Türkiye-Afganistan İttifak Antlaşması, 1 Mart 1921 tarihinde müzakere için Moskova'da bulunan Türk heyeti ile yeni kazanmış bulunan Afganistan temsilcileri arasında imzalanan dostluk antlaşmasıdır. Antlaşma 10 maddeden oluşmaktadır.
Tür | İttifak ve dostluk antlaşması |
---|---|
İmzalanma | 1 Mart 1921 |
Yer | Moskova |
İmzacılar | Yusuf Kemal Tengirşenk Rıza Nur |
Taraflar | Afganistan Türkiye Büyük Millet Meclisi |
Diller | Afganca, Türkçe |
Vikikaynak'ta Türkiye-Afganistan İttifak Antlaşması |
Bu antlaşma ile taraflar:
- Maddi ve manevi menfaatleri tamamen müşterek olan bu iki kardeş devlet ve millet, eskiden beri mevcut olan manevi bağlarını ve tabii ittifaklarını resmi bir anlaşma ile belirtmeye karar verdiklerini;
- Birbirlerinin bağımsızlıklarını tanıdıklarını;
- Taraflardan birine yapılacak bir tecavüzün, diğer tarafa da yapılmış sayılacağını ve tehdidi bertaraf etmeyi kabul ettiklerini;
- Kültürel bağları güçlendirmek için Türkiye'den Afganistan'a öğretmen ve subayların gönderilmesi hususunda mutabakat sağlandığını;
- Türkiye ve Afganistan arasında zaten mevcut olan dostluk bağlarının daha da kuvvetlendirileceğini kararlaştırmışlardır.
Maddeleri
Bismillâhirrahmanirrahim,
Yüce Türkiye Devleti ve Afganistan, içtenlikle birbirine bağlı, bir umut ve kutsal amaçla gönülleri dolu olarak; nesnel ve moral bakımdan bütünüyle yüksek ortak çıkarlara sahip bulundukları ve bu devletlerden birinin mutluluk ve felâketinin ötekinin mutluluk ve felâketine neden olacağı kanısı ve inancıyla; Doğu dünyasının uyan ve makurtuluşunun başlangıcının sevinçle görüldüğü şu anda, geçmiş zamanlardaki gibi bağlantısız (irtibatsız) ve yalnız kalınamayacağı ve kendilerine kimi tarihsel görevler düşmekte olduğu bilinci içinde; bir vücudun parçası gibi, Taraflardan birine gelecek sıkıntı ve dertten öteki Tarafın etkilenip üzüntü duymasını doğal sayan bu iki kardeş Devlet ve ulus, aralarında öteden beri var olan moral birliği ve doğal ittifakı siyaset alanına geçerek, bu ittifaka somut ve resmi bir nitelik verip tüm Doğunun gelecekteki mutluluğu için hayırlı bir başlangıç olmak üzere, uğurlu bir İttifak Antlaşması yapmayı kararlaştırmışlardır. Bu amaçla,
Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti'nce: Hükûmet üyelerinden Ekonomik İşler Bakanı Yusuf Kemal ve Eğitim İşleri Bakanı Dr. Rıza Nur Beyler;
Yüce Afganistan Devleti'nce: Olağanüstü Büyükelçi Sayın General Mehmet Veli Han; yetkili Temsilci olarak atanmışlardır. Adı geçen yetkili Temsilciler, birbirlerinin yetki belgelerinin düzenli olduğunu görerek, aşağıdaki maddeleri kabul etmişlerdir:
- Çok şükür bağımsız bir yaşam sürdüren Türkiye Devleti, içtenlikle ve gönülden bağlar ile bağlı bulunduğu Yüce Afganistan Devletini gerçek anlamıyla bağımsız tanımayı bir görev bilir.
- Bağıtlı Yüksek Taraflar, tüm Doğu uluslarının kurtuluş, bütünüyle her Ulusun istediği herhangi bir rejim ve hükûmet biçimi ile kendisini yönetmekte özgür olduğunu açıklar; Buhara ve Hayve Devletlerinin bağımsızlığını tanırlar.
- Yüce Afganistan Devleti, yüzyıllardan beri İslâmiyet'e önderlik ve ona üstün görevler yapmış olan, Hilâfet dünyasını elinde tutan Türkiye'nin bu alanda lider olduğunu, bu fırsattan yararlanarak da açıklar.
- Bağıtlı Taraflardan biri, Doğuyu istilâ ya da sömürge yapma siyasetini izleyen herhangi bir emperyalist Devlet tarafından ötekine yapılacak saldırıyı bizzat kendine yapılmış sayarak, elindeki araçlar ve olanaklarıyla, onu püskürtmeyi kabul eder.
- Bağıtlı Taraflardan her biri, ötekinin anlaşmazlık içinde bulunduğu üçüncü devletin çıkarlarına uygun ya da öteki bağıtlı Tarafın çıkarlarına zararlı herhangi bir devletler arası antlaşma ve sözleşme yapmamayı ve herhangi bir devletle antlaşma imzalayacağı zaman öteki Tarafa haber vermeyi yükümlenir.
- Bağıtlı Taraflar, arasındaki ekonomik ve ticaret ilişkilerinin ve Konsolosluk işlemlerinin düzenlenmesi için gerekli sözleşmeleri ayrıca yapacaklar ve şimdiden birbirlerinin Başkentlerine Büyükelçi göndereceklerdir.
- Bağıtlı Taraflar iki ülke arasında düzenli ve özel postalar kurarak, siyasal durumları ile eğitim, ticaret vb. durumlardan ve her türlü gereksinim ve isteklerinden, karşılıklı ve en ivedi olarak, birbirlerine bilgi vereceklerdir.
- Türkiye Afganistan'a kültür alanında yardım etmeyi, öğretmen ve subay göndermeyi ve bu öğretmenler ve subayların en az beş yıl görevde kalmasını ve bu sürenin sonunda, Afganistan isterse, yeniden eğiticiler göndermeyi yükümlenir.
- Bu Antlaşma en kısa sürede onaylanacak ve o andan başlayarak yürürlüğe girecektir.
- Bu Antlaşma iki örnek olarak Moskova'da düzenlenmiş ve Tarafların tam yetkili Temsilcilerine imza edilip verilmiştir. Antlaşma Hicri yılın bin üç yüz otuz dokuzunda, Cemaziyelahirin yirmi birinci gününe rastlayan, bin üç yüz otuz yedi yılı Martının birinci salı gününe rastlayan, bin üç yüz otuz yedi yılı Martının birinci salı günü imza edilmiştir.
Antlaşma, 1928 tarihinde Ankara'da yenilenmiş ve yeni antlaşmada ittifak taahhüdü tadil edilmiştir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkiye Afganistan Ittifak Antlasmasi 1 Mart 1921 tarihinde muzakere icin Moskova da bulunan Turk heyeti ile yeni kazanmis bulunan Afganistan temsilcileri arasinda imzalanan dostluk antlasmasidir Antlasma 10 maddeden olusmaktadir Turkiye Afganistan Ittifak AntlasmasiTurIttifak ve dostluk antlasmasiImzalanma1 Mart 1921YerMoskovaImzacilarYusuf Kemal Tengirsenk Riza NurTaraflarAfganistan Turkiye Buyuk Millet MeclisiDillerAfganca TurkceVikikaynak ta Turkiye Afganistan Ittifak Antlasmasi Bu antlasma ile taraflar Maddi ve manevi menfaatleri tamamen musterek olan bu iki kardes devlet ve millet eskiden beri mevcut olan manevi baglarini ve tabii ittifaklarini resmi bir anlasma ile belirtmeye karar verdiklerini Birbirlerinin bagimsizliklarini tanidiklarini Taraflardan birine yapilacak bir tecavuzun diger tarafa da yapilmis sayilacagini ve tehdidi bertaraf etmeyi kabul ettiklerini Kulturel baglari guclendirmek icin Turkiye den Afganistan a ogretmen ve subaylarin gonderilmesi hususunda mutabakat saglandigini Turkiye ve Afganistan arasinda zaten mevcut olan dostluk baglarinin daha da kuvvetlendirilecegini kararlastirmislardir MaddeleriBismillahirrahmanirrahim Yuce Turkiye Devleti ve Afganistan ictenlikle birbirine bagli bir umut ve kutsal amacla gonulleri dolu olarak nesnel ve moral bakimdan butunuyle yuksek ortak cikarlara sahip bulunduklari ve bu devletlerden birinin mutluluk ve felaketinin otekinin mutluluk ve felaketine neden olacagi kanisi ve inanciyla Dogu dunyasinin uyan ve makurtulusunun baslangicinin sevincle goruldugu su anda gecmis zamanlardaki gibi baglantisiz irtibatsiz ve yalniz kalinamayacagi ve kendilerine kimi tarihsel gorevler dusmekte oldugu bilinci icinde bir vucudun parcasi gibi Taraflardan birine gelecek sikinti ve dertten oteki Tarafin etkilenip uzuntu duymasini dogal sayan bu iki kardes Devlet ve ulus aralarinda oteden beri var olan moral birligi ve dogal ittifaki siyaset alanina gecerek bu ittifaka somut ve resmi bir nitelik verip tum Dogunun gelecekteki mutlulugu icin hayirli bir baslangic olmak uzere ugurlu bir Ittifak Antlasmasi yapmayi kararlastirmislardir Bu amacla Turkiye Buyuk Millet Meclisi Hukumeti nce Hukumet uyelerinden Ekonomik Isler Bakani Yusuf Kemal ve Egitim Isleri Bakani Dr Riza Nur Beyler Yuce Afganistan Devleti nce Olaganustu Buyukelci Sayin General Mehmet Veli Han yetkili Temsilci olarak atanmislardir Adi gecen yetkili Temsilciler birbirlerinin yetki belgelerinin duzenli oldugunu gorerek asagidaki maddeleri kabul etmislerdir Cok sukur bagimsiz bir yasam surduren Turkiye Devleti ictenlikle ve gonulden baglar ile bagli bulundugu Yuce Afganistan Devletini gercek anlamiyla bagimsiz tanimayi bir gorev bilir Bagitli Yuksek Taraflar tum Dogu uluslarinin kurtulus butunuyle her Ulusun istedigi herhangi bir rejim ve hukumet bicimi ile kendisini yonetmekte ozgur oldugunu aciklar Buhara ve Hayve Devletlerinin bagimsizligini tanirlar Yuce Afganistan Devleti yuzyillardan beri Islamiyet e onderlik ve ona ustun gorevler yapmis olan Hilafet dunyasini elinde tutan Turkiye nin bu alanda lider oldugunu bu firsattan yararlanarak da aciklar Bagitli Taraflardan biri Doguyu istila ya da somurge yapma siyasetini izleyen herhangi bir emperyalist Devlet tarafindan otekine yapilacak saldiriyi bizzat kendine yapilmis sayarak elindeki araclar ve olanaklariyla onu puskurtmeyi kabul eder Bagitli Taraflardan her biri otekinin anlasmazlik icinde bulundugu ucuncu devletin cikarlarina uygun ya da oteki bagitli Tarafin cikarlarina zararli herhangi bir devletler arasi antlasma ve sozlesme yapmamayi ve herhangi bir devletle antlasma imzalayacagi zaman oteki Tarafa haber vermeyi yukumlenir Bagitli Taraflar arasindaki ekonomik ve ticaret iliskilerinin ve Konsolosluk islemlerinin duzenlenmesi icin gerekli sozlesmeleri ayrica yapacaklar ve simdiden birbirlerinin Baskentlerine Buyukelci gondereceklerdir Bagitli Taraflar iki ulke arasinda duzenli ve ozel postalar kurarak siyasal durumlari ile egitim ticaret vb durumlardan ve her turlu gereksinim ve isteklerinden karsilikli ve en ivedi olarak birbirlerine bilgi vereceklerdir Turkiye Afganistan a kultur alaninda yardim etmeyi ogretmen ve subay gondermeyi ve bu ogretmenler ve subaylarin en az bes yil gorevde kalmasini ve bu surenin sonunda Afganistan isterse yeniden egiticiler gondermeyi yukumlenir Bu Antlasma en kisa surede onaylanacak ve o andan baslayarak yururluge girecektir Bu Antlasma iki ornek olarak Moskova da duzenlenmis ve Taraflarin tam yetkili Temsilcilerine imza edilip verilmistir Antlasma Hicri yilin bin uc yuz otuz dokuzunda Cemaziyelahirin yirmi birinci gunune rastlayan bin uc yuz otuz yedi yili Martinin birinci sali gunune rastlayan bin uc yuz otuz yedi yili Martinin birinci sali gunu imza edilmistir Antlasma 1928 tarihinde Ankara da yenilenmis ve yeni antlasmada ittifak taahhudu tadil edilmistir Kaynakca