Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
USS Franklin (USS Franklin, CV/CVA, CVS-13, AVT-8), Amerika Birleşik Devletleri Deniz Kuvvetleri'ne ait bir uçak gemisidir. Essex sınıf uçak gemilerinin beşincisidir. Benjamin Franklin'den adını almıştır. 'Big Ben' lakaplı USS Franklin, II. Dünya Savaşında defalarca hasar gördüğü halde batmamış gemi olarak ünlüdür.
 USS Franklin | |
| Tarihçe | |
|---|---|
 ABD | |
| Adının geldiği yer/kişi | (en), Benjamin Franklin |
| İnşa eden | |
| Kızağa konuluşu | 7 Aralık 1942 |
| Denize indirilişi | 14 Ekim 1943 |
| Görevlendirme | 31 Ocak 1944 |
| Hizmetten çıkışı | 17 Şubat 1947 |
| Sınıfı | CV to CVA 1 Ekim 1952 CVA to CVS 8 Ağustos 1953 CVS to AVT 15 Mayıs 1959 |
| Liste dışı | 1 Ekim 1964 |
| Akıbet | 1966 yılında hurdaya çıktı. |
| Genel karakteristik | |
| Sınıf ve tipi | |
| Deplasman | İnşa: 27,100 ton standard 36,380 ton tam yüklü |
| Uzunluk | İnşa: 820 fit (250 m) su hattı 872 fit (266 m) overall |
| Genişlik | İnşa: 93 feet (28 m) su hattı 147 feet 6 inç (45 m) overall |
| Su çekimi | İnşa: 28 fit 5 inç (8,66 m) hafif 34 fit 2 inç (10,41 m) tam yüklü |
| İtme gücü | Tasarlanmış olarak: 8 × kazan 565 psi (3.900 kPa) 850 °F (450 °C) 4 × Westinghouse dişli buhar türbinleri 4 × şaft 150.000 shp (110 MW) |
| Hız | 33 knot (61 km/sa) |
| Menzil | 20.000 deniz mili (37.000 km) at 15 knot (28 km/sa) |
| Kişi kapasitesi | İnşa: 2,600 subay ve asker |
| Silah donanımı | İnşa: 4 × üçlü 5 inç (127 mm) 38 kalibre silah 4 × tekli 5 inç (127 mm) 38 kalibre silah 8 × quadruple 40 mm 56 kalibre silah 46 × tekli 20 mm 78 kalibre silah |
| Zırh | İnşa: 2.5 to 4 inç (60 to 100 mm) belt 1.5 inç (40 mm) hangar ve koruyucu güverte 4 inç (100 mm) bulkheads 1.5 inç (40 mm) Pilot odası ve üst kenarlarında 2.5 inç (60 mm) dişli üst direksiyon |
| Uçak mevcudu | İnşa: 90–100 uçak 1 &zamanlı; güverte-kenar asansör 2 × merkez asansörler |
19 Mart 1945'te Kyūshū açığındaki hava savaşında Japon İmparatorluğu Deniz Kuvvetleri'ne ait bombardıman uçaklarının saldırısıyla ağır hasar görerek batacakken ABD'ye dönebilmiştir. Bu hikâye Gary Cooper'ın başrolünü oynadığı Task Force adlı filmde anlatıldığı için popüler olmuştur.
Çatışmaya girmeden önce
7 Aralık 1942'te Virginia eyaleti 'daki Newport News Tersanesi'nde yapımına başlanmış ve 14 Ekim 1943'te Deniz Binbaşı Mildred H. McAfee tarafından adlandırılarak denize girdikten sonra 31 Ocak 1944'te Deniz Albay James M. Shoemaker komutasında hizmete girmiştir.
Mürettebatı arasında o dönemde askerliğe alınan ve gibi müzisyenler de vardı. Onlar kulayla Franklin'e atanmışlardır.
USS Franklin önce kontrol için 'na doğru yola çıkmış ve "Task Group 27.7"'ye verildikten sonra alıştırma için San Diego'ya gitmiştir. Haziran 1944'te "Task Group 58.2"'e bağlanmış ve Pearl Harbor'a uğradıktan sonra 'e doğru rotasını izlemiştir.
Ogasawara (Bonin) Adaları ve Mariana Adaları harekâtları
1944 Haziran sonlarında Mariana Adaları saldırısının kol harekâtı olan Bonin (小笠原 Ogasawara) Adaları saldırısına katılmıştır. 4 Temmuz'da Franklin'e bağlı uçaklar Iwo Jima (硫黄島), (父島) ve (母島)'ya havadan saldırmış ve bir büyük nakliye gemisi ve üç küçük gemiyi batırmıştır.
6 Haziran'da Guam Adası ve Rota Adası'na karşı saldırı başlatılmış ve bu saldırı çıkarma birliklerinin birinci dalgasını desteklemek için 21 Haziran'a kadar devam etmiştir. İkmal için 'nda iki gün kaldıktan sonra "Task Force 58"'e iştirak edilerek 'na karşı fotoğraflı keşif ve saldırı görevleriyle meşgul olmuş ve USS Franklin'e bağlı uçaklar 25 ve 26 Haziran'da Japon uçaklarına, binalarına ve gemilerine ağır hasar vermiştir. 28 Temmuz'da "Task Force 58"'dan ayrılarak Saipan Adasına doğru yola çıkmış ve "Task Group 58.1"'e katılmıştır.
4 Ağustos'ta tekrar Bonin Adaları'na saldırmış ve USS Franklin'e başlı pike bombardıman uçakları ve torpido bombardıman uçakları Chichi Jima ve Otōto Jima (弟島)'daki telsiz tesisleri ve deniz uçak üssü, geçici pist ve gemilere saldırmıştır.
9 - 28 Ağustos arasında Eniwetok'te dinlendikten sonra uçak gemisi , hafif uçak gemisi ve hafif uçak gemisi ile birlikte Bonin Adaları'na karşı etkisizleştirme ve oyalayıcı harekâtlarına katılmak üzere yola çıkmıştir. 31 Ağustos - 2 Eylül arasında karadaki tesislere saldırmış, iki nakliye gemisini batırmış ve çok sayıda uçağı düşürmüş ve fotoğraflı keşifi gerçekleştirmiştir.
Peleliu harekâtı
4 Eylül'de Franklin Saipan Adası'nda ikmal edilerek 'nı işgal edecek "38.1 Task Group"'a katılarak 15 Eylül'de Peleliu Adası'nı işgal etme harekâtını havadan desteklemiştir. Bu grup 21 - 25 Eylül arasında ikmal edilmiştir.
Franklin "Task Group 38.4"'ün amiral gemisi olarak Palau bölgesine dönmüş ve her gün keşif ve gece avcı uçaklarını çalıştırmıştır. 9 Ekim'de Leyte Adasını işgal edecek uçak gemileri grubuna iştirak ederek 13 Ekim seher vaktinde dört Japon bombardıman uçağının saldırısına uğramıştır. USS Franklin iki torpidodan zar zor kaçabilmiş ancak Kamikaze saldırısının habercisi gibi bir Japon uçağı USS Franklin'in köprü arkasındaki güvertesine çarpmış ve uçuş güvertesini geçerek denize düşmüştür.
Leyte çıkarması
14 Kasım öğlenden önce USS Franklin'e bağlı avcı uçakları Leyte önce Luzon adasının doğu bölgesini etkisizleştirmek için ve Luzon adalarına saldırmıştır.
16 Ekim'de Japon Deniz Kuvvetleri'ne bağlı üç uçağın saldırısına uğramıştır. Bu uçaklardan birinin attığı bomba USS Franklin'in uçuş güvertesinin ucunda bulunan asansöre isabet etmiş ve 3 kişi ölmüş ve 22 kişi yaralanmıştır ancak USS Franklin günlük görevine devam etmiştir. 19 Ekim'de Manila Körfezi'nde çok sayıda gemiyi batırmış ve bir gemi tamir havuzu ile 11 uçağı imha etmiştir.
20 Ekim'de Leyte Adasına yapılan ilk çıkarma sırasında USS Franklin'e bağlı uçaklar etrafındaki geçici pistlere saldırmış ve rapor edilen Japon saldırı birliklerini bulmak için arama devriye uçaklarını çalıştırmıştır. 24 Ekim sabahı Sibuyan Deniz Savaşında uçakları Koramiral komutasındaki Japon Deniz Kuvvetleri'nin 1. Seyyar Filosu (第一遊撃部隊)'na karşı düzenlenen saldırı dalgalarının bir kısmını oluşturmuş ve zırhlı 'yi batırmaya yardımcı olmuş, zırhlı ve zırhlı 'ya hasar vermiş ve muhrip Wakaba'yı batırmıştır.
Japon tehdidin diğer bölgede olması düşünüldüğündan Franklin "Task Group 38.4", "Task Group 38.3" ve "Task Group 38.2", Koramiral Jisaburō Ozawa komutasındaki Japon Deniz Kuvvetleri 1. Mobilize Filosu (uçak gemilerinden oluşan bir filo)'nun güneye inmesini durdurmak için saşak vaktinde saldırmıştır. Ancak gerçekte bu filo uçakları taşımayan uçak gemilerinden oluşturulan ve Amerikan donanmalarını yanıltmak amacıyla güneye doğru inen yanıltıcı bir filo idi.
Fakat 3. Filo'ya komuta eden "Bull Halsey" lakaplı Oramiral Ozawa'nın filosuna saldırmayı emretmiş ve 25 Ekim'de Engaño Burnu açığındaki savaşta Japon uçak gemisi 'ya hasar vermiş ve uçak gemisi 'yu batırmıştır.
Halsey filosunun kuzeye kaydığı sırada batı tarafında Koramiral Kurita Takeo komutasındaki 1. Seyyar Filosu'nun San Bernardino kanalını geçerek güneye doğru inerek Leyte Adası'nın çıkarma noktasına yaklaşabilmiştir. Halsey'in bu hatası "Bull's Run" (Boğanın koşusu, hem Halsey'in lakabından hem de Amerika İç Savaşındaki "Bull Run" (Boğa koşusu) Savaşı'ndan esinlenerek) olarak tarihe geçmiştir.
19 Mart 1945 tarihli saldırı
ABD'e dönüş
Savaş sonrası
Dipnot
- ^ Uçak gemileri (CV: Aircraft Carriers) sınıfı.
- ^ 1 Ekim 1952'de Hücum uçak gemileri (CVA: Attack Aircraft Carriers) sınıfına geçti.
- ^ 8 Ağustos 1953'te Denizaltısavar uçak gemileri (CVS: Antisubmarine Aircraft Carriers)
- ^ 15 Mayıs 1959'da Uçak taşıyıcı gemileri (AVT: Auxiliary Aircraft Transport) sınıfına geçti.
İlgili filmler
- (İngilizce: Task Force, ABD, 1949) Fragman
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Steve Jackson, Lucky Lady: The World War II Heroics of the USS Santa Fe and Franklin (New York: Carroll & Graf Publishers, 2003)
- Joseph A Springer, INFERNO: The Epic Life and Death Struggle of the USS Franklin in World War II (Zenith Press, 2007)
- Peter J. Prato, "Saving Big Ben: The Saga of the USS Franklin and the Most Decorated Crew in Naval History," (First Books Library, 2001)
- Dictionary of American Naval Fighting Ships'taki maddeler.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta USS Franklin (CV-13) ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- history.navy.mil: USS Franklin 6 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- navsource.org: USS Franklin 23 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- USS Franklin Kamikaze War Damage Report 29 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- USS Franklin article4 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- IMDB link to 'Task Force' 5 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- YouTube copy of 1945 newsreel, Bombing of U.S.S. Franklin! 20 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (starting at 2:50)
- CV-13 Personnel Roster at HullNumber.com 6 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
USS Franklin USS Franklin CV CVA CVS 13 AVT 8 Amerika Birlesik Devletleri Deniz Kuvvetleri ne ait bir ucak gemisidir Essex sinif ucak gemilerinin besincisidir Benjamin Franklin den adini almistir Big Ben lakapli USS Franklin II Dunya Savasinda defalarca hasar gordugu halde batmamis gemi olarak unludur USS FranklinTarihceABDAdinin geldigi yer kisi en Benjamin FranklinInsa edenKizaga konulusu7 Aralik 1942Denize indirilisi14 Ekim 1943Gorevlendirme31 Ocak 1944Hizmetten cikisi17 Subat 1947SinifiCV to CVA 1 Ekim 1952 CVA to CVS 8 Agustos 1953 CVS to AVT 15 Mayis 1959Liste disi1 Ekim 1964Akibet1966 yilinda hurdaya cikti Genel karakteristikSinif ve tipiDeplasmanInsa 27 100 ton standard 36 380 ton tam yukluUzunlukInsa 820 fit 250 m su hatti 872 fit 266 m overallGenislikInsa 93 feet 28 m su hatti 147 feet 6 inc 45 m overallSu cekimiInsa 28 fit 5 inc 8 66 m hafif 34 fit 2 inc 10 41 m tam yukluItme gucuTasarlanmis olarak 8 kazan 565 psi 3 900 kPa 850 F 450 C 4 Westinghouse disli buhar turbinleri 4 saft 150 000 shp 110 MW Hiz33 knot 61 km sa Menzil20 000 deniz mili 37 000 km at 15 knot 28 km sa Kisi kapasitesiInsa 2 600 subay ve askerSilah donanimiInsa 4 uclu 5 inc 127 mm 38 kalibre silah 4 tekli 5 inc 127 mm 38 kalibre silah 8 quadruple 40 mm 56 kalibre silah 46 tekli 20 mm 78 kalibre silahZirhInsa 2 5 to 4 inc 60 to 100 mm belt 1 5 inc 40 mm hangar ve koruyucu guverte 4 inc 100 mm bulkheads 1 5 inc 40 mm Pilot odasi ve ust kenarlarinda 2 5 inc 60 mm disli ust direksiyonUcak mevcuduInsa 90 100 ucak 1 amp zamanli guverte kenar asansor 2 merkez asansorler 19 Mart 1945 te Kyushu acigindaki hava savasinda Japon Imparatorlugu Deniz Kuvvetleri ne ait bombardiman ucaklarinin saldirisiyla agir hasar gorerek batacakken ABD ye donebilmistir Bu hikaye Gary Cooper in basrolunu oynadigi Task Force adli filmde anlatildigi icin populer olmustur Catismaya girmeden once USS Franklin in denize girisi Newport News Tersanesi 14 Ekim 1943 7 Aralik 1942 te Virginia eyaleti daki Newport News Tersanesi nde yapimina baslanmis ve 14 Ekim 1943 te Deniz Binbasi Mildred H McAfee tarafindan adlandirilarak denize girdikten sonra 31 Ocak 1944 te Deniz Albay James M Shoemaker komutasinda hizmete girmistir Murettebati arasinda o donemde askerlige alinan ve gibi muzisyenler de vardi Onlar kulayla Franklin e atanmislardir USS Franklin once kontrol icin na dogru yola cikmis ve Task Group 27 7 ye verildikten sonra alistirma icin San Diego ya gitmistir Haziran 1944 te Task Group 58 2 e baglanmis ve Pearl Harbor a ugradiktan sonra e dogru rotasini izlemistir Ogasawara Bonin Adalari ve Mariana Adalari harekatlari USS Franklin Mariana Adalari 1 Agustos 1944 1944 Haziran sonlarinda Mariana Adalari saldirisinin kol harekati olan Bonin 小笠原 Ogasawara Adalari saldirisina katilmistir 4 Temmuz da Franklin e bagli ucaklar Iwo Jima 硫黄島 父島 ve 母島 ya havadan saldirmis ve bir buyuk nakliye gemisi ve uc kucuk gemiyi batirmistir 6 Haziran da Guam Adasi ve Rota Adasi na karsi saldiri baslatilmis ve bu saldiri cikarma birliklerinin birinci dalgasini desteklemek icin 21 Haziran a kadar devam etmistir Ikmal icin nda iki gun kaldiktan sonra Task Force 58 e istirak edilerek na karsi fotografli kesif ve saldiri gorevleriyle mesgul olmus ve USS Franklin e bagli ucaklar 25 ve 26 Haziran da Japon ucaklarina binalarina ve gemilerine agir hasar vermistir 28 Temmuz da Task Force 58 dan ayrilarak Saipan Adasina dogru yola cikmis ve Task Group 58 1 e katilmistir 4 Agustos ta tekrar Bonin Adalari na saldirmis ve USS Franklin e basli pike bombardiman ucaklari ve torpido bombardiman ucaklari Chichi Jima ve Otōto Jima 弟島 daki telsiz tesisleri ve deniz ucak ussu gecici pist ve gemilere saldirmistir 9 28 Agustos arasinda Eniwetok te dinlendikten sonra ucak gemisi hafif ucak gemisi ve hafif ucak gemisi ile birlikte Bonin Adalari na karsi etkisizlestirme ve oyalayici harekatlarina katilmak uzere yola cikmistir 31 Agustos 2 Eylul arasinda karadaki tesislere saldirmis iki nakliye gemisini batirmis ve cok sayida ucagi dusurmus ve fotografli kesifi gerceklestirmistir Peleliu harekati 4 Eylul de Franklin Saipan Adasi nda ikmal edilerek ni isgal edecek 38 1 Task Group a katilarak 15 Eylul de Peleliu Adasi ni isgal etme harekatini havadan desteklemistir Bu grup 21 25 Eylul arasinda ikmal edilmistir Franklin Task Group 38 4 un amiral gemisi olarak Palau bolgesine donmus ve her gun kesif ve gece avci ucaklarini calistirmistir 9 Ekim de Leyte Adasini isgal edecek ucak gemileri grubuna istirak ederek 13 Ekim seher vaktinde dort Japon bombardiman ucaginin saldirisina ugramistir USS Franklin iki torpidodan zar zor kacabilmis ancak Kamikaze saldirisinin habercisi gibi bir Japon ucagi USS Franklin in kopru arkasindaki guvertesine carpmis ve ucus guvertesini gecerek denize dusmustur Leyte cikarmasi hafif ucak gemisi ve USS Franklin 30 Ekim 1944 USS Belleau Wood hafif ucak gemisi arkasinda yanan USS Franklin 30 Ekim 1944 14 Kasim oglenden once USS Franklin e bagli avci ucaklari Leyte once Luzon adasinin dogu bolgesini etkisizlestirmek icin ve Luzon adalarina saldirmistir 16 Ekim de Japon Deniz Kuvvetleri ne bagli uc ucagin saldirisina ugramistir Bu ucaklardan birinin attigi bomba USS Franklin in ucus guvertesinin ucunda bulunan asansore isabet etmis ve 3 kisi olmus ve 22 kisi yaralanmistir ancak USS Franklin gunluk gorevine devam etmistir 19 Ekim de Manila Korfezi nde cok sayida gemiyi batirmis ve bir gemi tamir havuzu ile 11 ucagi imha etmistir 20 Ekim de Leyte Adasina yapilan ilk cikarma sirasinda USS Franklin e bagli ucaklar etrafindaki gecici pistlere saldirmis ve rapor edilen Japon saldiri birliklerini bulmak icin arama devriye ucaklarini calistirmistir 24 Ekim sabahi Sibuyan Deniz Savasinda ucaklari Koramiral komutasindaki Japon Deniz Kuvvetleri nin 1 Seyyar Filosu 第一遊撃部隊 na karsi duzenlenen saldiri dalgalarinin bir kismini olusturmus ve zirhli yi batirmaya yardimci olmus zirhli ve zirhli ya hasar vermis ve muhrip Wakaba yi batirmistir Japon tehdidin diger bolgede olmasi dusunuldugundan Franklin Task Group 38 4 Task Group 38 3 ve Task Group 38 2 Koramiral Jisaburō Ozawa komutasindaki Japon Deniz Kuvvetleri 1 Mobilize Filosu ucak gemilerinden olusan bir filo nun guneye inmesini durdurmak icin sasak vaktinde saldirmistir Ancak gercekte bu filo ucaklari tasimayan ucak gemilerinden olusturulan ve Amerikan donanmalarini yaniltmak amaciyla guneye dogru inen yaniltici bir filo idi Fakat 3 Filo ya komuta eden Bull Halsey lakapli Oramiral Ozawa nin filosuna saldirmayi emretmis ve 25 Ekim de Engano Burnu acigindaki savasta Japon ucak gemisi ya hasar vermis ve ucak gemisi yu batirmistir Halsey filosunun kuzeye kaydigi sirada bati tarafinda Koramiral Kurita Takeo komutasindaki 1 Seyyar Filosu nun San Bernardino kanalini gecerek guneye dogru inerek Leyte Adasi nin cikarma noktasina yaklasabilmistir Halsey in bu hatasi Bull s Run Boganin kosusu hem Halsey in lakabindan hem de Amerika Ic Savasindaki Bull Run Boga kosusu Savasi ndan esinlenerek olarak tarihe gecmistir 19 Mart 1945 tarihli saldiri USS Franklin ucak gemisi 19 Mart 1945 sabah saat 07 08 de Japon 5 Hava Filosu 762 Deniz Hava birligine bagli bombardiman ucagi Ginga tarafindan bombalandi 2 600 kisilik murettebattan 762 si oldu ve 265 i yaralandi USS Franklin ucaksavar topunda yangin cikmistir 19 Mart 1945 USS Franklin New York a yaklasirken 26 Nisan 1945 USS Franklin New York 28 Nisan 1945 ABD e donus Savas sonrasiDipnot Ucak gemileri CV Aircraft Carriers sinifi 1 Ekim 1952 de Hucum ucak gemileri CVA Attack Aircraft Carriers sinifina gecti 8 Agustos 1953 te Denizaltisavar ucak gemileri CVS Antisubmarine Aircraft Carriers 15 Mayis 1959 da Ucak tasiyici gemileri AVT Auxiliary Aircraft Transport sinifina gecti Ilgili filmler Ingilizce Task Force ABD 1949 FragmanAyrica bakinizUcak gemileri listesiKaynakcaSteve Jackson Lucky Lady The World War II Heroics of the USSSanta FeandFranklin New York Carroll amp Graf Publishers 2003 ISBN 0 7867 1061 6 Joseph A Springer INFERNO The Epic Life and Death Struggle of the USS Franklin in World War II Zenith Press 2007 ISBN 0 7603 2982 6 Peter J Prato Saving Big Ben The Saga of the USS Franklin and the Most Decorated Crew in Naval History First Books Library 2001 ISBN 978 1588201836 Dictionary of American Naval Fighting Ships taki maddeler Dis baglantilarWikimedia Commons ta USS Franklin CV 13 ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur history navy mil USS Franklin 6 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde navsource org USS Franklin 23 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde USS Franklin Kamikaze War Damage Report 29 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde USS Franklin article4 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde IMDB link to Task Force 5 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde YouTube copy of 1945 newsreel Bombing of U S S Franklin 20 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde starting at 2 50 CV 13 Personnel Roster at HullNumber com 6 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde