Ulus devlet, meşruiyetini bir ulusun belli bir coğrafi sınır içindeki egemenliğinden alan devlet şeklidir. Devlet politik ve jeopolitik bir varlık, ulus ise kültürel veya etnik bir varlıktır. Ulus devlet kavramı ise bu ikisini belli bir coğrafyada örtüştürür ve böylelikle kendisinden önce gelen devlet yapılarıyla büyük ölçüde farklılaşır.
Tarihteki diğer devletlerden farklı olarak, ulus devlet modelinde devleti oluşturan tüm vatandaşların ortak bir dil, ortak bir kültür ve ortak değerleri paylaşması esastır. Ayrıca ulus devlet kavramı her milletin kendi kaderini tayin ve otonomi hakkına sahip olduğu fikrini içerir. Bu özelliğiyle dünyadaki birçok milliyetçi harekete ilham kaynağı olmuştur.
Ulus devletin ortaya çıkışı
Genellikle ulus devletin Fransız Devrimi sırasında tarih sahnesine çıkmış olduğu kabul edilir. Bu aynı zamanda feodalizmden kapitalizme geçiş sürecini belirleyen dönemdir.
Feodal devlette egemen olan meşrutiyet anlayışına göre devletin sahibi ve meşruiyetinin kaynağı monarşi idi. Feodal sistemin zayıflamaya başlamasıyla birlikte güçlenen burjuvazi sınıfı, politik etkinliğini pekiştirmek için kitlelerin desteğini arkasına almak zorunda idi. Buradan hareketle egemenliğin kraldan alınarak halka verilmesi süreci içinde milliyetçi akımların güç kazanması, milli egemenlik fikrinin kitlelerde geniş yankı bulmasını sağlamıştır.
Ancak ulusun mu yoksa ulus devletin mi önce ortaya çıktığı tartışmalı bir konudur. Milliyetçi görüşler genellikle ulusun önceden var olduğunu iddia ederler, ulus devlet bu ulusun egemenlik taleplerini karşılayacak bir model olarak ortaya çıkmıştır. Ancak modernleşme odaklı teorilere göre ulusal kimlik daha önceden var olan devletin politikalarının bir ürünü olarak görülmektedir.
19. yüzyıl Avrupa'sında Sanayi Devrimi, yazılı basının gelişimi ve öğretimin kurumlaşması gibi etkenlere bağlı olarak ortak dil, kültür ve değerlerin yaygınlaşmasının önü açılmıştır. Bunlar da ulus devletin oluşumunu hızlandıran etmenlerdir.
Hiper ulus devlet
Hiper ulus devlet, ulus devlet olma sürecini tamamlamış ve küresel ekonomide büyük pay sahibi olan ulus devletlerdir.[] Bu yapı, 1648 Vestfalya Barışı sonrası başta Avrupa olmak üzere dünya üzerindeki siyasi coğrafyanın değişime uğramasında önemli rol oynamıştır.[]
Küreselleşmenin etkileri
Küreselleşme, özellikle 1980'li yıllardan itibaren ulus devlet anlayışı üzerinde etkili olmuştur. Küreselleşme, ulus devletin ahenk ve birliğini farklı biçimlerde etkilemektedir.
Bu etkiler, ulus devletlerde;
- Devletin küçülmesi ve etkinleştirilmesi,
- Siyaset ve yönetim dengesinin yeniden kurulması,
- Şeffaf ve dürüst yönetim,
- Merkeziyetçilikten uzaklaşma eğilimi olarak sıralanabilir.[]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Ulus-Devletlerin Özet Metni Milli Mars Tezahürleri.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2302441 5 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- (PDF). Dergi Park. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ulus devlet mesruiyetini bir ulusun belli bir cografi sinir icindeki egemenliginden alan devlet seklidir Devlet politik ve jeopolitik bir varlik ulus ise kulturel veya etnik bir varliktir Ulus devlet kavrami ise bu ikisini belli bir cografyada ortusturur ve boylelikle kendisinden once gelen devlet yapilariyla buyuk olcude farklilasir Tarihteki diger devletlerden farkli olarak ulus devlet modelinde devleti olusturan tum vatandaslarin ortak bir dil ortak bir kultur ve ortak degerleri paylasmasi esastir Ayrica ulus devlet kavrami her milletin kendi kaderini tayin ve otonomi hakkina sahip oldugu fikrini icerir Bu ozelligiyle dunyadaki bircok milliyetci harekete ilham kaynagi olmustur Ulus devletin ortaya cikisiGenellikle ulus devletin Fransiz Devrimi sirasinda tarih sahnesine cikmis oldugu kabul edilir Bu ayni zamanda feodalizmden kapitalizme gecis surecini belirleyen donemdir Feodal devlette egemen olan mesrutiyet anlayisina gore devletin sahibi ve mesruiyetinin kaynagi monarsi idi Feodal sistemin zayiflamaya baslamasiyla birlikte guclenen burjuvazi sinifi politik etkinligini pekistirmek icin kitlelerin destegini arkasina almak zorunda idi Buradan hareketle egemenligin kraldan alinarak halka verilmesi sureci icinde milliyetci akimlarin guc kazanmasi milli egemenlik fikrinin kitlelerde genis yanki bulmasini saglamistir Ancak ulusun mu yoksa ulus devletin mi once ortaya ciktigi tartismali bir konudur Milliyetci gorusler genellikle ulusun onceden var oldugunu iddia ederler ulus devlet bu ulusun egemenlik taleplerini karsilayacak bir model olarak ortaya cikmistir Ancak modernlesme odakli teorilere gore ulusal kimlik daha onceden var olan devletin politikalarinin bir urunu olarak gorulmektedir 19 yuzyil Avrupa sinda Sanayi Devrimi yazili basinin gelisimi ve ogretimin kurumlasmasi gibi etkenlere bagli olarak ortak dil kultur ve degerlerin yayginlasmasinin onu acilmistir Bunlar da ulus devletin olusumunu hizlandiran etmenlerdir Hiper ulus devletHiper ulus devlet ulus devlet olma surecini tamamlamis ve kuresel ekonomide buyuk pay sahibi olan ulus devletlerdir kaynak belirtilmeli Bu yapi 1648 Vestfalya Barisi sonrasi basta Avrupa olmak uzere dunya uzerindeki siyasi cografyanin degisime ugramasinda onemli rol oynamistir kaynak belirtilmeli Kuresellesmenin etkileriKuresellesme ozellikle 1980 li yillardan itibaren ulus devlet anlayisi uzerinde etkili olmustur Kuresellesme ulus devletin ahenk ve birligini farkli bicimlerde etkilemektedir Bu etkiler ulus devletlerde Devletin kuculmesi ve etkinlestirilmesi Siyaset ve yonetim dengesinin yeniden kurulmasi Seffaf ve durust yonetim Merkeziyetcilikten uzaklasma egilimi olarak siralanabilir kaynak belirtilmeli Ayrica bakinizUlus MilliyetcilikKaynakca Ulus Devletlerin Ozet Metni Milli Mars Tezahurleri https dergipark org tr tr download article file 2302441 5 Kasim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilar PDF Dergi Park 16 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2020