Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İngilizce "science fiction" olan türün adını Türkçeye "bilimkurgu" olarak kazandıran kişi yazar Orhan Duru'dur. 1 Ocak 1973 tarihli Türk Dili ve Edebiyatı dergisinde science fiction kelimesinin Türkçe karşılığı olarak "bilim-kurgu" ismini önerir. O tarihe kadar Yalçın İzbul’un ortaya attığı “kurgubilim” sözcüğü kullanılıyordu ancak Orhan Duru bu terimin “edebi bir türü yansıtmaktan çok bilim türünün adı” gibi olduğunu savunmuştu. TDK'nın Orhan Duru’nun önerisini sahiplenmesi ile bugün kullandığımız bilimkurgu kelimesi Türkçeye kazandırılmış oldu.
Türkiye'de bilimkurgu edebiyatı
Türkiye'de bilimkurgu edebiyatının gelişmesi Avrupa'ya göre epeyce geç olmuş ve kısıtlı kalmıştır. Türkiye'de, bu alandaki eksikliğin sebebi olarak Avrupa'da yaşanan Sanayi Devrimi'ni ıskalamış ve Aydınlanma dönemini yaşamamış olmanın sonucu olarak bilimsel temel eksikliği gösterilir. 80'li yıllardan itibaren kitle iletişim teknolojilerinin yaygınlaşmasıyla beraber küreselleşen dünyada farklılıkların azalmaya başlaması hem dünyada hem de Türkiye'de üretkenliğin artmasına yol açtı.
Bilimkurgu edebiyatının dünyadaki ilk örnekleri olan Jules Verne romanları ilk kez Tanzimat döneminde tercüme edilip basılır. Bu dönemdeki roman çevirileri Tanzimat yazarlarında rüya kavramı ile birleşen ütopik bilimkurgu fikrinin ortaya çıkmasına sebep olur.
1943’ten Nisan 2004’e kadar yerli yazarların yayınladığı bilimkurgu türündeki kitap sayısı sadece 71'dir. Özellikle son yıllarda bilimkurgu türündeki yerli kitapların ve yeni yazarların sayısında gözle görülür artış yaşanmaktadır.
Türkiye'de bilimkurgu yayıncılığı
Kitap
1950'lerde Çağlayan Yayınları, 70'lerde Okat Yayınevi, 80'lerde Baskan Yayınları ve 90'larda Metis Yayınları bilimkurgu türündeki kitap serileri yayınlamış ve Türk okurlarını bilimkurgu ile buluşturmuştur. 1990’lı yılların sonu ve 2000’lerin başlarında kaliteli bilimkurgu eserlerini yayınlamış olan İthaki Yayınları, günümüzde hâlâ bilimkurgu ve fantastik türdeki kitapların Türkiye'deki en önemli yayıncısı durumundadır. İthaki Yayınları'nın ilk olarak 2015 yılında Dune romanı ile başlattığıİthaki Bilimkurgu Klasikleri dizisi 45 kitaba ulaşmıştır.
Dergiler
Türkiye'de bilimkurgu dergiciliği Ekim 1971'de 9 sayfalık bir teksir çalışması ile Sezar Erkin Ergin tarafından başlatılır. 1974’ten itibaren de ANTARES bilimkurgu dergisi düzenli olarak yayımlanmaya başlar. Türkiye'deki en uzun ömürlü bilimkurgu dergisi ise 1976'da yayına başlayan X-BİLİNMEYEN dergisidir. Bu dergileri 1980 yılında Göktaşı fanzini, 1988'de Çağdaş Sanat Bilimkurgu dergisi, 1989'da Öncü dergisi ve 1996'da Atılgan Bilimkurgu dergisi takip eder. Günümüzde ise basılı olarak Lagari fanzini, Roket ve Yerli Bilimkurgu Yükseliyor, Gölge, Hayalet, Komplike ve AltZine e-dergileri yayınlanmaktadır.
- Atılgan Bilimkurgu
- Davetsiz Misafir
- Antares
- X-Bilinmeyen
- Göktaşı (fanzin)
- Çağdaş Sanat Bilimkurgu
- Öncü
- Nostromo
- Albemuth
- SFX Türkiye
- Yabani
- Lagari (fanzin)
- Roket
- Yerli Bilimkurgu Yükseliyor
Türkiye'deki bilimkurgu öykü ve roman yarışmaları
TBD Bilimkurgu Öykü Yarışması
Ana madde: TBD Bilimkurgu Öykü Yarışması
Türkiye'de bilimkurgu öykü yazarları üzerine 1998 yılından bu yana düzenli olarak Türkiye Bilişim Derneği'nin TBD Bilimkurgu Öykü Yarışması yapılmaktadır. Yarışmada üç dereceye giren yazarlara derece ve para ödülü verilirken, seçilen öykülerden bazıları belli aralıklarla öykü derlemesi olarak yayınlanır. Yarışmada dereceye giremeyen ancak değeri göz önünde bulundurulan öyküler için jüri özel ödülü ve mansiyon da verilmektedir.
FABİSAD GİO Ödülleri
Ana madde: GİO Ödülleri
Fantazya ve Bilimkurgu Sanatları Derneği FABİSAD, bilimkurgu öykü kategorisinin yanı sıra, yayınlanmamış roman, çizgi roman ve illüstrasyon kategorilerinde de ödüller vermektedir.
FABİSAD
Ana madde: FABİSAD
Fantazya ve Bilimkurgu Sanatları Derneği FABİSAD, Türkiye'deki fantastik, bilimkurgu ve korku türlerinin gelişimi, bu konuda üretkenlik gösteren yazar ve sanatçıların gelişmesini ve daha iyi eserler ortaya çıkmasını amaçlayarak 2011'de kurulmuş bir dernektedir. FABİSAD, bu amaçla her yıl adını verdiği yarışmayla, farklı kategorilerde yazar ve sanatçılara ödüller vermektedir.
Özgen Berkol Doğan Bilimkurgu Kütüphanesi
Ana madde: Özgen Berkol Doğan Bilimkurgu Kütüphanesi
Özgen Berkol Doğan Bilimkurgu Kütüphanesi, 2007 yılında hayatını kaybeden genç bilim insanı Özgen Berkol Doğan’ın anısını yaşatmak üzere 2012 yılı Aralık ayında kurulmuş, Türkiye’nin ilk ve tek bilimkurgu kütüphanesidir. İstanbul, Kadıköy, Moda'daki kütüphane; bilimkurgu, fantastik ve korku edebiyatı türlerinde, Türkiye’de yayınlanmış eserlerin tümünü Türkçe haricinde farklı dillerde de barındırmayı hedeflemektedir. Özgen Berkol Doğan Bilimkurgu Kütüphanesi koleksiyonunda 10 bini aşkın kitap ve süreli yayın bulunmaktadır. Kütüphane bünyesinde düzenli olarak bilim ve bilimkurgu konularında konuk konuşmacıların katılımıyla “perşembe söyleşileri” ve sinema gösterimleri de yapılmaktadır.
Bilimkurgu Kulübü
Ana madde: Bilimkurgu Kulübü
Bilimkurgu Kulübü, 8 Ekim 1999'da İsmail Yamanol tarafından kurulan ve merkezi İstanbul'da bulunan bir sivil toplum kuruluşudur. Bilimkurgu kulübü, kendi internet sitesi üzerinden, aralarında Türk bilimkurgu edebiyatından yetkin isimlerin de bulunduğu geniş kadrosuyla, özgün ve çeviri içerikler yayınlayarak Türkiye'nin en geniş online bilimkurgu içerik arşivini oluşturmaktadır. Bilimkurgu Kulübü, 18. kuruluş yıldönümünü kutladığı 2018'de Yeryüzü Müzesi adlı bir kısa bilimkurgu öykü antolojisi yayınlandı.
Türk Bilimkurgu filmleri
- Uçan Daireler İstanbul'da (1955)
- Gökler Kraliçesi (1970)
- Turist Ömer Uzay Yolunda (1973)
- Deli Yusuf (1975)
- Dünyayı Kurtaran Adam (1982)
- Badi (1983)
- Japon İşi (1987)
- G.O.R.A. (2004)
- Dünyayı Kurtaran Adam'ın Oğlu (2006)
- Nekrüt (2008)
- A.R.O.G (2008)
- Uzay Kuvvetleri 2911 (2014)
- Zaman Makinesi 1973 (2014)
- Buğday (2017)
- Arif v 216 (2018)
Türk bilimkurgu oyunları
- Dark Raid, Vector Games (2014)
- Solarix, Pulsetense Games (2016)
- Tartarus, Abyss Gameworks (2017)
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ https://www.goodreads.com/list/show/115847._thaki_Bilimkurgu_Klasikleri_Dizisi []
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ . Cumhuriyet. 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ingilizce science fiction olan turun adini Turkceye bilimkurgu olarak kazandiran kisi yazar Orhan Duru dur 1 Ocak 1973 tarihli Turk Dili ve Edebiyati dergisinde science fiction kelimesinin Turkce karsiligi olarak bilim kurgu ismini onerir O tarihe kadar Yalcin Izbul un ortaya attigi kurgubilim sozcugu kullaniliyordu ancak Orhan Duru bu terimin edebi bir turu yansitmaktan cok bilim turunun adi gibi oldugunu savunmustu TDK nin Orhan Duru nun onerisini sahiplenmesi ile bugun kullandigimiz bilimkurgu kelimesi Turkceye kazandirilmis oldu Turkiye de bilimkurgu edebiyatiTurkiye de bilimkurgu edebiyatinin gelismesi Avrupa ya gore epeyce gec olmus ve kisitli kalmistir Turkiye de bu alandaki eksikligin sebebi olarak Avrupa da yasanan Sanayi Devrimi ni iskalamis ve Aydinlanma donemini yasamamis olmanin sonucu olarak bilimsel temel eksikligi gosterilir 80 li yillardan itibaren kitle iletisim teknolojilerinin yayginlasmasiyla beraber kuresellesen dunyada farkliliklarin azalmaya baslamasi hem dunyada hem de Turkiye de uretkenligin artmasina yol acti Bilimkurgu edebiyatinin dunyadaki ilk ornekleri olan Jules Verne romanlari ilk kez Tanzimat doneminde tercume edilip basilir Bu donemdeki roman cevirileri Tanzimat yazarlarinda ruya kavrami ile birlesen utopik bilimkurgu fikrinin ortaya cikmasina sebep olur 1943 ten Nisan 2004 e kadar yerli yazarlarin yayinladigi bilimkurgu turundeki kitap sayisi sadece 71 dir Ozellikle son yillarda bilimkurgu turundeki yerli kitaplarin ve yeni yazarlarin sayisinda gozle gorulur artis yasanmaktadir Turkiye de bilimkurgu yayinciligiKitap 1950 lerde Caglayan Yayinlari 70 lerde Okat Yayinevi 80 lerde Baskan Yayinlari ve 90 larda Metis Yayinlari bilimkurgu turundeki kitap serileri yayinlamis ve Turk okurlarini bilimkurgu ile bulusturmustur 1990 li yillarin sonu ve 2000 lerin baslarinda kaliteli bilimkurgu eserlerini yayinlamis olan Ithaki Yayinlari gunumuzde hala bilimkurgu ve fantastik turdeki kitaplarin Turkiye deki en onemli yayincisi durumundadir Ithaki Yayinlari nin ilk olarak 2015 yilinda Dune romani ile baslattigiIthaki Bilimkurgu Klasikleri dizisi 45 kitaba ulasmistir Dergiler Turkiye de bilimkurgu dergiciligi Ekim 1971 de 9 sayfalik bir teksir calismasi ile Sezar Erkin Ergin tarafindan baslatilir 1974 ten itibaren de ANTARES bilimkurgu dergisi duzenli olarak yayimlanmaya baslar Turkiye deki en uzun omurlu bilimkurgu dergisi ise 1976 da yayina baslayan X BILINMEYEN dergisidir Bu dergileri 1980 yilinda Goktasi fanzini 1988 de Cagdas Sanat Bilimkurgu dergisi 1989 da Oncu dergisi ve 1996 da Atilgan Bilimkurgu dergisi takip eder Gunumuzde ise basili olarak Lagari fanzini Roket ve Yerli Bilimkurgu Yukseliyor Golge Hayalet Komplike ve AltZine e dergileri yayinlanmaktadir Atilgan Bilimkurgu Davetsiz Misafir Antares X Bilinmeyen Goktasi fanzin Cagdas Sanat Bilimkurgu Oncu Nostromo Albemuth SFX Turkiye Yabani Lagari fanzin Roket Yerli Bilimkurgu YukseliyorTurkiye deki bilimkurgu oyku ve roman yarismalari20 TBD Oyku Yarismasi afisiTBD Bilimkurgu Oyku Yarismasi Ana madde TBD Bilimkurgu Oyku Yarismasi Turkiye de bilimkurgu oyku yazarlari uzerine 1998 yilindan bu yana duzenli olarak Turkiye Bilisim Dernegi nin TBD Bilimkurgu Oyku Yarismasi yapilmaktadir Yarismada uc dereceye giren yazarlara derece ve para odulu verilirken secilen oykulerden bazilari belli araliklarla oyku derlemesi olarak yayinlanir Yarismada dereceye giremeyen ancak degeri goz onunde bulundurulan oykuler icin juri ozel odulu ve mansiyon da verilmektedir FABISAD GIO Odulleri Ana madde GIO Odulleri Fantazya ve Bilimkurgu Sanatlari Dernegi FABISAD bilimkurgu oyku kategorisinin yani sira yayinlanmamis roman cizgi roman ve illustrasyon kategorilerinde de oduller vermektedir FABISADAna madde FABISAD Fantazya ve Bilimkurgu Sanatlari Dernegi FABISAD Turkiye deki fantastik bilimkurgu ve korku turlerinin gelisimi bu konuda uretkenlik gosteren yazar ve sanatcilarin gelismesini ve daha iyi eserler ortaya cikmasini amaclayarak 2011 de kurulmus bir dernektedir FABISAD bu amacla her yil adini verdigi yarismayla farkli kategorilerde yazar ve sanatcilara oduller vermektedir Ozgen Berkol Dogan Bilimkurgu KutuphanesiAna madde Ozgen Berkol Dogan Bilimkurgu Kutuphanesi Ozgen Berkol Dogan Bilimkurgu Kutuphanesi 2007 yilinda hayatini kaybeden genc bilim insani Ozgen Berkol Dogan in anisini yasatmak uzere 2012 yili Aralik ayinda kurulmus Turkiye nin ilk ve tek bilimkurgu kutuphanesidir Istanbul Kadikoy Moda daki kutuphane bilimkurgu fantastik ve korku edebiyati turlerinde Turkiye de yayinlanmis eserlerin tumunu Turkce haricinde farkli dillerde de barindirmayi hedeflemektedir Ozgen Berkol Dogan Bilimkurgu Kutuphanesi koleksiyonunda 10 bini askin kitap ve sureli yayin bulunmaktadir Kutuphane bunyesinde duzenli olarak bilim ve bilimkurgu konularinda konuk konusmacilarin katilimiyla persembe soylesileri ve sinema gosterimleri de yapilmaktadir Bilimkurgu KulubuAna madde Bilimkurgu Kulubu Bilimkurgu Kulubu 8 Ekim 1999 da Ismail Yamanol tarafindan kurulan ve merkezi Istanbul da bulunan bir sivil toplum kurulusudur Bilimkurgu kulubu kendi internet sitesi uzerinden aralarinda Turk bilimkurgu edebiyatindan yetkin isimlerin de bulundugu genis kadrosuyla ozgun ve ceviri icerikler yayinlayarak Turkiye nin en genis online bilimkurgu icerik arsivini olusturmaktadir Bilimkurgu Kulubu 18 kurulus yildonumunu kutladigi 2018 de Yeryuzu Muzesi adli bir kisa bilimkurgu oyku antolojisi yayinlandi Turist Omer Uzay Yolunda 1973 Turk Bilimkurgu filmleriUcan Daireler Istanbul da 1955 Gokler Kralicesi 1970 Turist Omer Uzay Yolunda 1973 Deli Yusuf 1975 Dunyayi Kurtaran Adam 1982 Badi 1983 Japon Isi 1987 G O R A 2004 Dunyayi Kurtaran Adam in Oglu 2006 Nekrut 2008 A R O G 2008 Uzay Kuvvetleri 2911 2014 Zaman Makinesi 1973 2014 Bugday 2017 Arif v 216 2018 Turk bilimkurgu oyunlariDark Raid Vector Games 2014 Solarix Pulsetense Games 2016 Tartarus Abyss Gameworks 2017 Kaynakca Arsivlenmis kopya PDF 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 9 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 9 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 9 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 a b Arsivlenmis kopya 9 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 9 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 9 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 9 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 31 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 9 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 26 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 12 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 https www goodreads com list show 115847 thaki Bilimkurgu Klasikleri Dizisi yalin URL Arsivlenmis kopya 19 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 31 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Cumhuriyet 23 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2022 Arsivlenmis kopya 21 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 19 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 31 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 25 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2019