Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Varvar Ali Paşa veya Varvari Ali Paşa (?- 1648), Osmanlı devlet adamı.
Bosnalı olan Varvari Ali Paşa, Batı Bosna'da Dalmaçya'ya yakın Prozor kazasına bağlı Varvar köyünde doğmuştur. III. Mehmet, I. Ahmet, I. Mustafa, II. Osman, IV. Murat ve Sultan İbrahim dönemlerinde yaşamış olup, Sultan Mehmet hariç adı geçen tüm padişahlara asker ve yönetici olarak hizmet etmiştir. Varvari Ali Paşa'nın doğum tarihi bilinmemekle birlikte, onun Sultan III. Mehmet (1595-1603) devrinde Bosna'dan devşirildiği göz önünde bulundurulduğunda 16. yüzyılın son yıllarında doğduğu düşünülmektedir.
Kendisi tarafından yazılan Makalat-ı Varvari adlı eserinde; Bosna'ya gelen devşirme görevlileri ile İstanbul'a götürülerek Galata'dan saraya getirildiği ve burada dört sene hizmet ettiği belirtmiştir. Sultan Ahmet'in tahta çıkışındaki cülus'unda “büyük ” olunca Varvari de, Saray-ı Has'taki büyük odaya geçti. Varvari, on yıllık eğitimden sonra doğancılık getirilerek bu sıfatla padişahla birlikte iki kez Edirne'ye gitti. I. Mustafa’nın ilk saltanatında da görevini sürdürdükten sonra Sultan II. Osman'ın Hotin Seferi'ne doğancı sıfatıyla katılan Varvari, Sultan tarafından beyleri çağırmak için yaver olarak görevlendirildi. Sefer sonrası padişah tarafından hazine odasında görevlendirildi. O yıl meydana gelen "büyük çıkma" ile Varvari'ye sipahilik verildi.
Sipahilikle görevlendirildikten sonra 1622 yılında Şam’a gitti. Buradayken, İstanbul' da çıkan isyanda II. Osman’ın öldürülerek I. Mustafa’nın yeniden tahta çıkarıldığını haber alınca İstanbul’a döndü. İsyanda sipahilerin rol aldığını öğrenince sipahilikten ayrıldı. Daha sonra bir süreliğine Mısır’daki yeniçerilerin ağalığını yaptı. Mısır’dan İstanbul’a dönünce atmacacıbaşılık görevine getirildi. IV. Murad’ın tahta çıkışından sonra bir süre daha görevini sürdürüp avlarda padişahın heyetinde bulundu. Daha sonra şahincibaşılığa getirilen Varvari, bu görevde 4 yıl bulundu. 1629’ da IV. Murad tarafından sipahi ağalığına getirildi. Vezir-i azam Hüsrev Paşa’nın mahiyetinde Bağdat seferine katıldı. Seferde gösterdiği başarılarından dolayı Kıbrıs beylerbeyliği görevine getirildi.(1630-1631)
Varvar Ali Paşa, Kıbrıs'ta altı ay süren bu görev aldıktan sonra 16 Ekim 1632 tarihine kadar Adana ve bu tarihten 11 Ocak 1634 yılına kadar ikinci defa Kıbrıs beylerbeyliği görevlerinde bulundu. Daha sonra Diyarbakır’a gönderildiyse de Vezir-i azam Tabanıyassı Mehmed Paşa’nın isteğiyle Maraş valiliğine gönderildi. Varvari, Maraş valiliği görevindeyken Sultan Murat Han'la birlikteRevan seferine katıldı. Seferde, orduda (artçı birlik) vazifesiyle görevlendirdi. Revan’ın fethinden sonra Tebriz’e ilerleyen orduda ve görevlerinde bulundu. Sefer dönüşünde Van’da Varvar Ali Paşa üçüncü defa Kıbrıs beylerbeyliğine tayin edildi.(Ağustos 1635) Burada bir yıl kadar kaldıktan sonra 22 Kasım 1636’ da Anadolu beylerbeyi oldu. Bağdat seferine çıkan orduya katıldı. mehdilik iddiasında bulunan Sakarya şeyhinin cezalandırılmasında başarısız olunca Konya yakınlarında 17 Haziran 1638’ de azledildi ve Bolu sancağı kendisine arpalık olarak verildi. Bağdat kuşatmasının ikinci gününde başından yaralanan Varvari, padişahın gönderdiği cerrah tarafından tedavi edildi. Şehrin fethinden sonra 4 Ocak 1639 Bolu mutasarrıflığından Rumeli beylerbeyliği görevine getirildi. IV. Murad’ın Bağdat’tan ayrılmasının ardından Safeviler’i barışa zorlamak için Vezir-i azam Kemankeş Kara Mustafa Paşa kumandasında gerçekleştirilen harekâta katıldı. Kasr-ı Şirin Antlaşması’nın imzalanmasında hazır bulundu.
Rumeli’ye hem beylerbeyi hem müfettiş olarak tayin edilen Ali Paşa, İlbasan (Elbasan,Arnavutluk)’da isyan çıkaran Arnavut eşkıyasını etkisiz hale getirdi. Sultan İbrahim’in tahta çıkışından sonra 27 Şubat 1640'ta Rumeli beylerbeyliğinden azledilince İstanbul’a geldi. 11 Kasım 1640 Saruhan (Manisa) sancağı arpalık olarak kendisine verildi. 2 Nisan 1641’ de tayin edildiği Van beylerbeyliğindenden sonra İstanbul’a döndü. 1643’ de Anadolu beylerbeyliğine getirildi. Aynı yıl bu görevinden azledilerek ikinci defa Adana beylerbeyliğine gönderildi. 21 Nisan 1644’ te kendisine Bolu sancağı verildi. Birkaç ay sonra Vezir-i azam Sultanzade Mehmed Paşa aracılığıyla Bolu mutasarrıflığından 22 Ekim 1645’ te dördüncü defa Kıbrıs beylerbeyliğine getirildi ve 19 Ağustos 1646’ ya kadar bu görevde kaldı.
Varvar Ali Paşa’yı tarihte öne çıkaran olay ise 1647’de tayin edildiği Sivas beylerbeyliği sırasında çıkardığı büyük isyandır. Ali Paşa, Ekim 1647’ de İstanbul’dan bayram harçlığı adı altında para yollanması istendiğinde bu tutarın ödemesinin mümkün olmadığını bildirdi. Ayrıca İbşir Mustafa Paşa’nın Sivas’ta bulunan nikâhlı karısı Perihan Hanım’ın Sultan İbrahim’e takdim edilmek üzere İstanbul’a gönderilmesi emrini geri çevirdi. Bunun üzerine Varvar Ali Paşa görevinden azledilip katli için Sivas’a gönderilen kapıcıbaşıları şehre sokmadı ve baharda Girit’teki savaşa katılması için İstanbul’a davet edilerek Sivas’tan çıkartılmak istendiyse de bu emre uymadı. Varvari, padişahın devlet işleriyle ilgilenmediği, devlet işlerinin kadınlar elinde olduğu, yönetici ve beylerbeyi görevine getirilenlerin kısa zamanda azledildiklerini, köylünün perişan bir halde olduğunu, memleketi bu durumu getiren devlet adamlarının padişaha bildirilmesi ve üç sene dolmadan idari ve askeri görevlerin değiştirilmemesi gerektiğini söyleyerek, İstanbul'a yürüyeceğini ilan etti. Bunun neticesinde tarihte Varvar Ali Paşa İsyanı olarak adlandırılan olay meydana geldi.
4 Mayıs 1648 yılında İstanbul’a gitmek için beraberindeki askerlerle Sivas’tan ayrılan Ali Paşa, Çankırı' da Kurşumludağı eteğinde yapılan savaşta o sırada Karaman beylerbeyi olan Köprülü Mehmed Paşa komutasındaki kuvvetleri yenilgiye uğratarak onu ve diğer paşaları esir aldı. Daha sonra Çerkeş kasabasına ulaşan Varvar Ali Paşa, 20 Mayıs’ ta kendisine katılmaya geldiğini düşündüğü İbşir Mustafa Paşa’nın ani saldırısına uğradı. Hazırlıksız yakalanan Varvar Ali Paşa’nın ordusu kısa sürede dağıldı, kendisi kaçmaya çalışırken yakalandı. İbşir Mustafa Paşa tarafından sorgulandıktan sonra idam edildi ve kesilen başı İstanbul’a gönderildi.
Kişiliği
Evliya Çelebi, Varvar Ali Paşa’yı bahadır, yiğit, hüner sahibi ve mert, gürbüz bir er olarak nitelemiştir. Şair de olan Ali Paşa kendi hayatını mesnevi tarzında Makalât-ı Varvari adıyla 177 beyit halinde anlatmıştır.
Kaynakça
- ^ "Çobanlıktan Valiliğe, Valilikten Asiliğe: Varvari Ali Paşa ve Makalat-ı Varvari, İlmi Araştırmalar Sayı 22, 2006, 111-134 Haluk Gökalp" (PDF). 19 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Ocak 2015.
- ^ a b c d e f g "İslam Ansiklopedisi, Ahmet Önal". 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Varvar Ali Pasa veya Varvari Ali Pasa 1648 Osmanli devlet adami Bosnali olan Varvari Ali Pasa Bati Bosna da Dalmacya ya yakin Prozor kazasina bagli Varvar koyunde dogmustur III Mehmet I Ahmet I Mustafa II Osman IV Murat ve Sultan Ibrahim donemlerinde yasamis olup Sultan Mehmet haric adi gecen tum padisahlara asker ve yonetici olarak hizmet etmistir Varvari Ali Pasa nin dogum tarihi bilinmemekle birlikte onun Sultan III Mehmet 1595 1603 devrinde Bosna dan devsirildigi goz onunde bulunduruldugunda 16 yuzyilin son yillarinda dogdugu dusunulmektedir Kendisi tarafindan yazilan Makalat i Varvari adli eserinde Bosna ya gelen devsirme gorevlileri ile Istanbul a goturulerek Galata dan saraya getirildigi ve burada dort sene hizmet ettigi belirtmistir Sultan Ahmet in tahta cikisindaki culus unda buyuk olunca Varvari de Saray i Has taki buyuk odaya gecti Varvari on yillik egitimden sonra dogancilik getirilerek bu sifatla padisahla birlikte iki kez Edirne ye gitti I Mustafa nin ilk saltanatinda da gorevini surdurdukten sonra Sultan II Osman in Hotin Seferi ne doganci sifatiyla katilan Varvari Sultan tarafindan beyleri cagirmak icin yaver olarak gorevlendirildi Sefer sonrasi padisah tarafindan hazine odasinda gorevlendirildi O yil meydana gelen buyuk cikma ile Varvari ye sipahilik verildi Sipahilikle gorevlendirildikten sonra 1622 yilinda Sam a gitti Buradayken Istanbul da cikan isyanda II Osman in oldurulerek I Mustafa nin yeniden tahta cikarildigini haber alinca Istanbul a dondu Isyanda sipahilerin rol aldigini ogrenince sipahilikten ayrildi Daha sonra bir sureligine Misir daki yenicerilerin agaligini yapti Misir dan Istanbul a donunce atmacacibasilik gorevine getirildi IV Murad in tahta cikisindan sonra bir sure daha gorevini surdurup avlarda padisahin heyetinde bulundu Daha sonra sahincibasiliga getirilen Varvari bu gorevde 4 yil bulundu 1629 da IV Murad tarafindan sipahi agaligina getirildi Vezir i azam Husrev Pasa nin mahiyetinde Bagdat seferine katildi Seferde gosterdigi basarilarindan dolayi Kibris beylerbeyligi gorevine getirildi 1630 1631 Varvar Ali Pasa Kibris ta alti ay suren bu gorev aldiktan sonra 16 Ekim 1632 tarihine kadar Adana ve bu tarihten 11 Ocak 1634 yilina kadar ikinci defa Kibris beylerbeyligi gorevlerinde bulundu Daha sonra Diyarbakir a gonderildiyse de Vezir i azam Tabaniyassi Mehmed Pasa nin istegiyle Maras valiligine gonderildi Varvari Maras valiligi gorevindeyken Sultan Murat Han la birlikteRevan seferine katildi Seferde orduda artci birlik vazifesiyle gorevlendirdi Revan in fethinden sonra Tebriz e ilerleyen orduda ve gorevlerinde bulundu Sefer donusunde Van da Varvar Ali Pasa ucuncu defa Kibris beylerbeyligine tayin edildi Agustos 1635 Burada bir yil kadar kaldiktan sonra 22 Kasim 1636 da Anadolu beylerbeyi oldu Bagdat seferine cikan orduya katildi mehdilik iddiasinda bulunan Sakarya seyhinin cezalandirilmasinda basarisiz olunca Konya yakinlarinda 17 Haziran 1638 de azledildi ve Bolu sancagi kendisine arpalik olarak verildi Bagdat kusatmasinin ikinci gununde basindan yaralanan Varvari padisahin gonderdigi cerrah tarafindan tedavi edildi Sehrin fethinden sonra 4 Ocak 1639 Bolu mutasarrifligindan Rumeli beylerbeyligi gorevine getirildi IV Murad in Bagdat tan ayrilmasinin ardindan Safeviler i barisa zorlamak icin Vezir i azam Kemankes Kara Mustafa Pasa kumandasinda gerceklestirilen harekata katildi Kasr i Sirin Antlasmasi nin imzalanmasinda hazir bulundu Rumeli ye hem beylerbeyi hem mufettis olarak tayin edilen Ali Pasa Ilbasan Elbasan Arnavutluk da isyan cikaran Arnavut eskiyasini etkisiz hale getirdi Sultan Ibrahim in tahta cikisindan sonra 27 Subat 1640 ta Rumeli beylerbeyliginden azledilince Istanbul a geldi 11 Kasim 1640 Saruhan Manisa sancagi arpalik olarak kendisine verildi 2 Nisan 1641 de tayin edildigi Van beylerbeyligindenden sonra Istanbul a dondu 1643 de Anadolu beylerbeyligine getirildi Ayni yil bu gorevinden azledilerek ikinci defa Adana beylerbeyligine gonderildi 21 Nisan 1644 te kendisine Bolu sancagi verildi Birkac ay sonra Vezir i azam Sultanzade Mehmed Pasa araciligiyla Bolu mutasarrifligindan 22 Ekim 1645 te dorduncu defa Kibris beylerbeyligine getirildi ve 19 Agustos 1646 ya kadar bu gorevde kaldi Varvar Ali Pasa yi tarihte one cikaran olay ise 1647 de tayin edildigi Sivas beylerbeyligi sirasinda cikardigi buyuk isyandir Ali Pasa Ekim 1647 de Istanbul dan bayram harcligi adi altinda para yollanmasi istendiginde bu tutarin odemesinin mumkun olmadigini bildirdi Ayrica Ibsir Mustafa Pasa nin Sivas ta bulunan nikahli karisi Perihan Hanim in Sultan Ibrahim e takdim edilmek uzere Istanbul a gonderilmesi emrini geri cevirdi Bunun uzerine Varvar Ali Pasa gorevinden azledilip katli icin Sivas a gonderilen kapicibasilari sehre sokmadi ve baharda Girit teki savasa katilmasi icin Istanbul a davet edilerek Sivas tan cikartilmak istendiyse de bu emre uymadi Varvari padisahin devlet isleriyle ilgilenmedigi devlet islerinin kadinlar elinde oldugu yonetici ve beylerbeyi gorevine getirilenlerin kisa zamanda azledildiklerini koylunun perisan bir halde oldugunu memleketi bu durumu getiren devlet adamlarinin padisaha bildirilmesi ve uc sene dolmadan idari ve askeri gorevlerin degistirilmemesi gerektigini soyleyerek Istanbul a yuruyecegini ilan etti Bunun neticesinde tarihte Varvar Ali Pasa Isyani olarak adlandirilan olay meydana geldi 4 Mayis 1648 yilinda Istanbul a gitmek icin beraberindeki askerlerle Sivas tan ayrilan Ali Pasa Cankiri da Kursumludagi eteginde yapilan savasta o sirada Karaman beylerbeyi olan Koprulu Mehmed Pasa komutasindaki kuvvetleri yenilgiye ugratarak onu ve diger pasalari esir aldi Daha sonra Cerkes kasabasina ulasan Varvar Ali Pasa 20 Mayis ta kendisine katilmaya geldigini dusundugu Ibsir Mustafa Pasa nin ani saldirisina ugradi Hazirliksiz yakalanan Varvar Ali Pasa nin ordusu kisa surede dagildi kendisi kacmaya calisirken yakalandi Ibsir Mustafa Pasa tarafindan sorgulandiktan sonra idam edildi ve kesilen basi Istanbul a gonderildi KisiligiEvliya Celebi Varvar Ali Pasa yi bahadir yigit huner sahibi ve mert gurbuz bir er olarak nitelemistir Sair de olan Ali Pasa kendi hayatini mesnevi tarzinda Makalat i Varvari adiyla 177 beyit halinde anlatmistir Kaynakca Cobanliktan Valilige Valilikten Asilige Varvari Ali Pasa ve Makalat i Varvari Ilmi Arastirmalar Sayi 22 2006 111 134 Haluk Gokalp PDF 19 Subat 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Ocak 2015 a b c d e f g Islam Ansiklopedisi Ahmet Onal 7 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2015