Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Likarpa veya bilimsel adıyla Vaccinium arctostaphylos, Carl Linnaeus tarafından tanımlanmış, yenilebilir mavi meyveleri olan bir çalı türüdür. Batı Asya (İran ve Türkiye), Kafkasya (Ermenistan, Azerbaycan, Gürcistan, Rusya) ve Güneydoğu Avrupa'ya (Bulgaristan) endemiktir. Uzunluğu 1 ila 6 metre arasında değişen likarpanın yaprakları sonbaharda kırmızıya döner. Kenarları testere dişli olan yapraklar 4.5–9 cm uzunluğunda ve 1.5–5 cm genişliğindedir. Kış aylarında yapraklar dökülür.
| Vaccinium arctostaphylos | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||||||
 Durumu belirsiz (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||
| Vaccinium arctostaphylos L., Sp. Pl.: 351 (1753). | |||||||||||||||||||
Etimoloji
Türün bilimsel adı olan "arctostaphylos", Antik Yunancada "ayının üzümleri" anlamına gelmektedir. Bu ad, bitkinin boz ayılar gibi yüksek rakımlı yerlerde yetişmesine ithafen verilmiştir. Bitkiye Türkçede Avcı üzümü, Çoban üzümü, Trabzonçayı, Sapancaçayı, Ligarbe, Likarpa, Anadolu otu, Çay üzümü, Likaba, Libade, Lifar, Lifor, Orman liforu, Ligarba ve Peygamber üzümü gibi isimler verilmiştir.
Tıbbi etkileri
50 hiperlipidemik yetişkin hasta üzerinde yapılan bir çalışmada, likarpa meyvesinin özünün serum lipid profili ve oksidatif stres üzerinde faydalı etkileri olduğu bulundu. Çalışmada kullanılan her tıbbi kapsül 45 ± 2 mg antosiyanin içermekteydi. Araştırmacılar, tıbbi etkilerin meyvenin antosiyanin içeriğinden kaynaklanmış olabileceğini öne sürmektedir.
Genel bilgiler
Bu bitki Bulgaristan, Gürcistan ve Türkiye'de bulunur. Bulgaristan'da, yalnızca 1.000 km²'den daha az bir oluşum genişliği ve 500 km²'den daha az bir yaşam alanı olan Istranca dağlarında bulunur. Dört ya da beş yerden bilinmektedir ve yerleşim yerlerinin çoğunda nüfus azdır. Uygun olmayan orman yönetimi ve ağaç kesimi nedeniyle yaşam alanı sürekli azalmaktadır. Türk popülasyonları, büyüklükleri veya eğilimleri ve olası tehditler hakkında bilgi bulunmamaktadır. Vaccinium arctostaphylos bu nedenle IUCN Kırmızı Listesinde Veri Eksik olarak sınıflandırılır.
AB 27 üye devleti için Vaccinium arctostaphylos, Tehlike Altında olarak listelenmiştir. Bulgaristan'da 1.000 km²'den daha az bir yayılış alanına ve 500 km²'den daha az bir yaşam alanına sahiptir. Dört ya da beş yerden bilinmektedir ve yerleşim yerlerinin çoğunda nüfus azdır. Uygun olmayan orman yönetimi ve ağaç kesimi nedeniyle yaşam alanı sürekli azalmaktadır.
Bu tür, Avrupa Yaban Hayatı ve Doğal Habitatlarının Korunmasına İlişkin Sözleşmenin (Bern Sözleşmesi) Ek I'inde listelenmiştir. Bulgaristan Kırmızı Listesinde Tehlike Altında (EN) B2ab(ii); C1 (Petrova ve Vladimirov 2009) ve korumalıdır. Nüfusun izlenmesi ve türün meydana geldiği yerlerde uygun orman yönetimi gereklidir.
Dış bağlantılar
![image]()
Vikitür'de Vaccinium arctostaphylos ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.- Carl Linnaeus (1753) Species Plantarum, Tomus I: [1] 21 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
Kaynakça
- ^ "Vaccinium arctostaphylos". Germplazm Kaynakları Bilgi Ağı (GRIN). (ARS), Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı (USDA).
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
- ^ Soltani (2014). "Evaluation of the Effects of Vaccinium arctostaphylos L. Fruit Extract on Serum Lipids and hs-CRP Levels and Oxidative Stress in Adult Patients with Hyperlipidemia: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Clinical Trial". Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2014: 217451. doi:10.1155/2014/217451. (PMC) 3920853 $2. (PMID) 24587807.
- ^ a b c Bilz, M. (2011). . IUCN Red List of Threatened Species. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Likarpa veya bilimsel adiyla Vaccinium arctostaphylos Carl Linnaeus tarafindan tanimlanmis yenilebilir mavi meyveleri olan bir cali turudur Bati Asya Iran ve Turkiye Kafkasya Ermenistan Azerbaycan Gurcistan Rusya ve Guneydogu Avrupa ya Bulgaristan endemiktir Uzunlugu 1 ila 6 metre arasinda degisen likarpanin yapraklari sonbaharda kirmiziya doner Kenarlari testere disli olan yapraklar 4 5 9 cm uzunlugunda ve 1 5 5 cm genisligindedir Kis aylarinda yapraklar dokulur Vaccinium arctostaphylosKorunma durumuDurumu belirsiz IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaKlad EudicotsTakim EricalesFamilya EricaceaeOymak Cins VacciniumTur V arctostaphylosIkili adlandirmaVaccinium arctostaphylosL Sp Pl 351 1753 EtimolojiTurun bilimsel adi olan arctostaphylos Antik Yunancada ayinin uzumleri anlamina gelmektedir Bu ad bitkinin boz ayilar gibi yuksek rakimli yerlerde yetismesine ithafen verilmistir Bitkiye Turkcede Avci uzumu Coban uzumu Trabzoncayi Sapancacayi Ligarbe Likarpa Anadolu otu Cay uzumu Likaba Libade Lifar Lifor Orman liforu Ligarba ve Peygamber uzumu gibi isimler verilmistir Tibbi etkileri50 hiperlipidemik yetiskin hasta uzerinde yapilan bir calismada likarpa meyvesinin ozunun serum lipid profili ve oksidatif stres uzerinde faydali etkileri oldugu bulundu Calismada kullanilan her tibbi kapsul 45 2 mg antosiyanin icermekteydi Arastirmacilar tibbi etkilerin meyvenin antosiyanin iceriginden kaynaklanmis olabilecegini one surmektedir Genel bilgilerBu bitki Bulgaristan Gurcistan ve Turkiye de bulunur Bulgaristan da yalnizca 1 000 km den daha az bir olusum genisligi ve 500 km den daha az bir yasam alani olan Istranca daglarinda bulunur Dort ya da bes yerden bilinmektedir ve yerlesim yerlerinin cogunda nufus azdir Uygun olmayan orman yonetimi ve agac kesimi nedeniyle yasam alani surekli azalmaktadir Turk populasyonlari buyuklukleri veya egilimleri ve olasi tehditler hakkinda bilgi bulunmamaktadir Vaccinium arctostaphylos bu nedenle IUCN Kirmizi Listesinde Veri Eksik olarak siniflandirilir AB 27 uye devleti icin Vaccinium arctostaphylos Tehlike Altinda olarak listelenmistir Bulgaristan da 1 000 km den daha az bir yayilis alanina ve 500 km den daha az bir yasam alanina sahiptir Dort ya da bes yerden bilinmektedir ve yerlesim yerlerinin cogunda nufus azdir Uygun olmayan orman yonetimi ve agac kesimi nedeniyle yasam alani surekli azalmaktadir Bu tur Avrupa Yaban Hayati ve Dogal Habitatlarinin Korunmasina Iliskin Sozlesmenin Bern Sozlesmesi Ek I inde listelenmistir Bulgaristan Kirmizi Listesinde Tehlike Altinda EN B2ab ii C1 Petrova ve Vladimirov 2009 ve korumalidir Nufusun izlenmesi ve turun meydana geldigi yerlerde uygun orman yonetimi gereklidir Dis baglantilarVikitur de Vaccinium arctostaphylos ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Carl Linnaeus 1753 Species Plantarum Tomus I 1 21 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Vaccinium arctostaphylos Germplazm Kaynaklari Bilgi Agi GRIN ARS Amerika Birlesik Devletleri Tarim Bakanligi USDA Arsivlenmis kopya 20 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2021 Soltani 2014 Evaluation of the Effects of Vaccinium arctostaphylos L Fruit Extract on Serum Lipids and hs CRP Levels and Oxidative Stress in Adult Patients with Hyperlipidemia A Randomized Double Blind Placebo Controlled Clinical Trial Evidence Based Complementary and Alternative Medicine 2014 217451 doi 10 1155 2014 217451 PMC 3920853 2 PMID 24587807 a b c Bilz M 2011 IUCN Red List of Threatened Species 24 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi