Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yabani ipekler eski zamanlardan beri birçok ülkede bilinmesine ve kullanılmasına rağmen, üretim ölçeği hiçbir zaman yetiştirilen ipekler kadar olmamıştır. bunların kullanımı birçok toplumda bağımsız olarak ortaya çıkmıştır.
Arka plan
Çeşitli türlerden alınan ipek, eski çağlardan beri, ya doğal haliyle ya da bir tür hazırlıktan sonra kullanılmaktadır. Örümcek ağları, antik Yunan ve Roma'da yara örtüsü olarak, 16. yüzyıldan itibaren ise sanatının temeli olarak kullanılmıştır.Aztek İmparatorluğu'nda tırtıl yuvaları kesilip birbirine yapıştırılarak kağıda benzer bir kumaş yapılırdı.
Dokuma bir kumaş yapmak için ipek ipliklerin önce ve ya da tek bir sağlam iplik olarak çıkarılması gerekir. Bombyx mori (Linnaeus, 1758) türünün ticari olarak yetiştirilen ipekböcekleri normalde pupalar ortaya çıkmadan önce ya bir iğne ile delinerek ya da kozaların kaynar suya batırılmasıyla öldürülür, böylece kozanın tamamının tek bir iplik halinde çözülmesi sağlanır. Bu, ipekten çok daha ince bir kumaşın dokunmasına olanak sağlar.
Dünyada 500'den fazla yabani ipekböceği türü bulunmasına rağmen sadece birkaçı kumaş üretiminde kullanılıyor. ipekleri genellikle evcilleştirilmiş Bombyx mori'nin ürettiğinden daha sert ve pürüzlü oluyor. Yabani ipekler genellikle güveler kozaları terk ettikten sonra hasat ediliyor. Bu süreçte ipliklerin kesilmesi gerektiğinden yetiştirilen ipekler gibi tek bir iplik halinde kalamıyor.
Yabani ipeklerin ağartılması ve boyanması Bombyx mori'den elde edilen ipeğe göre daha zordur, ancak çoğu doğal olarak çekici renklere sahiptir, özellikle de Assam'dan gelen ve genellikle olarak bilinen tarafından üretilen ipek zengin bir parlaklığa sahiptir.
Yabani ipek güvelerinin koza kabukları, tabaklama (çapraz bağlama) veya mineral takviyeleri (örn. kalsiyum oksalat ) yoluyla sertleştirilir veya stabilize edilir. Son zamanlarda, yabani ipeklerde bulunan mineral takviyelerini ortadan kaldırabilen ve ticari ipekböceği gibi ıslak sarmayı mümkün kılan adında yeni bir yöntem geliştirildi.
Hindistan'da yabani ipek endüstrisi
Hindistan dört çeşit ipek üretiyor: dut, tasar, muga ve eri. İpekböceği Bombyx mori, tarlalarda yetiştirilen dut yapraklarıyla beslenir. İpekböcekleri ayrıca orman ağaçlarında da yabani olarak bulunur; örneğin tasar ipeği ( ) üreten paphia . paphia, , , T. arjuna ( ), parviflora ve gibi çeşitli ağaçlarla beslenir. Yabani ipekböceği Antheraea assamensis, üretir. Bir başka yabani ipekböceği Philosamia synthia ricini (= ) üretir. Tasar ipeğinin tahmini yıllık üretimi 130 tondur. Diğer ipek türlerinin üretimi 10.000 tonu aşmaktadır (Gupta 1994).
2015 yılında, Nagaraju'nun Hindistan Haydarabad'daki araştırma ekibinden Adarsh Gupta K, Muga İpek Fibroinin tam dizisini ve protein yapısını keşfetti ve bunu Scientific Reports'da yayınladı.
Hindistan'dan gelen eri ipek böceği, hintyağı bitkisinin yapraklarıyla beslenir. Bombyx mori dışında tamamen evcilleştirilen tek ipekböceğidir. İpeği son derece dayanıklıdır, ancak kozadan kolayca ayrılamaz ve bu nedenle pamuk veya yün gibi eğrilir.
Tarihçe
İndus Nehri'nin iki bölgesinden Harappa ve Çanhu-daro'da MÖ 2450–2000 yıllarına ait yabani ipek iplikleri tespit edilmiştir. Bu, genellikle dünyadaki en eski ipek endüstrisine sahip olduğu düşünülen Çin'deki ipek kullanımının en eski kanıtlarıyla kabaca aynı dönemdir. Harappa'dan gelen iplik örnekleri , taramalı elektron mikroskobu analizinde iki farklı ipek güvesi türünden, Antheraea paphia ve A. assamensis'ten olduğu görülmüştür.; Chanhu-daro'dan gelen ipeğin ise Philosamia türünden ( ) olduğu düşünülüyor.
Yabani ipekler Çin'de ilk çağlardan beri kullanılıyordu. Çinliler, bunların Roma İmparatorluğu'ndaki kullanımının farkındaydı. Literatürde, MÖ 5. yüzyılın sonlarında İran'da ve Yunanistan'da yabani ipeklerin kullanıldığına dair önemli göstergeler vardır; görünüşe göre Yunanistan'da "Amorgina" veya "Amorgina giysileri" olarak anılıyordu. MS 1. yüzyılda Yaşlı Pliny'nin, anlatımında bazı hayal ürünü fikirler olmasına rağmen, Kos adasında yabani ipekböceği kozalarının nasıl üretildiği ve kumaşı için nasıl kullanıldığı hakkında bazı bilgiler vardı.
Kaynakça
- ^ a b Peigler, Richard S. (1 Temmuz 1993). "Wild Silks of the World". American Entomologist (İngilizce). 39 (3): 151-162. doi:10.1093/ae/39.3.151. ISSN 1046-2821. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2024.
- ^ "Chance meeting leads to creation of antibiotic spider silk". phys.org (İngilizce). 26 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Eylül 2019.
- ^ "Cobweb Art a Triumph of Whimsy Over Practicality: Northwestern University News". www.northwestern.edu (İngilizce). 4 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Eylül 2019.
- ^ Hogue, Charles Leonard (1993). Latin American insects and entomology. Berkeley: University of California Press. ss. 328. ISBN . OCLC 25164105.
- ^ Sindya N. Bhanoo (20 Mayıs 2011). "Silk Production Takes a Walk on the Wild Side". New York Times. 9 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2011.
- ^ Gheysens, T; Collins, A; Raina, S; Vollrath, F; Knight, D (2011). "Demineralization enables reeling of Wild Silkmoth cocoons". Biomacromolecules. 12 (6): 2257-66. doi:10.1021/bm2003362. (PMID) 21491856. 15 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2024.
- ^ "New method of unreeling cocoons could extend silk industry beyond Asia". ScienceDaily (İngilizce). 22 Mayıs 2011. 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Temmuz 2019.
- ^ . Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). 18 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Adarsh Gupta. K. "Molecular architecture of silk fibroin of Indian golden silkmoth, Antheraea assama". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2024.
- ^ "The Queen of Textiles." . National Geographic Magazine. Vol. 165, No. 1, January, 1984, pp. 2–49.
- ^ "New Evidence for Early Silk in the Indus Civilization." I. L. Good, J. M. Kenoyer and R. H. Meadow. To be published in Archaeometry. Published online 21 January 2009.
- ^ Hill (2009), pp. 25, 477–480.
- ^ Hill (2004). Appendix E.
- ^ "Silk in Greece." Gisela M. A. Richter. American Journal of Archaeology, Vol. 33, No. 1. (January–March 1929), pp. 27–33.
- ^ Pliny XI, 75–78 (77 CE). From: Natural History – A Selection. Pliny the Elder, pp. 157–158. Translated by John F. Healy. London. Penguin Books. (1991).
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yabani ipekler eski zamanlardan beri bircok ulkede bilinmesine ve kullanilmasina ragmen uretim olcegi hicbir zaman yetistirilen ipekler kadar olmamistir bunlarin kullanimi bircok toplumda bagimsiz olarak ortaya cikmistir Muga ipek bocegiArka planCesitli turlerden alinan ipek eski caglardan beri ya dogal haliyle ya da bir tur hazirliktan sonra kullanilmaktadir Orumcek aglari antik Yunan ve Roma da yara ortusu olarak 16 yuzyildan itibaren ise sanatinin temeli olarak kullanilmistir Aztek Imparatorlugu nda tirtil yuvalari kesilip birbirine yapistirilarak kagida benzer bir kumas yapilirdi Dokuma bir kumas yapmak icin ipek ipliklerin once ve ya da tek bir saglam iplik olarak cikarilmasi gerekir Bombyx mori Linnaeus 1758 turunun ticari olarak yetistirilen ipekbocekleri normalde pupalar ortaya cikmadan once ya bir igne ile delinerek ya da kozalarin kaynar suya batirilmasiyla oldurulur boylece kozanin tamaminin tek bir iplik halinde cozulmesi saglanir Bu ipekten cok daha ince bir kumasin dokunmasina olanak saglar Dunyada 500 den fazla yabani ipekbocegi turu bulunmasina ragmen sadece birkaci kumas uretiminde kullaniliyor ipekleri genellikle evcillestirilmis Bombyx mori nin urettiginden daha sert ve puruzlu oluyor Yabani ipekler genellikle guveler kozalari terk ettikten sonra hasat ediliyor Bu surecte ipliklerin kesilmesi gerektiginden yetistirilen ipekler gibi tek bir iplik halinde kalamiyor Yabani ipeklerin agartilmasi ve boyanmasi Bombyx mori den elde edilen ipege gore daha zordur ancak cogu dogal olarak cekici renklere sahiptir ozellikle de Assam dan gelen ve genellikle olarak bilinen tarafindan uretilen ipek zengin bir parlakliga sahiptir Yabani ipek guvelerinin koza kabuklari tabaklama capraz baglama veya mineral takviyeleri orn kalsiyum oksalat yoluyla sertlestirilir veya stabilize edilir Son zamanlarda yabani ipeklerde bulunan mineral takviyelerini ortadan kaldirabilen ve ticari ipekbocegi gibi islak sarmayi mumkun kilan adinda yeni bir yontem gelistirildi Hindistan da yabani ipek endustrisiHindistan dort cesit ipek uretiyor dut tasar muga ve eri Ipekbocegi Bombyx mori tarlalarda yetistirilen dut yapraklariyla beslenir Ipekbocekleri ayrica orman agaclarinda da yabani olarak bulunur ornegin tasar ipegi ureten paphia paphia T arjuna parviflora ve gibi cesitli agaclarla beslenir Yabani ipekbocegi Antheraea assamensis uretir Bir baska yabani ipekbocegi Philosamia synthia ricini uretir Tasar ipeginin tahmini yillik uretimi 130 tondur Diger ipek turlerinin uretimi 10 000 tonu asmaktadir Gupta 1994 2015 yilinda Nagaraju nun Hindistan Haydarabad daki arastirma ekibinden Adarsh Gupta K Muga Ipek Fibroinin tam dizisini ve protein yapisini kesfetti ve bunu Scientific Reports da yayinladi Hindistan dan gelen eri ipek bocegi hintyagi bitkisinin yapraklariyla beslenir Bombyx mori disinda tamamen evcillestirilen tek ipekbocegidir Ipegi son derece dayaniklidir ancak kozadan kolayca ayrilamaz ve bu nedenle pamuk veya yun gibi egrilir TarihceIndus Nehri nin iki bolgesinden Harappa ve Canhu daro da MO 2450 2000 yillarina ait yabani ipek iplikleri tespit edilmistir Bu genellikle dunyadaki en eski ipek endustrisine sahip oldugu dusunulen Cin deki ipek kullaniminin en eski kanitlariyla kabaca ayni donemdir Harappa dan gelen iplik ornekleri taramali elektron mikroskobu analizinde iki farkli ipek guvesi turunden Antheraea paphia ve A assamensis ten oldugu gorulmustur Chanhu daro dan gelen ipegin ise Philosamia turunden oldugu dusunuluyor Yabani ipekler Cin de ilk caglardan beri kullaniliyordu Cinliler bunlarin Roma Imparatorlugu ndaki kullaniminin farkindaydi Literaturde MO 5 yuzyilin sonlarinda Iran da ve Yunanistan da yabani ipeklerin kullanildigina dair onemli gostergeler vardir gorunuse gore Yunanistan da Amorgina veya Amorgina giysileri olarak aniliyordu MS 1 yuzyilda Yasli Pliny nin anlatiminda bazi hayal urunu fikirler olmasina ragmen Kos adasinda yabani ipekbocegi kozalarinin nasil uretildigi ve kumasi icin nasil kullanildigi hakkinda bazi bilgiler vardi Kaynakca a b Peigler Richard S 1 Temmuz 1993 Wild Silks of the World American Entomologist Ingilizce 39 3 151 162 doi 10 1093 ae 39 3 151 ISSN 1046 2821 28 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2024 Chance meeting leads to creation of antibiotic spider silk phys org Ingilizce 26 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Eylul 2019 Cobweb Art a Triumph of Whimsy Over Practicality Northwestern University News www northwestern edu Ingilizce 4 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Eylul 2019 Hogue Charles Leonard 1993 Latin American insects and entomology Berkeley University of California Press ss 328 ISBN 978 0520078499 OCLC 25164105 Sindya N Bhanoo 20 Mayis 2011 Silk Production Takes a Walk on the Wild Side New York Times 9 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2011 Gheysens T Collins A Raina S Vollrath F Knight D 2011 Demineralization enables reeling of Wild Silkmoth cocoons Biomacromolecules 12 6 2257 66 doi 10 1021 bm2003362 PMID 21491856 15 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2024 New method of unreeling cocoons could extend silk industry beyond Asia ScienceDaily Ingilizce 22 Mayis 2011 25 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Temmuz 2019 Food and Agriculture Organization of the United Nations FAO 18 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Adarsh Gupta K Molecular architecture of silk fibroin of Indian golden silkmoth Antheraea assama 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2024 The Queen of Textiles National Geographic Magazine Vol 165 No 1 January 1984 pp 2 49 New Evidence for Early Silk in the Indus Civilization I L Good J M Kenoyer and R H Meadow To be published in Archaeometry Published online 21 January 2009 Hill 2009 pp 25 477 480 Hill 2004 Appendix E Silk in Greece Gisela M A Richter American Journal of Archaeology Vol 33 No 1 January March 1929 pp 27 33 Pliny XI 75 78 77 CE From Natural History A Selection Pliny the Elder pp 157 158 Translated by John F Healy London Penguin Books 1991