Türk kırmızısı 18. ve 19. yüzyılda pamuk boyamada yaygın olarak kullanılan kırmızının tonu bir renktir. Uzun ve zahmetli bir süreçle kökboya (rubia) bitkisinin kökü kullanılarak yapılır. Hindistan ya da Türkiye kökenli olup, 1740'lı yıllarda Avrupa'ya getirilmiştir. Fransa'da rouge d'Andrinople (Edirne kırmızısı) ve rouge Turk olarak bilinir.
Renk koordinatları | ||
---|---|---|
Hex | #A91101 | |
RGB | (r, g, b) | (169, 17, 1) |
CMYK | (c, m, y, k) | (0, 90, 99, 34) |
HSV | (h, s, v) | (6°, 99%, 33%) |
Tarih
Sanayi Devrimi'nin Avrupa'da yaygınlaşmaya başlamasıyla kimyagerler ve imalatçılar, büyük ölçekli tekstil imalatında kullanılabilecek yeni kırmızı boyalar araştırdılar. 18. ve 19. yüzyılın başında Türkiye ve Hindistan'dan Avrupa'ya ihraç edilen popüler renklerden biri, Fransa'da rouge d'Andrinople olarak bilinen Türk kırmızısıdır. 1740'lı yıllardan başlayarak, bu parlak kırmızı renk, İngiltere, Hollanda ve Fransa'da pamuklu kumaşların boyanması veya baskısı için kullanıldı. Rengin ham maddesi rubia bitkisinin kökünden elde edilmektedir. Boyama işlemi, kumaşların zeytinyağı, koyun gübresi ve diğer içeriklerin küllü suda birden fazla kez yıkanmasını gerektiren uzun ve karmaşık bir süreçtir. Fakat pamuğa mükemmel uyan parlak ve kalıcı bir kırmızı elde edilmesini sağlamaktadır. Kumaş, Avrupa'dan Afrika'ya, Ortadoğu ve Amerika'ya yaygın olarak ihraç edildi. 19. yüzyıl Amerika'sında, geleneksel yamalı yorgan yapımında yaygın bir şekilde kullanıldı.
Boyama Süreci
Pamuklu bir kumaşı Türk kırmızısına boyama süreci, Türkiye'de 18. yüzyılda uygulandığı haliyle Manchester'lı bir boyacı tarafından 1786 yılında şöyle anlatılmıştır:
- Barilla sodası (sodyum karbonat) ya da ahşap külünün suyunda pamukları kaynatın.
- Yıkayın ve kurutun.
- Soda içinde veya soda ile koyun gübresi ve zeytinyağını içinde bekletin.
- Durulayın, 12 saat bekleyin, kurutun.
- 3. ve 4. adımları üç veya dört kez tekrarlayın.
- Tazelediğiniz soda içinde veya soda, koyun gübresi, zeytinyağı ve beyaz argollu suda bekletin.
- Durulayın ve kurutun.
- 6. ve 7. basamakları üç kez tekrarlayın.
- Meşe palamudu karıştırılmış suda işleme tabi tutun.
- Yıkayın ve kurutun.
- 9. ve 10. adımları bir kez tekrarlayın.
- Şap ya da şap ile karıştırılmış kül ve Saccharum Saturni (kurşun asetat) ile işlem yapın.
- Kurutun, yıkayın, kurutun.
- Koyun kanı ilave edin.
- Yıkayın.
- Soda veya gübreli suda kaynatın.
- Yıkayın ve kurutun.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turk kirmizisi 18 ve 19 yuzyilda pamuk boyamada yaygin olarak kullanilan kirmizinin tonu bir renktir Uzun ve zahmetli bir surecle kokboya rubia bitkisinin koku kullanilarak yapilir Hindistan ya da Turkiye kokenli olup 1740 li yillarda Avrupa ya getirilmistir Fransa da rouge d Andrinople Edirne kirmizisi ve rouge Turk olarak bilinir Turk kirmizisi Renk koordinatlariHex A91101RGB r g b 169 17 1 CMYK c m y k 0 90 99 34 HSV h s v 6 99 33 TarihSanayi Devrimi nin Avrupa da yayginlasmaya baslamasiyla kimyagerler ve imalatcilar buyuk olcekli tekstil imalatinda kullanilabilecek yeni kirmizi boyalar arastirdilar 18 ve 19 yuzyilin basinda Turkiye ve Hindistan dan Avrupa ya ihrac edilen populer renklerden biri Fransa da rouge d Andrinople olarak bilinen Turk kirmizisidir 1740 li yillardan baslayarak bu parlak kirmizi renk Ingiltere Hollanda ve Fransa da pamuklu kumaslarin boyanmasi veya baskisi icin kullanildi Rengin ham maddesi rubia bitkisinin kokunden elde edilmektedir Boyama islemi kumaslarin zeytinyagi koyun gubresi ve diger iceriklerin kullu suda birden fazla kez yikanmasini gerektiren uzun ve karmasik bir surectir Fakat pamuga mukemmel uyan parlak ve kalici bir kirmizi elde edilmesini saglamaktadir Kumas Avrupa dan Afrika ya Ortadogu ve Amerika ya yaygin olarak ihrac edildi 19 yuzyil Amerika sinda geleneksel yamali yorgan yapiminda yaygin bir sekilde kullanildi Boyama SureciPamuklu bir kumasi Turk kirmizisina boyama sureci Turkiye de 18 yuzyilda uygulandigi haliyle Manchester li bir boyaci tarafindan 1786 yilinda soyle anlatilmistir Barilla sodasi sodyum karbonat ya da ahsap kulunun suyunda pamuklari kaynatin Yikayin ve kurutun Soda icinde veya soda ile koyun gubresi ve zeytinyagini icinde bekletin Durulayin 12 saat bekleyin kurutun 3 ve 4 adimlari uc veya dort kez tekrarlayin Tazelediginiz soda icinde veya soda koyun gubresi zeytinyagi ve beyaz argollu suda bekletin Durulayin ve kurutun 6 ve 7 basamaklari uc kez tekrarlayin Mese palamudu karistirilmis suda isleme tabi tutun Yikayin ve kurutun 9 ve 10 adimlari bir kez tekrarlayin Sap ya da sap ile karistirilmis kul ve Saccharum Saturni kursun asetat ile islem yapin Kurutun yikayin kurutun Koyun kani ilave edin Yikayin Soda veya gubreli suda kaynatin Yikayin ve kurutun Kaynakca a b John Wilson An Essay on Light and Colours Manchester 1786 Pg 21 22