Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tunus başbakanı (Arapça: رئيس حكومة تونس, romanize: re’īs ḥukūmet Tūnis) yürütme organının başıdır. Başbakan, cumhurbaşkanı ile birlikte yürütme organını yönetir ve başbakanın kabinesi ile birlikte Halk Temsilcileri Meclisine, başbakanın siyasi partisine ve nihayetinde yürütme ve yasamanın politikaları ve eylemleri için seçmenlere karşı sorumludur.
| Tunus Cumhuriyeti Başbakanı Arapça: رئيس حكومة تونس | |
|---|---|
 | |
| Tür | Hükûmet başkanı (de jure) |
| Statü | Hükûmet başkanı |
| Üyelik | |
| Rapor verilen | |
| Resmî ikamet | Darü'l-Bey |
| Atayan | Tunus devlet başkanı |
| Görev süresi | Sabit bir görev süresi yok |
| Oluşum | 12 Şubat 1759) |
| İlk sahibi | |
| Maaş | Aylık 8000 TND |
| Websitesi | pm.gov.tn |
Bu makam, 1759 yılında 'ın ilk makam sahibi olarak atanmasıyla Hükümdar II. Ali bin Hüseyin tarafından kurulmuştur. Makam, cumhuriyetçi sistemde Habib Burgiba tarafından 1969 yılında 'ın atanmasıyla yeniden canlandırılmıştır. 1959 Anayasası, cumhurbaşkanının hem cumhurbaşkanı hem de hükûmet başkanı olduğu bir başkanlık sistemi kurdu. Burgiba yetkilerinin bir kısmını törensel bir rolü olan başbakana devretmiştir. 2011'deki Tunus Devrimi'nden sonra başbakana önemli yetkiler verildi ve yürütme yetkisini cumhurbaşkanı ile paylaştı. Tunus'u bir başkanlık cumhuriyetine dönüştürmüş, cumhurbaşkanına geniş yetkiler verirken parlamentonun rolünü büyük ölçüde sınırlamıştır.
Cumhurbaşkanı, parlamento seçimlerinde kazanan partinin adayı olan ve mecliste en fazla sandalyeye sahip olan başbakanı atar. Atanan başbakanın kabineyi kurmak ve güvenoyu için parlamentoya sunmak üzere bir aylık süresi vardır. Güvenoyu alması halinde kabine cumhurbaşkanı tarafından yemin ettirilir. Başbakan ve kabine, Halk Temsilcileri Meclisinde güvensizlik oyu ile düşürülebilir.
1759 yılından bu yana 46 kişi bu görevi yürütmüştür. Mevcut başbakan 7 Ağustos 2024 tarihinden bu yana Kemal Meduri'dir.
Tarihçe
Tunus monarşisi döneminde başbakan, hükûmetin işlerinden sorumlu olan ve Bey tarafından atanan ve görevden alınan hükûmetin başıdır. Bu makam 1759'da II. Ali'nin yönetiminin başlamasıyla oluşturuldu ve Receb Haznedar bu göreve ilk gelen kişi olarak Tunus tarihinin ilk başbakanı oldu.
Kuruluşuyla birlikte bu makam, kraliyet ailesi ve hizmet etmek üzere genç yaşta Tunus'a getirilen Mustafa Haznedar, Hayreddin Paşa ve diğerleri gibi yabancı kökenli Memlüklerin himayesindeydi.
, 1882 yılında bu göreve gelen ilk yerli Tunuslu olarak kabul edilmektedir. Yaklaşık 25 yıllık görev süresiyle Tunus tarihinde en uzun süre görev yapan başbakan olan Buattur'un döneminde Tunus'ta Fransız himayesi kurulmuştur.
Bu dönem boyunca, Habib Burgiba'nın atanan ilk başbakan olduğu kadar parlamento seçimlerinin yapılmamasına ek olarak, başbakan hükümdar tarafından atandığı için partizan değildi.
bir parçası olan ve Bey tarafından atanan (1943 ve 1950) ve 1954'te ile ilgili iki istisna vardı ve bu, özellikle 1943'te 'in yeni başbakanın atanması konusunda Fransız Mukim Elçi ile koordine olmaması nedeniyle bir krize neden oldu ve bu da görevden alınmasına yol açan siyasi bir krize neden oldu.
Parlamento monarşiyi lağvedip cumhuriyeti kurduktan ve başbakan Burgiba'yı Tunus Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı olarak atadıktan sonra bu makam lağvedilmiştir. Başkanlık sisteminden yarı başkanlık sistemine geçildikten sonra 1969 yılına kadar bu makam sahipsizdir.
Atanma
Seçimden sonra cumhurbaşkanı, en çok oyu alan partinin adayını bir ay içinde hükûmeti kurmakla görevlendirir. Aday, cumhurbaşkanı tarafından resmen başbakan olarak atanmadan önce programını Halk Temsilcileri Meclisine sunmalı ve üyelerin çoğunluğunun güvenini almalıdır. Hükûmet kurulamazsa ya da güvenoyu alamazsa cumhurbaşkanı en iyi adayı bulmak için siyasi partilerle istişarelere başlar. Seçimden dört ay sonra Meclis başbakana güvenoyu vermezse cumhurbaşkanı yeni bir seçim çağrısı yapabilir.
Başbakan, cumhurbaşkanının huzurunda aşağıdaki yemini eder:
Tunus'un iyiliği için sadakatle çalışacağıma, anayasasına ve yasalarına saygı göstereceğime, çıkarlarını titizlikle gözeteceğime ve sadakatle hizmet edeceğime Yüce Allah adına yemin ederim.
Anayasal yetkiler
Başbakanın yetkileri Tunus Anayasası ile belirlenmiştir. Başbakan öncelikli olarak iç politikadan sorumluyken dış politika, savunma ve iç güvenlik cumhurbaşkanı tarafından yürütülmektedir.
Başbakan şunlardan sorumludur:
- Bakanlıkların kurulması, değiştirilmesi ve lağvedilmesi (Cumhurbaşkanının onayını gerektiren Savunma ve Dışişleri bakanlıkları hariç).
- Kamu kurumlarının, kamu tüzel kişiliklerinin ve idari birimlerin oluşturulması, değiştirilmesi ve feshedilmesi.
- Bakanlar Kuruluna danıştıktan sonra hükûmet kararnameleri çıkarmak.
- Uygun olduğu hallerde, bakanlar tarafından çıkarılan düzenleyici emirleri onaylamak ve imzalamak.
- Parlamentodan hükûmetine güvenoyu vermesini talep etmek.
Başbakan, cumhurbaşkanı ile birlikte Tunus'u yurt içinde ve yurt dışında temsil eder.
Cumhurbaşkanının geçici olarak görevlerini yerine getirememesi durumunda, başbakan en fazla 60 gün süreyle cumhurbaşkanına vekalet eder. Sorunun kalıcı olması ya da cumhurbaşkanının istifası veya ölümü sonucu ortaya çıkması halinde, yeni seçimlere kadar 45 ila 90 günlük bir süre için geçici cumhurbaşkanı olur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "La Misère de nos députés". Leaders.
- ^ Anthony Dworkin (12 Eylül 2019). "Tunisia's unpredictable elections". European Council on Foreign Relations. 25 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2019.
Dış bağlantılar
- Dünya Devlet Adamları - Tunus (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tunus basbakani Arapca رئيس حكومة تونس romanize re is ḥukumet Tunis yurutme organinin basidir Basbakan cumhurbaskani ile birlikte yurutme organini yonetir ve basbakanin kabinesi ile birlikte Halk Temsilcileri Meclisine basbakanin siyasi partisine ve nihayetinde yurutme ve yasamanin politikalari ve eylemleri icin secmenlere karsi sorumludur Tunus Cumhuriyeti Basbakani Arapca رئيس حكومة تونسTunus armasiGorevdeki Kemal Meduri 7 Agustos 2024 tarihinden beriTurHukumet baskani de jure StatuHukumet baskaniUyelikRapor verilenDevlet baskaniParlamentoResmi ikametDaru l BeyAtayanTunus devlet baskaniGorev suresiSabit bir gorev suresi yokOlusum12 Subat 1759 265 yil once 1759 02 12 Ilk sahibiMaasAylik 8000 TNDWebsitesipm gov tn Bu makam 1759 yilinda in ilk makam sahibi olarak atanmasiyla Hukumdar II Ali bin Huseyin tarafindan kurulmustur Makam cumhuriyetci sistemde Habib Burgiba tarafindan 1969 yilinda in atanmasiyla yeniden canlandirilmistir 1959 Anayasasi cumhurbaskaninin hem cumhurbaskani hem de hukumet baskani oldugu bir baskanlik sistemi kurdu Burgiba yetkilerinin bir kismini torensel bir rolu olan basbakana devretmistir 2011 deki Tunus Devrimi nden sonra basbakana onemli yetkiler verildi ve yurutme yetkisini cumhurbaskani ile paylasti Tunus u bir baskanlik cumhuriyetine donusturmus cumhurbaskanina genis yetkiler verirken parlamentonun rolunu buyuk olcude sinirlamistir Cumhurbaskani parlamento secimlerinde kazanan partinin adayi olan ve mecliste en fazla sandalyeye sahip olan basbakani atar Atanan basbakanin kabineyi kurmak ve guvenoyu icin parlamentoya sunmak uzere bir aylik suresi vardir Guvenoyu almasi halinde kabine cumhurbaskani tarafindan yemin ettirilir Basbakan ve kabine Halk Temsilcileri Meclisinde guvensizlik oyu ile dusurulebilir 1759 yilindan bu yana 46 kisi bu gorevi yurutmustur Mevcut basbakan 7 Agustos 2024 tarihinden bu yana Kemal Meduri dir Tarihce Tunus tarihinin en etkili basbakanlarindan biridir Tunus monarsisi doneminde basbakan hukumetin islerinden sorumlu olan ve Bey tarafindan atanan ve gorevden alinan hukumetin basidir Bu makam 1759 da II Ali nin yonetiminin baslamasiyla olusturuldu ve Receb Haznedar bu goreve ilk gelen kisi olarak Tunus tarihinin ilk basbakani oldu Kurulusuyla birlikte bu makam kraliyet ailesi ve hizmet etmek uzere genc yasta Tunus a getirilen Mustafa Haznedar Hayreddin Pasa ve digerleri gibi yabanci kokenli Memluklerin himayesindeydi 1882 yilinda bu goreve gelen ilk yerli Tunuslu olarak kabul edilmektedir Yaklasik 25 yillik gorev suresiyle Tunus tarihinde en uzun sure gorev yapan basbakan olan Buattur un doneminde Tunus ta Fransiz himayesi kurulmustur Bu donem boyunca Habib Burgiba nin atanan ilk basbakan oldugu kadar parlamento secimlerinin yapilmamasina ek olarak basbakan hukumdar tarafindan atandigi icin partizan degildi bir parcasi olan ve Bey tarafindan atanan 1943 ve 1950 ve 1954 te ile ilgili iki istisna vardi ve bu ozellikle 1943 te in yeni basbakanin atanmasi konusunda Fransiz Mukim Elci ile koordine olmamasi nedeniyle bir krize neden oldu ve bu da gorevden alinmasina yol acan siyasi bir krize neden oldu Parlamento monarsiyi lagvedip cumhuriyeti kurduktan ve basbakan Burgiba yi Tunus Cumhuriyeti nin ilk cumhurbaskani olarak atadiktan sonra bu makam lagvedilmistir Baskanlik sisteminden yari baskanlik sistemine gecildikten sonra 1969 yilina kadar bu makam sahipsizdir AtanmaSecimden sonra cumhurbaskani en cok oyu alan partinin adayini bir ay icinde hukumeti kurmakla gorevlendirir Aday cumhurbaskani tarafindan resmen basbakan olarak atanmadan once programini Halk Temsilcileri Meclisine sunmali ve uyelerin cogunlugunun guvenini almalidir Hukumet kurulamazsa ya da guvenoyu alamazsa cumhurbaskani en iyi adayi bulmak icin siyasi partilerle istisarelere baslar Secimden dort ay sonra Meclis basbakana guvenoyu vermezse cumhurbaskani yeni bir secim cagrisi yapabilir Basbakan cumhurbaskaninin huzurunda asagidaki yemini eder Tunus un iyiligi icin sadakatle calisacagima anayasasina ve yasalarina saygi gosterecegime cikarlarini titizlikle gozetecegime ve sadakatle hizmet edecegime Yuce Allah adina yemin ederim Anayasal yetkilerBasbakanin yetkileri Tunus Anayasasi ile belirlenmistir Basbakan oncelikli olarak ic politikadan sorumluyken dis politika savunma ve ic guvenlik cumhurbaskani tarafindan yurutulmektedir Basbakan sunlardan sorumludur Bakanliklarin kurulmasi degistirilmesi ve lagvedilmesi Cumhurbaskaninin onayini gerektiren Savunma ve Disisleri bakanliklari haric Kamu kurumlarinin kamu tuzel kisiliklerinin ve idari birimlerin olusturulmasi degistirilmesi ve feshedilmesi Bakanlar Kuruluna danistiktan sonra hukumet kararnameleri cikarmak Uygun oldugu hallerde bakanlar tarafindan cikarilan duzenleyici emirleri onaylamak ve imzalamak Parlamentodan hukumetine guvenoyu vermesini talep etmek Basbakan cumhurbaskani ile birlikte Tunus u yurt icinde ve yurt disinda temsil eder Cumhurbaskaninin gecici olarak gorevlerini yerine getirememesi durumunda basbakan en fazla 60 gun sureyle cumhurbaskanina vekalet eder Sorunun kalici olmasi ya da cumhurbaskaninin istifasi veya olumu sonucu ortaya cikmasi halinde yeni secimlere kadar 45 ila 90 gunluk bir sure icin gecici cumhurbaskani olur Ayrica bakinizTunus beyleri listesi Tunus basbakanlari listesi Tunus cumhurbaskani Tunus cumhurbaskanlari listesiKaynakca La Misere de nos deputes Leaders Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Anthony Dworkin 12 Eylul 2019 Tunisia s unpredictable elections European Council on Foreign Relations 25 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2019 Dis baglantilarDunya Devlet Adamlari Tunus Ingilizce