tarima elverisli olan yaklasik 30 000 donumunu Israil kontrolu altinda birakmistir Bu buyuk toprak kaybi ve bolgede yasayan musluman Arap nufusun durumu dusunuldugunde Tulkarim in yerlesik halkinin cogu 1950 yilinda UNRWA tarafindan olusturulan Tulkarim Multeci Kampi na yerlesmistir Bir kismi ise Urdun e goc etmistir Filistin idaresi 1967 senesindeki Alti Gun Savasi sirasinda sehir Israil ordusu tarafindan isgal edilmistir 1993 senesinde Israil ile Filistin Kurtulus Orgutu arasinda imzalanan Oslo Baris Anlasmasi sonrasinda sehrin idaresi Filistinlilere geri verilmistir Daha sonraki yillarda Israil sinirinda bulunmasinin da etkisiyle sik sik Israil in isgallerine sahit olunsa da 2005 senesinden bu yana Filistin Ulusal Yonetimi altindadir 2007 sayimi itibariyla Tulkarim Multeci Kampi nda kalanlarin sayisi 10 000 kisinin uzerindedir CografyaBatisinda Israil Filistin sinirinin gectigi sehrin batisinda Israil sinirlari icindeki Hayfa ve Netanya sehirleri bulunmaktadir Dogusunda ise Filistin idaresi altindaki Nablus ve Cenin sehirleri bulunmaktadir Sehir Kudus ve Ramallah in ise kuzeyinde bulunur NufusYil Nufus Sayimi Tahmini Nufus1548 Nufus Sayimi 1 0401596 Nufus Sayimi 9681860 ler Tahmini 1 0001931 Nufus Sayimi 4 5401967 Nufus Sayimi 20 0021997 Nufus Sayimi 39 805 with Camp 2007 Nufus Sayimi 61 941 2007 senesinde aciklanan nufusu 51 300 dur Bu nufusun yani sira 10 641 kisi de Tulkarim Multeci Kampi nda yasamaktadir IklimIktisadi durumAl Adawiah LisesiTulkarim deki Paris Caddesi 2007 1948 Arap Israil Savasi oncesinde Tulkarim bolgedeki onemli bir tarim merkeziydi Sehirdeki tarimsal urunler arasinda zeytin meyve tahil ve bilhassa karpuz bulunmaktadir Onemli Tulkarim dogumlular Ekrem Akurgal Turk Arkeolog dogum 1911 Halid Ebu Toameh Gazeteci dogum 1963 Hasan Karmi Gazeteci ve belgesel yapimcisi dogum 1905Kaynakca Government of Palestine Department of Statistics Village Statistics April 1945 Quoted in Hadawi 1970 p 77 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Government of Palestine Department of Statistics Village Statistics April 1945 Quoted in Hadawi 1970 p 128 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Government of Palestine Department of Statistics Village Statistics April 1945 Quoted in Hadawi 1970 p 178 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Israil askerleri Tulkarim kentinden cekildi 9 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2016 Israil birlikleri Tulkarim i ele gecirdi 9 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2016 Eriha ve Tulkarim devrediliyor 9 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2016 Arsivlenmis kopya PDF 9 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Mart 2016