Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Turgut Cansever (12 Eylül 1921, Antalya - 22 Şubat 2009, İstanbul), Türk mimar, şehir plancısı, düşünür. Dünyada üç kez Ağa Han Mimarlık Ödülü almış tek mimardır. "Bilge Mimar" da olarak anılır. Kent, imar, koruma alanlarında pek çok görev almış, Beyazıt Meydanı'nı tasarlamıştır. Türkiye'deki ilk sanat tarihi doktora tezinin sahibidir.
| Turgut Cansever | |
|---|---|
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 12 Eylül 1921 Antalya, Türkiye |
| Ölüm | 22 Şubat 2009 (87 yaşında) Kadıköy, İstanbul, Türkiye |
| Çalışma ve başarıları | |
| Ünlü yapıtları | Ertegün Evi Demir Tatil Köyü Türk Tarih Kurumu Binası |
| Ödül(leri) | Ağa Han Mimarlık Ödülü |
Hayatı
İlk yılları
1921 yılında Antalya'da doğdu. Doktor Hasan Ferit Bey ile eşi Saime Hanım'ın beş çocuğundan en büyüğüdür.
Babası Doktor Hasan Ferit Bey, Kasımpaşa Turabi Tekkesi şeyhi ve Bab-ı Ali'nin üst düzey bürokratlarından birisi olan Şeyh Ali Efendi'nin oğlu idi. Bürokrat olmak yerine tıp okumayı seçen, savaş yıllarında Sina Cephesinde Sahra Başhekimliği yapan, Türk Ocakları'nın kurucuları arasında yer alan Hasan Ferid Bey; devlet ideolojisine muhalif kalmış, Ankara'da üst düzey görev tekliflerini reddederek Antalya'da, Adana'da sıtma mücadelesinde görev almayı tercih etmiş, Tavşanlı'da Bursa'da sürgün hayatı yaşamış bir fikir adamı ve doktordur.
Annesi Saime Hanım ise Filibe kökenli bir öğretmendir. Halide Edip Adıvar'ın öğrencisi olarak yetişmiş, 19 yaşına geldiğinde gönüllü olarak Kudüs'te öğretmen olmayı kabul etmiş bir hanımdır.
Öğrenim Hayatı
Turgut Canserver, ilkokulu Ankara ve Bursa'da okudu. İlkokul yıllarından sonra ailesi İstanbul'a taşınmıştı. Lise öğrenimini Galatasaray Lisesi'nde tamamladı. Okul ve sınıf arkadaşlarından bazıları Turan Güneş, Turhan Feyzioğlu, İlhan Usmanbaş, Avni Arbaş, Cihat Burak'tır.
Ressam olmak düşüncesiyle girdiği İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde Halil Dikmen’le, Mazhar Şevket İpşiroğlu’yla, Sedad Hakkı Eldem’le tanıştı. Mimarlık öğrenimi görmeye karar verdi. Sedad Hakkı Bey'in yardımcısı oldu. Mimarlık öğreniminden sonra sanat tarihi doktorası yapmaya yöneldi. 1946 yılında derslere başladı ve İslam Sanatı tarihi hocası onu çok etkiledi. 1949’da yazdığı “Osmanlı ve Selçuklu Mimarisinde Sütun Başlıkları” adlı doktora tezi, Türkiye’de yapılan sanat tarihi doktora tezlerinin ilkidir. Tezi için 14 Anadolu şehrini ve 111 yapıyı ziyaret etti. Eser, 2010 yılında "Sonsuz Mekânın Peşinde: Selçuk ve Osmanlı Sanatında Sütun Başlıkları" adıyla yayımlandı.
Fransa'ya giderek bir süre Avrupa'yı dolaştı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden “Modern Mimarinin Sorunları” adlı 1960 tarihli tezi ile doçent unvanını aldı.
Meslek hayatı
1949 yılında Sadullah Paşa Yalısı’nın restorasyonu gerçekleştirdi. Bu, meslek yaşamının ilk önemli deneyimi oldu. 1951'de ortağı Abdurrahman Hancı ile birlikte ilk mimarlık bürosunu kurdu. Birlikte tasarladıkları Anadolu Kulübü Oteli, önemli eserlerindendir. Karatepe Açık Hava Müzesi, Diyarbakır Koleji, ODTÜ Kampüsü yarışma projesi, Türk Tarih Kurumu binası 1950'li yıllarda tasarlanmış çalışmalardandır.
1952 yılında Nilüfer Hanım ile evlendi çiftin Hasan, Emine ve Feyza (1961) isminde çocukları oldu ve mimarlık mesleğini seçtiler.
Cansever 1958'de Beyazit Meydanı tasarımına başladı. Bu çalışma, onu kent, imar, koruma alanında mücadele vermeye yönlendirdi. Bu alanlarda kısa süreli pek çok görev aldı. Aldığı görevlerin bazıları şunlardır: 1959-1960’ta kuruluşunda bulunduğu Marmara Bölgesi Planlama Teşkilatı Başkanlığı ve 1961’de İstanbul Belediyesi Planlama Müdürlüğü; 1974-1975’te Dünya Bankası İstanbul Metropol Planlama Projesi’ne başkanlık; 1974-1976 arasında Avrupa Konseyi Türk Delegasyonu Üyeliği; 1975-1980 arasında İstanbul Belediyesi’nde, 1979’da Ankara Belediyesi metropol planlama, yeni yerleşmeler, kent merkezleri ve koruma danışmanlığı.
1960'lı yıllar, Cansever'in Bodrum'la tanıştığı dönemdir. Kendisine 1980'de aldığı iki Ağa Han Mimarlık Ödülü'nden birisini getirecek olan Ertegün Evi restorasyonu Bodrum'la tanışmasının sonucudur.
Türk Tarih Kurumu binası (1951-1967, Ankara, Ertur Yener ile birlikte gerçekleştirdiği) ve Ahmet Ertegün evi yenilemesi (1971-1973, Bodrum) ona 1980 yılında iki Ağa Han ödülü getirdi. Üçüncü ödülü ise 1992 yılında aldı. Bodrum'un 9 km. kuzeyindeki Mandalya Koyu'nda toplam 3 otel ve 500 evden oluşan; Emine Öğün, Mehmet Öğün ve Feyza Cansever ile gerçekleştirdiği Demir Evleri Projesi kendisine üçüncü Ağa Han Ödülü'nü getirdi. Üç kez Ağa Han Mimarlık Ödülü almış dünyadaki tek mimar oldu.
1983'te Mekke Üniversitesi'nde eğitim programı hazırlık danışmanı olarak çalıştı. Aynı yıl, Ağa Han Mimarlık Ödülü Master Jürisi'nde görev aldı.
Cansever, doksanlı yıllarda yayım etkinliklerini sürdürdü. Pek çok makale yayımladı, yazı derlemelerini kitap haline getirdi. Anıtsal bir yapıt olan Mimar Sinan kitabını 2005 yılında yayımladı.
2007 yılında İstanbul'da, hakkında “Turgut Cansever: Mimar ve Düşünce Adamı” başlıklı sergi açıldı. Küratörlüğünü Uğur Tanyeli ile Atilla Yücel'in yaptığı sergi, Türkiye'de arşiv belgesi niteliğinde malzemeye dayanarak yapılmış ilk retrospektif mimar sergisidir.
2000 yılında kalbine pil takılan ve 2008 temmuzundan itibaren yatağa bağlı tedavi gören Turgut Cansever, 22 Şubat 2009 günü İstanbul Kadıköy Çiftehavuzlar'daki evinde öldü. Turgut Cansever'in cenazesi 23 Şubat 2009 günü Fatih Camii'nde ikindi namazından sonra kılınan cenaze namazının ardından Edirnekapı Mezarlığı'da toprağa verildi.
Ödüller
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2009.
- ^ http://www.ab-pr.com/images/ab_uploads/garanti/bulten_gorsel/tc/03%20turgut%20cansever%20hakkinda.doc []
- ^ . 3 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2011.
- ^ . 17 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2009.
- ^ . 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2009.
- ^ . 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2009.
Dış bağlantılar
- Turgut Cansever Resmi Web Sitesi21 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- İslam mimarisinde demokrasi vardı (Röportaj)7 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turgut Cansever 12 Eylul 1921 Antalya 22 Subat 2009 Istanbul Turk mimar sehir plancisi dusunur Dunyada uc kez Aga Han Mimarlik Odulu almis tek mimardir Bilge Mimar da olarak anilir Kent imar koruma alanlarinda pek cok gorev almis Beyazit Meydani ni tasarlamistir Turkiye deki ilk sanat tarihi doktora tezinin sahibidir Turgut CanseverKisisel bilgilerDogum12 Eylul 1921 1921 09 12 Antalya TurkiyeOlum22 Subat 2009 87 yasinda Kadikoy Istanbul TurkiyeCalisma ve basarilariUnlu yapitlariErtegun Evi Demir Tatil Koyu Turk Tarih Kurumu BinasiOdul leri Aga Han Mimarlik OduluHayatiIlk yillari 1921 yilinda Antalya da dogdu Doktor Hasan Ferit Bey ile esi Saime Hanim in bes cocugundan en buyugudur Babasi Doktor Hasan Ferit Bey Kasimpasa Turabi Tekkesi seyhi ve Bab i Ali nin ust duzey burokratlarindan birisi olan Seyh Ali Efendi nin oglu idi Burokrat olmak yerine tip okumayi secen savas yillarinda Sina Cephesinde Sahra Bashekimligi yapan Turk Ocaklari nin kuruculari arasinda yer alan Hasan Ferid Bey devlet ideolojisine muhalif kalmis Ankara da ust duzey gorev tekliflerini reddederek Antalya da Adana da sitma mucadelesinde gorev almayi tercih etmis Tavsanli da Bursa da surgun hayati yasamis bir fikir adami ve doktordur Annesi Saime Hanim ise Filibe kokenli bir ogretmendir Halide Edip Adivar in ogrencisi olarak yetismis 19 yasina geldiginde gonullu olarak Kudus te ogretmen olmayi kabul etmis bir hanimdir Ogrenim Hayati Turgut Canserver ilkokulu Ankara ve Bursa da okudu Ilkokul yillarindan sonra ailesi Istanbul a tasinmisti Lise ogrenimini Galatasaray Lisesi nde tamamladi Okul ve sinif arkadaslarindan bazilari Turan Gunes Turhan Feyzioglu Ilhan Usmanbas Avni Arbas Cihat Burak tir Ressam olmak dusuncesiyle girdigi Istanbul Devlet Guzel Sanatlar Akademisi nde Halil Dikmen le Mazhar Sevket Ipsiroglu yla Sedad Hakki Eldem le tanisti Mimarlik ogrenimi gormeye karar verdi Sedad Hakki Bey in yardimcisi oldu Mimarlik ogreniminden sonra sanat tarihi doktorasi yapmaya yoneldi 1946 yilinda derslere basladi ve Islam Sanati tarihi hocasi onu cok etkiledi 1949 da yazdigi Osmanli ve Selcuklu Mimarisinde Sutun Basliklari adli doktora tezi Turkiye de yapilan sanat tarihi doktora tezlerinin ilkidir Tezi icin 14 Anadolu sehrini ve 111 yapiyi ziyaret etti Eser 2010 yilinda Sonsuz Mekanin Pesinde Selcuk ve Osmanli Sanatinda Sutun Basliklari adiyla yayimlandi Fransa ya giderek bir sure Avrupa yi dolasti Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi nden Modern Mimarinin Sorunlari adli 1960 tarihli tezi ile docent unvanini aldi Meslek hayati 1949 yilinda Sadullah Pasa Yalisi nin restorasyonu gerceklestirdi Bu meslek yasaminin ilk onemli deneyimi oldu 1951 de ortagi Abdurrahman Hanci ile birlikte ilk mimarlik burosunu kurdu Birlikte tasarladiklari Anadolu Kulubu Oteli onemli eserlerindendir Karatepe Acik Hava Muzesi Diyarbakir Koleji ODTU Kampusu yarisma projesi Turk Tarih Kurumu binasi 1950 li yillarda tasarlanmis calismalardandir 1952 yilinda Nilufer Hanim ile evlendi ciftin Hasan Emine ve Feyza 1961 isminde cocuklari oldu ve mimarlik meslegini sectiler Cansever 1958 de Beyazit Meydani tasarimina basladi Bu calisma onu kent imar koruma alaninda mucadele vermeye yonlendirdi Bu alanlarda kisa sureli pek cok gorev aldi Aldigi gorevlerin bazilari sunlardir 1959 1960 ta kurulusunda bulundugu Marmara Bolgesi Planlama Teskilati Baskanligi ve 1961 de Istanbul Belediyesi Planlama Mudurlugu 1974 1975 te Dunya Bankasi Istanbul Metropol Planlama Projesi ne baskanlik 1974 1976 arasinda Avrupa Konseyi Turk Delegasyonu Uyeligi 1975 1980 arasinda Istanbul Belediyesi nde 1979 da Ankara Belediyesi metropol planlama yeni yerlesmeler kent merkezleri ve koruma danismanligi 1960 li yillar Cansever in Bodrum la tanistigi donemdir Kendisine 1980 de aldigi iki Aga Han Mimarlik Odulu nden birisini getirecek olan Ertegun Evi restorasyonu Bodrum la tanismasinin sonucudur Turk Tarih Kurumu binasi 1951 1967 Ankara Ertur Yener ile birlikte gerceklestirdigi ve Ahmet Ertegun evi yenilemesi 1971 1973 Bodrum ona 1980 yilinda iki Aga Han odulu getirdi Ucuncu odulu ise 1992 yilinda aldi Bodrum un 9 km kuzeyindeki Mandalya Koyu nda toplam 3 otel ve 500 evden olusan Emine Ogun Mehmet Ogun ve Feyza Cansever ile gerceklestirdigi Demir Evleri Projesi kendisine ucuncu Aga Han Odulu nu getirdi Uc kez Aga Han Mimarlik Odulu almis dunyadaki tek mimar oldu 1983 te Mekke Universitesi nde egitim programi hazirlik danismani olarak calisti Ayni yil Aga Han Mimarlik Odulu Master Jurisi nde gorev aldi Cansever doksanli yillarda yayim etkinliklerini surdurdu Pek cok makale yayimladi yazi derlemelerini kitap haline getirdi Anitsal bir yapit olan Mimar Sinan kitabini 2005 yilinda yayimladi 2007 yilinda Istanbul da hakkinda Turgut Cansever Mimar ve Dusunce Adami baslikli sergi acildi Kuratorlugunu Ugur Tanyeli ile Atilla Yucel in yaptigi sergi Turkiye de arsiv belgesi niteliginde malzemeye dayanarak yapilmis ilk retrospektif mimar sergisidir 2000 yilinda kalbine pil takilan ve 2008 temmuzundan itibaren yataga bagli tedavi goren Turgut Cansever 22 Subat 2009 gunu Istanbul Kadikoy Ciftehavuzlar daki evinde oldu Turgut Cansever in cenazesi 23 Subat 2009 gunu Fatih Camii nde ikindi namazindan sonra kilinan cenaze namazinin ardindan Edirnekapi Mezarligi da topraga verildi Oduller2008 Cumhurbaskanligi Kultur ve Sanat Buyuk OduluKaynakca Arsivlenmis kopya 19 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2009 http www ab pr com images ab uploads garanti bulten gorsel tc 03 20turgut 20cansever 20hakkinda doc olu kirik baglanti 3 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2011 17 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2011 Arsivlenmis kopya 19 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2009 17 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2009 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2009 Arsivlenmis kopya 24 Subat 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2009 Dis baglantilarTurgut Cansever Resmi Web Sitesi21 Agustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Islam mimarisinde demokrasi vardi Roportaj 7 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde