Tülütabaklar, Milli Mücadele yıllarında Balıkesir'de düşman askerlerine karşı direnç gösteren, milli toplantıların yapılmasına kolaylık sağlayan yerel kahramanlardır. Tülütabaklar işgal yıllarında Balıkesir'de keçi ya da koyun postu, at kuyruğu, baca kurumu, çan ve değneklerle korkutucu bir görünüme kavuşarak Yunan askerlerine karşı çıkan deri ustaları, yani "debbağ"lardır.
Etimoloji
Kelimenin kökeni, "Tülükabak", "Tülütabak", "Tülüdebbağ", "Tülüdabak" isimleriyle anılan aslında Balıkesir yöresine ait köy seyirlik oyunudur.
Tarihçe
Balıkesir, Türk Kurtuluş Savaşı'nın başlangıcından işgâl yıllarının sonuna kadar çok önemli faaliyetlerle ülke genelindeki direnişin sembollerinden birisi olmuştur. İzmir’in İşgali'nden sonra ilk direniş toplantısı Balıkesir’de yapılmış, milli mücadelenin ilk kıvılcımı burada yakılmıştır. Balıkesir'in, millî mücadele ateşinin yakıldığı yer olması onu ileriki dönemlerde Kuva-yı Milliye şehri hâline getirecektir. Milli Mücadele döneminde Balıkesir, faal bir dönem yaşamıştır. Nitekim bu faaliyetler Mustafa Kemal Atatürk'ün dikkatini de çekmiştir. Esasında, Millî Mücadele'nin fikir ve uygulama safhası kongrelerin yapılması ile başlamıştır. Şöyle ki; Erzurum Kongresi, Birinci Balıkesir Kongresi'nden sonra yapılmıştır. Ülkenin kurtuluşu için öncülüğü yapılan fikir ve amaçların eyleme geçirilmesi durumu, buradan dalga dalga vatan sathına yayılmıştır. Balıkesir'de oluşan bu kamuoyu, bir devlet ciddiyeti içinde, sivil-asker işbirliğiyle direniş hareketlerinin örgütlenmesini temin etti. Bu, yurt çapında, merkezî otoriteden bağımsız olarak gelişen ilk mahallî örgütlenme hareketi, Yunan işgâlinin hiçbir şekilde kabul edilemeyeceğinin bir göstergesi olmuştur. Fakat bunun yanı sıra, Millî Mücadele aleyhine bir kamuoyu oluşturmaya çalışan İtilâf Devletleri ve onların yoğun baskısı altındaki İstanbul Hükûmeti, işgâllere karşı başlatılan direniş hareketlerinin saltanat ve hilâfete düşman olduğunu ve bu millî hareketlerin İttihatçı birer teşebbüs olduğunu savunuyordu. İşte bu şartlarda, Balıkesir'de oluşmaya başlayan kamuoyu, 18 Mayıs 1919'dan itibaren, işgâlleri fiilen reddederek direniş kararı verdiler. Bunun için de öncelikli olarak 19 Mayıs 1919 günü toplanıp aralarında bir "Hey'et-i Merkeziye" seçtiler. Seçilen "Hey'et-i Merkeziye", 24-25 Haziran 1919 gününden, 27 Haziran 1920 tarihine kadar görev yaptı.
Millî Mücadele yıllarında Balıkesir, diğer işgal edilen yerlerden farklı bir görünüm sergilemiştir. İşgâle 14 ay direnen Balıkesir halkı, kendisi için tarihe mâl olacak farklı direniş yöntemleri geliştirmiştir. Bunlardan biri de Tülütabak saldırılarıdır. Tülütabaklar; karşılarındaki düşman askerlerini korkutup onları psikolojik olarak yıpratmak amacıyla çeşitli saldırılarda bulunan, sivil direnişçilerden oluşan bir gruptur. Bu direnişçiler, üzerlerine keçi ya da koyun postu, at kuyruğu, baca kurumu gibi şeyler geçirip yüzlerini siyaha boyayarak ve ellerine çan ve değnekler geçirip geceleri şehirde devriye gezen Yunan askerlerinin karşılarına çıkıp geri kaybolarak onları korkutmaya çalışmıştır. Tülütabaklar'ın bunu yapmalarındaki temel amaç hedef şaşırtmaktır. Bölgede yapılan direniş yanlısı toplantılar Yunan askerlerinin dikkatini çekmiştir ve bunları engellemek için gece devriyelerini arttırmışlardır. Tülütabaklar ise tam bu zamanlarda ortaya çıkıp devriyelerin dikkatini dağıtmış ve onları korkutup uzaklaştırmıştır. Bu kendine has yöntem işe yaramış, yapılan toplantılarla birlikte Millî Mücadele'nin devamlılığı sağlanmıştır.
Tülütabaklar, geçiş törenleri sırasında protokolün önüne geldiklerinde bir halka oluştururlar, ellerindeki sopaları halkanın orta yerine atarlar ve zeybek oynamaya başlarlar. Bu şekilde de protokolü selamlamış olurlar. Oyun, törenler bitene kadar devam eder.
Prof. Dr. Dağlıoğlu, 1936 yılında Tülütabaklar'ı şöyle anlatmıştır:
Tülütabaklar, işgâlci askerlere karşı yaptıkları gösterilerle kolektif mücadele örneği gösterirler. Debbağ olarak deri işleriyle uğraşan esnaf, içinde yaşadığı topluma sahip çıkmak ve onu savunmak amacıyla gösteriler yaparak Millî Mücadele'ye önemli katkıları olan millî toplantıların yapılabilmesini sağlamışlardır. Tülütabaklar, içinde yaşadıkları topluma bağlılıklarıyla ortaya çıkan insanların meydana getirdiği toplumsal bir dayanışma örneğidir. Aynı yerde uzun bir süre birlikte yaşayan insanlar olarak Tülütabaklar ortak bir geçmişin getirisi ile gruplarına bağlılıklarını bu şekilde göstermişlerdir.
Araştırmalar
Tülütabaklarla doğrudan ilgili olan Tülü Kabak oyununun tarihsel sürecine ilişkin elde bulunan tek yazılı belge Hikmet Turhan Dağlıoğlu’nun 1936 yılında Balıkesir “Kaynak” dergisinde yayınlanan “Tülükabak” adlı makalesi incelenmiştir. Makalede deri işlemeciliğinden başalayarak debbağlık ya da dabaklık olarak adlandırılan deri işlemeciliği 1900'lü yıllarda Balıkesir’in en yaygın mesleklerinden biridir. Demet Şafak Aydın’ın aktarımına göre Tülü Kabak oyunu bölgeye ait yöresel bir köy seyirliğidir. Bu analiz tülütabakların tarihsel süreçte nasıl ortaya çıktığına ilişkin yeterli bilgi vermektedir.
Tülütabaklar işgal yıllarında toplumsal dayanışma ruhuyla hareket eden kahramanlardır. Ellerinde yeterli silah olmadığı için koyun ve keçi postu giyip, el, kol ve yüzlerini soba isiyle siyaha boyayarak Yunan askerlerini korkutup kaçırmak için ürkütücü bir görünüme bürünen debbağlardır. Tülütabaklar ülke genelinde yalnızca Kuva-yı Milli Şehri Balıkesir’de kurtuluş gününde gösteri yapan, bu gösterilerle milli toplantıların yapılmasına zemin hazırlayarak toplupsal dayanışmanın en güzel örneğini sergilemişlerdir. Verilen cevaplar aynı zamanda tülütabakların tarihsel süreçteki önemine de vurgu yapmaktadır. Tülütabaklar Kuva-yı Milliye şehri Balıkesir’de sosyal dayanışmanın en özgün örneklerinden birisi olmuş, işgal yıllarında düşmana korku salmış, Balıkesir ahalisine psikolojik destek sağlamıştır.
Özellikler
Tülütabaklar, keçi ya da koyun postu, baca kurumu, atkuyruğu, çan ve değnekle korkutucu bir görünüme kavuşan debbağlar yani tabak ve deri işçileridir. Başlarında “Tülükadı” adı verilen liderlerinin rehberliğinde Yunan askerlerine karşı korku salan silahsız kahramanlardır.
Tülütabaklar sekiz on kişilik bir grupturlar. İçlerinden biri “kadı” olur. Kadı atlıdır, diğerleri ise yayadır. Kadıyı sürekli izleyen bir seyis vardır. Seyisin elinde kadıyı yellediği bir tavan süpürgesi vardır. Kadı merasim sırasında uzun çubuk ağızlığıyla sigara tüttürür. Tülütabaklar da caddenin iki tarafını kaplayan insan kalabalığının arasından geçerek geçit törenine katılırlar. Törendeki geçişleri sırasında ansızın insanların ar asına dalarak onları korkuturlar, yüzlerine kara çalarlar. İnsanlar korkmalarına rağmen onları görmek için kalabalığın en önünde yer almaya çalışırlar. Hatta özellikle yüzüne kara çalınmasını isteyen, fotoğraf çektirmek için sıra bekleyen çok kişi vardır. Törenin bu parçası insanlar için o günkü tüm törenin bütünü yerine geçer, zira eskiden halk bu törenlere gitmeyi “tülütabaklara gitmek” olarak ifade ederdi.
Debbağlık ya da dabaklık, Balıkesir’de geçmişte çok yaygın bir meslektir. 1930-1940 yılları arasında 32 adet dabakhanede deri işlemeciliği yapıldığı bilgisi günümüze ulaşmıştır. Balıkesir’de de diğer yerleşim yerlerinde olduğu gibi ulaşım büyük ölçüde develerle sağlanmaktadır. Bu nedenle devecilik lonca olacak kadar önemlidir. Dabakhaneler genellikle deve loncalarının olduğu yerdedir. Dönemin iki büyük esnaf grubu olan deveciler ve dabaklar geleneksel olarak çeşitli gösterileriler sunmaktadırlar. Balıkesir yöresine ait köy seyirlik oyunları önemli günlerde, düğünlerde ve törenlerde esnaf loncaları tarafından sergilenmektedir. Esnaf loncalarından deveciler deve kılığına girer, dericiler ise kestikleri, derisini işledikleri hayvanın kılığına girerek Tülükabak oyunu oynarlar. 1936 yılında yayınlanan kaynak dergisinin 40. sayısında yer alan “Balıkesir’in Tarihi Hikâyesi Tülükabak” isimli yazı Balıkesir’de gelenekselleşen bir oyun olan Tülükabak hakkında bilgiler vermekte ve onun tarihi ile ilgili görüşleri sunmaktadır. 2010 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından düzenlenen 4.Halk Kültürü Araştırmaları Sempozyumu’nda sunulan ve Demet Şafak Aydın tarafından yazılan bildiri ”Balıkesir’de Bir Köy Seyirlik Oyunu: Tülükabak” adını taşır. Bu yazıda Balıkesir yöresine özgü olan Tülü Kabak adlı oyun hakkında tarihi bilgiler verildikten sonra oyunun teknik özellikleri incelenir. Oyun derici esnafı tarafından Balıkesir’in kurtuluşu olan 6 Eylül törenlerinde oynanır. Bu oyunda oyuncular üzerlerine deriden birer kıyafet giyerler. Başlarında deriden bir şapka ya da külah ve ayaklarında da deriden çarıklar vardır yine deriden ya da kıldan yapılmış bıyıklar takarlar. Kıyafetten açıkta kalan yerler de soba isiyle karaya boyanır. Üzerlerinde hayvan çanları bulunan bu kişiler ellerinde de birer sopa bulundurur. Bu oyuncular dışında onların başında duran bir kadı mevcuttur. Bu kişi de aynı giyimdedir fakat ağzında bir pipo ya da tütün çubuğu bulundurur ve bir atın üzerinde en önde gider. Bu ağanın atının yanında elinde bir süpürgeyle onu serinleten bir de seyis bulunur. Tülükabaklar, kurtuluş günü kutlamalarını izlemeye gelen kişilerin arasına karışarak onları korkutmak amacındadırlar. Başlarında giden kadı hiçbir zaman atından inmez o sadece önden giderek halkı selamlar.
Mirası
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO) 17 Ekim 2003 tarihinde Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi’ni kabul etmiştir. Türkiye de bu sözleşmeye 27 Mart 2006 tarihinde dahil olmuştur. Balıkesir’in somut olmayan kültürel miras listesinde 12 unsur yer alır. Bunlar; kamberlik geleneği, Barana geleneği, mahalle hayırları, Yağcıbedir halıları, Tülütabaklar, deve oyunu, Gönen iğne oyası, keçe yapımı, zili dokuma, şayak-aba dokuma, Sarıbeyler seferberlik çöreği ve Pamukçu Mahallesi erkek oyunlarıdır.
Balıkesir’in Kurtuluş Günleri Kuvayi Milliye şehri Balıkesir ve ilçelerinin düşman işgalinden kurtuluş günleri eylül ayı içerisinde farklı günlerde kutlanmaktadır. Kutlamalar çerçevesinde her ilçe; şiir dinletisi, halk oyunu gösterileri, yağlı güreşler, tüm şehitler anısına yapılan kortej yürüyüşleri, yarışmalar, konserler, film gösterimleri, yiyecek içecek ikramları gibi etkinlikler gerçekleştirmektedir. Tülütabak gösterisi, kentin kurtuluş günlerinin önemli bir sembolüdür.
Tülütabak" gösterisi, Balıkesir'e özgü bir gelenek olarak yıllardır sürdürülmektedir.
Ayrıca bakınız
- Balıkesir'in Kurtuluşu
- (6 Eylül Kutlamaları)
Kaynakça
- ^ a b Pelin Yağcı, Gülhan Yalın, Cevdet Avcıkurt (Ekim 2017). "Turistik Çekicilik Unsuru Olarak Yerel Mistik Kahramanlar: Balıkesir Tülütabak Örneği". Uluslararası Turizm ve Kültürel Miras Kongresi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Marmaris: ResearchGate. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020.
- ^ . T.C. Balıkesir Valiliği. 29 Mart 2019. 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020.
- ^ a b Doç. Dr. Mediha Akarslan (1996). "Milli Mücadele Döneminde Balıkesir'de Kamuoyunun Oluşması ve Hey'et-i Merkeziye Karar Defteri". Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü. Dergipark. s. 15.
- ^ Kaymak O. (2017), “ İbn Haldun’un Asabiyet Kavramı”
- ^ a b c Dağlıoğlu, H.T. (1936), “Balıkesir’in Tarihi Hikayesi: Tülütabak”, Kaynak Dergisi, s.40, s.129-136
- ^ Hasanov, B. (2016) “İbn Haldun’da Asabiyet Kavramı – Maurice Halbwachs’ın Kollektive HafızaKavramı ile Bir Karşılaştırma” Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, güz: 2016, cilt:15, sayı:59, s.1437-1446
- ^ a b Durmaz, U. (2012), “Balıkesir Köy Seyirlik Oyunları Hakkında Bir İnceleme” Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, s.76
- ^ Kısıklı, E. (1988), "Sivas Kongresi'nin Milli Mücadele'de Kamuoyu Oluşturması Açısından Önemi," Atatürk Yolu, Sayı: 1, Ankara, s.32.
- ^ a b Şafak Aydın, D. (2010), “Balıkesir’de Bir Köy Seyirlik Oyunu: Tülü Kabak” Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 8-10 Mart 2010 tarihinde düzenlediği 4. Halk Kültürü Araştırmaları Sempozyumu’nda sunulmuştur.
- ^ a b Şehrimde Ben - Ünite 5 (PDF). Balıkesir İl Milli Eğitim Müdürlüğü. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020.
- ^ "Milli mücadelenin Tülütabakları". Anadolu Ajansı. 10 Eylül 2013. 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2020.
- ^ Kaya, Aksüt, Miraç, Fahri (6 Eylül 2019). "Savaşta düşmana korku salan 'Tülütabaklar'". Anadolu Ajansı. 30 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2020.
- ^ "İşgalde düşmanın korkulu rüyası 'Tülütabaklar'". Anadolu Ajansı. 6 Eylül 2016. 23 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2020.
- ^ "Savaşta düşmana korku salan "Tülütabaklar"". AA. CNN Türk. 6 Eylül 2019. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tulutabaklar Milli Mucadele yillarinda Balikesir de dusman askerlerine karsi direnc gosteren milli toplantilarin yapilmasina kolaylik saglayan yerel kahramanlardir Tulutabaklar isgal yillarinda Balikesir de keci ya da koyun postu at kuyrugu baca kurumu can ve degneklerle korkutucu bir gorunume kavusarak Yunan askerlerine karsi cikan deri ustalari yani debbag lardir EtimolojiKelimenin kokeni Tulukabak Tulutabak Tuludebbag Tuludabak isimleriyle anilan aslinda Balikesir yoresine ait koy seyirlik oyunudur TarihceBalikesir Turk Kurtulus Savasi nin baslangicindan isgal yillarinin sonuna kadar cok onemli faaliyetlerle ulke genelindeki direnisin sembollerinden birisi olmustur Izmir in Isgali nden sonra ilk direnis toplantisi Balikesir de yapilmis milli mucadelenin ilk kivilcimi burada yakilmistir Balikesir in milli mucadele atesinin yakildigi yer olmasi onu ileriki donemlerde Kuva yi Milliye sehri haline getirecektir Milli Mucadele doneminde Balikesir faal bir donem yasamistir Nitekim bu faaliyetler Mustafa Kemal Ataturk un dikkatini de cekmistir Esasinda Milli Mucadele nin fikir ve uygulama safhasi kongrelerin yapilmasi ile baslamistir Soyle ki Erzurum Kongresi Birinci Balikesir Kongresi nden sonra yapilmistir Ulkenin kurtulusu icin onculugu yapilan fikir ve amaclarin eyleme gecirilmesi durumu buradan dalga dalga vatan sathina yayilmistir Balikesir de olusan bu kamuoyu bir devlet ciddiyeti icinde sivil asker isbirligiyle direnis hareketlerinin orgutlenmesini temin etti Bu yurt capinda merkezi otoriteden bagimsiz olarak gelisen ilk mahalli orgutlenme hareketi Yunan isgalinin hicbir sekilde kabul edilemeyeceginin bir gostergesi olmustur Fakat bunun yani sira Milli Mucadele aleyhine bir kamuoyu olusturmaya calisan Itilaf Devletleri ve onlarin yogun baskisi altindaki Istanbul Hukumeti isgallere karsi baslatilan direnis hareketlerinin saltanat ve hilafete dusman oldugunu ve bu milli hareketlerin Ittihatci birer tesebbus oldugunu savunuyordu Iste bu sartlarda Balikesir de olusmaya baslayan kamuoyu 18 Mayis 1919 dan itibaren isgalleri fiilen reddederek direnis karari verdiler Bunun icin de oncelikli olarak 19 Mayis 1919 gunu toplanip aralarinda bir Hey et i Merkeziye sectiler Secilen Hey et i Merkeziye 24 25 Haziran 1919 gununden 27 Haziran 1920 tarihine kadar gorev yapti Milli Mucadele yillarinda Balikesir diger isgal edilen yerlerden farkli bir gorunum sergilemistir Isgale 14 ay direnen Balikesir halki kendisi icin tarihe mal olacak farkli direnis yontemleri gelistirmistir Bunlardan biri de Tulutabak saldirilaridir Tulutabaklar karsilarindaki dusman askerlerini korkutup onlari psikolojik olarak yipratmak amaciyla cesitli saldirilarda bulunan sivil direniscilerden olusan bir gruptur Bu direnisciler uzerlerine keci ya da koyun postu at kuyrugu baca kurumu gibi seyler gecirip yuzlerini siyaha boyayarak ve ellerine can ve degnekler gecirip geceleri sehirde devriye gezen Yunan askerlerinin karsilarina cikip geri kaybolarak onlari korkutmaya calismistir Tulutabaklar in bunu yapmalarindaki temel amac hedef sasirtmaktir Bolgede yapilan direnis yanlisi toplantilar Yunan askerlerinin dikkatini cekmistir ve bunlari engellemek icin gece devriyelerini arttirmislardir Tulutabaklar ise tam bu zamanlarda ortaya cikip devriyelerin dikkatini dagitmis ve onlari korkutup uzaklastirmistir Bu kendine has yontem ise yaramis yapilan toplantilarla birlikte Milli Mucadele nin devamliligi saglanmistir Tulutabaklar gecis torenleri sirasinda protokolun onune geldiklerinde bir halka olustururlar ellerindeki sopalari halkanin orta yerine atarlar ve zeybek oynamaya baslarlar Bu sekilde de protokolu selamlamis olurlar Oyun torenler bitene kadar devam eder Prof Dr Daglioglu 1936 yilinda Tulutabaklar i soyle anlatmistir Savaslarda kaba bir guc degil dusmandan daha once dusunebilmek bazen kendisini cok gucsuz bazen de korkutucu derecede guclu gosterebilmek zaferi getirmektedir Turk halkinin kurtulus mucadelesinde tum yurdun ozellikle de Bati bolgelerimizin isgal altinda bulundugu bir donemde Balikesir bolgemiz 30 Haziran 1920 de Yunanlar tarafindan isgal edilmis ne askeri ne de burokratik duzeyde henuz sert bir karsilik verecek gucumuz bulunamamistir Mondros Ateskes Antlasmasi nin ordu ve silahlar hakkindaki agir maddeleri de bu yillarda adeta elimizi kolumuzu bagliyordu Osmanli ordusunun pek cok kuvveti dagitilmis silahlari toplanmisti Mustafa Kemal in kurtulus mucadelesi icin calismalari devam etse de calismalar henuz meyvesini vermemisti Iste bu zor yillarda Balikesir halki dusman isgalini kabullenmeyerek kurtulus mucadelesi icin silahsiz dahi olsa bizzat mucadele etmeye karar vermistir Peki ama bu nasil olacaktir Tabii ki fiziki gucun yeterli olmadigi pek cok an gibi zeka ve inanc gucu ortaya konularak Balikesir halkinin bu mucadelesinde one cikan kesim ise debbaglar yani deri iscileri olmustur Balikesir de bulunan debbaglar silahlari olmamasina karsin dusman askerlerine karsi mucadele edebilmek icin en iyi bildikleri ise dericilige sigindilar ve cokca kullandiklari keci postlarini ustlerine tipki hayvan kurku giyen ilk insanlar gibi gecirdiler ve bununla da kalmayip deri islerken yakilan atesten kalan isi de sulandirarak tum vucutlarina surduler ve baslarina da yine keci postundan yapilma bir baslik takarak kendilerini insandan cok insan ile hayvan arasinda bir goruntuye sahip olan fantastik bir yaratiga benzetmeye calistilar Peki bunu neden yaptilar Cunku her yerin kolaylikla aydinlatilamadigi bir devirde karanligin icinden aniden cikan yaratiklar Yunan askerlerini korkutmak onlari bu bolgenin oldukca tehlikeli ve ugursuz bir yer olduguna inandirmak icin birebirdi Nitekim debbaglarin bu planlari da tutmustu Geceleri korkunc yaratiklar gordugunu soyleyen yaratiklar tarafindan saldiriya ugrayan geceleri disarida rahatca dolasamayan askerler Yunan ordusu icin buyuk bir sorun haline gelmeye baslamisti Istihbarat birimlerimiz de ozellikle onemli toplantilarin olacagi gecelerde bu yaratiklarin etrafta olmasini destekliyordu Sirf bu yuzden Yunan garnizon komutaninin geceleri her evin onunde bir fener yakilmasini zorunlu kildigi aktarilmaktadir Tulutabaklar isgalci askerlere karsi yaptiklari gosterilerle kolektif mucadele ornegi gosterirler Debbag olarak deri isleriyle ugrasan esnaf icinde yasadigi topluma sahip cikmak ve onu savunmak amaciyla gosteriler yaparak Milli Mucadele ye onemli katkilari olan milli toplantilarin yapilabilmesini saglamislardir Tulutabaklar icinde yasadiklari topluma bagliliklariyla ortaya cikan insanlarin meydana getirdigi toplumsal bir dayanisma ornegidir Ayni yerde uzun bir sure birlikte yasayan insanlar olarak Tulutabaklar ortak bir gecmisin getirisi ile gruplarina bagliliklarini bu sekilde gostermislerdir ArastirmalarTulutabaklarla dogrudan ilgili olan Tulu Kabak oyununun tarihsel surecine iliskin elde bulunan tek yazili belge Hikmet Turhan Daglioglu nun 1936 yilinda Balikesir Kaynak dergisinde yayinlanan Tulukabak adli makalesi incelenmistir Makalede deri islemeciliginden basalayarak debbaglik ya da dabaklik olarak adlandirilan deri islemeciligi 1900 lu yillarda Balikesir in en yaygin mesleklerinden biridir Demet Safak Aydin in aktarimina gore Tulu Kabak oyunu bolgeye ait yoresel bir koy seyirligidir Bu analiz tulutabaklarin tarihsel surecte nasil ortaya ciktigina iliskin yeterli bilgi vermektedir Tulutabaklar isgal yillarinda toplumsal dayanisma ruhuyla hareket eden kahramanlardir Ellerinde yeterli silah olmadigi icin koyun ve keci postu giyip el kol ve yuzlerini soba isiyle siyaha boyayarak Yunan askerlerini korkutup kacirmak icin urkutucu bir gorunume burunen debbaglardir Tulutabaklar ulke genelinde yalnizca Kuva yi Milli Sehri Balikesir de kurtulus gununde gosteri yapan bu gosterilerle milli toplantilarin yapilmasina zemin hazirlayarak toplupsal dayanismanin en guzel ornegini sergilemislerdir Verilen cevaplar ayni zamanda tulutabaklarin tarihsel surecteki onemine de vurgu yapmaktadir Tulutabaklar Kuva yi Milliye sehri Balikesir de sosyal dayanismanin en ozgun orneklerinden birisi olmus isgal yillarinda dusmana korku salmis Balikesir ahalisine psikolojik destek saglamistir Ozellikler Tulutabaklar keci ya da koyun postu baca kurumu atkuyrugu can ve degnekle korkutucu bir gorunume kavusan debbaglar yani tabak ve deri iscileridir Baslarinda Tulukadi adi verilen liderlerinin rehberliginde Yunan askerlerine karsi korku salan silahsiz kahramanlardir Tulutabaklar sekiz on kisilik bir grupturlar Iclerinden biri kadi olur Kadi atlidir digerleri ise yayadir Kadiyi surekli izleyen bir seyis vardir Seyisin elinde kadiyi yelledigi bir tavan supurgesi vardir Kadi merasim sirasinda uzun cubuk agizligiyla sigara tutturur Tulutabaklar da caddenin iki tarafini kaplayan insan kalabaliginin arasindan gecerek gecit torenine katilirlar Torendeki gecisleri sirasinda ansizin insanlarin ar asina dalarak onlari korkuturlar yuzlerine kara calarlar Insanlar korkmalarina ragmen onlari gormek icin kalabaligin en onunde yer almaya calisirlar Hatta ozellikle yuzune kara calinmasini isteyen fotograf cektirmek icin sira bekleyen cok kisi vardir Torenin bu parcasi insanlar icin o gunku tum torenin butunu yerine gecer zira eskiden halk bu torenlere gitmeyi tulutabaklara gitmek olarak ifade ederdi Debbaglik ya da dabaklik Balikesir de gecmiste cok yaygin bir meslektir 1930 1940 yillari arasinda 32 adet dabakhanede deri islemeciligi yapildigi bilgisi gunumuze ulasmistir Balikesir de de diger yerlesim yerlerinde oldugu gibi ulasim buyuk olcude develerle saglanmaktadir Bu nedenle devecilik lonca olacak kadar onemlidir Dabakhaneler genellikle deve loncalarinin oldugu yerdedir Donemin iki buyuk esnaf grubu olan deveciler ve dabaklar geleneksel olarak cesitli gosterileriler sunmaktadirlar Balikesir yoresine ait koy seyirlik oyunlari onemli gunlerde dugunlerde ve torenlerde esnaf loncalari tarafindan sergilenmektedir Esnaf loncalarindan deveciler deve kiligina girer dericiler ise kestikleri derisini isledikleri hayvanin kiligina girerek Tulukabak oyunu oynarlar 1936 yilinda yayinlanan kaynak dergisinin 40 sayisinda yer alan Balikesir in Tarihi Hikayesi Tulukabak isimli yazi Balikesir de geleneksellesen bir oyun olan Tulukabak hakkinda bilgiler vermekte ve onun tarihi ile ilgili gorusleri sunmaktadir 2010 yilinda Kultur ve Turizm Bakanligi tarafindan duzenlenen 4 Halk Kulturu Arastirmalari Sempozyumu nda sunulan ve Demet Safak Aydin tarafindan yazilan bildiri Balikesir de Bir Koy Seyirlik Oyunu Tulukabak adini tasir Bu yazida Balikesir yoresine ozgu olan Tulu Kabak adli oyun hakkinda tarihi bilgiler verildikten sonra oyunun teknik ozellikleri incelenir Oyun derici esnafi tarafindan Balikesir in kurtulusu olan 6 Eylul torenlerinde oynanir Bu oyunda oyuncular uzerlerine deriden birer kiyafet giyerler Baslarinda deriden bir sapka ya da kulah ve ayaklarinda da deriden cariklar vardir yine deriden ya da kildan yapilmis biyiklar takarlar Kiyafetten acikta kalan yerler de soba isiyle karaya boyanir Uzerlerinde hayvan canlari bulunan bu kisiler ellerinde de birer sopa bulundurur Bu oyuncular disinda onlarin basinda duran bir kadi mevcuttur Bu kisi de ayni giyimdedir fakat agzinda bir pipo ya da tutun cubugu bulundurur ve bir atin uzerinde en onde gider Bu aganin atinin yaninda elinde bir supurgeyle onu serinleten bir de seyis bulunur Tulukabaklar kurtulus gunu kutlamalarini izlemeye gelen kisilerin arasina karisarak onlari korkutmak amacindadirlar Baslarinda giden kadi hicbir zaman atindan inmez o sadece onden giderek halki selamlar MirasiBirlesmis Milletler Egitim Bilim ve Kultur Teskilati UNESCO 17 Ekim 2003 tarihinde Somut Olmayan Kulturel Mirasin Korunmasi Sozlesmesi ni kabul etmistir Turkiye de bu sozlesmeye 27 Mart 2006 tarihinde dahil olmustur Balikesir in somut olmayan kulturel miras listesinde 12 unsur yer alir Bunlar kamberlik gelenegi Barana gelenegi mahalle hayirlari Yagcibedir halilari Tulutabaklar deve oyunu Gonen igne oyasi kece yapimi zili dokuma sayak aba dokuma Saribeyler seferberlik coregi ve Pamukcu Mahallesi erkek oyunlaridir Balikesir in Kurtulus Gunleri Kuvayi Milliye sehri Balikesir ve ilcelerinin dusman isgalinden kurtulus gunleri eylul ayi icerisinde farkli gunlerde kutlanmaktadir Kutlamalar cercevesinde her ilce siir dinletisi halk oyunu gosterileri yagli guresler tum sehitler anisina yapilan kortej yuruyusleri yarismalar konserler film gosterimleri yiyecek icecek ikramlari gibi etkinlikler gerceklestirmektedir Tulutabak gosterisi kentin kurtulus gunlerinin onemli bir semboludur Tulutabak gosterisi Balikesir e ozgu bir gelenek olarak yillardir surdurulmektedir Ayrica bakinizBalikesir in Kurtulusu 6 Eylul KutlamalariKaynakca a b Pelin Yagci Gulhan Yalin Cevdet Avcikurt Ekim 2017 Turistik Cekicilik Unsuru Olarak Yerel Mistik Kahramanlar Balikesir Tulutabak Ornegi Uluslararasi Turizm ve Kulturel Miras Kongresi Mugla Sitki Kocman Universitesi Marmaris ResearchGate Erisim tarihi 8 Eylul 2020 T C Balikesir Valiligi 29 Mart 2019 2 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Eylul 2020 a b Doc Dr Mediha Akarslan 1996 Milli Mucadele Doneminde Balikesir de Kamuoyunun Olusmasi ve Hey et i Merkeziye Karar Defteri Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Dergipark s 15 Kaymak O 2017 Ibn Haldun un Asabiyet Kavrami a b c Daglioglu H T 1936 Balikesir in Tarihi Hikayesi Tulutabak Kaynak Dergisi s 40 s 129 136 Hasanov B 2016 Ibn Haldun da Asabiyet Kavrami Maurice Halbwachs in Kollektive HafizaKavrami ile Bir Karsilastirma Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi guz 2016 cilt 15 sayi 59 s 1437 1446 a b Durmaz U 2012 Balikesir Koy Seyirlik Oyunlari Hakkinda Bir Inceleme Balikesir Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Turk Dili ve Edebiyati Anabilim Dali Yuksek Lisans Tezi s 76 Kisikli E 1988 Sivas Kongresi nin Milli Mucadele de Kamuoyu Olusturmasi Acisindan Onemi Ataturk Yolu Sayi 1 Ankara s 32 a b Safak Aydin D 2010 Balikesir de Bir Koy Seyirlik Oyunu Tulu Kabak Kultur ve Turizm Bakanligi nin 8 10 Mart 2010 tarihinde duzenledigi 4 Halk Kulturu Arastirmalari Sempozyumu nda sunulmustur a b Sehrimde Ben Unite 5 PDF Balikesir Il Milli Egitim Mudurlugu Erisim tarihi 8 Eylul 2020 Milli mucadelenin Tulutabaklari Anadolu Ajansi 10 Eylul 2013 11 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2020 Kaya Aksut Mirac Fahri 6 Eylul 2019 Savasta dusmana korku salan Tulutabaklar Anadolu Ajansi 30 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2020 Isgalde dusmanin korkulu ruyasi Tulutabaklar Anadolu Ajansi 6 Eylul 2016 23 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2020 Savasta dusmana korku salan Tulutabaklar AA CNN Turk 6 Eylul 2019 Erisim tarihi 8 Eylul 2020