Unimog (Almanca evrensel motorlu araç manasına gelen Universalmotorgerät kısaltması) Mercedes-Benz tarafından üretilen, her türlü arazi ve hava şartında gitmek için tasarlanan çok amaçlı bir kamyondur. Unimoglar ambulans, askeri taşıma, radyo istasyonu, arama kurtarma ve kar temizleme aracı olarak kullanılabilirler. Dünyadaki birçok ordu tarafından kullanılmaktadır.
Türk Ordusu'nunda başlıca taktik tekerlekli askeri taşıma kamyonudur. 1987'den beri Aksaray'daki kamyon fabrikasında üretilmektedir. Yeni nesil Unimoglar (U 4000) Türk Ordusu'nun hizmetine girmiştir.
Unimogları diğer arazi araçlarının çoğundan ayıran özellikler mevcuttur. Bunların başında portal akslar ve tüp muhafaza içerisinde yer alan şaftlar gelmektedir.
Tarihçesi
II. Dünya Savaşı'nın bitişinden kısa bir süre sonra Daimler-Benz'in savaş zamanında uçak motorları tasarımından sorumlu Albert Friedrich çalışma arkadaşlarına bir arazi aracı tasarımı sundu. Bu araç Almanların savaş sonrası arsaları ve tarlaları temizlemek için kullanılması üzere tasarlandı. Bu ilk tasarımına aracın en belirgin özelliklerinden biri olan 127 cm aks uzunluğu da dahıldı. Bu uzunluk tarlada dikilmiş iki patates sırasına denk gelir.
1946 yılında Amerikan İşgal Yönetimi ilk üretim siparişini verdi. Böylece mühendisler Albert Friedrich, Heinrich Rößler ve Hans Zabelö Erhard & Söhne tesislerinde sadece şasiden oluşan ilk prototipi ürettiler. U1 adındaki bu ilk prototip 9 Ekim 1946'da kereste taşıyarak ilk defa test edildi. Bu sırada projenin Universal-Motor-Gerät für Landwirtschaft adını uzun bulan Hans Zabel proje adını Unimog şeklinde kısalltı.
Dizel motorlu, dört teker çekişli, diferansiyel kilitli ilk modelin her tarafına yük asılabilmesi ve saate 50 kilometre hızla gidebilmesi bu kamyonu bir traktörden daha kullanışlı kılıyordu. Kasım 1948'de Unimog tasarımı çok dingilli tarım aracı olarak patentlendi. Bu aracın diğer tarım araçlarına göre temel farkı sadece arkasından yük çekmek yerine genel amaçlı kullanılabilir olmasıydı. Aynı sene Frankfurt'ta bir tarım fuarında sergilendi ve seri üretime başlandı.
1951 yılında Daimler-Benz AG, Unimog'un tüm haklarını satın aldı ve 70200 modelinde değişikliklere giderek 1953 yılında 400 model serisini geliştirdi. Yeni modelde şöfor mahallinin üstü kapatıldı. Böylece aracın kötü ve soğuk hava koşullarında da kullanması sağlandı. Ayrıca bu değişiklik ile aracın hedef kitlesi genişletilmiş oldu. Yeni tasarımlar tarımsal uygulamaların yanı sıra itfaiye, belediye hizmetleri ve askeri amaçlarla da kullanılıbiliyordu.
1955 yılında askeri uygulamalarda kullanılmak üzere daha yüksek taşıma kapasitesi ve hıza sahip Unimog-S modeli geliştirildi. 1960'lı yıllarda müşteri taleplerine daha hızlı cevap verebilmek için pek çok yeni Unimog modeli piyasaya sürüldü. 1970'li ve 80'li yıllarda ise geliştirmelerin odağında motor performansı vardı.
Teknik Özelikler
Portal akslar
Bu akslar Unimog'un diferansiyellerinin normalden daha yukarıda yerleşmesine olanak sağlarken ağırlık merkezini hemen hiç etkilemez. Bu sayede standart lastiklerle bile yere en yakın 40 cm'lik bir açıklık sağlanabilmektedir. Bununla birlikte 42 derecelik yan açılarda ilerleyebilir. Portal akslar kuvvetin tekerleklere kadar minimum güç ile aktarılıp tam tekerlek merkezinde küçültme yaparak tam güç alınması vasıtası ile de aktarma organlarını aşırı yüklenmelerden korur.İş makineleri ve tarım traktörlerinde de bulunan bu ek dayanım sayesinde Unimoglar 1000 tonluk tren katarlarını bile kullanım ömürleri boyunca sorunsuzca çekebilirler.
Tork Tüp Aktarma (torque tubes)
Unimoglarda aktarma organları tüp içerisinde yer alır. Bu, aktarma organlarına gelen kuvvetlerin şasinin merkezine aktarılmasını sağlarken aktarma organlarını dış etkenlerden ve darbelerden koruyan bir kabuk görevi de görür. Havalı fren sistemi bulunan modellerde hava tahliyesinin bir kısmı bu tüplerin içine yapılır ve basınç sayesinde muhtemel kaçaklardan içeri toz, su vs. girmesi önlenmiş olur.
Esnek Şasi
Unimoglarda şasinin maksimum esneyerek oluşan kuvvetleri tüm şasiye bir yay gibi aktarması hedeflenmiştir. Ayrıca şasi bükülerek araziye maksimum uyum sağlama gösterir ve tekerleklerin yerden kesilmesinin en asgariye indirir. Bu esnekliğin sağlanması amacı ile motor sadece önde tek noktadan şasiye bağlıdır diğer bağlantı ise vites kutusu üzerinden vites kutusu ile birliktedir. Aktarma organları ise şasiye değil tüpler vasıtası ile vites kutusuna bağlı olduğu için de şasi yarı serbesttir ve maksimum esnerken bile gerilim kuvvetleri minimumda kalır.
Aktarma organları
Unimoglarda aktarma arka tekerlekleredir. Araç normal yol koşullarında arkadan itişli olarak yol alır. Yol şartları ağırlaştığında ise iki seçenek mevcuttur. Ön tekerleklere aktarma yapmak ve diferansiyelleri kitlemek. Unimoglarda hem ön hem de arka diferansiyel kilitlidir. Çekiş üzerindeki değişiklikler araç hareket halinde iken yapılabilmektedir.
Unimogların şanzımanları ise çok amaca hizmet edebilmek amacı ile çok viteslidir. 6 ya da 8 ileri vites üzerinden küçültme yapılarak 24 vitese kadar seçenek elde edilebilir. Düşük viteslerde maksimum hız saatte 1 kilometrenin altında olabilmektedir. Bu özellik ile Unimog üzerine takılan örneğin asfalt bakım ya da tarım uygulamalarını istenen hızda kullanabilmektedir. Bazı Unimogların tüm vitesler ileri ve geri olarak kullanılabilmektedir. Bu sayede araç ileri gittiği hızda geri de gidebilir. Aracın yasal olarak azami hızı 90 km/h olsa da 150 km/h hıza çıkabilecek donanıma sahiptir.
- Unimog
- Kullanımdan kaldırılan unimog'lar.
-
Kaynakça
- ^ a b King, Graham (8 Ekim 2016). "Mercedes Unimog 70 yaşında". motor1.com. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
- ^ Alemdar, Ahmet (22 Şubat 2021). "TSK envanterinden çıkarılan 1500 adet Unimog araç sivil satışta". defenceturk.net. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
- ^ a b c d e "Unimog-Geschichte" (Almanca). Unimog Museum. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
- ^ a b c "1946–1955 | The Unimog – The initial years and the first successful models" (İngilizce). Mercedes-Benz Trucks. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
- ^ Trent, Greg (1994). "The Mercedes Benz Unimog". unımog.net (İngilizce). 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
- ^ Evans, Gareth (9 Ekim 2017). "Mercedes Unimog: review, specs and details". parkers.co.uk (İngilizce). 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
- ^ "The UNIMOG Principle". TheUNIMOGCenter.com (İngilizce). 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
- ^ "Arazi kullanımına uygun Unimog: Yürüyen aksam". mercedes-benz-trucks.com. Daimler Truck AG. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
- ^ "Unimog 416: Şanzımanlar, vitesler ve son süratler". matarama.com. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
- ^ "2014 Mercedes-Benz Unimog U5023". topspeed.com (İngilizce). 17 Eylül 2013. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Unimog Almanca evrensel motorlu arac manasina gelen Universalmotorgerat kisaltmasi Mercedes Benz tarafindan uretilen her turlu arazi ve hava sartinda gitmek icin tasarlanan cok amacli bir kamyondur Unimoglar ambulans askeri tasima radyo istasyonu arama kurtarma ve kar temizleme araci olarak kullanilabilirler Dunyadaki bircok ordu tarafindan kullanilmaktadir Yeni Nesil Askeri Unimog Turk Ordusu nunda baslica taktik tekerlekli askeri tasima kamyonudur 1987 den beri Aksaray daki kamyon fabrikasinda uretilmektedir Yeni nesil Unimoglar U 4000 Turk Ordusu nun hizmetine girmistir Unimoglari diger arazi araclarinin cogundan ayiran ozellikler mevcuttur Bunlarin basinda portal akslar ve tup muhafaza icerisinde yer alan saftlar gelmektedir TarihcesiUnimog a monte edilmis ZU 23 23 mm ucaksavar topu Batey ha Osef Muzesi Tel Aviv Israil II Dunya Savasi nin bitisinden kisa bir sure sonra Daimler Benz in savas zamaninda ucak motorlari tasarimindan sorumlu Albert Friedrich calisma arkadaslarina bir arazi araci tasarimi sundu Bu arac Almanlarin savas sonrasi arsalari ve tarlalari temizlemek icin kullanilmasi uzere tasarlandi Bu ilk tasarimina aracin en belirgin ozelliklerinden biri olan 127 cm aks uzunlugu da dahildi Bu uzunluk tarlada dikilmis iki patates sirasina denk gelir 1946 yilinda Amerikan Isgal Yonetimi ilk uretim siparisini verdi Boylece muhendisler Albert Friedrich Heinrich Rossler ve Hans Zabelo Erhard amp Sohne tesislerinde sadece sasiden olusan ilk prototipi urettiler U1 adindaki bu ilk prototip 9 Ekim 1946 da kereste tasiyarak ilk defa test edildi Bu sirada projenin Universal Motor Gerat fur Landwirtschaft adini uzun bulan Hans Zabel proje adini Unimog seklinde kisallti Dizel motorlu dort teker cekisli diferansiyel kilitli ilk modelin her tarafina yuk asilabilmesi ve saate 50 kilometre hizla gidebilmesi bu kamyonu bir traktorden daha kullanisli kiliyordu Kasim 1948 de Unimog tasarimi cok dingilli tarim araci olarak patentlendi Bu aracin diger tarim araclarina gore temel farki sadece arkasindan yuk cekmek yerine genel amacli kullanilabilir olmasiydi Ayni sene Frankfurt ta bir tarim fuarinda sergilendi ve seri uretime baslandi 1951 yilinda Daimler Benz AG Unimog un tum haklarini satin aldi ve 70200 modelinde degisikliklere giderek 1953 yilinda 400 model serisini gelistirdi Yeni modelde sofor mahallinin ustu kapatildi Boylece aracin kotu ve soguk hava kosullarinda da kullanmasi saglandi Ayrica bu degisiklik ile aracin hedef kitlesi genisletilmis oldu Yeni tasarimlar tarimsal uygulamalarin yani sira itfaiye belediye hizmetleri ve askeri amaclarla da kullanilibiliyordu 1955 yilinda askeri uygulamalarda kullanilmak uzere daha yuksek tasima kapasitesi ve hiza sahip Unimog S modeli gelistirildi 1960 li yillarda musteri taleplerine daha hizli cevap verebilmek icin pek cok yeni Unimog modeli piyasaya suruldu 1970 li ve 80 li yillarda ise gelistirmelerin odaginda motor performansi vardi Teknik OzeliklerPortal akslar Bu akslar Unimog un diferansiyellerinin normalden daha yukarida yerlesmesine olanak saglarken agirlik merkezini hemen hic etkilemez Bu sayede standart lastiklerle bile yere en yakin 40 cm lik bir aciklik saglanabilmektedir Bununla birlikte 42 derecelik yan acilarda ilerleyebilir Portal akslar kuvvetin tekerleklere kadar minimum guc ile aktarilip tam tekerlek merkezinde kucultme yaparak tam guc alinmasi vasitasi ile de aktarma organlarini asiri yuklenmelerden korur Is makineleri ve tarim traktorlerinde de bulunan bu ek dayanim sayesinde Unimoglar 1000 tonluk tren katarlarini bile kullanim omurleri boyunca sorunsuzca cekebilirler Tork Tup Aktarma torque tubes Unimoglarda aktarma organlari tup icerisinde yer alir Bu aktarma organlarina gelen kuvvetlerin sasinin merkezine aktarilmasini saglarken aktarma organlarini dis etkenlerden ve darbelerden koruyan bir kabuk gorevi de gorur Havali fren sistemi bulunan modellerde hava tahliyesinin bir kismi bu tuplerin icine yapilir ve basinc sayesinde muhtemel kacaklardan iceri toz su vs girmesi onlenmis olur Esnek Sasi Unimoglarda sasinin maksimum esneyerek olusan kuvvetleri tum sasiye bir yay gibi aktarmasi hedeflenmistir Ayrica sasi bukulerek araziye maksimum uyum saglama gosterir ve tekerleklerin yerden kesilmesinin en asgariye indirir Bu esnekligin saglanmasi amaci ile motor sadece onde tek noktadan sasiye baglidir diger baglanti ise vites kutusu uzerinden vites kutusu ile birliktedir Aktarma organlari ise sasiye degil tupler vasitasi ile vites kutusuna bagli oldugu icin de sasi yari serbesttir ve maksimum esnerken bile gerilim kuvvetleri minimumda kalir Aktarma organlari Unimoglarda aktarma arka tekerlekleredir Arac normal yol kosullarinda arkadan itisli olarak yol alir Yol sartlari agirlastiginda ise iki secenek mevcuttur On tekerleklere aktarma yapmak ve diferansiyelleri kitlemek Unimoglarda hem on hem de arka diferansiyel kilitlidir Cekis uzerindeki degisiklikler arac hareket halinde iken yapilabilmektedir Unimoglarin sanzimanlari ise cok amaca hizmet edebilmek amaci ile cok viteslidir 6 ya da 8 ileri vites uzerinden kucultme yapilarak 24 vitese kadar secenek elde edilebilir Dusuk viteslerde maksimum hiz saatte 1 kilometrenin altinda olabilmektedir Bu ozellik ile Unimog uzerine takilan ornegin asfalt bakim ya da tarim uygulamalarini istenen hizda kullanabilmektedir Bazi Unimoglarin tum vitesler ileri ve geri olarak kullanilabilmektedir Bu sayede arac ileri gittigi hizda geri de gidebilir Aracin yasal olarak azami hizi 90 km h olsa da 150 km h hiza cikabilecek donanima sahiptir Unimog Kullanimdan kaldirilan unimog lar Halen kullanimda olan beyaz Unimog un onden gorunusu Izmir KaraburunKaynakca a b King Graham 8 Ekim 2016 Mercedes Unimog 70 yasinda motor1 com 27 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2023 Alemdar Ahmet 22 Subat 2021 TSK envanterinden cikarilan 1500 adet Unimog arac sivil satista defenceturk net 27 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2023 a b c d e Unimog Geschichte Almanca Unimog Museum 27 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2023 a b c 1946 1955 The Unimog The initial years and the first successful models Ingilizce Mercedes Benz Trucks 27 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2023 Trent Greg 1994 The Mercedes Benz Unimog unimog net Ingilizce 27 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2023 Evans Gareth 9 Ekim 2017 Mercedes Unimog review specs and details parkers co uk Ingilizce 27 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2023 The UNIMOG Principle TheUNIMOGCenter com Ingilizce 27 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2023 Arazi kullanimina uygun Unimog Yuruyen aksam mercedes benz trucks com Daimler Truck AG 27 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2023 Unimog 416 Sanzimanlar vitesler ve son suratler matarama com 27 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2023 2014 Mercedes Benz Unimog U5023 topspeed com Ingilizce 17 Eylul 2013 Erisim tarihi 27 Aralik 2023 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link