Balkan Paktı (resmi adı: Dostluk ve İşbirliği Antlaşması) 28 Şubat 1953'te, Yunanistan, Türkiye ve Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti arasında imzalanan antlaşma.Ankara'da imzalanmıştır. Antlaşma, Sovyetler Birliği'nin Balkanlar'daki etkisine karşı bir caydırıcı bir rol oynaması için imzalandığı bildirilmektedir. Bu antlaşma, üç ülke arasında nihai askeri iş birliğinin yolunu açmıştır. İmzalandığı dönemde Türkiye ve Yunanistan NATO'ya üye ülkeler arasındayken, komünist Yugoslavya NATO'ya üye olmayan bir devletti. Bu sayede Yugoslavya NATO'ya üye olmadan dolaylı bir şekilde kendisini NATO ile ilişkilendirmiştir.
Dostluk ve İşbirliği Anlaşması | |
---|---|
Balkan Paktı ve NATO devletleri (Türkiye ve Yunanistan hariç) | |
İmzalanma | 28 Şubat 1953 |
Yer | Ankara |
Bitiş | 1960 |
İmzacılar |
Arka plan
II. Dünya Savaşı'ndan sonra Yugoslavya, SSCB iş birliğini sona erdirerek Soğuk Savaş döneminde Batı Bloku tarafına yanaşmıştır. Sovyetlerin askeri müdahalesinden çekinen Yugoslavya, hızlıca Batı ile politik ve askeri ortaklıklar kurmuştur. Batılı devletler, Yugoslavya'yı kendileriyle iş birliğine gidecek bir ülke olarak görmekte ve onun bağımsızlığını desteklemekteydi. Artan tehlikelere karşı Yugoslavya'yı Batılı ülkeler ile askeri, siyasi ve ekonomik ortaklığa kısmen dahil eden bu antlaşma, Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında 28 Şubat 1953 tarihinde imzalanmıştır. Bu antlaşma Yugoslavya'ya kalkan görevi görmüştür.
Antlaşma
Balkan Paktı'nı oluşumunu ilgilendiren antlaşmalar; 28 Şubat 1953'te politik antlaşmalarla Ankara'da başlayıp, 9 Ağustos 1954'te Bled'te imzalanan askeri antlaşmalarla devam etmiştir. Bu antlaşma; uluslararası anlaşmazlıkları güç kullanmadan çözmek, saldırı durumunda askeri destek vermek ve imzacı ülkelerin savunma kapasitelerini geliştirmek gibi 14 ana maddeden oluşuyordu. 20 yıl boyunca, pakta üye ülkelerin temsilcilerinin yılda iki kere toplantı yapmaları kararlaştırılmıştır.
Etkiler
Oluşumun hemen ardından 5 Mart 1953 tarihinde Joseph Stalin öldü. Nikita Kruşçev liderliğindeki yeni Sovyet hükûmetinin Yugoslavya'ya yönelik eleştirilerini gevşetmeye başlaması ile birlikte Yugoslav komünist liderliği, uluslararası ilişkilerde batı ülkeleriyle açık işbirliğinden vazgeçmeye ve tarafsızlık politikası izmeye başladı. 1954 yılında Kıbrıs meselesinin ortaya çıkması ile beraber, Türkiye ile Yunanistan arasındaki ilişkiler bozulmuştu. Ayrıca Türkiye'de yaşanan 6-7 Eylül Olayları sonrası Yunanistan, Türkiye ile Balkan Paktı çerçevesinde işbirliği yapmayacağını açıklamıştır.
1956 Macar Devrimi'nin ardından Tito, ittifakı yeniden canlandırmaya yönelik adımlar atmaya çalıştı, ancak Kıbrıs sorunu nedeniyle Tito'nun Türkiye ve Yunanistan arasında arabuluculuk girişimi başarısız oldu.
Balkan Paktı, Yugoslavya'yı Batı savunma sistemine dahil etti ve ülkenin güvenliğini güçlendirdi. Aynı zamanda Tito ve Yugoslavya Komünistler Birliği için sorunlar yarattı ve Yugoslavya ile Yunanistan'ı yakınlaştırdı. İttifak, uluslararası ve ideolojik çatışmaları dolaylı olarak artırdı.[]
Feshedilmesi
1960 yılında, Yugoslavya dışişleri bakanı ve Yunanistan dışişleri bakanının feshiyle Balkan Paktı resmen dağılmıştır.
Kaynakça
- ^ 28 Şubat 1953 tarihli Antlaşma metni: http://avalon.law.yale.edu/20th_century/eu001.asp 6 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Türk Basınında İkinci Balkan Antantı" (PDF). Cüneyt Göreci. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ a b Terzic, Milan. . 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2016.
- ^ a b 9 Ağustos 1954 tarihli Antlaşma metni. "Treaty of Alliance, Political Cooperation, and Mutual Assistance Between the Turkish Republic, the Kingdom of Greece, and the Federal People's Republic of Yugoslavia (Balkan Pact), August 9, 1954". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mart 2016.
- ^ "İki Savaş Arası Dönemde Türkiye'nin Balkan Ülkeleri ile Münasebetleri". Yusuf Sarınay. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Balkan Paktı - 1953". Tarihi Olaylar. 7 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ Sander, Oral,. Balkan gelişmeleri ve Türkiye : 1945-1965. İmge'de 1. Baskı. Kızılay, Ankara. ISBN . OCLC 1056711089.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Balkan Pakti resmi adi Dostluk ve Isbirligi Antlasmasi 28 Subat 1953 te Yunanistan Turkiye ve Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti arasinda imzalanan antlasma Ankara da imzalanmistir Antlasma Sovyetler Birligi nin Balkanlar daki etkisine karsi bir caydirici bir rol oynamasi icin imzalandigi bildirilmektedir Bu antlasma uc ulke arasinda nihai askeri is birliginin yolunu acmistir Imzalandigi donemde Turkiye ve Yunanistan NATO ya uye ulkeler arasindayken komunist Yugoslavya NATO ya uye olmayan bir devletti Bu sayede Yugoslavya NATO ya uye olmadan dolayli bir sekilde kendisini NATO ile iliskilendirmistir Balkan PaktiDostluk ve Isbirligi Anlasmasi Balkan Pakti ve NATO devletleri Turkiye ve Yunanistan haric Imzalanma28 Subat 1953YerAnkaraBitis1960Imzacilar Yugoslavya Yunanistan TurkiyeArka planII Dunya Savasi ndan sonra Yugoslavya SSCB is birligini sona erdirerek Soguk Savas doneminde Bati Bloku tarafina yanasmistir Sovyetlerin askeri mudahalesinden cekinen Yugoslavya hizlica Bati ile politik ve askeri ortakliklar kurmustur Batili devletler Yugoslavya yi kendileriyle is birligine gidecek bir ulke olarak gormekte ve onun bagimsizligini desteklemekteydi Artan tehlikelere karsi Yugoslavya yi Batili ulkeler ile askeri siyasi ve ekonomik ortakliga kismen dahil eden bu antlasma Turkiye Yunanistan ve Yugoslavya arasinda 28 Subat 1953 tarihinde imzalanmistir Bu antlasma Yugoslavya ya kalkan gorevi gormustur AntlasmaBalkan Pakti ni olusumunu ilgilendiren antlasmalar 28 Subat 1953 te politik antlasmalarla Ankara da baslayip 9 Agustos 1954 te Bled te imzalanan askeri antlasmalarla devam etmistir Bu antlasma uluslararasi anlasmazliklari guc kullanmadan cozmek saldiri durumunda askeri destek vermek ve imzaci ulkelerin savunma kapasitelerini gelistirmek gibi 14 ana maddeden olusuyordu 20 yil boyunca pakta uye ulkelerin temsilcilerinin yilda iki kere toplanti yapmalari kararlastirilmistir EtkilerImzacilar Koprulu ve Olusumun hemen ardindan 5 Mart 1953 tarihinde Joseph Stalin oldu Nikita Kruscev liderligindeki yeni Sovyet hukumetinin Yugoslavya ya yonelik elestirilerini gevsetmeye baslamasi ile birlikte Yugoslav komunist liderligi uluslararasi iliskilerde bati ulkeleriyle acik isbirliginden vazgecmeye ve tarafsizlik politikasi izmeye basladi 1954 yilinda Kibris meselesinin ortaya cikmasi ile beraber Turkiye ile Yunanistan arasindaki iliskiler bozulmustu Ayrica Turkiye de yasanan 6 7 Eylul Olaylari sonrasi Yunanistan Turkiye ile Balkan Pakti cercevesinde isbirligi yapmayacagini aciklamistir 1956 Macar Devrimi nin ardindan Tito ittifaki yeniden canlandirmaya yonelik adimlar atmaya calisti ancak Kibris sorunu nedeniyle Tito nun Turkiye ve Yunanistan arasinda arabuluculuk girisimi basarisiz oldu Balkan Pakti Yugoslavya yi Bati savunma sistemine dahil etti ve ulkenin guvenligini guclendirdi Ayni zamanda Tito ve Yugoslavya Komunistler Birligi icin sorunlar yaratti ve Yugoslavya ile Yunanistan i yakinlastirdi Ittifak uluslararasi ve ideolojik catismalari dolayli olarak artirdi kaynak belirtilmeli Feshedilmesi1960 yilinda Yugoslavya disisleri bakani ve Yunanistan disisleri bakaninin feshiyle Balkan Pakti resmen dagilmistir Kaynakca 28 Subat 1953 tarihli Antlasma metni http avalon law yale edu 20th century eu001 asp 6 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turk Basininda Ikinci Balkan Antanti PDF Cuneyt Goreci 7 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF a b Terzic Milan 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mart 2016 a b 9 Agustos 1954 tarihli Antlasma metni Treaty of Alliance Political Cooperation and Mutual Assistance Between the Turkish Republic the Kingdom of Greece and the Federal People s Republic of Yugoslavia Balkan Pact August 9 1954 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mart 2016 Iki Savas Arasi Donemde Turkiye nin Balkan Ulkeleri ile Munasebetleri Yusuf Sarinay 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Balkan Pakti 1953 Tarihi Olaylar 7 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2020 Sander Oral Balkan gelismeleri ve Turkiye 1945 1965 Imge de 1 Baski Kizilay Ankara ISBN 978 975 533 864 4 OCLC 1056711089 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link