Ultraviyole mikrop öldürücü ışınlama (UVGI) mikroorganizmaların nükleik asitleri yok edip DNA'larını bozarak hayati hücresel işlevleri yerine getiremez hale getirip öldürmek veya etkisizleştirmek için kısa dalga boylu ultraviyole (ultraviyole C veya UV-C) ışığı kullanan dezenfeksiyon yöntemidir. UVGI gıda, hava ve su arıtma gibi çeşitli uygulamalarda kullanılır.
Atmosferin ozon tabakası UV-C ışığını engellediğinden Dünya yüzeyinde UV-C ışığı azdır. UVGI cihazları dolaşımdaki hava veya su sistemlerindeki bakteriler, virüsler, küfler ve diğer patojenler gibi mikroorganizmalara elverişsiz ortamlar yapmak için yeterli güçte UV-C ışığı üretir. UVGI havayı ve suyu sterilize etmek için filtreleme sistemi ile birleştirilebilir.
20. yüzyılın ortalarından beri UVGI dezenfeksiyonda kullanılır. Öncelikle tıbbi temizlik ve steril çalışma tesislerinde kullanıldı. Dinlendirme (su tutma) tesisleri kapalı olduğundan ve suyu UV'ye daha çok maruz bırakmak için sirküle edilebildiğinden içme ve atık suyu sterilize etmede artarak kullanılmaktadır. UVGI hava temizleyicilerde de kullanılmaktadır.
Tarih
1878'de Arthur Downes ve Thomas P. Blunt kısa dalga boylu ışığa maruz kalan bakterilerin sterilizasyonunu açıklayan bir makale yayınladılar. UV 100 yılı aşkın süredir hücresel düzeyde bilinen bir mutajen olmuştur. 1903 Nobel Tıp Ödülü deri tüberkülozu denilen lupus vulgaris'e karşı UV kullanımı nedeniyle Niels Finsen'e verildi.
İçme suyu dezenfeksiyonu için UV ışığının kullanılması Fransa'nın Marsilya kentinde 1910 yılına kadar uzanır. Prototip tesis zayıf güvenilirlik nedeniyle kısa bir süre sonra kapatıldı. 1955 yılında UV su arıtma sistemleri Avusturya ve İsviçre'de uygulandı; 1985 yılına kadar Avrupa'da yaklaşık 1,500 tesis kuruldu. 1998'de cryptosporidium ve giardia gibi protozoaların UV ışığına daha önce düşünülenden daha savunmasız olduğu keşfedildi; bu Kuzey Amerika'da UV su arıtma kullanımına giden yolu açtı. 2001 itibarıyla Avrupa'da 6,000'den fazla UV su arıtma tesisi faaliyet gösteriyordu.
Zamanla araştırmacılar suyu ve atık suyu dezenfekte etmek için yeni UV yöntemleri geliştirip kullandıkça UV maliyetleri düştü. Bazı ülke yönetimleri sistemlerin içme suyu kaynaklarını UV ışığı ile dezenfekte etmelerine izin veren düzenlemeler geliştirdi. ABD EPA içme suyu için ultraviyole dezenfeksiyonunun uygulanmasında kılavuz belgesi olan Nihai Uzun Dönem 2 Geliştirilmiş Yüzey Suyu Arıtma Kuralı 16 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . için Ultraviyole Dezenfeksiyon Kılavuz kitabını 16 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . yayınladı.
Operasyon yöntemi

UV ışığı görünür ışıktan daha kısa ancak X ışınlarından daha uzun dalga boylu elektromanyetik radyasyondur. UV "mikrop öldürücü UV" olarak kabul edilen kısa-dalga boylu UV (UV-C) ile birkaç dalga boyu aralığında kategorize edilir. Yaklaşık 200 nm - 300 nm dalga boyları nükleik asitler tarafından güçlü şekilde emilir. Emilen enerji pirimidin karartıcıları dahil kusurlara neden olabilir. Bu karartıcılar kopyalamayı önleyebilir veya gerekli proteinlerin ekspresyonunu önleyerek organizmanın ölümüne veya etkisizleşmesine neden olabilir.
- Düşük buhar basıncında çalışan cıvalı lambalar 253.7'de UV nm hattında UV ışığı yayarlar.
- Ultraviyole ışık yayan diyot (UV-C LED) lambaları 255 ile 280 nm arası seçilebilir dalga boylarında UV ışığı yayarlar.
- Darbeli-xenon lambalar 230 nm'a yakın bir tepe emisyonla tüm UV spektrumu boyunca UV ışığı yayar.
E.coli antiseptik etkinlik eğrisine kıyasla 265 nm yayan UVC LED.
Bu süreç insanlarda güneş yanığı üreten daha uzun dalga boylarının (UV-B ) etkisine benzerdir. Mikroorganizmaların UV'ye karşı daha az koruması vardır ve UV'ye uzun süre dayanamazlar.
Su depoları, kapalı odalar ve basınçlı hava sistemleri gibi ortamları antiseptik UV'ye maruz bırakmak için UVGI sistemi tasarlanır. Maruziyet doğru dalga boyunda mikrop öldürücü UV yayan ve böylece çevreyi ışınlayan mikrop öldürücü lambalardan gelir. Bu ortamdan akan cebri hava veya su UV'ye maruz kalmayı sağlar.
Etkililik
Antiseptik UV'nin etkinliği mikroorganizmanın UV'ye maruz kaldığı sürenin uzunluğuna, UV ışımasının yoğunluğuna, UV dalga boyuna, mikroorganizmaları UV'den koruyabilen parçacıkların varlığına ve mikroorganizmanın maruz kalma sırasında UV'ye dayanma yeteneğine bağlıdır.
Birçok sistemde mikroorganizmaları UV'ye maruz bırakmadaki fazlalık hava veya suyun tekrar tekrar dolaştırılmasıyla sağlanır. Bu UV'nin en yüksek sayıda mikroorganizmaya karşı etkili olması ve dirençli mikroorganizmaları parçalamak için birden fazla kez ışınlayabilmesi için çoklu geçişler sağlar.
"Sterilizasyon" genellikle yanlış ifade edilir. Kontrollü ortamda teorik olarak mümkün olmakla birlikte ispatlanması çok zordur ve "dezenfeksiyon" terimi genellikle bu hizmeti sunan şirketler tarafından yasal kınama cezasından kaçınmak için kullanılır. Uzman şirketler genellikle sterilizasyon yerine belirli bir günlük azaltma örneğin 6 günlük azaltma veya % 99,9999 gibi etkili gibi reklam yapar. Bu bir hücrenin UV ışığından zarar görmüş DNA'yı onarabildiği, açık ve koyu onarım (sırasıyla fotoreaktivasyon ve baz eksizyon onarımı) olarak bilinen bir olguyu dikkate alır.
Bu şekil dezenfeksiyonun etkinliği mikroorganizmaların UV ışığına bakış hattı maruziyetine bağlıdır. Tasarımın UV ışığını engelleyen engeller oluşturduğu ortamlar o kadar etkili değildir. Böyle bir ortamda etkililik UVGI sisteminin yerleştirilmesine bağlıdır böylece dezenfeksiyon için görüş hattı optimum hale gelir.
Ampulü kaplayan toz ve filmler UV çıkışını azaltır. Bu nedenle ampullerin etkinliğini sağlamak için periyodik olarak temizlenmesi ve değiştirilmesi gerekir. Antiseptik UV ampullerin kullanım ömrü tasarıma göre değişir. Ayrıca ampulün yapıldığı malzeme mikrop öldürücü ışınların bir kısmını emebilir.
Hava akışında kalan UV lambanın soğuması da UV çıkışını düşürebilir; bu nedenle lambaları doğrudan hava akışından korumaya veya soğutma etkisini telafi etmek için ek UV lambalar eklemeye özen gösterilmelidir.
UV yoğunluğunda ve etkinliğinde artışlar yansıma kullanılarak yapılabilir. Alüminyum diğer metallere göre en yüksek yansıtma oranına sahiptir ve UV kullanıldığında önerilir.
Su dezenfeksiyonunda UV etkinliğini ölçmenin yöntemi UV dozunun hesaplanmasıdır. ABD EPA su arıtma uygulamaları için UV dozaj kılavuzları yayınlamaktadır. UV dozu doğrudan ölçülemez ancak prosesin bilinen veya tahmin edilen girdilerine dayalı olarak çıkarılabilir:
- Debi (temas süresi)
- Geçirgenlik (hedefe ulaşan ışık)
- Bulanıklık (bulanıklık)
- Lamba yaşı, kirlenme veya kesintiler (UV yoğunluğunda azalma)
Hava ve yüzey dezenfeksiyonlarında mikrobiyal nüfusa verilecek UV dozu hesaplanarak UV etkinliği tahmin edilir. UV dozu şu formülle hesaplanır:
- UV dozu (uW-s/cm2) = UV yoğunluğu (uW/cm2) x maruziyet süresi (saniye)
UV yoğunluğu her lamba için 1 metrelik mesafe için belirtilir. UV yoğunluğu uzaklığın karesiyle ters orantılıdır bu nedenle daha uzak mesafelerde azalır. Alternatif olarak 1 m'den kısa mesafelerde hızla artar m. Yukarıdaki formülde UV dozu tam olarak lambadan 1 metre (3,3 ft) olarak hesaplanmadıkça UV yoğunluğu her zaman mesafe için ayarlanmalıdır. Ayrıca etkililiği sağlamak için UV dozu lamba ömrünün sonunda (EOL lambanın ilk UV çıktısının % 80'ine ulaşmasının beklendiği saat sayısı olarak belirtilir) ve lamba açıkken hedef alanın çevresi en uzak mesafede hesaplanmalıdır. Kırılmaya-dayanıklı bazı lambalar kırıldığında cam parçaları ve cıvayı tutmak için florlanmış etilen polimer ile kaplanırlar; bu kaplama UV çıkışını % 20'ye kadar azaltır.
Hedefe hangi UV dozunun verileceğini doğru şekilde tahmin etmek için mesafe, kaplama ve lamba ömür sonu için ayarlanan UV yoğunluğu maruziyet süresi ile çarpılır. Statik uygulamalarda maruziyet süresi etkili UV dozuna ulaşılması için gereken kadar uzun olabilir. Hızlı hareket eden hava durumunda örneğin AC hava kanallarında maruziyet süresi kısadır bu nedenle birden fazla UV lambası veya hatta lamba grubu eklenerek UV yoğunluğu artırılmalıdır. Ayrıca maruziyet süresini en üst düzeye çıkarmak için UV tesisatı lambalar hava akışına dik olacak şekilde uzun ve düz bir kanal bölümüne yerleştirilmelidir.
Bu hesaplamalar aslında UV akıcılığını öngörür ve UV akısının UV dozuna eşit olacağı varsayılır. UV dozu belirli bir süre boyunca mikrobiyal nüfus tarafından emilen mikrop öldürücü UV enerjisi miktarıdır. Mikroorganizmalar planktonik ise (serbest yüzer) UV akısı UV dozuna eşit olacaktır. Ancak mikroorganizmalar toz ve kir gibi mekanik parçacıklarla korunursa veya biyofilm oluşturduysa mikrobiyal nüfusa etkili UV dozunun verilmesi için çok daha yüksek bir UV akısı gerekir.
Mikroorganizmaların etkisizleştirimesi
Ultraviyole radyasyonla etkisizleştirme derecesi doğrudan suya uygulanan UV dozu ile ilgilidir. Dozaj UV ışık yoğunluğu ve maruz kalma süresinde bir ürünü genellikle (μW·s/cm2), santimetre kare başına mikrowatt saniye veya eşdeğeri kadar santimetre kare başına mikrojul olarak ölçülür. Çoğu bakteri ve virüsün % 90'ını öldürmek için gerekli dozajlar 2,000-8,000 μW·s/cm2 arasındadır. Cryptosporidium gibi daha büyük parazitlerde etkisizleştirme için daha az doz gerekir. Sonuç olarak ABD Çevre Koruma Ajansı içme suyu tesislerinin cryptosporidium, giardia veya virüs etkisizleştirme kredileri elde etmek için yöntem olarak UV dezenfeksiyonunu kabul etti. 2006 yılında yayınlanan ABD EPA UV Kılavuz Kılavuzuna göre örneğin kriptosporidyumda % 90 azalma için en az doz 2,500 μW·s/cm2 gereklidir.:1-7
Güçlü ve zayıf yanları
Avantajlar
UV su arıtma cihazları kuyu suyu ve yüzey suyu dezenfeksiyonu için kullanılabilir. UV arıtma maliyeti işçilik ve iş için teknik olarak eğitilmiş personel ihtiyacı açısından diğer su dezenfeksiyon sistemleriyle karşılaştırıldığında olumludur. Su klorlama daha büyük organizmaları işlemden geçirir ve artık dezenfeksiyon sağlar ancak bu sistemler pahalıdır çünkü özel operatör eğitimine ve muhtemelen tehlikeli malzemenin düzenli tedarikine ihtiyaç duyarlar. Son olarak suyun kaynatılması en güvenilir arıtma yöntemidir ancak işçilik gerektirir ve yüksek maliyetlidir. UV uygulaması hızlıdır ve birincil enerji kullanımı açısından kaynatmadan yaklaşık 20,000 kat daha verimlidir.
Dezavantajları
UV dezenfeksiyonu yüksek berraklıkta, saflaştırılmış ters ozmoz damıtılmış suyun arıtılmasında en etkilidir. Asılı parçacıklar sorundur çünkü parçacıkların içine gömülü mikroorganizmalar UV ışığından korunur ve etkilenmeden üniteden geçer. Bununla birlikte UV sistemleri aksi takdirde UV sisteminden etkilenmeden geçebilecek daha büyük organizmaları uzaklaştırmak için bir ön filtre ile birleştirilebilir. Ön filtre ayrıca ışık geçirgenliğini ve dolayısıyla tüm su sütunu boyunca UV dozunu iyileştirmek için suyu arındırır. UV su arıtmanın bir başka önemli faktörü de debidir - debi çok fazlaysa su yeterli UV'ye maruz kalmadan geçer. Debi çok azsa ısı artabilir ve UV lambasına zarar verebilir.
UVGI'nin dezavantajlarından birisi klorlama ile arıtılmış suyun yeniden enfeksiyona karşı dirençli olmasına rağmen (klor çıkış gazlarına kadar) UVGI suyu yeniden enfeksiyona dirençsizdir. UVGI suyu yeniden bulaşmayı önleyecek şekilde taşınmalı veya teslim edilmelidir.
Emniyet
UVGI sistemlerinde lambalar korumalıdır veya kapalı su deposu veya kapalı hava sirkülasyon sistemi gibi maruziyeti sınırlandıran ortamlardadır ve sistem insanların erişmesi için açıldığında UV lambalarını otomatik olarak kapatan kilitler içerir.
İnsanlar için cildin UV ışığının mikrop öldürücü dalga boylarına maruz kalması hızlı güneş yanığı ve cilt kanserine neden olabilir. Gözlerin bu UV radyasyonuna maruz kalması korneada aşırı derecede ağrılı iltihaplanmaya ve bazı durumlarda körlüğe kadar varan geçici veya kalıcı görme bozukluğuna neden olabilir.
UV üretiminin diğer bir olası tehlikesi insan sağlığı için zararlı olabilen ozon dur ABD Çevre Koruma Ajansı ozonun milyonda 0.05 parçasını (ppm) güvenli bir seviye olarak belirledi. UVC ve daha yüksek frekansları serbest bırakmak için tasarlanan lambalar herhangi bir UV ışığının ozon üretimini en aza indirmek için 254 nm dalga boylarının altını serbest bırakılmayacak şekilde yapılırlar. Tam spektrumlu bir lamba tüm UV dalga boylarını serbest bırakır ve UV-C oksijen (O2 ) moleküllerine çarptığında ozon üretir.[1] 8 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
UVC radyasyonu kimyasal bağları parçalayabilir. Bu plastiklerin, yalıtımın, contaların ve diğer malzemelerin hızla eskimesine yol açar. UVC normalde Dünya yüzeyine ulaşmadığından "UV'ye dayanıklı" olarak satılan plastiklerin yalnızca UVB için denendiğini unutmayın. UV plastik, kauçuk veya yalıtımın yanında kullanıldığında bu öğeleri korumak için özen gösterilmelidir; metal bant veya alüminyum folyo yeterli olacaktır. [2] 8 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Amerikan Resmi Endüstriyel Hijyenistler Konferansı (ACGIH) Fiziksel Ajanlar Komitesi en duyarlı olanlar arasında bu tür cilt ve göz yaralanmalarını önlemek için UV-C maruziyeti için bir (TLV) belirlemiştir. Sekiz saatlik süre boyunca 254 nm UV için bu TLV miktarı 6mJ/cm2 dir. TLV işlevi değişken enerji ve hücre hasarı potansiyeli nedeniyle dalga boylarına göre farklıdır. Bu TLV Uluslararası İyonlaştırıcı Olmayan Radyasyondan Korunma Komisyonu tarafından desteklenmektedir ve Kuzey Amerika Aydınlatıcı Mühendislik Topluluğu tarafından lamba güvenlik standartlarının belirlenmesinde kullanılır. Tüberküloz Ultraviyole Barınak Çalışması planlandığında bu TLV odalardaki göz teması sekiz saatten fazla sürüyormuş ve odada bulunan en yüksek göz seviyesinde ışıma gibi yorumlandı. Bu pek olası olmayan koşullara 0.2 μW/cm2 lık sürekli ışınıma maruz kalarak ancak sekiz saat sonra ACGIH TLV altındaki 6.0 mJ/cm2 dozuna ulaşılır. Böylece 0,2 μW/cm2 göz yüksekliğinde izin verilen üst ışınım sınırı olarak geniş şekilde yorumlandı.
Kullanımları
Hava dezenfeksiyonu
UVGI havayı uzun süre maruz bırakarak dezenfekte etmek için kullanılabilir. 1930'larda ve 40'larda Filedelfiya'daki devlet okullarında yapılan bir deney üst oda ultraviyole armatürünün öğrenciler arasında kızamık bulaşmasını önemli ölçüde azaltabileceğini gösterdi. 2020'de UVGI COVID-19 salgınına karşı olası bir karşı önlem olarak tekrar araştırılıyor.
Dezenfeksiyon UV yoğunluğu ve zamanın bir fonksiyonudur. Bu nedenle teorik olarak hareket eden havada veya lamba akışa dik olduğunda pozlama süreleri önemli ölçüde azaldığından o kadar etkili değildir. Ancak çok sayıda profesyonel ve bilimsel yayın UVGI'nin genel etkinliğinin fanlar ve HVAC havalandırması ile birlikte kullanıldığında gerçekte arttığını ve bu da UV kaynağına daha fazla hava maruz bırakan tüm oda sirkülasyonunu kolaylaştırdığını gösterdi. Hava temizleyen UVGI sistemleri havayı UV ışığını geçmeye zorlamak için bir fan kullanan korumalı UV lambalı bağımsız birimler olabilir. Diğer sistemler tesislerin sirkülasyonunun mikroorganizmaları lambaların yanından geçirmesi için basınçlı hava sistemlerine kurulur. Bu tür sterilizasyonun anahtarı UV lambalarının yerleştirilmesi ve ölü mikroorganizmaları uzaklaştırmak için iyi bir filtreleme sistemidir. Örneğin tasarım gereği basınçlı hava sistemleri görüş hattını engeller böylece UV ışığından gölgelenecek ortam alanları oluşturur. Ancak soğutma sistemlerinin serpantinlerine ve drenaj tavalarına yerleştirilen bir UV lambası bu doğal olarak nemli yerlerde mikroorganizmaların oluşmasını önler.
Suyun dezenfeksiyonu

Suyun ultraviyole dezenfeksiyonu kimyasal içermeyen tamamen fizikseldir bir süreçtir. Kimyasal dezenfektanlara karşı son derece dirençli olan cryptosporidia veya giardia gibi parazitler bile verimli bir şekilde azaltılır. UV sudan klor ve kloramin türlerini uzaklaştırmak için de kullanılabilir; bu işleme fotoliz denir ve normal dezenfeksiyondan daha yüksek doz gerektirir. Sterilize edilen mikroorganizmalar sudan uzaklaştırılmaz. UV dezenfeksiyonu sudaki çözünmüş organikleri, inorganik bileşikleri veya partikülleri ortadan kaldırmaz. Dünyanın en büyük su dezenfeksiyon tesisi New York şehrinin içme suyunu arıtır. 8 Ekim 2013 tarihinde hizmete giren Catskill-Delaware Su Ultraviyole Dezenfeksiyon Tesisi günlük 2,2 milyar ABD galonu (8,300,000m³) kadar işlem yapan toplam 56 adet enerji-verimli UV reaktörü içerir.
Ultraviyole aynı zamanda ozon veya hidrojen peroksit ile birleştirilerek gelişmiş bir oksidasyon işlemi yoluyla kirletici maddeleri parçalamak için hidroksil radikalleri üretilebilir.
UV dezenfeksiyonunun dış kaplamaları olan veya DNA'larını UV ışığından koruyan kist durumları (örneğin Giardia) oluşturan daha büyük patojenlere göre daha fazla maruz kalan genetik materyale sahip bakteri ve virüsler için daha etkili olduğu düşünülüyordu. Ancak yakın zamanda ultraviyole radyasyonun Cryptosporidium mikroorganizmasını tedavi etmek için etkili olabileceği keşfedildi. Bulgular içme suyunu arıtmak için uygun bir yöntem olarak UV radyasyonunun kullanılmasıyla sonuçlandı. Buna karşılık Giardia'nın testlerin dışlamadan ziyade enfeksiyona dayalı olduğu durumlarda UV-C'ye çok duyarlı olduğu gösterildi.Protistlerin yüksek UV-C dozlarında hayatta kalabildikleri ancak düşük dozlarda sterilize edildikleri bulundu.
Gelişmekte olan ülkeler
Kalifornia Üniversitesi, Berkeley'de 2006 yılında yapılan bir projede kaynaklardan yoksun ortamlarda ucuz su dezenfeksiyonu için bir tasarım yapıldı. Proje yerel koşulları karşılayacak şekilde uyarlanabilecek açık kaynaklı bir tasarım olarak tasarlandı. 2014'te biraz benzer bir öneride Avustralyalı öğrenciler güneş UV radyasyonunu elektriksiz suyu dezenfekte etmesi gereken cam tüpe yansıtmak için patates cipsi (gevrek) paket folyosu kullanan bir sistem tasarladılar.
Atık su arıtma
Kanalizasyon arıtmadaki ultraviyole genellikle klorlamanın yerini almaktadır. Bu büyük ölçüde klorun organik bileşiklerle atık su akışındaki reaksiyonunun potansiyel olarak toksik ve uzun süreli klorlu organik maddeleri sentezleyebileceği endişelerinden ve ayrıca klor gazı veya klor içeren kimyasalların depolanmasının çevresel risklerinden kaynaklanmaktadır. UVGI ile işlenecek bireysel atık akışları yöntemin askıda katı maddeler, boyalar veya UV radyasyonunu engelleyecek veya emebilecek diğer maddeler gibi olası etkileşimler nedeniyle etkili olacağından emin olmak için denenmelidir. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre "toplum düzeyinde küçük gruplar halinde (1 ila birkaç litre) veya düşük akışlı (dakikada 1 ila birkaç litre) su arıtmak için UV ünitelerinin megaliter başına maliyeti elektrik ve sarf malzemelerinin maliyeti ve birimin yıllık sermaye maliyeti dahil toplam 20 ABD doları olduğu tahmin edilmektedir."
Büyük ölçekli kentsel UV atıksu arıtımı Edmonton, Alberta gibi şehirlerde yapılmaktadır. Ultraviyole ışığın kullanımı artık çoğu belediye atık su arıtma işleminde standart uygulanmaktadır. Atık su artık atılması gereken bir sorun değil değerli bir kaynak olarak kabul edilmeye başlandı. İster atık su bir nehre boşaltılsın ister mahsulleri sulamak için kullanılsın ister daha sonra geri kazanımı için bir akifere (yeraltı sularını içerebilen veya iletebilen geçirgen bir kaya kütlesi) enjekte edilsin birçok atık su tesisi su ıslah tesisi olarak yeniden adlandırılıyor. Ultraviyole ışık şu anda suyun zararlı organizmalardan arınmış olmasını sağlamak için kullanılmaktadır.
Akvaryum ve gölet
Ultraviyole sterilizatörler genellikle akvaryum ve havuzlardaki istenmeyen mikroorganizmaların kontrolüne yardımcı olmak için kullanılır. UV ışınlaması patojenlerin çoğalmamasını sağlayarak akvaryumda hastalık salgını olasılığını azaltır.
Akvaryum ve havuz sterilizatörleri genellikle küçüktür ve suyun sterilizatörden ayrı bir harici filtre veya su pompasından geçerken akmasına izin veren boru bağlantı parçaları vardır. Sterilizatörün içinde su ultraviyole ışık kaynağına mümkün olduğunca yakın akar. Su bulanıklığı UV-C penetrasyonunu düşürdüğü için su ön filtrasyonu önemlidir. Daha iyi UV sterilizatörlerinin çoğu uzun bekleme sürelerine sahiptir ve UV-C kaynağı ile UV sterilizatör cihazının iç duvarı arasındaki boşluğu sınırlar.
Laboratuvar hijyeni
UVGI genellikle koruyucu gözlük, aletler, pipetörler ve diğer cihazlar gibi ekipmanları dezenfekte etmek için kullanılır. Laboratuvar personeli ayrıca cam malzemeleri ve plastik malzemeleri bu şekilde dezenfekte eder. Mikrobiyoloji laboratuvarları biyolojik güvenlik kabinleri ("davlumbazlar") içindeki yüzeyleri kullanımlar arasında dezenfekte etmek için UVGI kullanır.
Yiyecek ve içecek koruması
ABD Gıda ve İlaç Dairesi 2001 yılında neredeyse tüm meyve ve sebze suyu üreticilerinin HACCP kontrollerini takip etmesini gerektiren ve patojenlerde 5 log azaltmayı zorunlu kılan bir kural yayınladığından beri UVGI taze preslenmiş gibi meyve sularının sterilizasyonunda biraz kullanıldı.
Lambalar
Teknoloji

Dezenfeksiyon için mikrop öldürücü UV genellikle [[cıva-buharlı lamba]] tarafından oluşturulur. Düşük basınçlı cıva buharı dezenfeksiyon etkisi gösteren dalga boyları aralığı olan 254 nm'de güçlü emisyon hattına sahiptir. Mikroplardan arındırma için optimum dalga boyları 260 nm'ye yakındır.:2-6,2-14
Cıva buharlı lambalar düşük basınçlı (amalgam dahil) veya orta basınçlı lambalar olarak kategorize edilebilir.
Düşük basınçlı UV lambalar yüksek verimlilik (yaklaşık % 35 UV-C) ancak daha düşük güç, tipik olarak 1 W/cm güç yoğunluğu (yay uzunluğu birimi başına güç) veir. Amalgam UV lambaları biraz daha yüksek sıcaklıkta ve güç yoğunluğunda çalışmaya imkan vermek için cıva basıncını kontrolunda amalgam kullanır. Daha yüksek sıcaklıklarda çalışırlar ve 16,000 saate kadar kullanım ömürleri vardır. Verimleri geleneksel düşük basınçlı lambalara göre biraz daha azdır (yaklaşık% 33 UV-C çıkışı) ve güç yoğunluğu yaklaşık 2-3 W/cm'dir.
Orta basınçlı UV lambaları yaklaşık 800 santigrat dereceye kadar yüksek sıcaklıklarda çalışır ve polikromatik çıktı spektrumu ve yüksek ışıma çıkışı ancak %10 veya daha az UV-C verimliliği vardır. Tipik güç yoğunluğu 30 W/cm3 veya daha büyüktür.
Lamba gövdesi için kullanılan kuvars cama bağlı olarak az basınçlı ve amalgam kimyasal etkileri olan UV 254 nm'de ve 185 nm ışır. 185 nm'deki UV ışıması ozon üretmek için kullanılır.
Su arıtımı için UV lambaları 254 nm'de morötesi ışıma üreten özel az basınçlı cıva buharlı lambalardan veya 254 nm veya 200 nm'den görünür ve kızılötesi enerjiye kadar [[polikromatik]] çıktı üreten orta-basınçlı UV lambalardan oluşur.
UV lambası suyla asla temas etmez; ya su haznesinin içinde kuvars cam kovana yerleştirilir ya da şeffaf UV tüpünden akan suyun dışına takılır. Akış odasından geçen su akımındaki mikroorganizmalar ve kir gibi askıdaki katı maddeler emilen UV ışınlarına maruz kalırlar.
Işık yayan diyodlar (LED'ler)

LED teknolojisindeki son gelişmeler ticari olarak bulunabilen UV-C LED'lere yol açtı. UV-C LED'ler 255 ile 280 nm arasında ışık yaymak için yarı iletkenleri kullanır. Dalga boyu emisyonu yarı iletkenin malzemesi ayarlanarak ayarlanır. (2019 itibarıyla) LED'lerin elektrikten UV-C'ye dönüşüm verimliliği cıvalı lambalara göre daha azdı. Küçük LED'ler küçük reaktör sistemleri için seçilebilir ve kullanım noktası uygulamalarına ve tıbbi cihazlarla birleştirilmeye imkan verir. Yarı iletkenlerin düşük güç tüketimi uzak veya Üçüncü Dünya uygulamalarında küçük güneş pillerini kullanan UV mikroptan arındırma sistemlerini ortaya çıkardı.
UV-C LED'ler kullanım saat ömrü bakımından geleneksel antiseptik lambalardan daha uzun süre dayanmaz ancak daha değişken mühendislik özelliklerine ve kısa süreli çalışma için daha iyi toleransa sahiptir. Bir UV-C LED aralıklı sürelerde kullanıldığında geleneksel antiseptik lambadan daha uzun kurulum süresi sağlayabilir. Benzer şekilde filaman ve HID lamba çıkış dalga boyu sıcaklığa bağlıyken LED bozulması ısıyla artar bu nedenle mühendisler daha yüksek bir çıktıya ve daha hızlı bozulmaya veya daha düşük çıktıya ve zamanla daha yavaş düşüşe sahip olacak şekilde belirli boyut ve maliyette LED'ler tasarlayabilir.
Su arıtma sistemleri
UV sisteminin boyutlandırılması üç değişkenden etkilenir: debi, lamba gücü ve sudaki UV geçirgenliği. Üreticiler tipik olarak [[biyoanaliz]] testi ile doğrulanan karmaşık hesaplamalı akışkanlar dinamiği (CFD) modelleri geliştirdiler. Bu, sistemin boyutlandırmasında regresyon (gerileme) modeli geliştirmek için UV reaktörünün mikrop öldürme performansını çeşitli debilerde UV geçirgenliğinde ve güç seviyelerinde MS2 veya T1 bakteriyofajlarla denenmesini kapsar. Örneğin EPA UV Kılavuz kitabına göre Amerika Birleşik Devletleri'ndeki tüm içme suyu sistemleri için bu şarttır.:5-2
Akış profili oda geometrisinden, debiden ve seçilen belirli türbülans modelinden üretilir. UV Işıma profili su kalitesi, lamba tipi (güç, mikrop öldürücü verimlilik, tayf çıktısı, ark uzunluğu) ve kuvars kovanın geçirgenliği ve boyutu gibi girdilerden geliştirilir. Tescilli CFD yazılımı hem akış hem de ışıma profillerini benzerini yapar. Odanın 3B modeli oluşturulduktan sonra binlerce küçük küp içeren bir ızgara veya ağ ile doldurulur.
Bir dönüşte, kuvars manşonun yüzeyinde veya silici mekanizmasının çevresinde olduğu gibi ilgili noktalar daha yüksek çözünürlüklü ağ kullanırken reaktördeki diğer alanlar kaba ağ kullanır. Ağ üretildikten sonra yüzbinlerce sanal parçacık hazneden "ateşlenir". Her parçacık kendisiyle ilişkili birkaç ilgili değişkene sahiptir ve parçacıklar reaktörden sonra "toplanır". Ayrık faz modellemesi verilen dozu, kafa (head) kaybını ve diğer odaya özgü parametreleri üretir.
Modelleme aşaması tamamlandığında seçilen sistemler gözetim sağlamak ve modelin sistem performansının gerçekliğini ne kadar yakından tahmin edebileceğini belirlemek için profesyonel bir üçüncü taraf kullanılarak doğrulanır. Sistem doğrulama reaktörlerin İndirgeme Eşdeğer Doz (RED) yeteneğini belirlemek için MS 2 faj veya Bacillus subtilis gibi patojenik olmayan ikameler kullanır. Çoğu sistem 40 mJ/cm2 debiyi ve transmitans zarfında doğrulanır.
İçme suyu sistemlerinde etkinliği doğrulamak için EPA UV Kılavuz Kılavuzunda açıklanan yöntem genellikle ABD tarafından kullanılırken Avrupa Almanya'nın DVGW 294 standardını benimsemiştir. Atık su sistemleri için özellikle atık su yeniden kullanım uygulamalarında genellikle İçme Suyu ve Suyun Yeniden Kullanımı için NWRI/AwwaRF Ultraviyole Dezenfeksiyon Yönergeleri kullanılır.
Ayrıca bakınız
- HEPA filtre
- Taşınabilir su arıtma
- Sanitasyon
Kaynakça
- ^ "Word of the Month: Ultraviolet Germicidal Irradiation (UVGI)" (PDF). NIOSH eNews. National Institute for Occupational Safety and Health. Nisan 2008. 10 Mart 2010 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Mayıs 2015.
- ^ . NASA. 2003. 16 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2015.
- ^ Downes (19 Aralık 1878). "On the Influence of Light upon Protoplasm". Proceedings of the Royal Society of London. 28 (190-195): 199-212. doi:10.1098/rspl.1878.0109. 10 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1903". Nobelprize.org. The Nobel Foundation. 3 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2006.
- ^ "Ultraviolet light disinfection in the use of individual water purification devices" (PDF). U.S. Army Public Health Command. 9 Nisan 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Ocak 2014.
- ^ The Ultraviolet Disinfection Handbook. American Water Works Association. 2008. ss. 3-4. ISBN .
- ^ Ultraviolet Germicidal Irradiation Handbook, Fig.2.1
- ^ Meulemans, C. C. E. (1 Eylül 1987). "The Basic Principles of UV–Disinfection of Water". Ozone: Science & Engineering. 9 (4): 299-313. doi:10.1080/01919518708552146. ISSN 0191-9512.
- ^ a b Messina, Gabriele (Ekim 2015). "A new UV-LED device for automatic disinfection of stethoscope membranes". American Journal of Infection Control. Elsevier. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2016.
- ^ DOI 10.1007/978-3-642-01999-9, Ultraviolet Germicidal Irradiation Handbook, Kowalski 2009
- ^ Ultraviolet Germicidal Irradiation Handbook, Fig. 5.5
- ^ . 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2022.
- ^ "Design Manual: Municipal Wastewater Disinfection". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ "UV dose". 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ a b c "Ultraviolet disinfection guidance manual for the final long term 2 enhanced surface water treatment rule" (PDF). Washington, DC: United States Environmental Protection Agency. Kasım 2006. 8 Nisan 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Ocak 2011.
- ^ Gadgil, A., 1997, Field-testing UV Disinfection of Drinking Water, Water Engineering Development Center, University of Loughborough, UK: LBNL 40360.
- ^ "Safety of Upper-Room Ultraviolet Germicidal Air Disinfection for Room Occupants: Results from the Tuberculosis Ultraviolet Shelter Study" (PDF). UV And People's Health. Ocak–Şubat 2008. 17 Eylül 2010 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ Chang (7 Mayıs 2020). "Scientists Consider Indoor Ultraviolet Light to Zap Coronavirus in the Air". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 11 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.
- ^ "Frequently Asked Questions" (PDF). IES Committee Reports. . 5 Mayıs 2020. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Eylül 2020.
- ^ Ko (Jan 2002). "The characterization of upper-room ultraviolet germicidal irradiation in inactivating airborne microorganisms". Environmental Health Perspectives. 101 (1): 95-101. doi:10.1289/ehp.0211095. 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Eylül 2020.
- ^ (PDF). CaluTech UV Air. 21 Aralık 2005 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2006.
- ^ "Catskill-Delaware Water Ultraviolet Disinfection Facility". 25 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ Ware, M. W. "Inactivation of Giardia muris by low pressure ultraviolet light" (PDF). United States Environmental Protection Agency. 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Aralık 2008.
- ^ "Household UV disinfection: A sustainable option - UV-Tube". 3 Eylül 2006 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ "Chip packets help make safer water in Papua New Guinea". 13 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ "Drinking water quality". Water, sanitation and health. WHO. 2 Ekim 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ "UV sterilization; aquarium and pond". American Aquarium Products. 12 Şubat 2006 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ Wolfe, R.L. (1990). "Ultraviolet disinfection of potable water". Environmental Science & Technology. 24 (6): 768-773. doi:10.1021/es00076a001.
- ^ a b Hessling, Martin; Gross, Andrej; Hoenes, Katharina; Rath, Monika; Stangl, Felix; Tritschler, Hanna; Sift, Michael (27 Ocak 2016). "Efficient Disinfection of Tap and Surface Water with Single High Power 285 nm LED and Square Quartz Tube". Photonics (İngilizce). 3 (1): 7. doi:10.3390/photonics3010007
.
- ^ "Treatment technology report for recycled water" (PDF). State Of California Division of Drinking Water and Environmental Management. Ocak 2007. s. []. 11 Ekim 2008 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Ocak 2011.
Dış bağlantılar
- International Ultraviolet Association 29 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Uluslararası Ultraviyole Derneğinin web adresi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ultraviyole mikrop oldurucu isinlama UVGI mikroorganizmalarin nukleik asitleri yok edip DNA larini bozarak hayati hucresel islevleri yerine getiremez hale getirip oldurmek veya etkisizlestirmek icin kisa dalga boylu ultraviyole ultraviyole C veya UV C isigi kullanan dezenfeksiyon yontemidir UVGI gida hava ve su aritma gibi cesitli uygulamalarda kullanilir Biyoguvenlik kabini kullanilmadiginda alcak basincli civa buharli desarj lambasi kisa dalga UV isigiyla isinlanmis yuzeylerden mikrobiyolojik kirleticileri sterilize eder Atmosferin ozon tabakasi UV C isigini engellediginden Dunya yuzeyinde UV C isigi azdir UVGI cihazlari dolasimdaki hava veya su sistemlerindeki bakteriler virusler kufler ve diger patojenler gibi mikroorganizmalara elverissiz ortamlar yapmak icin yeterli gucte UV C isigi uretir UVGI havayi ve suyu sterilize etmek icin filtreleme sistemi ile birlestirilebilir 20 yuzyilin ortalarindan beri UVGI dezenfeksiyonda kullanilir Oncelikle tibbi temizlik ve steril calisma tesislerinde kullanildi Dinlendirme su tutma tesisleri kapali oldugundan ve suyu UV ye daha cok maruz birakmak icin sirkule edilebildiginden icme ve atik suyu sterilize etmede artarak kullanilmaktadir UVGI hava temizleyicilerde de kullanilmaktadir Tarih1878 de Arthur Downes ve Thomas P Blunt kisa dalga boylu isiga maruz kalan bakterilerin sterilizasyonunu aciklayan bir makale yayinladilar UV 100 yili askin suredir hucresel duzeyde bilinen bir mutajen olmustur 1903 Nobel Tip Odulu deri tuberkulozu denilen lupus vulgaris e karsi UV kullanimi nedeniyle Niels Finsen e verildi Icme suyu dezenfeksiyonu icin UV isiginin kullanilmasi Fransa nin Marsilya kentinde 1910 yilina kadar uzanir Prototip tesis zayif guvenilirlik nedeniyle kisa bir sure sonra kapatildi 1955 yilinda UV su aritma sistemleri Avusturya ve Isvicre de uygulandi 1985 yilina kadar Avrupa da yaklasik 1 500 tesis kuruldu 1998 de cryptosporidium ve giardia gibi protozoalarin UV isigina daha once dusunulenden daha savunmasiz oldugu kesfedildi bu Kuzey Amerika da UV su aritma kullanimina giden yolu acti 2001 itibariyla Avrupa da 6 000 den fazla UV su aritma tesisi faaliyet gosteriyordu Zamanla arastirmacilar suyu ve atik suyu dezenfekte etmek icin yeni UV yontemleri gelistirip kullandikca UV maliyetleri dustu Bazi ulke yonetimleri sistemlerin icme suyu kaynaklarini UV isigi ile dezenfekte etmelerine izin veren duzenlemeler gelistirdi ABD EPA icme suyu icin ultraviyole dezenfeksiyonunun uygulanmasinda kilavuz belgesi olan Nihai Uzun Donem 2 Gelistirilmis Yuzey Suyu Aritma Kurali 16 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde icin Ultraviyole Dezenfeksiyon Kilavuz kitabini 16 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde yayinladi Operasyon yontemiDusuk basincli ve orta basincli civa buharli lambasinin E coli mikrop oldurucu etkinlik egrisiyle kiyaslanmasi UV isigi gorunur isiktan daha kisa ancak X isinlarindan daha uzun dalga boylu elektromanyetik radyasyondur UV mikrop oldurucu UV olarak kabul edilen kisa dalga boylu UV UV C ile birkac dalga boyu araliginda kategorize edilir Yaklasik 200 nm 300 nm dalga boylari nukleik asitler tarafindan guclu sekilde emilir Emilen enerji pirimidin kararticilari dahil kusurlara neden olabilir Bu kararticilar kopyalamayi onleyebilir veya gerekli proteinlerin ekspresyonunu onleyerek organizmanin olumune veya etkisizlesmesine neden olabilir Dusuk buhar basincinda calisan civali lambalar 253 7 de UV nm hattinda UV isigi yayarlar Ultraviyole isik yayan diyot UV C LED lambalari 255 ile 280 nm arasi secilebilir dalga boylarinda UV isigi yayarlar Darbeli xenon lambalar 230 nm a yakin bir tepe emisyonla tum UV spektrumu boyunca UV isigi yayar E coli antiseptik etkinlik egrisine kiyasla 265 nm yayan UVC LED Bu surec insanlarda gunes yanigi ureten daha uzun dalga boylarinin UV B etkisine benzerdir Mikroorganizmalarin UV ye karsi daha az korumasi vardir ve UV ye uzun sure dayanamazlar Su depolari kapali odalar ve basincli hava sistemleri gibi ortamlari antiseptik UV ye maruz birakmak icin UVGI sistemi tasarlanir Maruziyet dogru dalga boyunda mikrop oldurucu UV yayan ve boylece cevreyi isinlayan mikrop oldurucu lambalardan gelir Bu ortamdan akan cebri hava veya su UV ye maruz kalmayi saglar EtkililikAntiseptik UV nin etkinligi mikroorganizmanin UV ye maruz kaldigi surenin uzunluguna UV isimasinin yogunluguna UV dalga boyuna mikroorganizmalari UV den koruyabilen parcaciklarin varligina ve mikroorganizmanin maruz kalma sirasinda UV ye dayanma yetenegine baglidir Bircok sistemde mikroorganizmalari UV ye maruz birakmadaki fazlalik hava veya suyun tekrar tekrar dolastirilmasiyla saglanir Bu UV nin en yuksek sayida mikroorganizmaya karsi etkili olmasi ve direncli mikroorganizmalari parcalamak icin birden fazla kez isinlayabilmesi icin coklu gecisler saglar Sterilizasyon genellikle yanlis ifade edilir Kontrollu ortamda teorik olarak mumkun olmakla birlikte ispatlanmasi cok zordur ve dezenfeksiyon terimi genellikle bu hizmeti sunan sirketler tarafindan yasal kinama cezasindan kacinmak icin kullanilir Uzman sirketler genellikle sterilizasyon yerine belirli bir gunluk azaltma ornegin 6 gunluk azaltma veya 99 9999 gibi etkili gibi reklam yapar Bu bir hucrenin UV isigindan zarar gormus DNA yi onarabildigi acik ve koyu onarim sirasiyla fotoreaktivasyon ve baz eksizyon onarimi olarak bilinen bir olguyu dikkate alir Bu sekil dezenfeksiyonun etkinligi mikroorganizmalarin UV isigina bakis hatti maruziyetine baglidir Tasarimin UV isigini engelleyen engeller olusturdugu ortamlar o kadar etkili degildir Boyle bir ortamda etkililik UVGI sisteminin yerlestirilmesine baglidir boylece dezenfeksiyon icin gorus hatti optimum hale gelir Ampulu kaplayan toz ve filmler UV cikisini azaltir Bu nedenle ampullerin etkinligini saglamak icin periyodik olarak temizlenmesi ve degistirilmesi gerekir Antiseptik UV ampullerin kullanim omru tasarima gore degisir Ayrica ampulun yapildigi malzeme mikrop oldurucu isinlarin bir kismini emebilir Hava akisinda kalan UV lambanin sogumasi da UV cikisini dusurebilir bu nedenle lambalari dogrudan hava akisindan korumaya veya sogutma etkisini telafi etmek icin ek UV lambalar eklemeye ozen gosterilmelidir UV yogunlugunda ve etkinliginde artislar yansima kullanilarak yapilabilir Aluminyum diger metallere gore en yuksek yansitma oranina sahiptir ve UV kullanildiginda onerilir Su dezenfeksiyonunda UV etkinligini olcmenin yontemi UV dozunun hesaplanmasidir ABD EPA su aritma uygulamalari icin UV dozaj kilavuzlari yayinlamaktadir UV dozu dogrudan olculemez ancak prosesin bilinen veya tahmin edilen girdilerine dayali olarak cikarilabilir Debi temas suresi Gecirgenlik hedefe ulasan isik Bulaniklik bulaniklik Lamba yasi kirlenme veya kesintiler UV yogunlugunda azalma Hava ve yuzey dezenfeksiyonlarinda mikrobiyal nufusa verilecek UV dozu hesaplanarak UV etkinligi tahmin edilir UV dozu su formulle hesaplanir UV dozu uW s cm2 UV yogunlugu uW cm2 x maruziyet suresi saniye UV yogunlugu her lamba icin 1 metrelik mesafe icin belirtilir UV yogunlugu uzakligin karesiyle ters orantilidir bu nedenle daha uzak mesafelerde azalir Alternatif olarak 1 m den kisa mesafelerde hizla artar m Yukaridaki formulde UV dozu tam olarak lambadan 1 metre 3 3 ft olarak hesaplanmadikca UV yogunlugu her zaman mesafe icin ayarlanmalidir Ayrica etkililigi saglamak icin UV dozu lamba omrunun sonunda EOL lambanin ilk UV ciktisinin 80 ine ulasmasinin beklendigi saat sayisi olarak belirtilir ve lamba acikken hedef alanin cevresi en uzak mesafede hesaplanmalidir Kirilmaya dayanikli bazi lambalar kirildiginda cam parcalari ve civayi tutmak icin florlanmis etilen polimer ile kaplanirlar bu kaplama UV cikisini 20 ye kadar azaltir Hedefe hangi UV dozunun verilecegini dogru sekilde tahmin etmek icin mesafe kaplama ve lamba omur sonu icin ayarlanan UV yogunlugu maruziyet suresi ile carpilir Statik uygulamalarda maruziyet suresi etkili UV dozuna ulasilmasi icin gereken kadar uzun olabilir Hizli hareket eden hava durumunda ornegin AC hava kanallarinda maruziyet suresi kisadir bu nedenle birden fazla UV lambasi veya hatta lamba grubu eklenerek UV yogunlugu artirilmalidir Ayrica maruziyet suresini en ust duzeye cikarmak icin UV tesisati lambalar hava akisina dik olacak sekilde uzun ve duz bir kanal bolumune yerlestirilmelidir Bu hesaplamalar aslinda UV akiciligini ongorur ve UV akisinin UV dozuna esit olacagi varsayilir UV dozu belirli bir sure boyunca mikrobiyal nufus tarafindan emilen mikrop oldurucu UV enerjisi miktaridir Mikroorganizmalar planktonik ise serbest yuzer UV akisi UV dozuna esit olacaktir Ancak mikroorganizmalar toz ve kir gibi mekanik parcaciklarla korunursa veya biyofilm olusturduysa mikrobiyal nufusa etkili UV dozunun verilmesi icin cok daha yuksek bir UV akisi gerekir Mikroorganizmalarin etkisizlestirimesi Ultraviyole radyasyonla etkisizlestirme derecesi dogrudan suya uygulanan UV dozu ile ilgilidir Dozaj UV isik yogunlugu ve maruz kalma suresinde bir urunu genellikle mW s cm2 santimetre kare basina mikrowatt saniye veya esdegeri kadar santimetre kare basina mikrojul olarak olculur Cogu bakteri ve virusun 90 ini oldurmek icin gerekli dozajlar 2 000 8 000 mW s cm2 arasindadir Cryptosporidium gibi daha buyuk parazitlerde etkisizlestirme icin daha az doz gerekir Sonuc olarak ABD Cevre Koruma Ajansi icme suyu tesislerinin cryptosporidium giardia veya virus etkisizlestirme kredileri elde etmek icin yontem olarak UV dezenfeksiyonunu kabul etti 2006 yilinda yayinlanan ABD EPA UV Kilavuz Kilavuzuna gore ornegin kriptosporidyumda 90 azalma icin en az doz 2 500 mW s cm2 gereklidir 1 7Guclu ve zayif yanlariAvantajlar UV su aritma cihazlari kuyu suyu ve yuzey suyu dezenfeksiyonu icin kullanilabilir UV aritma maliyeti iscilik ve is icin teknik olarak egitilmis personel ihtiyaci acisindan diger su dezenfeksiyon sistemleriyle karsilastirildiginda olumludur Su klorlama daha buyuk organizmalari islemden gecirir ve artik dezenfeksiyon saglar ancak bu sistemler pahalidir cunku ozel operator egitimine ve muhtemelen tehlikeli malzemenin duzenli tedarikine ihtiyac duyarlar Son olarak suyun kaynatilmasi en guvenilir aritma yontemidir ancak iscilik gerektirir ve yuksek maliyetlidir UV uygulamasi hizlidir ve birincil enerji kullanimi acisindan kaynatmadan yaklasik 20 000 kat daha verimlidir Dezavantajlari UV dezenfeksiyonu yuksek berraklikta saflastirilmis ters ozmoz damitilmis suyun aritilmasinda en etkilidir Asili parcaciklar sorundur cunku parcaciklarin icine gomulu mikroorganizmalar UV isigindan korunur ve etkilenmeden uniteden gecer Bununla birlikte UV sistemleri aksi takdirde UV sisteminden etkilenmeden gecebilecek daha buyuk organizmalari uzaklastirmak icin bir on filtre ile birlestirilebilir On filtre ayrica isik gecirgenligini ve dolayisiyla tum su sutunu boyunca UV dozunu iyilestirmek icin suyu arindirir UV su aritmanin bir baska onemli faktoru de debidir debi cok fazlaysa su yeterli UV ye maruz kalmadan gecer Debi cok azsa isi artabilir ve UV lambasina zarar verebilir UVGI nin dezavantajlarindan birisi klorlama ile aritilmis suyun yeniden enfeksiyona karsi direncli olmasina ragmen klor cikis gazlarina kadar UVGI suyu yeniden enfeksiyona direncsizdir UVGI suyu yeniden bulasmayi onleyecek sekilde tasinmali veya teslim edilmelidir EmniyetUVGI sistemlerinde lambalar korumalidir veya kapali su deposu veya kapali hava sirkulasyon sistemi gibi maruziyeti sinirlandiran ortamlardadir ve sistem insanlarin erismesi icin acildiginda UV lambalarini otomatik olarak kapatan kilitler icerir Insanlar icin cildin UV isiginin mikrop oldurucu dalga boylarina maruz kalmasi hizli gunes yanigi ve cilt kanserine neden olabilir Gozlerin bu UV radyasyonuna maruz kalmasi korneada asiri derecede agrili iltihaplanmaya ve bazi durumlarda korluge kadar varan gecici veya kalici gorme bozukluguna neden olabilir UV uretiminin diger bir olasi tehlikesi insan sagligi icin zararli olabilen ozon dur ABD Cevre Koruma Ajansi ozonun milyonda 0 05 parcasini ppm guvenli bir seviye olarak belirledi UVC ve daha yuksek frekanslari serbest birakmak icin tasarlanan lambalar herhangi bir UV isiginin ozon uretimini en aza indirmek icin 254 nm dalga boylarinin altini serbest birakilmayacak sekilde yapilirlar Tam spektrumlu bir lamba tum UV dalga boylarini serbest birakir ve UV C oksijen O2 molekullerine carptiginda ozon uretir 1 8 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde UVC radyasyonu kimyasal baglari parcalayabilir Bu plastiklerin yalitimin contalarin ve diger malzemelerin hizla eskimesine yol acar UVC normalde Dunya yuzeyine ulasmadigindan UV ye dayanikli olarak satilan plastiklerin yalnizca UVB icin denendigini unutmayin UV plastik kaucuk veya yalitimin yaninda kullanildiginda bu ogeleri korumak icin ozen gosterilmelidir metal bant veya aluminyum folyo yeterli olacaktir 2 8 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Amerikan Resmi Endustriyel Hijyenistler Konferansi ACGIH Fiziksel Ajanlar Komitesi en duyarli olanlar arasinda bu tur cilt ve goz yaralanmalarini onlemek icin UV C maruziyeti icin bir TLV belirlemistir Sekiz saatlik sure boyunca 254 nm UV icin bu TLV miktari 6mJ cm2 dir TLV islevi degisken enerji ve hucre hasari potansiyeli nedeniyle dalga boylarina gore farklidir Bu TLV Uluslararasi Iyonlastirici Olmayan Radyasyondan Korunma Komisyonu tarafindan desteklenmektedir ve Kuzey Amerika Aydinlatici Muhendislik Toplulugu tarafindan lamba guvenlik standartlarinin belirlenmesinde kullanilir Tuberkuloz Ultraviyole Barinak Calismasi planlandiginda bu TLV odalardaki goz temasi sekiz saatten fazla suruyormus ve odada bulunan en yuksek goz seviyesinde isima gibi yorumlandi Bu pek olasi olmayan kosullara 0 2 mW cm2 lik surekli isinima maruz kalarak ancak sekiz saat sonra ACGIH TLV altindaki 6 0 mJ cm2 dozuna ulasilir Boylece 0 2 mW cm2 goz yuksekliginde izin verilen ust isinim siniri olarak genis sekilde yorumlandi KullanimlariHava dezenfeksiyonu UVGI havayi uzun sure maruz birakarak dezenfekte etmek icin kullanilabilir 1930 larda ve 40 larda Filedelfiya daki devlet okullarinda yapilan bir deney ust oda ultraviyole armaturunun ogrenciler arasinda kizamik bulasmasini onemli olcude azaltabilecegini gosterdi 2020 de UVGI COVID 19 salginina karsi olasi bir karsi onlem olarak tekrar arastiriliyor Dezenfeksiyon UV yogunlugu ve zamanin bir fonksiyonudur Bu nedenle teorik olarak hareket eden havada veya lamba akisa dik oldugunda pozlama sureleri onemli olcude azaldigindan o kadar etkili degildir Ancak cok sayida profesyonel ve bilimsel yayin UVGI nin genel etkinliginin fanlar ve HVAC havalandirmasi ile birlikte kullanildiginda gercekte arttigini ve bu da UV kaynagina daha fazla hava maruz birakan tum oda sirkulasyonunu kolaylastirdigini gosterdi Hava temizleyen UVGI sistemleri havayi UV isigini gecmeye zorlamak icin bir fan kullanan korumali UV lambali bagimsiz birimler olabilir Diger sistemler tesislerin sirkulasyonunun mikroorganizmalari lambalarin yanindan gecirmesi icin basincli hava sistemlerine kurulur Bu tur sterilizasyonun anahtari UV lambalarinin yerlestirilmesi ve olu mikroorganizmalari uzaklastirmak icin iyi bir filtreleme sistemidir Ornegin tasarim geregi basincli hava sistemleri gorus hattini engeller boylece UV isigindan golgelenecek ortam alanlari olusturur Ancak sogutma sistemlerinin serpantinlerine ve drenaj tavalarina yerlestirilen bir UV lambasi bu dogal olarak nemli yerlerde mikroorganizmalarin olusmasini onler Suyun dezenfeksiyonu Su sterilizasyonu icin tasinabilir pille calisan dusuk basincli civa buharli desarj lambasi Suyun ultraviyole dezenfeksiyonu kimyasal icermeyen tamamen fizikseldir bir surectir Kimyasal dezenfektanlara karsi son derece direncli olan cryptosporidia veya giardia gibi parazitler bile verimli bir sekilde azaltilir UV sudan klor ve kloramin turlerini uzaklastirmak icin de kullanilabilir bu isleme fotoliz denir ve normal dezenfeksiyondan daha yuksek doz gerektirir Sterilize edilen mikroorganizmalar sudan uzaklastirilmaz UV dezenfeksiyonu sudaki cozunmus organikleri inorganik bilesikleri veya partikulleri ortadan kaldirmaz Dunyanin en buyuk su dezenfeksiyon tesisi New York sehrinin icme suyunu aritir 8 Ekim 2013 tarihinde hizmete giren Catskill Delaware Su Ultraviyole Dezenfeksiyon Tesisi gunluk 2 2 milyar ABD galonu 8 300 000m kadar islem yapan toplam 56 adet enerji verimli UV reaktoru icerir Ultraviyole ayni zamanda ozon veya hidrojen peroksit ile birlestirilerek gelismis bir oksidasyon islemi yoluyla kirletici maddeleri parcalamak icin hidroksil radikalleri uretilebilir UV dezenfeksiyonunun dis kaplamalari olan veya DNA larini UV isigindan koruyan kist durumlari ornegin Giardia olusturan daha buyuk patojenlere gore daha fazla maruz kalan genetik materyale sahip bakteri ve virusler icin daha etkili oldugu dusunuluyordu Ancak yakin zamanda ultraviyole radyasyonun Cryptosporidium mikroorganizmasini tedavi etmek icin etkili olabilecegi kesfedildi Bulgular icme suyunu aritmak icin uygun bir yontem olarak UV radyasyonunun kullanilmasiyla sonuclandi Buna karsilik Giardia nin testlerin dislamadan ziyade enfeksiyona dayali oldugu durumlarda UV C ye cok duyarli oldugu gosterildi Protistlerin yuksek UV C dozlarinda hayatta kalabildikleri ancak dusuk dozlarda sterilize edildikleri bulundu Gelismekte olan ulkeler Kalifornia Universitesi Berkeley de 2006 yilinda yapilan bir projede kaynaklardan yoksun ortamlarda ucuz su dezenfeksiyonu icin bir tasarim yapildi Proje yerel kosullari karsilayacak sekilde uyarlanabilecek acik kaynakli bir tasarim olarak tasarlandi 2014 te biraz benzer bir oneride Avustralyali ogrenciler gunes UV radyasyonunu elektriksiz suyu dezenfekte etmesi gereken cam tupe yansitmak icin patates cipsi gevrek paket folyosu kullanan bir sistem tasarladilar Atik su aritma Kanalizasyon aritmadaki ultraviyole genellikle klorlamanin yerini almaktadir Bu buyuk olcude klorun organik bilesiklerle atik su akisindaki reaksiyonunun potansiyel olarak toksik ve uzun sureli klorlu organik maddeleri sentezleyebilecegi endiselerinden ve ayrica klor gazi veya klor iceren kimyasallarin depolanmasinin cevresel risklerinden kaynaklanmaktadir UVGI ile islenecek bireysel atik akislari yontemin askida kati maddeler boyalar veya UV radyasyonunu engelleyecek veya emebilecek diger maddeler gibi olasi etkilesimler nedeniyle etkili olacagindan emin olmak icin denenmelidir Dunya Saglik Orgutu ne gore toplum duzeyinde kucuk gruplar halinde 1 ila birkac litre veya dusuk akisli dakikada 1 ila birkac litre su aritmak icin UV unitelerinin megaliter basina maliyeti elektrik ve sarf malzemelerinin maliyeti ve birimin yillik sermaye maliyeti dahil toplam 20 ABD dolari oldugu tahmin edilmektedir Buyuk olcekli kentsel UV atiksu aritimi Edmonton Alberta gibi sehirlerde yapilmaktadir Ultraviyole isigin kullanimi artik cogu belediye atik su aritma isleminde standart uygulanmaktadir Atik su artik atilmasi gereken bir sorun degil degerli bir kaynak olarak kabul edilmeye baslandi Ister atik su bir nehre bosaltilsin ister mahsulleri sulamak icin kullanilsin ister daha sonra geri kazanimi icin bir akifere yeralti sularini icerebilen veya iletebilen gecirgen bir kaya kutlesi enjekte edilsin bircok atik su tesisi su islah tesisi olarak yeniden adlandiriliyor Ultraviyole isik su anda suyun zararli organizmalardan arinmis olmasini saglamak icin kullanilmaktadir Akvaryum ve golet Ultraviyole sterilizatorler genellikle akvaryum ve havuzlardaki istenmeyen mikroorganizmalarin kontrolune yardimci olmak icin kullanilir UV isinlamasi patojenlerin cogalmamasini saglayarak akvaryumda hastalik salgini olasiligini azaltir Akvaryum ve havuz sterilizatorleri genellikle kucuktur ve suyun sterilizatorden ayri bir harici filtre veya su pompasindan gecerken akmasina izin veren boru baglanti parcalari vardir Sterilizatorun icinde su ultraviyole isik kaynagina mumkun oldugunca yakin akar Su bulanikligi UV C penetrasyonunu dusurdugu icin su on filtrasyonu onemlidir Daha iyi UV sterilizatorlerinin cogu uzun bekleme surelerine sahiptir ve UV C kaynagi ile UV sterilizator cihazinin ic duvari arasindaki boslugu sinirlar Laboratuvar hijyeni UVGI genellikle koruyucu gozluk aletler pipetorler ve diger cihazlar gibi ekipmanlari dezenfekte etmek icin kullanilir Laboratuvar personeli ayrica cam malzemeleri ve plastik malzemeleri bu sekilde dezenfekte eder Mikrobiyoloji laboratuvarlari biyolojik guvenlik kabinleri davlumbazlar icindeki yuzeyleri kullanimlar arasinda dezenfekte etmek icin UVGI kullanir Yiyecek ve icecek korumasi ABD Gida ve Ilac Dairesi 2001 yilinda neredeyse tum meyve ve sebze suyu ureticilerinin HACCP kontrollerini takip etmesini gerektiren ve patojenlerde 5 log azaltmayi zorunlu kilan bir kural yayinladigindan beri UVGI taze preslenmis gibi meyve sularinin sterilizasyonunda biraz kullanildi LambalarTeknolojiKucuk fluoresan lamba form faktorunde bir 9 W antiseptik lamba Dezenfeksiyon icin mikrop oldurucu UV genellikle civa buharli lamba tarafindan olusturulur Dusuk basincli civa buhari dezenfeksiyon etkisi gosteren dalga boylari araligi olan 254 nm de guclu emisyon hattina sahiptir Mikroplardan arindirma icin optimum dalga boylari 260 nm ye yakindir 2 6 2 14 Civa buharli lambalar dusuk basincli amalgam dahil veya orta basincli lambalar olarak kategorize edilebilir Dusuk basincli UV lambalar yuksek verimlilik yaklasik 35 UV C ancak daha dusuk guc tipik olarak 1 W cm guc yogunlugu yay uzunlugu birimi basina guc veir Amalgam UV lambalari biraz daha yuksek sicaklikta ve guc yogunlugunda calismaya imkan vermek icin civa basincini kontrolunda amalgam kullanir Daha yuksek sicakliklarda calisirlar ve 16 000 saate kadar kullanim omurleri vardir Verimleri geleneksel dusuk basincli lambalara gore biraz daha azdir yaklasik 33 UV C cikisi ve guc yogunlugu yaklasik 2 3 W cm dir Orta basincli UV lambalari yaklasik 800 santigrat dereceye kadar yuksek sicakliklarda calisir ve polikromatik cikti spektrumu ve yuksek isima cikisi ancak 10 veya daha az UV C verimliligi vardir Tipik guc yogunlugu 30 W cm3 veya daha buyuktur Lamba govdesi icin kullanilan kuvars cama bagli olarak az basincli ve amalgam kimyasal etkileri olan UV 254 nm de ve 185 nm isir 185 nm deki UV isimasi ozon uretmek icin kullanilir Su aritimi icin UV lambalari 254 nm de morotesi isima ureten ozel az basincli civa buharli lambalardan veya 254 nm veya 200 nm den gorunur ve kizilotesi enerjiye kadar polikromatik cikti ureten orta basincli UV lambalardan olusur UV lambasi suyla asla temas etmez ya su haznesinin icinde kuvars cam kovana yerlestirilir ya da seffaf UV tupunden akan suyun disina takilir Akis odasindan gecen su akimindaki mikroorganizmalar ve kir gibi askidaki kati maddeler emilen UV isinlarina maruz kalirlar Isik yayan diyodlar LED ler UV C LED lerle kucuk ve cok yonlu secenekler vardir LED teknolojisindeki son gelismeler ticari olarak bulunabilen UV C LED lere yol acti UV C LED ler 255 ile 280 nm arasinda isik yaymak icin yari iletkenleri kullanir Dalga boyu emisyonu yari iletkenin malzemesi ayarlanarak ayarlanir 2019 2019 itibariyla LED lerin elektrikten UV C ye donusum verimliligi civali lambalara gore daha azdi Kucuk LED ler kucuk reaktor sistemleri icin secilebilir ve kullanim noktasi uygulamalarina ve tibbi cihazlarla birlestirilmeye imkan verir Yari iletkenlerin dusuk guc tuketimi uzak veya Ucuncu Dunya uygulamalarinda kucuk gunes pillerini kullanan UV mikroptan arindirma sistemlerini ortaya cikardi UV C LED ler kullanim saat omru bakimindan geleneksel antiseptik lambalardan daha uzun sure dayanmaz ancak daha degisken muhendislik ozelliklerine ve kisa sureli calisma icin daha iyi toleransa sahiptir Bir UV C LED aralikli surelerde kullanildiginda geleneksel antiseptik lambadan daha uzun kurulum suresi saglayabilir Benzer sekilde filaman ve HID lamba cikis dalga boyu sicakliga bagliyken LED bozulmasi isiyla artar bu nedenle muhendisler daha yuksek bir ciktiya ve daha hizli bozulmaya veya daha dusuk ciktiya ve zamanla daha yavas dususe sahip olacak sekilde belirli boyut ve maliyette LED ler tasarlayabilir Su aritma sistemleri UV sisteminin boyutlandirilmasi uc degiskenden etkilenir debi lamba gucu ve sudaki UV gecirgenligi Ureticiler tipik olarak biyoanaliz testi ile dogrulanan karmasik hesaplamali akiskanlar dinamigi CFD modelleri gelistirdiler Bu sistemin boyutlandirmasinda regresyon gerileme modeli gelistirmek icin UV reaktorunun mikrop oldurme performansini cesitli debilerde UV gecirgenliginde ve guc seviyelerinde MS2 veya T1 bakteriyofajlarla denenmesini kapsar Ornegin EPA UV Kilavuz kitabina gore Amerika Birlesik Devletleri ndeki tum icme suyu sistemleri icin bu sarttir 5 2 Akis profili oda geometrisinden debiden ve secilen belirli turbulans modelinden uretilir UV Isima profili su kalitesi lamba tipi guc mikrop oldurucu verimlilik tayf ciktisi ark uzunlugu ve kuvars kovanin gecirgenligi ve boyutu gibi girdilerden gelistirilir Tescilli CFD yazilimi hem akis hem de isima profillerini benzerini yapar Odanin 3B modeli olusturulduktan sonra binlerce kucuk kup iceren bir izgara veya ag ile doldurulur Bir donuste kuvars mansonun yuzeyinde veya silici mekanizmasinin cevresinde oldugu gibi ilgili noktalar daha yuksek cozunurluklu ag kullanirken reaktordeki diger alanlar kaba ag kullanir Ag uretildikten sonra yuzbinlerce sanal parcacik hazneden ateslenir Her parcacik kendisiyle iliskili birkac ilgili degiskene sahiptir ve parcaciklar reaktorden sonra toplanir Ayrik faz modellemesi verilen dozu kafa head kaybini ve diger odaya ozgu parametreleri uretir Modelleme asamasi tamamlandiginda secilen sistemler gozetim saglamak ve modelin sistem performansinin gercekligini ne kadar yakindan tahmin edebilecegini belirlemek icin profesyonel bir ucuncu taraf kullanilarak dogrulanir Sistem dogrulama reaktorlerin Indirgeme Esdeger Doz RED yetenegini belirlemek icin MS 2 faj veya Bacillus subtilis gibi patojenik olmayan ikameler kullanir Cogu sistem 40 mJ cm2 debiyi ve transmitans zarfinda dogrulanir Icme suyu sistemlerinde etkinligi dogrulamak icin EPA UV Kilavuz Kilavuzunda aciklanan yontem genellikle ABD tarafindan kullanilirken Avrupa Almanya nin DVGW 294 standardini benimsemistir Atik su sistemleri icin ozellikle atik su yeniden kullanim uygulamalarinda genellikle Icme Suyu ve Suyun Yeniden Kullanimi icin NWRI AwwaRF Ultraviyole Dezenfeksiyon Yonergeleri kullanilir Ayrica bakinizHEPA filtre Tasinabilir su aritma SanitasyonKaynakca Word of the Month Ultraviolet Germicidal Irradiation UVGI PDF NIOSH eNews National Institute for Occupational Safety and Health Nisan 2008 10 Mart 2010 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Mayis 2015 NASA 2003 16 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mayis 2015 Downes 19 Aralik 1878 On the Influence of Light upon Protoplasm Proceedings of the Royal Society of London 28 190 195 199 212 doi 10 1098 rspl 1878 0109 10 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2020 The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1903 Nobelprize org The Nobel Foundation 3 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Eylul 2006 Ultraviolet light disinfection in the use of individual water purification devices PDF U S Army Public Health Command 9 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Ocak 2014 The Ultraviolet Disinfection Handbook American Water Works Association 2008 ss 3 4 ISBN 978 1 58321 584 5 Ultraviolet Germicidal Irradiation Handbook Fig 2 1 Meulemans C C E 1 Eylul 1987 The Basic Principles of UV Disinfection of Water Ozone Science amp Engineering 9 4 299 313 doi 10 1080 01919518708552146 ISSN 0191 9512 a b Messina Gabriele Ekim 2015 A new UV LED device for automatic disinfection of stethoscope membranes American Journal of Infection Control Elsevier 13 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2016 DOI 10 1007 978 3 642 01999 9 Ultraviolet Germicidal Irradiation Handbook Kowalski 2009 Ultraviolet Germicidal Irradiation Handbook Fig 5 5 9 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Nisan 2022 Design Manual Municipal Wastewater Disinfection 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2020 UV dose 2 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2020 a b c Ultraviolet disinfection guidance manual for the final long term 2 enhanced surface water treatment rule PDF Washington DC United States Environmental Protection Agency Kasim 2006 8 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Ocak 2011 Gadgil A 1997 Field testing UV Disinfection of Drinking Water Water Engineering Development Center University of Loughborough UK LBNL 40360 Safety of Upper Room Ultraviolet Germicidal Air Disinfection for Room Occupants Results from the Tuberculosis Ultraviolet Shelter Study PDF UV And People s Health Ocak Subat 2008 17 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan PDF Chang 7 Mayis 2020 Scientists Consider Indoor Ultraviolet Light to Zap Coronavirus in the Air The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 11 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2020 Frequently Asked Questions PDF IES Committee Reports 5 Mayis 2020 26 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Eylul 2020 Ko Jan 2002 The characterization of upper room ultraviolet germicidal irradiation in inactivating airborne microorganisms Environmental Health Perspectives 101 1 95 101 doi 10 1289 ehp 0211095 14 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Eylul 2020 PDF CaluTech UV Air 21 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Aralik 2006 Catskill Delaware Water Ultraviolet Disinfection Facility 25 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2020 Ware M W Inactivation of Giardia muris by low pressure ultraviolet light PDF United States Environmental Protection Agency 27 Subat 2008 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Aralik 2008 Household UV disinfection A sustainable option UV Tube 3 Eylul 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2020 Chip packets help make safer water in Papua New Guinea 13 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2020 Drinking water quality Water sanitation and health WHO 2 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2020 UV sterilization aquarium and pond American Aquarium Products 12 Subat 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2020 Wolfe R L 1990 Ultraviolet disinfection of potable water Environmental Science amp Technology 24 6 768 773 doi 10 1021 es00076a001 a b Hessling Martin Gross Andrej Hoenes Katharina Rath Monika Stangl Felix Tritschler Hanna Sift Michael 27 Ocak 2016 Efficient Disinfection of Tap and Surface Water with Single High Power 285 nm LED and Square Quartz Tube Photonics Ingilizce 3 1 7 doi 10 3390 photonics3010007 Treatment technology report for recycled water PDF State Of California Division of Drinking Water and Environmental Management Ocak 2007 s sayfa belirt 11 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Ocak 2011 Dis baglantilarInternational Ultraviolet Association 29 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Uluslararasi Ultraviyole Derneginin web adresi