Ukrayna nakşı (Ukraynaca: Вишивка, Vyshyvka), Ukrayna süsleme sanatları çeşitli dalları içinde önemli yer işgal eder. Nakış, Ukrayna'da tarihi bir zenginliğe sahiptir ve geleneksel evlilik ve diğer kutlamaların bir parçası olduğu kadar Ukrayna kültürü içinde uzun bir görünüme sahiptir. Bütün ülkede boydan boya görünerek, Ukrayna nakşı kaynak bölgeye bağlı olarak değişime uğrar. Poltava'dan, Kiev ve Çernigiv batıda, ve Polesiye'ya kuzeybatıda Bukovina ve güneybatı alanında, nakşın favori renklerinin seçimi ve dikiş tipleri olduğu kadar, dizaynlar süsleme motifleri ve kompozisyonlarını tanımlayan uzun bir tarihe sahiptir.
Tarihçe
Nakış, Ukrayna'nın bir antik ve sembolik geleneğidir. MÖ 513 yılında Yunan tarihçi Heredot, Darius'un istilasını tanımlamasında günümüzdeki Balkanlar ve Batı Ukrayna'da yaşayan Trakya-Daçya halkının elbiselerini süslemek için nakış kullandığından bahseder. MS birinci yüzyıl sitelerinde yapılan kazılar Ukrayna topraklarında nakışlı elbise örneklerini açığa çıkarmıştır. Nakşın diğer ilk örnekleri Hristiyanlık öncesi tanrıça motiflerini gibi içerir. Nakşın on birinci yüzyıla ait örnekleri Kiev'deki 'nin Freskleri ve minyatürleri üzerinde vardır. Bu ilk örneklerin çoğu, tarih boyunca yerel nakışdaki farklı benzerliklere sahiptir. Ukrayna nakşı, 19. yüzyıla kadar yaşayan genel halk içinde nakış bir el becerisi olduğunda olağan bir sanat idi.
Nakış çoğunlukla elbise ve kumaş süslemesi için, ev ve kilise süslemesi için kullanıldı. Nakışlı ürünler özellikle havlular, çokça bir seremoni serisi ve Ukrayna'nın dinsel ayinleri için semboliktirler.
Nakış çokça giysi için kullanıldı. Giysinin nakış ile süslenen birincil objesi gömlek veya bluzlardır. Gömleklerin çoğunlukla yen kısımları ve ayrıca elbise yakası, göğüs kısımları nakış ile süslendi. Diğer giysi unsurları boyun atkıları, etekler, önlükler, erkek şapkaları ve pantolonlar, kolsuz ceketler, koyun postu paltolar vb. nakış süslemesiyle işlendiler. Bazı bölgelerde yatak çarşafları ayrıca nakışlandı. Giysilerden başka diğer unsurlardan olan havlular, masa örtüleri, tezgâh örtüleri, peçeler ve başörtüleri ve yastık yüzleri nakışla işlendiler. Bu unsurların pek çoğu kilisenin iç kısımlarının süslemesinde (örnek olarak kutsal ayinler için örte ve ikonların örtülmesinde) kullanıldı.
Ukrayna asıllı bir Kanadalı olan aktivist Mary Doliszny'ye göre Sovyetler Birliği Rusçalaştırma denemelerinde Ukrayna nakşı üzerinden rüşvet aldı. Ukrayna nakış sanatını tahrip etme denemesinden dolayı, Ukrayna diasporası örnekleri belgelemek ve sanatı yeniden yaşatmak için çalışıyordu. Bu araştırmanın çoğu Harvard Üniversitesi ve Toronto Üniversitesi'ndeki Ukrayna enstitüsünde yapıldı.
Halk nakşı büyük ölçüde inanışlar, mitler ve hurafelerle bağlantılı olup, inanışları korumayı ve yaratıcılığı içerir.
Ukrayna'da nakış kadınlar tarafından geliştirildi ve tipik olarak bir kadınları aktivitesidir ve günümüze bir kalıntıdır. Nakış hakkından gelmeyen pek az kadın vardır. Nakış, Ukrayna'da ve yurt dışında yaşayan Ukraynalı halk arasında (ki buralarda pek çok nakış kulüpleri vardır) popülerdir.
Nakış, ulusal bir geçmiş olarak ve Ukrayna kültürünün ve ulusal kimliğin bir parçası olarak hatırlanır.
Kaynakça
- ^ Dr. Natalie Kononenko. Ukrainian Minstrels: And the Blind Shall Sing. M.E. Sharpe, 1998. p 18.
- ^ a b Catherine Amoroso Leslie. Needlework Through History: An Encyclopedia . Greenwood Press, 2007.
- ^ a b . 24 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2009.
- ^ Mary B. Kelly. Goddess Embroideries of Russia and the Ukraine. Woman's Art Journal, Vol. 4, No. 2. (Autumn, 1983 - Winter, 1984), pp. 10-13 [1]
- ^ . 20 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
- ^ a b Embroidery aiding Ukrainian heritage. The Globe and Mail. Toronto, Ont.: Jun 15, 1982. pg. F.9
- ^ Linda Welters Dress in Europe and Anatolia:Beliefs about Protection and Fertility. Berg Publisher,1999
- ^ a b Nicholas Chirovsky. An Introduction to Ukrainian History: Volume I. New York, Philosophical Library, 1981
- ^ Carol R. Ember, Melvin Ember. Encyclopedia of Sex and Gender: Men and Women in the World's Cultures Spinger, 2003.
- ^ Vic Satzewich. The Ukrainian Diaspora. Routledge, 2002. p 73.
- ^ Shawna Lemiski. Ukrainian embroidery in the twentieth century: expressing a national self-concept. Canadian Home Economics Journal 44.2 (Spring 1994): p63-6.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Ukrayna nakşı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Biographies of remarkable Ukrainian embroiderers, Welcome to Ukraine Magazine 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ukrayna naksi Ukraynaca Vishivka Vyshyvka Ukrayna susleme sanatlari cesitli dallari icinde onemli yer isgal eder Nakis Ukrayna da tarihi bir zenginlige sahiptir ve geleneksel evlilik ve diger kutlamalarin bir parcasi oldugu kadar Ukrayna kulturu icinde uzun bir gorunume sahiptir Butun ulkede boydan boya gorunerek Ukrayna naksi kaynak bolgeye bagli olarak degisime ugrar Poltava dan Kiev ve Cernigiv batida ve Polesiye ya kuzeybatida Bukovina ve guneybati alaninda naksin favori renklerinin secimi ve dikis tipleri oldugu kadar dizaynlar susleme motifleri ve kompozisyonlarini tanimlayan uzun bir tarihe sahiptir Ukrayna nakis suslemeli havlular Pereyaslav Ukrayna Tarihce12 yuzyil Meryem ikonu Azize Sofya Katedrali Kemerdeki nakis islemeli mendile dikkat ediniz Bolgesel olarak Ukrayna nakislarinin yayilimi Nakis Ukrayna nin bir antik ve sembolik gelenegidir MO 513 yilinda Yunan tarihci Heredot Darius un istilasini tanimlamasinda gunumuzdeki Balkanlar ve Bati Ukrayna da yasayan Trakya Dacya halkinin elbiselerini suslemek icin nakis kullandigindan bahseder MS birinci yuzyil sitelerinde yapilan kazilar Ukrayna topraklarinda nakisli elbise orneklerini aciga cikarmistir Naksin diger ilk ornekleri Hristiyanlik oncesi tanrica motiflerini gibi icerir Naksin on birinci yuzyila ait ornekleri Kiev deki nin Freskleri ve minyaturleri uzerinde vardir Bu ilk orneklerin cogu tarih boyunca yerel nakisdaki farkli benzerliklere sahiptir Ukrayna naksi 19 yuzyila kadar yasayan genel halk icinde nakis bir el becerisi oldugunda olagan bir sanat idi Nakis cogunlukla elbise ve kumas suslemesi icin ev ve kilise suslemesi icin kullanildi Nakisli urunler ozellikle havlular cokca bir seremoni serisi ve Ukrayna nin dinsel ayinleri icin semboliktirler Nakis cokca giysi icin kullanildi Giysinin nakis ile suslenen birincil objesi gomlek veya bluzlardir Gomleklerin cogunlukla yen kisimlari ve ayrica elbise yakasi gogus kisimlari nakis ile suslendi Diger giysi unsurlari boyun atkilari etekler onlukler erkek sapkalari ve pantolonlar kolsuz ceketler koyun postu paltolar vb nakis suslemesiyle islendiler Bazi bolgelerde yatak carsaflari ayrica nakislandi Giysilerden baska diger unsurlardan olan havlular masa ortuleri tezgah ortuleri peceler ve basortuleri ve yastik yuzleri nakisla islendiler Bu unsurlarin pek cogu kilisenin ic kisimlarinin suslemesinde ornek olarak kutsal ayinler icin orte ve ikonlarin ortulmesinde kullanildi Ukrayna asilli bir Kanadali olan aktivist Mary Doliszny ye gore Sovyetler Birligi Ruscalastirma denemelerinde Ukrayna naksi uzerinden rusvet aldi Ukrayna nakis sanatini tahrip etme denemesinden dolayi Ukrayna diasporasi ornekleri belgelemek ve sanati yeniden yasatmak icin calisiyordu Bu arastirmanin cogu Harvard Universitesi ve Toronto Universitesi ndeki Ukrayna enstitusunde yapildi Halk naksi buyuk olcude inanislar mitler ve hurafelerle baglantili olup inanislari korumayi ve yaraticiligi icerir Ukrayna da nakis kadinlar tarafindan gelistirildi ve tipik olarak bir kadinlari aktivitesidir ve gunumuze bir kalintidir Nakis hakkindan gelmeyen pek az kadin vardir Nakis Ukrayna da ve yurt disinda yasayan Ukraynali halk arasinda ki buralarda pek cok nakis kulupleri vardir populerdir Nakis ulusal bir gecmis olarak ve Ukrayna kulturunun ve ulusal kimligin bir parcasi olarak hatirlanir Kaynakca Dr Natalie Kononenko Ukrainian Minstrels And the Blind Shall Sing M E Sharpe 1998 p 18 a b Catherine Amoroso Leslie Needlework Through History An Encyclopedia Greenwood Press 2007 a b 24 Mart 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Haziran 2009 Mary B Kelly Goddess Embroideries of Russia and the Ukraine Woman s Art Journal Vol 4 No 2 Autumn 1983 Winter 1984 pp 10 13 1 20 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Nisan 2020 a b Embroidery aiding Ukrainian heritage The Globe and Mail Toronto Ont Jun 15 1982 pg F 9 Linda Welters Dress in Europe and Anatolia Beliefs about Protection and Fertility Berg Publisher 1999 a b Nicholas Chirovsky An Introduction to Ukrainian History Volume I New York Philosophical Library 1981 Carol R Ember Melvin Ember Encyclopedia of Sex and Gender Men and Women in the World s Cultures Spinger 2003 Vic Satzewich The Ukrainian Diaspora Routledge 2002 p 73 ISBN 0 415 29658 7 Shawna Lemiski Ukrainian embroidery in the twentieth century expressing a national self concept Canadian Home Economics Journal 44 2 Spring 1994 p63 6 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Ukrayna naksi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Biographies of remarkable Ukrainian embroiderers Welcome to Ukraine Magazine 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde