Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Uluslararası Hastalık Sınıflaması (İngilizceː International Classification of Diseases, kısaca ICD); epidemiyoloji, sağlık yönetimi ve klinik amaçlarla dünya çapında kullanılan bir tanılama aracıdır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından derlenir. ICD'nin resmi ve tam adı "Hastalıkların ve İlgili Sağlık Sorunlarının Uluslararası İstatistiksel Sınıflaması"dır (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems).
Bir hastalık sınıflandırması, hastalık isimlerinin kesin kriterlere göre bir araya getirilmesinden oluşan bir kategoriler sistemi olarak tanımlanabilir. Tamamen teorik bir açıdan bakılırsa, hastalıkları çeşitli eksenlerde, örneğin etkilenen vücut kısmına göre (), nedene (etiyoloji), dokudaki patolojik değişikliğin tipine (morfoloji) ya da sonuçta ortaya çıkan fonksiyonel anormalliğe göre sınıflama yapmak mümkündür. Sınıflandırmalar bu eksenlerden birine ya da diğerine dayanarak şekillendirilebilir. Fakat pratikte, hastalıkların vücudun birden fazla bölümünü etkileyebilmeleri, bazı hastalıkların nedeninin bilinmemesi ve bazı patolojik değişikliklerin özgün olmaması gibi nedenlerle hiçbir eksen tek başına yeterli değildir. Alternatif olarak, her bir hastalığın birkaç eksene göre sınıflandırıldığı, çok eksenli bir sınıflandırma kurulabilir ancak bu durum hastalığın tüm kriterlere göre tanımlanmasını gerektireceğinden kullanımı zorlaştırır.
Hastalıkların istatistiksel sınıflandırması, hastalık verilerinin kullanıcı tarafından kolayca değerlendirilip incelenebileceği bir formda sunulmasına gereksinim duyar. O halde, kullanışlı ve anlaşılır bir enformasyon elde edebilmek için, hastalıkların sistemli ve anlamlı bir şekilde düzenlenmesi gereklidir. Bu amaçla, tamamen teorik bir yaklaşım yerine pratik bir yaklaşımda bulunmak en uygun yoldur ve ICD'nin geliştirilmesinde bu yaklaşım göz önüne alınmıştır. ICD, etioloji, topografi vb. kökenli sınıflandırma ile araştırmalar, hasta kayıtları ve yönetim için gereksinim duyulan uzlaşma noktalarının sağlandığı bir sınıflamadır.
ICD, istatistiksel bir sınıflamadır ve bu noktadan hareketle yola çıkmaktadır. Burada ICD'nin getirdiği istatistiksel sınıflama ile tıp kitaplarında bölüm başlarında bulunan hastalık sınıflandırmaları arasındaki ayrımı belirlemek gerekir. Burada, genellikle birbiri ile karıştırılabilecek durumlarla etkenlerinin farklılığına göre düzenlenmiş bir hastalık grubu değerlendirilir. İstatistiksel sınıflamada ise birbirine benzer hastalık veya durumlar bir araya getirilip, taşıdıkları öneme göre sınıflandırılmaktadır. Buna ek olarak her hastalık için o hastalığa özgü bir kod kullanılmaktadır. Bu yapısı sayesinde ICD, gerek sağlık hizmetlerinin yönetimi, gerekse epidemiyolojik çalışmalarda kullanım kolaylığı sağlamaktadır. Hasta takibi, hasta kayıt ve arşivlerinin tutulması ve bunlara erişim, kaynak yönetimi gibi idareye yönelik kullanımının yanı sıra hastalıklarla ilgili istatistiksel çalışmalar ve uluslararası niteliği sayesinde ülkeler arasında sağlıkla ilgili karşılaştırmalar yapma olanağı da vermektedir. Buradan da anlaşılacağı üzere ICD'nin önemli bir fonksiyonu da hastalıklara uluslararası ortak bir dil kazandırmaktadır.
Bunlara ek olarak ICD, hastalık ve ölüm kodlamalarında getirdiği bazı uluslararası kural ve hatırlatmalarla hastalık tanısının yazılması ya da ölüm nedeninin belirtilmesinde kayıtların mümkün olduğu kadar doğru tutulması konusunda dolaylı bir katkıda da bulunmaktadır.
Tarihçe
Hastalıklarla ilgili istatistik çalışmalarının geçmişi 300 yıl öncesine kadar dayanmaktadır. İlk etkin çalışma 17. yüzyılın sonunda İngiltere'de John Graunt'un hazırlamış olduğu ölüm verileri ile ilgili London Bills of Mortality adlı çalışmadır. Graunt bu çalışmasında, ölüm kayıtlarında ölen kişilerin yaşlarının yazılmadığı tarihlerde, 6 yaşın altında ölen çocukların oranını hesaplamaya çalışmış ve o günün koşullarına göre oldukça iyi bir tahminde bulunmuştur. Graunt bu hesaplamayı yaparken, ölüm nedenlerinin çocuklar için de benzer olduğu varsayımından hareket etmiştir.
Hastalıkların sistematik bir şekilde sınıflandırılması ile ilgili gelişmeler ise 18. yüzyılda başlamıştır. Bugünkü mevcut sınıflamanın yapısı büyük ölçüde İngiltere Genel Kayıt Bürosunda ilk tıbbi istatistik uzmanı olarak çalışan 'ın çalışmalarına dayanmaktadır. Yüzyılın 2. yarısında çalışmalar hastalık terminolojisi ve bunların kullanımında uluslararası birlikteliğin sağlanmasına odaklanmıştır. Bu dönemlerde dikkati çeken üçüncü bir nokta da hastalıkların istatistiksel sınıflamasının uluslararası önemi olmuştur.
, 1891 yılında başkanlığında ölüm nedenleri ile ilgili yeni bir sınıflama hazırlanması için bir komite kurmuş, bu komitenin yaptığı çalışmalar 1893 yılında bitirilmiş ve önerileri Enstitü tarafından kabul edilmiştir. Sınıflama, genel hastalıklar ile belli bir organ ya da anatomik bölgeye özgü hastalıkların birbirinden ayrılması ilkesine dayanmaktadır. Bu çalışma başlangıçta "Bertillon Ölüm Nedenleri Sınıflaması" olarak adlandırılmış ve birçok Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika ülkelerinde kullanılmaya başlanmıştır.
1900 yılına Fransa hükûmeti, Ölüm Nedenleri Uluslararası Sınıflamasının (Bertillon Ölüm Nedenleri Sınıflaması) revizyonu için çağrıda bulunmuş ve bu girişim yaklaşık 10 yılda bir yapılan revizyon konferansları serisini başlatmış ve bugün onuncu revizyon olan ICD-10'a kadar ulaşılmıştır. 1948 yılında kurulan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 6. konferanstan bu yana Hastalıkların Uluslararası Sınıflamasından sorumlu olmuştur.
Bu tarihsel gelişim süreci içinde, bazı dönemlerde ICD yapı ve içeriğinde önemli değişiklikler gerçekleştirilmiştir. Bunlardan birincisi, önceleri sadece ölüm nedenlerini kapsayan sınıflamaya hastalık nedenlerinin de dahil edilmesidir. 1938 yılında yapılan 5. konferansta morbidite istatistikleri için hastalık sınıflamasına olan gereksinim dile getirilmiş ve 1948 yılındaki 6. konferans "Ölüm Nedenleri ve Hastalıkların Uluslararası Listesi"nin revizyonu amacıyla toplanmıştır. Bu konferansta hem mortalite hem de morbidite ile ilgili kapsamlı bir liste kabul edilmiştir. Bununla beraber ölümün temel nedenini seçmede uluslararası kurallar getirilmiş, hayatı istatistikler ve sağlık istatistikleri alanında uluslararası işbirliğinin sağlanması konusunda önerilerde bulunulmuştur.
Önemli değişikliklerin bir ikincisi de 1975 yılında kabul edilen 9. revizyonda gerçekleşmiştir. Bu değişiklikler, daha spesifik kodlama için belli bazı kodlara isteğe bağlı 5. bir basamak dahil edilmesi, neoplazmların morfolojileri ile ilgili ayrı bir kod grubu (M kodları) oluşturulması, bazı tanısal durumlarda isteğe bağlı çift kodlama sisteminin getirilmesi ve akıl hastalıkları ile ilgili her bir kategorinin içeriğinin açıklanmasıdır. Bu sonuncusunun nedeni, akıl hastalıklarında uluslararası kabul görebilecek bir terminolojinin bulunmasındaki güçlüktür. kitapçığı 1977/78 yıllarında basılmış ve pek çok ülkede kullanıma girmiştir.
Üçüncü önemli değişiklik de, 1989 yılında Cenevre'de toplanan 10. uluslararası konferansta kodlama sisteminde yapılan köklü değişikliktir. DSÖ 1991 yılında ICD-10'un yayınlanmasını kabul etmiş, 1994 yılında da uygulamaya geçirilmesini planlamıştır.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Free ICD-9-CM Coding software 3 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ICD-10 online (english)30 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Official website of WHO
- Classifications online (english) 29 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Official website of WHO
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uluslararasi Hastalik Siniflamasi Ingilizceː International Classification of Diseases kisaca ICD epidemiyoloji saglik yonetimi ve klinik amaclarla dunya capinda kullanilan bir tanilama aracidir Dunya Saglik Orgutu tarafindan derlenir ICD nin resmi ve tam adi Hastaliklarin ve Ilgili Saglik Sorunlarinin Uluslararasi Istatistiksel Siniflamasi dir International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems Bir hastalik siniflandirmasi hastalik isimlerinin kesin kriterlere gore bir araya getirilmesinden olusan bir kategoriler sistemi olarak tanimlanabilir Tamamen teorik bir acidan bakilirsa hastaliklari cesitli eksenlerde ornegin etkilenen vucut kismina gore nedene etiyoloji dokudaki patolojik degisikligin tipine morfoloji ya da sonucta ortaya cikan fonksiyonel anormallige gore siniflama yapmak mumkundur Siniflandirmalar bu eksenlerden birine ya da digerine dayanarak sekillendirilebilir Fakat pratikte hastaliklarin vucudun birden fazla bolumunu etkileyebilmeleri bazi hastaliklarin nedeninin bilinmemesi ve bazi patolojik degisikliklerin ozgun olmamasi gibi nedenlerle hicbir eksen tek basina yeterli degildir Alternatif olarak her bir hastaligin birkac eksene gore siniflandirildigi cok eksenli bir siniflandirma kurulabilir ancak bu durum hastaligin tum kriterlere gore tanimlanmasini gerektireceginden kullanimi zorlastirir Hastaliklarin istatistiksel siniflandirmasi hastalik verilerinin kullanici tarafindan kolayca degerlendirilip incelenebilecegi bir formda sunulmasina gereksinim duyar O halde kullanisli ve anlasilir bir enformasyon elde edebilmek icin hastaliklarin sistemli ve anlamli bir sekilde duzenlenmesi gereklidir Bu amacla tamamen teorik bir yaklasim yerine pratik bir yaklasimda bulunmak en uygun yoldur ve ICD nin gelistirilmesinde bu yaklasim goz onune alinmistir ICD etioloji topografi vb kokenli siniflandirma ile arastirmalar hasta kayitlari ve yonetim icin gereksinim duyulan uzlasma noktalarinin saglandigi bir siniflamadir ICD istatistiksel bir siniflamadir ve bu noktadan hareketle yola cikmaktadir Burada ICD nin getirdigi istatistiksel siniflama ile tip kitaplarinda bolum baslarinda bulunan hastalik siniflandirmalari arasindaki ayrimi belirlemek gerekir Burada genellikle birbiri ile karistirilabilecek durumlarla etkenlerinin farkliligina gore duzenlenmis bir hastalik grubu degerlendirilir Istatistiksel siniflamada ise birbirine benzer hastalik veya durumlar bir araya getirilip tasidiklari oneme gore siniflandirilmaktadir Buna ek olarak her hastalik icin o hastaliga ozgu bir kod kullanilmaktadir Bu yapisi sayesinde ICD gerek saglik hizmetlerinin yonetimi gerekse epidemiyolojik calismalarda kullanim kolayligi saglamaktadir Hasta takibi hasta kayit ve arsivlerinin tutulmasi ve bunlara erisim kaynak yonetimi gibi idareye yonelik kullaniminin yani sira hastaliklarla ilgili istatistiksel calismalar ve uluslararasi niteligi sayesinde ulkeler arasinda saglikla ilgili karsilastirmalar yapma olanagi da vermektedir Buradan da anlasilacagi uzere ICD nin onemli bir fonksiyonu da hastaliklara uluslararasi ortak bir dil kazandirmaktadir Bunlara ek olarak ICD hastalik ve olum kodlamalarinda getirdigi bazi uluslararasi kural ve hatirlatmalarla hastalik tanisinin yazilmasi ya da olum nedeninin belirtilmesinde kayitlarin mumkun oldugu kadar dogru tutulmasi konusunda dolayli bir katkida da bulunmaktadir TarihceHastaliklarla ilgili istatistik calismalarinin gecmisi 300 yil oncesine kadar dayanmaktadir Ilk etkin calisma 17 yuzyilin sonunda Ingiltere de John Graunt un hazirlamis oldugu olum verileri ile ilgili London Bills of Mortality adli calismadir Graunt bu calismasinda olum kayitlarinda olen kisilerin yaslarinin yazilmadigi tarihlerde 6 yasin altinda olen cocuklarin oranini hesaplamaya calismis ve o gunun kosullarina gore oldukca iyi bir tahminde bulunmustur Graunt bu hesaplamayi yaparken olum nedenlerinin cocuklar icin de benzer oldugu varsayimindan hareket etmistir Hastaliklarin sistematik bir sekilde siniflandirilmasi ile ilgili gelismeler ise 18 yuzyilda baslamistir Bugunku mevcut siniflamanin yapisi buyuk olcude Ingiltere Genel Kayit Burosunda ilk tibbi istatistik uzmani olarak calisan in calismalarina dayanmaktadir Yuzyilin 2 yarisinda calismalar hastalik terminolojisi ve bunlarin kullaniminda uluslararasi birlikteligin saglanmasina odaklanmistir Bu donemlerde dikkati ceken ucuncu bir nokta da hastaliklarin istatistiksel siniflamasinin uluslararasi onemi olmustur 1891 yilinda baskanliginda olum nedenleri ile ilgili yeni bir siniflama hazirlanmasi icin bir komite kurmus bu komitenin yaptigi calismalar 1893 yilinda bitirilmis ve onerileri Enstitu tarafindan kabul edilmistir Siniflama genel hastaliklar ile belli bir organ ya da anatomik bolgeye ozgu hastaliklarin birbirinden ayrilmasi ilkesine dayanmaktadir Bu calisma baslangicta Bertillon Olum Nedenleri Siniflamasi olarak adlandirilmis ve bircok Avrupa Kuzey ve Guney Amerika ulkelerinde kullanilmaya baslanmistir 1900 yilina Fransa hukumeti Olum Nedenleri Uluslararasi Siniflamasinin Bertillon Olum Nedenleri Siniflamasi revizyonu icin cagrida bulunmus ve bu girisim yaklasik 10 yilda bir yapilan revizyon konferanslari serisini baslatmis ve bugun onuncu revizyon olan ICD 10 a kadar ulasilmistir 1948 yilinda kurulan Dunya Saglik Orgutu DSO 6 konferanstan bu yana Hastaliklarin Uluslararasi Siniflamasindan sorumlu olmustur Bu tarihsel gelisim sureci icinde bazi donemlerde ICD yapi ve iceriginde onemli degisiklikler gerceklestirilmistir Bunlardan birincisi onceleri sadece olum nedenlerini kapsayan siniflamaya hastalik nedenlerinin de dahil edilmesidir 1938 yilinda yapilan 5 konferansta morbidite istatistikleri icin hastalik siniflamasina olan gereksinim dile getirilmis ve 1948 yilindaki 6 konferans Olum Nedenleri ve Hastaliklarin Uluslararasi Listesi nin revizyonu amaciyla toplanmistir Bu konferansta hem mortalite hem de morbidite ile ilgili kapsamli bir liste kabul edilmistir Bununla beraber olumun temel nedenini secmede uluslararasi kurallar getirilmis hayati istatistikler ve saglik istatistikleri alaninda uluslararasi isbirliginin saglanmasi konusunda onerilerde bulunulmustur Onemli degisikliklerin bir ikincisi de 1975 yilinda kabul edilen 9 revizyonda gerceklesmistir Bu degisiklikler daha spesifik kodlama icin belli bazi kodlara istege bagli 5 bir basamak dahil edilmesi neoplazmlarin morfolojileri ile ilgili ayri bir kod grubu M kodlari olusturulmasi bazi tanisal durumlarda istege bagli cift kodlama sisteminin getirilmesi ve akil hastaliklari ile ilgili her bir kategorinin iceriginin aciklanmasidir Bu sonuncusunun nedeni akil hastaliklarinda uluslararasi kabul gorebilecek bir terminolojinin bulunmasindaki gucluktur kitapcigi 1977 78 yillarinda basilmis ve pek cok ulkede kullanima girmistir Ucuncu onemli degisiklik de 1989 yilinda Cenevre de toplanan 10 uluslararasi konferansta kodlama sisteminde yapilan koklu degisikliktir DSO 1991 yilinda ICD 10 un yayinlanmasini kabul etmis 1994 yilinda da uygulamaya gecirilmesini planlamistir Ayrica bakinizICD 10Dis baglantilarFree ICD 9 CM Coding software 3 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ICD 10 online english 30 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Official website of WHO Classifications online english 29 Kasim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Official website of WHO