Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mehmet Orhan Duru (18 Aralık 1933, İstanbul - 25 Ocak 2009, İstanbul), Türk öykücü, yazar, gazeteci ve veteriner.
Orhan Duru | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Mehmet Orhan Duru 18 Aralık 1933 Rumelihisarı, Sarıyer, İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 25 Ocak 2009 (75 yaşında) Şişli, İstanbul, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Eğitim | Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi |
| Meslek | Yazar, gazeteci, çevirmen, veteriner |
| Evlilik | Sezer Duru (e. 1965; ö. 2009) |
| Akraba(lar) | Ülkü Duru (kardeşi) |
İngilizce "science-fiction" sözünü Türkçeye "bilim kurgu" olarak çeviren ve kazandıran kişidir.
Edebi anlayış olarak Garipçiler akımına karşı çıkarak şiirin zengin, kapalı bir anlatımının olmasını savunan, adını yazdıkları dergiden alan "Maviciler" akımından ve "Bunalım Edebiyatı" olarak da anılan geleneksel edebiyat anlayışından koparak dili simgesel, imgesel, soyut bir kullanım alanına sokan "1950 Kuşağı" öykücülerindendir.
Yaşamı
18 Aralık 1933'te annesi Hatice Hacer Hanım, babası İbrahim Etem Bey'in iki çocuğundan biri olarak İstanbul, Rumelihisarı'nda doğdu. İlkokulu Çankırı'da, ortaokulu ise Beşiktaş Birinci Erkek Ortaokulunda başlayıp Afyon'da tamamladı. Edebiyata ilgisi 1948'te girdiği Afyon Lisesinde başlarken o yıllarda annesi vefat etti. Babasının yaptığı ikinci evliliğinden "Ülkü" adında kardeşi oldu.
Edebi yaşamına lise yıllarında şiirle başladı, kısa süre sonra öykücülüğe yöneldi. "Kadın ve İçki" adındaki ilk öyküsü 1953 yılında Küçük Dergi'de yayımlandı. 1956 yılında Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesinden mezun oldu. Veteriner olarak aynı yıl İstanbul'da, askerliğinin bitimi sonrasında Urfa'da çalıştı. 1959 yılında döndüğünde aynı fakültede, Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalında asistan olarak görev yapmaya başladı, ilk öykü kitabı "Bırakılmış Biri" yayımlandı. 27 Mayıs 1960 Askerî Darbesinin ardından kurulan askerî yönetiminin Ekim 1960'ta üniversitelerden ihraç ettiği 147 öğretim elemanından biri oldu.Muzaffer Erdost ve Bülent Ecevit'in desteğiyle 1961'de Ulus gazetesinde çalışmaya başladı. 1962 Ağustos’ta gazetenin bursuyla bir yıllığına Amerika’ya giden Duru, üç ay Rocky Mountain News gazetesinde çalıştı. Ankara'ya dönünce Cumhuriyet gazetesinde çalışmaya devam etti. Yazılarını ilk olarak Mavi dergisinde yayımladı.Ulus, Cumhuriyet gazetelerinin yanı sıra Milliyet, Güneş Hürriyet, Evrim, Yeni Ufuklar, Pazar Postası, Seçilmiş Hikâyeler, Yelken, Dost, Soyut gazete ve dergilerinde çalıştı. 1965 yılında yazar ve çevirmen Sezer Özlü ile evlendi. En son Interstar TV'de haber müdürlüğü yaptı. Bu görevden sonra, yazarlık yapmaya devam etti.
Orhan Duru ayrıca İngilizce science-fiction sözünü Türkçeye bilim-kurgu olarak tercüme eden, kullanan ve bu sözcüğü Türkçeye kazandıran kişidir. Öncesinde "düşbilimsel yapıt", "düşsel bilim" gibi karşılıklar getirilen terime, Duru önerisini ilk olarak Türk Dil Kurumunun Türk Dili dergisinin 1 Ocak 1973 tarihli sayısında sunmuştur. Bu kullanım daha sonra TDK tarafından "bilim kurgu" imlasıyla resmîleştirilmiştir.
Prostat kanserine yakalanan Duru, bir süredir tedavi gördüğü Surp Agop Hastanesi'nde 25 Ocak 2009 saat 02.30'da öldü.Teşvikiye Camiinde düzenlenen cenaze töreni sonrası Aşiyan Mezarlığı'na defnedildi. Oyuncu Ülkü Duru'nun ağabeyidir. Eserlerini "Cüneyt Gabran" mahlasıyla da yazmıştır.
Ölümünden sonra, gazete ve dergilerde kalmış çeşitli yazıları, yazara asistanlığını yaptığı Burak Fidan tarafından "Roman Medyadan Önce Gelir" eserinde bir araya getirildi. Burak Fidan'la birlikte yazdığı, tek romanı Az Roman yine ölümünden sonra yayımlandı.
Duru'nun ayrıca 2022'den itibaren Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Basın Müzesi'nde ressam Faruk Kutlu tarafından yapılmış yağlı boya tablosu sergilenmektedir.
Eserleri
|
|
Kaynak:
Ödülleri
- 1970 - TRT Sanat Ödülleri - Başarı Ödülü - İşçiler öyküsüyle
- 1986 - 28. Türkiye Gazetecilik Başarı Ödülleri - Güncel Yazı Başarı Ödülü
- 1996 - 26. Sedat Simavi Ödülleri - Edebiyat Ödülü - Sarmal - Toplu Öyküler kitabıyla
- 1998 - Sait Faik Hikâye Armağanı - Fırtına kitabıyla
Kaynakça
- ^ a b c d e f Ceylan, Sercan (11 Mart 2019). "Orhan Duru". teis.yesevi.edu.tr. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2024.
- ^ a b "Orhan Duru [sözlüks]". poetikhars.com. 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2024.
- ^ . milliyet.com.tr. 1 Mart 2008. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2014.
- ^ . egitim.aku.edu.tr. 5 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2014.
- ^ "Bilim-Kurgu, Dili ve Çevirisi Üzerine Söyleşi". parsomenfanzin.com. 30 Mayıs 2019 [1991]. 5 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2024.
- ^ (PDF). 7/3. 2012: 2183-2197. ISSN 1308-2140. 27 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2024.
- ^ . x-bilinmeyen.com. 25 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2010.
- ^ "Gazeteci-yazar Orhan Duru vefat etti". cnnturk.com. 25 Ocak 2009. 29 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2009.
- ^ "'Bilimkurgu'nun isim babasına veda". milliyet.com.tr. 27 Ocak 2009. Erişim tarihi: 20 Haziran 2024.
- ^ "TGC Basın Müzesi'ne Orhan Duru'nun tablosu asıldı". tgc.org.tr. 21 Kasım 2022. 8 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2024.
- ^ "28. Başarı Ödülleri - 1986". tgc.org.tr. 8 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2024.
- ^ "20. Sedat Simavi Ödülleri - 1996". tgc.org.tr. 26 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Orhan Duru 18 Aralik 1933 Istanbul 25 Ocak 2009 Istanbul Turk oykucu yazar gazeteci ve veteriner Orhan DuruDogumMehmet Orhan Duru 18 Aralik 1933 1933 12 18 Rumelihisari Sariyer Istanbul TurkiyeOlum25 Ocak 2009 75 yasinda Sisli Istanbul TurkiyeMilliyetTurkEgitimAnkara Universitesi Veteriner FakultesiMeslekYazar gazeteci cevirmen veterinerEvlilikSezer Duru e 1965 o 2009 Akraba lar Ulku Duru kardesi Ingilizce science fiction sozunu Turkceye bilim kurgu olarak ceviren ve kazandiran kisidir Edebi anlayis olarak Garipciler akimina karsi cikarak siirin zengin kapali bir anlatiminin olmasini savunan adini yazdiklari dergiden alan Maviciler akimindan ve Bunalim Edebiyati olarak da anilan geleneksel edebiyat anlayisindan koparak dili simgesel imgesel soyut bir kullanim alanina sokan 1950 Kusagi oykuculerindendir Yasami18 Aralik 1933 te annesi Hatice Hacer Hanim babasi Ibrahim Etem Bey in iki cocugundan biri olarak Istanbul Rumelihisari nda dogdu Ilkokulu Cankiri da ortaokulu ise Besiktas Birinci Erkek Ortaokulunda baslayip Afyon da tamamladi Edebiyata ilgisi 1948 te girdigi Afyon Lisesinde baslarken o yillarda annesi vefat etti Babasinin yaptigi ikinci evliliginden Ulku adinda kardesi oldu Edebi yasamina lise yillarinda siirle basladi kisa sure sonra oykuculuge yoneldi Kadin ve Icki adindaki ilk oykusu 1953 yilinda Kucuk Dergi de yayimlandi 1956 yilinda Ankara Universitesi Veteriner Fakultesinden mezun oldu Veteriner olarak ayni yil Istanbul da askerliginin bitimi sonrasinda Urfa da calisti 1959 yilinda dondugunde ayni fakultede Veteriner Hekimligi Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalinda asistan olarak gorev yapmaya basladi ilk oyku kitabi Birakilmis Biri yayimlandi 27 Mayis 1960 Askeri Darbesinin ardindan kurulan askeri yonetiminin Ekim 1960 ta universitelerden ihrac ettigi 147 ogretim elemanindan biri oldu Muzaffer Erdost ve Bulent Ecevit in destegiyle 1961 de Ulus gazetesinde calismaya basladi 1962 Agustos ta gazetenin bursuyla bir yilligina Amerika ya giden Duru uc ay Rocky Mountain News gazetesinde calisti Ankara ya donunce Cumhuriyet gazetesinde calismaya devam etti Yazilarini ilk olarak Mavi dergisinde yayimladi Ulus Cumhuriyet gazetelerinin yani sira Milliyet Gunes Hurriyet Evrim Yeni Ufuklar Pazar Postasi Secilmis Hikayeler Yelken Dost Soyut gazete ve dergilerinde calisti 1965 yilinda yazar ve cevirmen Sezer Ozlu ile evlendi En son Interstar TV de haber mudurlugu yapti Bu gorevden sonra yazarlik yapmaya devam etti Orhan Duru ayrica Ingilizce science fiction sozunu Turkceye bilim kurgu olarak tercume eden kullanan ve bu sozcugu Turkceye kazandiran kisidir Oncesinde dusbilimsel yapit dussel bilim gibi karsiliklar getirilen terime Duru onerisini ilk olarak Turk Dil Kurumunun Turk Dili dergisinin 1 Ocak 1973 tarihli sayisinda sunmustur Bu kullanim daha sonra TDK tarafindan bilim kurgu imlasiyla resmilestirilmistir Prostat kanserine yakalanan Duru bir suredir tedavi gordugu Surp Agop Hastanesi nde 25 Ocak 2009 saat 02 30 da oldu Tesvikiye Camiinde duzenlenen cenaze toreni sonrasi Asiyan Mezarligi na defnedildi Oyuncu Ulku Duru nun agabeyidir Eserlerini Cuneyt Gabran mahlasiyla da yazmistir Olumunden sonra gazete ve dergilerde kalmis cesitli yazilari yazara asistanligini yaptigi Burak Fidan tarafindan Roman Medyadan Once Gelir eserinde bir araya getirildi Burak Fidan la birlikte yazdigi tek romani Az Roman yine olumunden sonra yayimlandi Duru nun ayrica 2022 den itibaren Turkiye Gazeteciler Cemiyeti Basin Muzesi nde ressam Faruk Kutlu tarafindan yapilmis yagli boya tablosu sergilenmektedir EserleriOykuBirakilmis Biri 1959 Denge Uzmani 1962 Agir Isciler 1974 Yoksullar Geliyor 1982 Sise 1989 Bir Buyulu Ortamda 1991 Sarmal Toplu Oykuler 1 1996 Firtina 1997 Yeni ve Sert Oykuler 2001 Dusumde ve Disimda 2003 Kazi 2006 Kup 2008 Bogultu Butun Oykuleri 2 2011 Gezi yazisiKiyi Kiyi Kent Kent 1977 Anamur dan Bodrum a Cografyadan Tarihe Mavi Gezi 1986 Mavi Gezi Piri Reis in Izinde 2016 DenemeKisas i Enbiya 1978 Hormonlu Kafalar 1992 Istanbulin 1995 Tango Geceleri 1999 Durgun ve Issiz 2004 Oyku Yazmanin Sirlari 2008 Roman Medyadan Once Gelir 2012 CeviriCagdas Fizikte Doga Werner Heisenberg Vedat Gunyol ile 1968 Sierra Madre nin Hazineleri B Traven 1972 Bizans in Gizli Tarihi Prokopius 1973 Dunya Batiyor Mu Hans Magnus Enzensberger Sezer Duru ile 1975 Amerika Lawrence Ferlinghetti Allen Ginsberg Ferit Edgu ile 1976 Tiyatro uyarlamasiDurdurun Dunyayi Inecek Var 1968 Leslie Bricusse Sinirdaki Ev 1970 Slawomir Mrozek Uzbik Baba 1990 Kral Ubu Alfred Jarry Diger eserleriAmerikan Gizli Belgeleriyle Turkiye nin Kurtulus Yillari 1978 Ecevit in Cilesi 1995 O Pera daki Hayalet Sezer Duru ile 1996 Bogazici Sayfiyeleri 2000 Az Roman 2012 Ferit Edgu amp Yuksel Arslan a Genclik Mektuplari 1957 72 27 Mayis Gunlugu 1959 62 2015 Kaynak Odulleri1970 TRT Sanat Odulleri Basari Odulu Isciler oykusuyle 1986 28 Turkiye Gazetecilik Basari Odulleri Guncel Yazi Basari Odulu 1996 26 Sedat Simavi Odulleri Edebiyat Odulu Sarmal Toplu Oykuler kitabiyla 1998 Sait Faik Hikaye Armagani Firtina kitabiylaKaynakca a b c d e f Ceylan Sercan 11 Mart 2019 Orhan Duru teis yesevi edu tr 14 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Haziran 2024 a b Orhan Duru sozluks poetikhars com 29 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2024 milliyet com tr 1 Mart 2008 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Kasim 2014 egitim aku edu tr 5 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Kasim 2014 Bilim Kurgu Dili ve Cevirisi Uzerine Soylesi parsomenfanzin com 30 Mayis 2019 1991 5 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2024 PDF 7 3 2012 2183 2197 ISSN 1308 2140 27 Mart 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Haziran 2024 x bilinmeyen com 25 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Nisan 2010 Gazeteci yazar Orhan Duru vefat etti cnnturk com 25 Ocak 2009 29 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2009 Bilimkurgu nun isim babasina veda milliyet com tr 27 Ocak 2009 Erisim tarihi 20 Haziran 2024 TGC Basin Muzesi ne Orhan Duru nun tablosu asildi tgc org tr 21 Kasim 2022 8 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Haziran 2024 28 Basari Odulleri 1986 tgc org tr 8 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Haziran 2024 20 Sedat Simavi Odulleri 1996 tgc org tr 26 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2024