U şekilli vadi, buzul vadisi veya buzul teknesi; buzul topoğrafyasında yüksek dağlardaki buzulların eriyerek hareket etmesiyle, buzulların dağları aşındırması sonucuyla şeklini bir buzuldan alan vadi tipi terimidir. U şekilli vadiler dağ ve tepe sırasında görülür.
Buzul çağında Dünya'daki 4-5 °C sıcaklık düşüşleriyle kuzey yarımkürenin kuzeyinde buzullaşma arttı; Amerika kıtasında Büyük Göller'e, Avrupa'da Alpler'in eteklerine kadar buzullarla kaplandı. Orta kuşakta dağların yükseklerinde buzullar oluştu. Zamanla iklimin yumuşası ve buzulların harekete geçmesi, sıcak dönemlerde ise eriyerek yükseklere çekilmeleri, soğuk dönemlerde ise aşağılara, vadilere dek inmeleri sırasında yaptıkları bu hareketler vadilerin zımpara taşı gibi örselenip şekillenmesine yol açtı. Vadiler zamanla aşınarak tekne şeklini alınca ortaya buzul vadileri çıktı. Vadinin kesiti, sıklıkla dik duvarlarla sınırlanmış geniş ve düz, vadi tabanından oluşur. Vadi tabanı çoğunlukla bataklıktır. Eğer bir nehir, U-vadide akıyorsa sıklıkla çok sayıda menderes oluşturur.
Kaynakça
- ^ Hoşgören, Yıldız (2011). Jeomorfoloji Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Çantay Kitabevi. ISBN .
- ^ a b Hüseyin Turoğlu (Nisan 2011). Buzullar ve Buzul Jeomorfolojisi. Çantay Yayınları. s. 98. ISBN . 3 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
- ^ a b M. Akif Sarıkaya (2003). "Buzullar" (PDF). Mavi Gezegen. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası. 3 Şubat 2024 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
U sekilli vadi buzul vadisi veya buzul teknesi buzul topografyasinda yuksek daglardaki buzullarin eriyerek hareket etmesiyle buzullarin daglari asindirmasi sonucuyla seklini bir buzuldan alan vadi tipi terimidir U sekilli vadiler dag ve tepe sirasinda gorulur ta kendine has U seklinde ve duz tabanli buzul vadisi Buzul caginda Dunya daki 4 5 C sicaklik dususleriyle kuzey yarimkurenin kuzeyinde buzullasma artti Amerika kitasinda Buyuk Goller e Avrupa da Alpler in eteklerine kadar buzullarla kaplandi Orta kusakta daglarin yukseklerinde buzullar olustu Zamanla iklimin yumusasi ve buzullarin harekete gecmesi sicak donemlerde ise eriyerek yukseklere cekilmeleri soguk donemlerde ise asagilara vadilere dek inmeleri sirasinda yaptiklari bu hareketler vadilerin zimpara tasi gibi orselenip sekillenmesine yol acti Vadiler zamanla asinarak tekne seklini alinca ortaya buzul vadileri cikti Vadinin kesiti siklikla dik duvarlarla sinirlanmis genis ve duz vadi tabanindan olusur Vadi tabani cogunlukla batakliktir Eger bir nehir U vadide akiyorsa siklikla cok sayida menderes olusturur Kaynakca Hosgoren Yildiz 2011 Jeomorfoloji Terimleri Sozlugu Istanbul Cantay Kitabevi ISBN 9789759060855 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b Huseyin Turoglu Nisan 2011 Buzullar ve Buzul Jeomorfolojisi Cantay Yayinlari s 98 ISBN 978 975 9060 82 4 3 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2024 a b M Akif Sarikaya 2003 Buzullar PDF Mavi Gezegen TMMOB Jeoloji Muhendisleri Odasi 3 Subat 2024 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Subat 2024