Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ubır (Tatarca: Убыр) - Rus ve Türk mitolojisi ve halk inancında Vampir anlamına gelir. Obur, Hobur, Vupar, Opkur, Opkan olarak da bilinir. Ayrıca Rusçaya ve Slav dillerine Убыр (Ubır), Упир (Upir) ve Вубар (Vubar); Çekçe ve Slovakçaya Upír olarak geçmiştir. Çekoslavak (Çek ve Slovak) kültüründe tam olarak vampir anlamını verir. Ubır inanışının ilk olarak Volga-İdil nehri ve Pontus bozkırlarında ortaya çıktığı Kıpçak-Kuman göçleri ile çeşitli coğrafyalara ve Slavlar arasında yayıldığı düşünülmektedir. Modern "Vampir" kelimesi Eski Slav dilinden ve Türkçe "онпыр (onpyr)" biçiminden türemiştir; geleneksel Bulgarca впир (vpir) biçiminin de gösterdiği gibi, Eski Bulgarcaya özgü büyük nazal sesli harften önce "v" sesi eklenir. (diğer isimler: onpyr, vopir, vupir, upir, upierz.)
Özellikleri
Günahkar kimseler mezarda bir hayvan şekline bürünür ve Ubır haline gelir. İri başlı, uzun kuyruklu bir varlıktır. Genellikle ölen büyücüler Ubıra dönüşür. Ağzından ateş püskürür. Günlerce hatta aylarca hareketsiz kalabileceği gibi istediğinde uçabilir de. Hiç kimseden korkmaz. Etrafına bulaşıcı hastalık yayar. Ne bulursa yer. Obur olduğu anlaşılan bir ölünün mezarı açılıp çivi çakılır. İstediğinde istediği şekle girebilir. Kurt veya yaban köpeği kılığına girip koyunları parçalar. Bir dağın başında toplanıp, kaçırdıkları insanları yerler. Bir ölünün obur olmaması için ateşin altından geçirilmesi gerekir. Daha çok Romanya ve Moldova’da yaşayan Türk topluluklarınca Vampir anlamında kullanılır. Fin Ugor kavimlerinde de benzer söyleyişlerle yer alır. Ele geçirdiği insanın içinde yaşayan korkunç bir yaratıktır. İçinde Ubır bulunan kimse ona benzemeye başlar, yemeye doymaz. Ama yese de zayıf kalır. Çünkü onun yediği yemek kendi vücuduna değil, Ubır’a sinermiş. Tatar halkında “Ubır kendisi doysa da gözü doymaz” gibi bir deyim de vardır. Ubırlı insanlar gece kalkıp yemek ararlar, bulamayınca da alev yumağına dönüşüp bacadan çıkarlar ve başka insanların yemeğini çalarlar. Ubır da tıpkı alev gibi doymak bilmez, azgın, açgözlü, her şeyi yutan bir yaratıktır. Ayrıca leşle beslenir. İstediği an kedi, köpek veya güzel bir kız kılığına girebilir. Ubır kadınları ve hayvanları emmeyi de sever.
Benzer ve bağlantılı varlıklar
Obot
Obot; Türk ve Altay halk inancında doyumsuzluk cinidir. Ubot olarak da söylenir. Ubır'ın bir türüdür. Görünüşleri son derece çirkindir. Dişleri çok büyük ve korkunçtur. İri kemikleri vardır. Sürekli yer ama doymazlar çünkü, yediklerini anında geri çıkarırlar. Ateşli gözleri vardır. Aileleri ve evleri bulunur. İnsanların içine girerek veya musallat olarak tüm servetini harcamasına neden olurlar. Sözcük anlamı olarak ele alındığında kelime kökünde yemek, yutmak, yok etmek anlamları bulunur. Obur sözcüğüyle kökteştir.
Opkan
Opkan (veya Vupkan, Çuvaşça: Вупкăн, Vupkăn - "sefalet getiren, hasar veren"); Çuvaş mitolojisinde kötü bir ruh.
Çuvaşlar salgın hastalıklar ve ruhsal hastalıklar dahil olmak üzere birçok korkunç hastalıkların nedeni olarak onu düşünürler. Vupkan hızlı bir rüzgar şeklinde insanlara gelir ve düşüncelerinin bozulmasına yol açar. Vupkan kendini görünmez kılar. Onu yatıştırmak için vupkana üç siyah koyun kurban edilir. Birincisi baba vupkana ("vupkăn aşşĕ"), ikinci anne vupkana ("vupkan amăşĕ") ve son koyun vupkan tanrısına (vupkăn turro) armağan edilir. Vupkan bir köpek olarak temsil edilir ve yıkıcı bir varlıktır. Ondan sadece kurnazlık sayesinde kurtulmak mümkündür.
Vupar
Vubar (Vopar, Vapar, Vubar Çuvaşça: Вупăр, Vupăr); Çuvaş mitolojisinde kötü bir ruh. Vubar geceleri görünür ve hayvanların ve insanların havasız kalarak boğulmasına neden olur. Ateş saçan bir yılan şeklinde görünür. Kadın veya erkek kılığına bürünebilir. Uyuyan insanlara saldırır, onu elle yakalamak imkânsızdır. Hristiyan Çuvaşlar ondan korunmak için kollarını yatarken çapraz olarak koyarlar (haçı andırdığı için).
Etimoloji
(Ub/Ob) kökünden türemiştir. Açgözlülük anlamı içerir. Obruk sözü de aynı kökten gelir ve girdap demektir.
Kaynakça
- ^ Türk Kültüründe Vampirler, Mehmet Berk Yaltırık, Seçkin Sarpkaya. Karakum Yayınevi. ss. 43-49.
- ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (Sayfa - 435)
Dış bağlantılar
- Türk Mitoloji Sözlüğü, Pınar Karaca3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Obur)
- Tatar Mitolojisinde Varlıklar, Çulpan Zaripova13 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ubir Tatarca Ubyr Rus ve Turk mitolojisi ve halk inancinda Vampir anlamina gelir Obur Hobur Vupar Opkur Opkan olarak da bilinir Ayrica Ruscaya ve Slav dillerine Ubyr Ubir Upir Upir ve Vubar Vubar Cekce ve Slovakcaya Upir olarak gecmistir Cekoslavak Cek ve Slovak kulturunde tam olarak vampir anlamini verir Ubir inanisinin ilk olarak Volga Idil nehri ve Pontus bozkirlarinda ortaya ciktigi Kipcak Kuman gocleri ile cesitli cografyalara ve Slavlar arasinda yayildigi dusunulmektedir Modern Vampir kelimesi Eski Slav dilinden ve Turkce onpyr onpyr biciminden turemistir geleneksel Bulgarca vpir vpir biciminin de gosterdigi gibi Eski Bulgarcaya ozgu buyuk nazal sesli harften once v sesi eklenir diger isimler onpyr vopir vupir upir upierz OzellikleriGunahkar kimseler mezarda bir hayvan sekline burunur ve Ubir haline gelir Iri basli uzun kuyruklu bir varliktir Genellikle olen buyuculer Ubira donusur Agzindan ates puskurur Gunlerce hatta aylarca hareketsiz kalabilecegi gibi istediginde ucabilir de Hic kimseden korkmaz Etrafina bulasici hastalik yayar Ne bulursa yer Obur oldugu anlasilan bir olunun mezari acilip civi cakilir Istediginde istedigi sekle girebilir Kurt veya yaban kopegi kiligina girip koyunlari parcalar Bir dagin basinda toplanip kacirdiklari insanlari yerler Bir olunun obur olmamasi icin atesin altindan gecirilmesi gerekir Daha cok Romanya ve Moldova da yasayan Turk topluluklarinca Vampir anlaminda kullanilir Fin Ugor kavimlerinde de benzer soyleyislerle yer alir Ele gecirdigi insanin icinde yasayan korkunc bir yaratiktir Icinde Ubir bulunan kimse ona benzemeye baslar yemeye doymaz Ama yese de zayif kalir Cunku onun yedigi yemek kendi vucuduna degil Ubir a sinermis Tatar halkinda Ubir kendisi doysa da gozu doymaz gibi bir deyim de vardir Ubirli insanlar gece kalkip yemek ararlar bulamayinca da alev yumagina donusup bacadan cikarlar ve baska insanlarin yemegini calarlar Ubir da tipki alev gibi doymak bilmez azgin acgozlu her seyi yutan bir yaratiktir Ayrica lesle beslenir Istedigi an kedi kopek veya guzel bir kiz kiligina girebilir Ubir kadinlari ve hayvanlari emmeyi de sever Benzer ve baglantili varliklarObot Obot Turk ve Altay halk inancinda doyumsuzluk cinidir Ubot olarak da soylenir Ubir in bir turudur Gorunusleri son derece cirkindir Disleri cok buyuk ve korkunctur Iri kemikleri vardir Surekli yer ama doymazlar cunku yediklerini aninda geri cikarirlar Atesli gozleri vardir Aileleri ve evleri bulunur Insanlarin icine girerek veya musallat olarak tum servetini harcamasina neden olurlar Sozcuk anlami olarak ele alindiginda kelime kokunde yemek yutmak yok etmek anlamlari bulunur Obur sozcuguyle koktestir Opkan Opkan veya Vupkan Cuvasca Vupkăn Vupkăn sefalet getiren hasar veren Cuvas mitolojisinde kotu bir ruh Cuvaslar salgin hastaliklar ve ruhsal hastaliklar dahil olmak uzere bircok korkunc hastaliklarin nedeni olarak onu dusunurler Vupkan hizli bir ruzgar seklinde insanlara gelir ve dusuncelerinin bozulmasina yol acar Vupkan kendini gorunmez kilar Onu yatistirmak icin vupkana uc siyah koyun kurban edilir Birincisi baba vupkana vupkăn assĕ ikinci anne vupkana vupkan amăsĕ ve son koyun vupkan tanrisina vupkăn turro armagan edilir Vupkan bir kopek olarak temsil edilir ve yikici bir varliktir Ondan sadece kurnazlik sayesinde kurtulmak mumkundur Vupar Vubar Vopar Vapar Vubar Cuvasca Vupăr Vupăr Cuvas mitolojisinde kotu bir ruh Vubar geceleri gorunur ve hayvanlarin ve insanlarin havasiz kalarak bogulmasina neden olur Ates sacan bir yilan seklinde gorunur Kadin veya erkek kiligina burunebilir Uyuyan insanlara saldirir onu elle yakalamak imkansizdir Hristiyan Cuvaslar ondan korunmak icin kollarini yatarken capraz olarak koyarlar haci andirdigi icin Etimoloji Ub Ob kokunden turemistir Acgozluluk anlami icerir Obruk sozu de ayni kokten gelir ve girdap demektir Kaynakca Turk Kulturunde Vampirler Mehmet Berk Yaltirik Seckin Sarpkaya Karakum Yayinevi ss 43 49 Turk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Turk Mitolojisi Ansiklopedik Sozluk Celal Beydili Yurt Yayinevi Sayfa 435 Dis baglantilarTurk Mitoloji Sozlugu Pinar Karaca3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Obur Tatar Mitolojisinde Varliklar Culpan Zaripova13 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde