Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| Örnekler |
|---|
|
Türemiş kelime veya türemiş sözcük, isim ve fiil köklerine veya diğer türemiş sözcüklere yapım ekleri getirilerek türetilen sözcüktür. Yalın hâldeki türemiş sözcükler gövde olarak da bilinir. Türetilen sözcük, genellikle türediği sözcükle ilişkili olmakla birlikte, tamamen yeni bir anlama sahiptir: su (madde) ve suluk (kap) gibi.
Türemiş sözcükler, türetildikleri sözcüğün türüne göre ikiye ayrılır:
İsimden türeyenler: İsim köklerine yapım eki getirilerek yapılan sözcüklerdir.
- tuz-lu, demir-ci, odun-luk, akıl-sız-lık, göz-lük-çü, vs.
Fiilden türeyenler: Fiil köklerine yapım eki getirilerek yapılan sözcüklerdir.
- sev-gi, sar-gı, bak-ım, yet-ki, vs.
Çekim ekleri
Türemiş sözcükler çekim eki alabilir. Bu durumda türemiş sözcük özelliğini yitirmezler. Örneğin aşağıdaki cümledeki tüm sözcükler türemiştir:
- Gözlük satıcısı, öğrencilerle şakalaşıyordu.
Herhangi bir kökten başlayarak birden fazla türemiş sözcük (gövde) oluşturulabilir. Bunlara sırasıyla birincil gövde, ikincil gövde, üçüncül gövde vs. denir. Örnekler:
| kök | birincil gövde | ikincil gövde | üçüncül gövde |
|---|---|---|---|
Birden fazla kez türetilmiş sözcüklerde sözcük türü kök veya bir önceki gövdeden farklı olabilir. Örnek:
- göz (isim) > gözle- (fiil) > gözlem (isim) > gözlemle- (fiil)
- öz (isim) > özle- (fiil) > özlem (isim)
Kaynakça
- ^ a b "gövde." Dilbilim Terimleri Sözlüğü. Türk Dil Kurumu. Erişim: 30 Ocak 2015
 | Dilbilgisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Orneklerseker lik akil li bil gi n vatan das lik simit ci Turemis kelime veya turemis sozcuk isim ve fiil koklerine veya diger turemis sozcuklere yapim ekleri getirilerek turetilen sozcuktur Yalin haldeki turemis sozcukler govde olarak da bilinir Turetilen sozcuk genellikle turedigi sozcukle iliskili olmakla birlikte tamamen yeni bir anlama sahiptir su madde ve suluk kap gibi Turemis sozcukler turetildikleri sozcugun turune gore ikiye ayrilir Isimden tureyenler Isim koklerine yapim eki getirilerek yapilan sozcuklerdir tuz lu demir ci odun luk akil siz lik goz luk cu vs Fiilden tureyenler Fiil koklerine yapim eki getirilerek yapilan sozcuklerdir sev gi sar gi bak im yet ki vs Cekim ekleriTuremis sozcukler cekim eki alabilir Bu durumda turemis sozcuk ozelligini yitirmezler Ornegin asagidaki cumledeki tum sozcukler turemistir Gozluk saticisi ogrencilerle sakalasiyordu Herhangi bir kokten baslayarak birden fazla turemis sozcuk govde olusturulabilir Bunlara sirasiyla birincil govde ikincil govde ucuncul govde vs denir Ornekler kok birincil govde ikincil govde ucuncul govdegoz gozluk gozlukcu gozlukculukvatan vatandas vatandaslikgez gezin gezinti Birden fazla kez turetilmis sozcuklerde sozcuk turu kok veya bir onceki govdeden farkli olabilir Ornek goz isim gt gozle fiil gt gozlem isim gt gozlemle fiil oz isim gt ozle fiil gt ozlem isim Kaynakca a b govde Dilbilim Terimleri Sozlugu Turk Dil Kurumu Erisim 30 Ocak 2015 Dilbilgisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz