II. Osman (Osmanlıca: عثمان ثانى, romanize: Osmân-ı Sânî) ya da Genç Osman, divan edebiyatındaki mahlasıyla Farisî, tahttan indirildikten sonraki adıyla Osman Çelebi (3 Kasım 1604, İstanbul - 20 Mayıs 1622, İstanbul); 16. Osmanlı padişahı ve 95. İslam halifesidir. Babası I. Ahmed, annesi genel kanıya göre Mahfiruz Hatice Sultan'dır. II. Osman 13 yaşında iken, amcası Sultan I. Mustafa'nın tahttan indirilmesi üzerine Osmanlı tahtına oturdu. Annesi onun yetişmesi için çok titiz davrandı. II. Osman iyi bir terbiye ve tahsil gördü. Arapça ve Farsça öğrendi. Bazı batı kaynaklarında Latince, Yunanca ve İtalyanca gibi batı dillerini öğrendiği kaydedilirse de bunun doğru olma ihtimali olmadığı iddiasına karşın yabancı asıllı olan annesi tarafından bu dillere eğitildiği söylenir. Osmanlı şehzadeleri arasında en kültürlüsü olduğu belirtilir.
II. Osman عثمان ثانى | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kayser-i Rûm İslâm Halifesi Emîrü'l-mü'minîn İki Kutsal Caminin Hizmetkârı | |||||
Sultanlık dönemini tasvir eden portresi. | |||||
16. Osmanlı Padişahı | |||||
Hüküm süresi | 26 Şubat 1618 - 20 Mayıs 1622 (4 yıl, 2 ay ve 24 gün) | ||||
Önce gelen | I. Mustafa | ||||
Sonra gelen | I. Mustafa | ||||
95. İslâm Halifesi | |||||
Hüküm süresi | 26 Şubat 1618 - 20 Mayıs 1622 | ||||
Önce gelen | I. Mustafa | ||||
Sonra gelen | I. Mustafa | ||||
Doğum | 3 Kasım 1604 Topkapı Sarayı, Konstantiniyye, Osmanlı İmparatorluğu | ||||
Ölüm | 20 Mayıs 1622 (17 yaşında) Yedikule Zindanları, Konstantiniyye, Osmanlı İmparatorluğu | ||||
Defin | Sultanahmet Camii, İstanbul | ||||
Eş(ler)i | Ayşe Sultan Meylişah Hatun Akile Hatun | ||||
Çocuk(lar)ı | Şehzade Ömer Şehzade Mustafa Zeynep Sultan | ||||
| |||||
Hanedan | Osmanlı Hanedanı | ||||
Babası | I. Ahmed | ||||
Annesi | Mahfiruz Hatice Sultan | ||||
Dini | İslam | ||||
İmza |
II. Osman, Fatih Sultan Mehmed devrine kadar yapıldığı gibi saray dışından, hür Müslüman olan Şeyhülislam Es'ad Efendi'nin ve 'nın kızları ile evlendi. Yavuz Sultan Selim devrinden itibaren padişah saray dışından evlenmediği için bu davranış önemli bir değişiklik oldu. Kendisine planlarını uygulayacak bir sadrazam bulamadı.
Tarihte eşine az rastlanır bir şekilde tahttan indirilerek, çeşitli hakarete ve saldırılara maruz bırakıldıktan sonraYedikule Zindanları'nda yeniçeriler tarafından boğularak öldürülen II. Osman, babası Sultan I. Ahmed'in yaptırdığı Sultanahmet Camii'nin yanındaki türbesine defnedildi. Tahta çıkar çıkmaz devlet erkânı içindeki üst düzey yetkilileri değiştiren, müderris ve kadıların atanma yetkilerini şeyhülislamdan aldı. Bir ayaklanmada öldürülen ilk padişah ve Osmanlı padişahları arasında en genç vefat eden padişahtır.
İran ilişkileri
Sultan II. Osman tahta çıktığı sırada Sadrazam Damat Halil Paşa, İran seferindeydi. Osmanlı ordusu Pul-i Şikeste'de yenilmesine rağmen, İranlılar, mukaddes saydıkları Erdebil şehrinin Osmanlılar'ın eline geçme ihtimali üzerine barış istediler. Serav sahrasında, daha önce iki devlet arasında imzalanan Nasuh Paşa Antlaşması baz alınarak imzalanan Serav Antlaşması'yla barış tekrar sağlandı (26 Eylül 1618).
Otuz Yıl Savaşları
Kanuni zamanında başlayan Katoliklere karşı Protestanlara destek verme, Otuz Yıl Savaşları'nda devam etti. Özellikle Transilvanya'da çıkan Protestan isyanında, Osmanlı'nın büyük etkisi vardı.
İtalya ve Akdeniz seferi
Damat Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanması 1620 yazında Akdeniz seferine çıktı. İstanbul'dan ayrıldıktan sonra Navarin'e gelen donanma, buradan da kuzeye, Adriyatik'e doğru yöneldi. Dıraç'da iki İtalyan gemisini ele geçirdikten sonra İtalya'ya asker çıkardı ve İspanyollar'a ait olan liman şehri Manfredonia'yı ele geçirdi.
Lehistan seferi
Osmanlı Devleti ile Lehistan arasında bir dostluk mevcuttu. Dinyester ırmağı iki ülke arasında sınır oluşturuyordu. Osmanlı-Avusturya savaşlarında Lehistan ilişkileri gerginleştiyse de barış bozulmamıştı. Fakat askerî birliklerin geçimini Lehistan'a yaptığı akınlarla sağlayan Kırım Hanı, barışa aykırı hareket ediyordu. Bunun yanı sıra Lehliler Boğdan işlerine müdahaleden geri kalmadıkları gibi, Boğdan'a ait Hotin kalesini işgal etmişlerdi (1617). Ayrıca Eflak ve Erdel'in içişlerine müdahale etmeye devam ediyorlardı. Bu olaylar üzerine II. Osman, kendisine yapılan muhalefetlere rağmen Lehistan seferine karar verdi. Bu arada Özi Beylerbeyi İskender Paşa komutasındaki birlikler, Prut kıyısında bulunan Yaş'ta, Lehlileri bozguna uğratmıştı (Eylül 1620).
II. Osman, 1621'de Lehistan Seferi'ne çıktı. Lehler yeni ve daha büyük bir ordu meydana getirme çabasındaydılar. Avusturya'dan yardım alarak ordularını takviye ettiler. Osmanlı Ordusu 2 Eylül 1621'de Hotin önlerine geldi. Kale kuşatıldı ve Hotin Kalesi önlerinde yapılan meydan savaşında, düşman siperlerinin ele geçirilememesi, askerlerin şevk ve heyecanını oldukça yıprattı. Yeniçerilerin de kendilerini tam olarak savaşa vermemeleri, bu savaşın kesin bir netice ile sonuçlanmamasına yol açtı. Lehistan elçilerinin savaşa kendilerinin neden olduklarını bildirmesi üzerine Hotin Antlaşması yapılarak sefere son verildi (29 Eylül 1621). Antlaşmaya göre Lehler ve Osmanlılar birbirlerinin topraklarına saldırmayacak, Lehistan eskiden olduğu gibi Kırım Hanı'na 40.000 düka altın verecekti.
Yenilik hareketleri
II. Osman, Lehistan seferindeki başarısızlığının sebebi olarak askerin gayretsizliğini görüyordu. Askeri alanda bazı yenilikler yapma fikri böylece gelişti. İşe Kapıkulu Ocakları ile başladı. Yaptırdığı sayımda, asker sayısının maaş defterindeki kişi sayısından az olduğunu anlayınca fazladan para vermeyi kesti. Bu durum da, daha önce fazladan gelen paraları kendi ceplerine atan zabitlerin, II. Osman'a düşman olmalarına yol açtı. II. Osman'ın reformculuğuna dair anlatılanların çoğu 19. yüzyıldan itibaren konuyu ele alan bazı tarihçilerin kendi anlatımları ile ilgilidir. II. Osman'ın yapmak istediği reformlar olarak sunulanlar kendi devrinin kaynaklarında çoğunlukla yer almamaktadır. II. Osman'a atfedilen birçok reform düşüncesi 19. yüzyılda Mizancı Murad ile yazılmaya başlanmış olup orijinal bilgiye dayanmadan sunulmuştur. İsmail Hami Danişmend de II. Osman'ın başkenti Anadolu'ya taşımak istediğini, orduyu Türk unsurlarla yeniden kurmak istediğini, din adamlarını devlet işlerinden uzaklaştırmayı düşündüğünü, kıyafette değişiklikler tasarladığını ve daha başka yenilikler planladığını iddia etmekteyse de bunların çoğu devrin kaynaklarında yer almamaktadır. II. Osman'ın ordu ile ilgili birtakım düzenlemeler yapmak istediği bilinmekteyse de içeriği hakkında yeterince bilgi yoktur. Nev'î mahlasını kullanan Hüseyin İbn-i Sefer, "Sebeb-i Halâs-ı Mustafa Han" eserinde "Saâdetli Pâdişâh, yeniçeri ve sipah tâifesini kırıp, Etrâkten sekbân ve Türkmen'den cündî yazmak havasına düşüp Anadolu semtine geçmeğe hazır ve âmâde idi" der. İsmail Hami Danişmend'in, Osmanlı Tarihi Kronolojisi'ne göre II. Osman'ın yapmak istediği yenilikler şöyleydi:
- Artık iyice bozulmaya başlayan ve her geçen gün devletin başına iş açan yeniçeri ve sipahi ocaklarını ortadan kaldırarak, bunların yerine Anadolu, Suriye ve Mısır Türkleri'nden oluşan yeni bir ordu kurmak.
- Dönme ve devşirmelerle dolmuş devlet mekanizmasını temizlemek, yerlerine Türk milletinden kişiler getirmek.
- Osmanlı İmparatorluğu'nun başkentini İstanbul'dan Anadolu'ya, büyük olasılıkla bir Türk şehri olan Bursa'ya taşımak.
- İlmiye Sınıfı'nın artık yozlaşmaya başlaması nedeniyle, onların ekonomik ve siyasi güçlerini kırıp devlet üzerindeki etkilerini yok etmek.
- Saray geleneklerini değiştirerek artık padişah ve yakınlarının devşirmelerle evlilik yapması yerine Türk ailelerinden kız almasını sağlamak.
- Giysilerde değişiklikler yaparak eski gösterişli kavuk ve kaftanlar yerine daha yalın giysilerin giyilmesini sağlamak.
- Fatih Sultan Mehmet'in ve Kanuni Sultan Süleyman'ın yaptıkları yasaları yeniden düzenleyerek, imparatorluğun yeni koşullarına uydurmak.
II. Osman'ın Halep, Erzurum, Şam ve Mısır Beylerbeylerine asker yazdırmak için gizli bir irade gönderdiğinin sarayda adamları olan yeniçeriler tarafından öğrenilmesi, bardağı taşıran son damla oldu. II. Osman asker toplamak için Anadolu'ya bizzat kendisi gitmek istiyordu. Bu arada İstanbul'a, Dürzi lider Maanoğlu Fahreddin'in Lübnan'da bir isyan çıkardığı haberi geldi. II. Osman bunu bir fırsat bilerek, isyanı bastırmak için Anadolu'ya gideceğini söyledi. Ancak Sadrazam Dilaver Paşa ve Şeyhülislam Hocazade Esad Efendi, koskoca padişahın küçük bir isyan için Anadolu'ya gitmesine gerek olmadığını söyleyerek, II. Osman'ın Anadolu'ya geçmesini engellemeye çalıştılar. Başka bir çaresi kalmayan II. Osman, hacca gideceğini ilan etti. Daha önce hiçbir padişah hacca gitmemişti. Sadrazam Dilaver Paşa ve Şeyhülislam Es'ad Efendi çok uğraştılarsa da II. Osman fikrinde kararlıydı. Padişahın geçeceği güzergâh üzerindeki vilayetlerin beylerbeyleri haberdar edildi ve hazırlık yapmaları istendi. II. Osman'ın yanında 500 yeniçeri ve sipahi olacak, geri kalan asker İstanbul'un korunması için İstanbul'da kalacaktı. Sadrazam, defterdar, nişancı, rikab ümerası, gedikliler, 40 müteferrika ve 40 divan katibinin da hac kafilesinde yer alması planlamıştı.
İsyanın başlaması
II. Osman, ilk olarak kendisinin yerine I. Mustafa'nın tahta geçirilmesinde dahli olduğunu düşündüğü Damat Halil Paşa'yı azletti. Ardından da Hotin Seferi'ne giderken Şehzade Mehmed'i idam ettirdi. Halkı da huzursuz eden bu hataların ardından en son da gizlice ordu toplamak amacıyla hacca gideceği öğrenilince bu sefer yeniçeriler devreye girdi ve olay halk boyutundan çıkıp bir isyana dönüştü. Yeniçerilerin haberi aldıktan sonra takındıkları gaddarca tavır halk tarafından benimsenmemiştir.
II. Osman'ın öldürülmesi
Arpalıkları kesilen ulema ile geleceklerini tehdit altında hisseden yeniçeriler birleşerek Süleyman Ağa ile Hoca Ömer Efendi gibi bazı kişilerin idamını II. Osman'dan istediler ancak bu istekleri kabul edilmeyince 19 Mayıs 1622 tarihinde isyan başladı. Saraya giren isyancıların I. Mustafa'yı padişah ilan etmeleri üzerine bazı istekleri yerine getirildi ancak bunun da bir etkisi olmadı. Ulema başlangıçta I. Mustafa'ya biat etmek istemediyse de sonrasında biat etmek durumunda kalındı. Bu olaylar üzerine II. Osman Yeniçeriağası Ali Ağa'nın yanına gidip ona sığındı ve ondan Yeniçerileri ikna etmesini istedi. Yeniçerilerin karşısına geçerek onları ikna etmek isteyen Ali Ağa konuşturulmadı ve üzerine kılıçla saldırılıp parçalandı.
Ardından II. Osman'ı yakalayan isyancılar, onu beygire bindirip yol boyunca hakaretler ederek kötü davrandılar. İsyancılardan biri II. Osman'ın baldırlarını sıkıp ona küfrediyordu. Son durak olarak Yedikule Zindanları'na götürülen II. Osman, orada hapsedildi. Onu öldürmek isteyenlere karşı direnen II. Osman'ın hayaları sıkılarak etkisiz hale getirildi ve boynuna atılan kementle boğularak öldürüldü. Katillerin arasında yer alanlardan biri ise II. Osman'ın kulağını keserek I. Mustafa'nın annesine götürdü. Bu cinayetten I. Mustafa'nın annesi oldukça memnun kaldı. Naaşı babası Sultan Ahmed'in türbesine götürülüp gömüldü. Bu olaya Haile-i Osmaniye adı verilmiştir.
Ölümünden sonra
Ana madde: Abaza isyanları & Haile-i Osmaniye
Sultan II. Osman'ın ölümü oldukça büyük bir infiale yol açmıştır. Nitekim akabinde Abaza isyanları patlak vermiş ve imparatorluk anarşi dönemine I. Mustafa'nın da tahttan indirilmesi ile girmiş bulundu. I. Mustafa'dan sonra 11 yaşındaki IV. Murad tahta geçirildi. İstanbul sokakları adeta susmuyor ahali ve askerler her yerde Sultan Osman'ın ölümünde parmağı olan kişileri arıyordu. Bu isyanlar devletin bütün kıtalarına yayılmış bir biçimdeydi. IV. Murad'ın 1632'deki mutlak saltanatına kadar bu isyanlar bastırılamadı. Büyük bir görüş eğer Sultan IV. Murad meydana çıkmasaydı bu isyanların devamlılığı sonucu devletin parçalara bölünebileceğinin olası olduğunu destekler. Zira IV. Murad dönemine kadar devlet yeteneksizce yönetilmiş ve anarşi üstüne anarşiler yaşanmıştır. IV. Murad çok sevdiği abisinin ölümü üzerine oldukça üzülmüştü. Konya'da ağabeyinin ölümünde yer alan iki eski yeniçeriyi kalabalık arasında tanımış ve ikisini de 150 kilogramlık gürzü ile infaz etmiştir. II. Osman ölümü sonraki dönemlere de oldukça etki bırakmış ve ordunun devlet üzerinde etkisi artmıştı.
Hakkında yazılanlar
Sultan Osman Han Mersiyesi
Nef'i tarafından Sultan Osman'ın ölümü üzerine 1622'de yazılmıştır.
Bir şâh-ı alîşan iken şâh-ı cihâna kıydılar.
Gayretlü genç aslan iken şâh-ı cihâna kıydılar.
Gâzi bahâdır hân idi Âli-neseb sultan idi.
Nâmiyle Osman Han idi Şâh-ı cihâna kıydılar.
Hükmetmeğe kâdir iken Emr-i Hakk’a nâzır iken
Hacc itmeğe hâzır iken Şâh-ı cihâna kıydılar.
Ey dil ciğerler oldu hûn derdim bir iken oldu on
Kan ağladı eh-i fünûn şâh-ı cihâna kıydılar.
Eşrât-ı sâatdir bu dem rûz-ı kıyâmetdir bu dem
Kul’a nedâmetdir bu dem Şâh-ı cihâna kıydılar.
Nef'i -1622-
Edebi yönü
'Farisî' mahlasıyla birçok şiir yazmıştır.
Gülşen içre bitmedi bir gonce cana harsız
Dünyada hasıl değil nev-cühan ağyarsız
Kimi ol yarı benüm der kimisi dahi benüm
Orta yerde "farisi" avare kaldı yarsız (...)
Nevruz olucak diller şad olamağa yaklaşdı
Dilde gam-u gussa ber-bad olmağa yaklaşdı
Virane gönül varsa vecr-ü gam-i dilberden
Müsde ana ol mülk abad omağa yaklaşdı
Üstüda dilber öğrendi vefa resmin
Aşıklara lütfa mu'tad olmağa yaklaşdı
Çok aşık-u meftunu var sen gibi şirinün
Faris kulun emma ferhad olmağa yaklaşdı
Farisî
Ailesi
Eşleri
- Ayşe Sultan- II. Osman'ın ikinci eşidir. Pertev Paşa'nın torunu olduğu bilinmektedir.
- Meylişah Hatun - Şehzade Ömer'in annesidir. Aslen Arnavut bir asilzadedir. Şehzade Ömer'in ölümünden sonra bir süre Topkapı Sarayı'nda kalmamış, 2. Osman'ın tahttan indirilmesinden sonra da görümcesi Hanzade Sultan'ın yanında kalmıştır.
- Akile Hatun - Şeyhülislam Hocazade Esad Efendi'nin kızıydı. Şehzade Mustafa ve Zeynep Sultan'ın annesidir. Eşinin ölümünden sonra 1627 yılında ünlü şair Ganizade Nadir Efendi ile evlenmiştir.
Çocukları
- Şehzade Ömer (d. 20 Ekim 1621 - ö. Ocak 1622)
- Şehzade Mustafa (d. Kasım 1622 - ö. 1623)
- Zeynep Sultan (d. Kasım 1622 - ö. ?)
Popüler kültürdeki yeri
12 Kasım 2015'te başlayan Muhteşem Yüzyıl Kösem dizisinde II. Osman, Taner Ölmez tarafından canlandırılmıştır.
Kaynakça
- ^ TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 33, sayfa: 453
- ^ International Journal of Turkish Studies (İngilizce). University of Wisconsin. 2002. 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Haziran 2021.
- ^ Bu Mülkün Sultanları. Necdet Sakaloğlu. s. 210.
- ^ Ahmet Refik Altınay, Kâtip Çelebi, Kanaat Kütüphanesi Yayınları, s. 41-42, 1932.
- ^ An economic and social history of the Ottoman Empire Halil İnalcık, Suraiya Faroqhi, Donald Quataert, Bruce McGowan, Sevket Pamuk, Cambridge University Press, 1997 p. 424–425 [1] 19 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Aksun, Ziya Nur, Osmanlı Tarihi, Cilt: II, Ötüken Neşriyat, s. 46-47
- ^ Esra Keskinkılıç, Sultan II. Osman, Şule Yayınları, 1999 sf. 30
- ^ Esra Keskinkılıç, Sultan II. Osman, Şule Yayınları, 1999 sf. 49-52
- ^ Efe, Ahmet (2014). Çocuklar Ve Gençeler İçin Osmanlı Tarihi Ansiklopedisi. Ankara: Akçağ Yayınevi. ss. 249,250. ISBN .
- ^ Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010)
- ^ Öldürülen Osmanlı Şehzadeleri ve Devrilen Padişahlar. "Öldürülen Osmanlı Şehzadeleri ve Devrilen Padişahlar". Erişim tarihi: MART 9, 2013 AT 4:41 PM Sitenin Adresi:http://liberteryen.org/2013/03/oldurulen-osmanli-sehzadeleri-ve-devrilen-padisahlar/ 31 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Sakaoğlu, Necdet (1999), Bu Mülkün Sultanları, İstanbul:Oğlak ISBN 975-329-6 say.227
- ^ a b Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt: 33; s. 455
- ^ Naima Tarihi, Cilt: 2, Bahar Matbaası, İstanbul, 1968, s. 777
- ^ a b Necdet Sakaoğlu, Bu Mülkün Sultanları, Alfa Yayınları, s. 219
- ^ Zuhuri Danışman, Osmanlı Padişahları, Cilt: II, Zuhuri Danışman Yayınları, s. 755
- ^ a b Naima Tarihi, Cilt: 2, Bahar Matbaası, İstanbul, 1968, s. 784
- ^ a b Ahmed Refik, Kadınlar Saltanatı, Erdem Yayınları, s. 146
- ^ . Habertürk. 27 Temmuz 2014. 30 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2022.
- ^ M. Çağatay Uluçay, Padişahların Kadınları ve Kızları, Ötüken Yayınları, s. 88
- ^ a b c "Mahfiruz Hatice Sultan - 2.Osmanin eşleri - Wattpad". www.wattpad.com. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022.
- ^ a b c "Mahfiruz Hatice Sultan - Sultan 2 Osmanin eşleri(yeni) - Wattpad". www.wattpad.com. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022.
- ^ M. Çağatay Uluçay, Padişahların Kadınları ve Kızları, Ötüken Yayınları, s. 87
II. Osman Doğumu: 3 Kasım 1604 Ölümü: 20 Mayıs 1622 | ||
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen I. Mustafa | Osmanlı Sultanı 26 Şubat 1618 - 20 Mayıs 1622 | Sonra gelen I. Mustafa |
Sünni İslam unvanları | ||
Önce gelen I. Mustafa | İslam Halifesi 26 Şubat 1618 - 20 Mayıs 1622 | Sonra gelen I. Mustafa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Osman Osmanlica عثمان ثانى romanize Osman i Sani ya da Genc Osman divan edebiyatindaki mahlasiyla Farisi tahttan indirildikten sonraki adiyla Osman Celebi 3 Kasim 1604 Istanbul 20 Mayis 1622 Istanbul 16 Osmanli padisahi ve 95 Islam halifesidir Babasi I Ahmed annesi genel kaniya gore Mahfiruz Hatice Sultan dir II Osman 13 yasinda iken amcasi Sultan I Mustafa nin tahttan indirilmesi uzerine Osmanli tahtina oturdu Annesi onun yetismesi icin cok titiz davrandi II Osman iyi bir terbiye ve tahsil gordu Arapca ve Farsca ogrendi Bazi bati kaynaklarinda Latince Yunanca ve Italyanca gibi bati dillerini ogrendigi kaydedilirse de bunun dogru olma ihtimali olmadigi iddiasina karsin yabanci asilli olan annesi tarafindan bu dillere egitildigi soylenir Osmanli sehzadeleri arasinda en kulturlusu oldugu belirtilir II Osman عثمان ثانىKayser i Rum Islam Halifesi Emiru l mu minin Iki Kutsal Caminin HizmetkariSultanlik donemini tasvir eden portresi 16 Osmanli PadisahiHukum suresi26 Subat 1618 20 Mayis 1622 4 yil 2 ay ve 24 gun Once gelenI MustafaSonra gelenI Mustafa95 Islam HalifesiHukum suresi26 Subat 1618 20 Mayis 1622Once gelenI MustafaSonra gelenI MustafaDogum3 Kasim 1604 Topkapi Sarayi Konstantiniyye Osmanli ImparatorluguOlum20 Mayis 1622 17 yasinda Yedikule Zindanlari Konstantiniyye Osmanli ImparatorluguDefinSultanahmet Camii IstanbulEs ler iAyse Sultan Meylisah Hatun Akile HatunCocuk lar iSehzade Omer Sehzade Mustafa Zeynep SultanTam adiSah Osman bin Ahmed hanHanedanOsmanli HanedaniBabasiI AhmedAnnesiMahfiruz Hatice SultanDiniIslamImzaSultan II Osman Han II Osman Fatih Sultan Mehmed devrine kadar yapildigi gibi saray disindan hur Musluman olan Seyhulislam Es ad Efendi nin ve nin kizlari ile evlendi Yavuz Sultan Selim devrinden itibaren padisah saray disindan evlenmedigi icin bu davranis onemli bir degisiklik oldu Kendisine planlarini uygulayacak bir sadrazam bulamadi Tarihte esine az rastlanir bir sekilde tahttan indirilerek cesitli hakarete ve saldirilara maruz birakildiktan sonraYedikule Zindanlari nda yeniceriler tarafindan bogularak oldurulen II Osman babasi Sultan I Ahmed in yaptirdigi Sultanahmet Camii nin yanindaki turbesine defnedildi Tahta cikar cikmaz devlet erkani icindeki ust duzey yetkilileri degistiren muderris ve kadilarin atanma yetkilerini seyhulislamdan aldi Bir ayaklanmada oldurulen ilk padisah ve Osmanli padisahlari arasinda en genc vefat eden padisahtir Sultan II Osman in culus toreni Iran iliskileriSultan II Osman tahta ciktigi sirada Sadrazam Damat Halil Pasa Iran seferindeydi Osmanli ordusu Pul i Sikeste de yenilmesine ragmen Iranlilar mukaddes saydiklari Erdebil sehrinin Osmanlilar in eline gecme ihtimali uzerine baris istediler Serav sahrasinda daha once iki devlet arasinda imzalanan Nasuh Pasa Antlasmasi baz alinarak imzalanan Serav Antlasmasi yla baris tekrar saglandi 26 Eylul 1618 Otuz Yil SavaslariKanuni zamaninda baslayan Katoliklere karsi Protestanlara destek verme Otuz Yil Savaslari nda devam etti Ozellikle Transilvanya da cikan Protestan isyaninda Osmanli nin buyuk etkisi vardi Italya ve Akdeniz seferiDamat Halil Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi 1620 yazinda Akdeniz seferine cikti Istanbul dan ayrildiktan sonra Navarin e gelen donanma buradan da kuzeye Adriyatik e dogru yoneldi Dirac da iki Italyan gemisini ele gecirdikten sonra Italya ya asker cikardi ve Ispanyollar a ait olan liman sehri Manfredonia yi ele gecirdi Lehistan seferiII Osman nin at ustunde bir minyaturu II Osman 1660 Osmanli Devleti ile Lehistan arasinda bir dostluk mevcuttu Dinyester irmagi iki ulke arasinda sinir olusturuyordu Osmanli Avusturya savaslarinda Lehistan iliskileri gerginlestiyse de baris bozulmamisti Fakat askeri birliklerin gecimini Lehistan a yaptigi akinlarla saglayan Kirim Hani barisa aykiri hareket ediyordu Bunun yani sira Lehliler Bogdan islerine mudahaleden geri kalmadiklari gibi Bogdan a ait Hotin kalesini isgal etmislerdi 1617 Ayrica Eflak ve Erdel in icislerine mudahale etmeye devam ediyorlardi Bu olaylar uzerine II Osman kendisine yapilan muhalefetlere ragmen Lehistan seferine karar verdi Bu arada Ozi Beylerbeyi Iskender Pasa komutasindaki birlikler Prut kiyisinda bulunan Yas ta Lehlileri bozguna ugratmisti Eylul 1620 II Osman 1621 de Lehistan Seferi ne cikti Lehler yeni ve daha buyuk bir ordu meydana getirme cabasindaydilar Avusturya dan yardim alarak ordularini takviye ettiler Osmanli Ordusu 2 Eylul 1621 de Hotin onlerine geldi Kale kusatildi ve Hotin Kalesi onlerinde yapilan meydan savasinda dusman siperlerinin ele gecirilememesi askerlerin sevk ve heyecanini oldukca yipratti Yenicerilerin de kendilerini tam olarak savasa vermemeleri bu savasin kesin bir netice ile sonuclanmamasina yol acti Lehistan elcilerinin savasa kendilerinin neden olduklarini bildirmesi uzerine Hotin Antlasmasi yapilarak sefere son verildi 29 Eylul 1621 Antlasmaya gore Lehler ve Osmanlilar birbirlerinin topraklarina saldirmayacak Lehistan eskiden oldugu gibi Kirim Hani na 40 000 duka altin verecekti Hotin Seferi 1621 Yenilik hareketleriII Osman Lehistan seferindeki basarisizliginin sebebi olarak askerin gayretsizligini goruyordu Askeri alanda bazi yenilikler yapma fikri boylece gelisti Ise Kapikulu Ocaklari ile basladi Yaptirdigi sayimda asker sayisinin maas defterindeki kisi sayisindan az oldugunu anlayinca fazladan para vermeyi kesti Bu durum da daha once fazladan gelen paralari kendi ceplerine atan zabitlerin II Osman a dusman olmalarina yol acti II Osman in reformculuguna dair anlatilanlarin cogu 19 yuzyildan itibaren konuyu ele alan bazi tarihcilerin kendi anlatimlari ile ilgilidir II Osman in yapmak istedigi reformlar olarak sunulanlar kendi devrinin kaynaklarinda cogunlukla yer almamaktadir II Osman a atfedilen bircok reform dusuncesi 19 yuzyilda Mizanci Murad ile yazilmaya baslanmis olup orijinal bilgiye dayanmadan sunulmustur Ismail Hami Danismend de II Osman in baskenti Anadolu ya tasimak istedigini orduyu Turk unsurlarla yeniden kurmak istedigini din adamlarini devlet islerinden uzaklastirmayi dusundugunu kiyafette degisiklikler tasarladigini ve daha baska yenilikler planladigini iddia etmekteyse de bunlarin cogu devrin kaynaklarinda yer almamaktadir II Osman in ordu ile ilgili birtakim duzenlemeler yapmak istedigi bilinmekteyse de icerigi hakkinda yeterince bilgi yoktur Nev i mahlasini kullanan Huseyin Ibn i Sefer Sebeb i Halas i Mustafa Han eserinde Saadetli Padisah yeniceri ve sipah taifesini kirip Etrakten sekban ve Turkmen den cundi yazmak havasina dusup Anadolu semtine gecmege hazir ve amade idi der Ismail Hami Danismend in Osmanli Tarihi Kronolojisi ne gore II Osman in yapmak istedigi yenilikler soyleydi Artik iyice bozulmaya baslayan ve her gecen gun devletin basina is acan yeniceri ve sipahi ocaklarini ortadan kaldirarak bunlarin yerine Anadolu Suriye ve Misir Turkleri nden olusan yeni bir ordu kurmak Donme ve devsirmelerle dolmus devlet mekanizmasini temizlemek yerlerine Turk milletinden kisiler getirmek Osmanli Imparatorlugu nun baskentini Istanbul dan Anadolu ya buyuk olasilikla bir Turk sehri olan Bursa ya tasimak Ilmiye Sinifi nin artik yozlasmaya baslamasi nedeniyle onlarin ekonomik ve siyasi guclerini kirip devlet uzerindeki etkilerini yok etmek Saray geleneklerini degistirerek artik padisah ve yakinlarinin devsirmelerle evlilik yapmasi yerine Turk ailelerinden kiz almasini saglamak Giysilerde degisiklikler yaparak eski gosterisli kavuk ve kaftanlar yerine daha yalin giysilerin giyilmesini saglamak Fatih Sultan Mehmet in ve Kanuni Sultan Suleyman in yaptiklari yasalari yeniden duzenleyerek imparatorlugun yeni kosullarina uydurmak Hotin Seferi guzergahi 1621 Sultan Ikinci Osman in Yedikule de bogulusu II Osman 16 yasindaII Osman Levni II Osman in Halep Erzurum Sam ve Misir Beylerbeylerine asker yazdirmak icin gizli bir irade gonderdiginin sarayda adamlari olan yeniceriler tarafindan ogrenilmesi bardagi tasiran son damla oldu II Osman asker toplamak icin Anadolu ya bizzat kendisi gitmek istiyordu Bu arada Istanbul a Durzi lider Maanoglu Fahreddin in Lubnan da bir isyan cikardigi haberi geldi II Osman bunu bir firsat bilerek isyani bastirmak icin Anadolu ya gidecegini soyledi Ancak Sadrazam Dilaver Pasa ve Seyhulislam Hocazade Esad Efendi koskoca padisahin kucuk bir isyan icin Anadolu ya gitmesine gerek olmadigini soyleyerek II Osman in Anadolu ya gecmesini engellemeye calistilar Baska bir caresi kalmayan II Osman hacca gidecegini ilan etti Daha once hicbir padisah hacca gitmemisti Sadrazam Dilaver Pasa ve Seyhulislam Es ad Efendi cok ugrastilarsa da II Osman fikrinde kararliydi Padisahin gececegi guzergah uzerindeki vilayetlerin beylerbeyleri haberdar edildi ve hazirlik yapmalari istendi II Osman in yaninda 500 yeniceri ve sipahi olacak geri kalan asker Istanbul un korunmasi icin Istanbul da kalacakti Sadrazam defterdar nisanci rikab umerasi gedikliler 40 muteferrika ve 40 divan katibinin da hac kafilesinde yer almasi planlamisti Isyanin baslamasiII Osman ilk olarak kendisinin yerine I Mustafa nin tahta gecirilmesinde dahli oldugunu dusundugu Damat Halil Pasa yi azletti Ardindan da Hotin Seferi ne giderken Sehzade Mehmed i idam ettirdi Halki da huzursuz eden bu hatalarin ardindan en son da gizlice ordu toplamak amaciyla hacca gidecegi ogrenilince bu sefer yeniceriler devreye girdi ve olay halk boyutundan cikip bir isyana donustu Yenicerilerin haberi aldiktan sonra takindiklari gaddarca tavir halk tarafindan benimsenmemistir II Osman in oldurulmesiArpaliklari kesilen ulema ile geleceklerini tehdit altinda hisseden yeniceriler birleserek Suleyman Aga ile Hoca Omer Efendi gibi bazi kisilerin idamini II Osman dan istediler ancak bu istekleri kabul edilmeyince 19 Mayis 1622 tarihinde isyan basladi Saraya giren isyancilarin I Mustafa yi padisah ilan etmeleri uzerine bazi istekleri yerine getirildi ancak bunun da bir etkisi olmadi Ulema baslangicta I Mustafa ya biat etmek istemediyse de sonrasinda biat etmek durumunda kalindi Bu olaylar uzerine II Osman Yeniceriagasi Ali Aga nin yanina gidip ona sigindi ve ondan Yenicerileri ikna etmesini istedi Yenicerilerin karsisina gecerek onlari ikna etmek isteyen Ali Aga konusturulmadi ve uzerine kilicla saldirilip parcalandi Ardindan II Osman i yakalayan isyancilar onu beygire bindirip yol boyunca hakaretler ederek kotu davrandilar Isyancilardan biri II Osman in baldirlarini sikip ona kufrediyordu Son durak olarak Yedikule Zindanlari na goturulen II Osman orada hapsedildi Onu oldurmek isteyenlere karsi direnen II Osman in hayalari sikilarak etkisiz hale getirildi ve boynuna atilan kementle bogularak olduruldu Katillerin arasinda yer alanlardan biri ise II Osman in kulagini keserek I Mustafa nin annesine goturdu Bu cinayetten I Mustafa nin annesi oldukca memnun kaldi Naasi babasi Sultan Ahmed in turbesine goturulup gomuldu Bu olaya Haile i Osmaniye adi verilmistir Olumunden sonra Ana madde Abaza isyanlari amp Haile i Osmaniye Sultan Osman 1618 Sultan II Osman in olumu oldukca buyuk bir infiale yol acmistir Nitekim akabinde Abaza isyanlari patlak vermis ve imparatorluk anarsi donemine I Mustafa nin da tahttan indirilmesi ile girmis bulundu I Mustafa dan sonra 11 yasindaki IV Murad tahta gecirildi Istanbul sokaklari adeta susmuyor ahali ve askerler her yerde Sultan Osman in olumunde parmagi olan kisileri ariyordu Bu isyanlar devletin butun kitalarina yayilmis bir bicimdeydi IV Murad in 1632 deki mutlak saltanatina kadar bu isyanlar bastirilamadi Buyuk bir gorus eger Sultan IV Murad meydana cikmasaydi bu isyanlarin devamliligi sonucu devletin parcalara bolunebileceginin olasi oldugunu destekler Zira IV Murad donemine kadar devlet yeteneksizce yonetilmis ve anarsi ustune anarsiler yasanmistir IV Murad cok sevdigi abisinin olumu uzerine oldukca uzulmustu Konya da agabeyinin olumunde yer alan iki eski yeniceriyi kalabalik arasinda tanimis ve ikisini de 150 kilogramlik gurzu ile infaz etmistir II Osman olumu sonraki donemlere de oldukca etki birakmis ve ordunun devlet uzerinde etkisi artmisti Hakkinda yazilanlarSultan Osman Han Mersiyesi Nef i tarafindan Sultan Osman in olumu uzerine 1622 de yazilmistir Bir sah i alisan iken sah i cihana kiydilar Gayretlu genc aslan iken sah i cihana kiydilar Gazi bahadir han idi Ali neseb sultan idi Namiyle Osman Han idi Sah i cihana kiydilar Hukmetmege kadir iken Emr i Hakk a nazir ikenHacc itmege hazir iken Sah i cihana kiydilar Ey dil cigerler oldu hun derdim bir iken oldu onKan agladi eh i funun sah i cihana kiydilar Esrat i saatdir bu dem ruz i kiyametdir bu demKul a nedametdir bu dem Sah i cihana kiydilar Nef i 1622 Edebi yonu Farisi mahlasiyla bircok siir yazmistir Gulsen icre bitmedi bir gonce cana harsizDunyada hasil degil nev cuhan agyarsizKimi ol yari benum der kimisi dahi benumOrta yerde farisi avare kaldi yarsiz Nevruz olucak diller sad olamaga yaklasdiDilde gam u gussa ber bad olmaga yaklasdiVirane gonul varsa vecr u gam i dilberdenMusde ana ol mulk abad omaga yaklasdiUstuda dilber ogrendi vefa resminAsiklara lutfa mu tad olmaga yaklasdiCok asik u meftunu var sen gibi sirinunFaris kulun emma ferhad olmaga yaklasdiFarisiAilesiEsleri Ayse Sultan II Osman in ikinci esidir Pertev Pasa nin torunu oldugu bilinmektedir Meylisah Hatun Sehzade Omer in annesidir Aslen Arnavut bir asilzadedir Sehzade Omer in olumunden sonra bir sure Topkapi Sarayi nda kalmamis 2 Osman in tahttan indirilmesinden sonra da gorumcesi Hanzade Sultan in yaninda kalmistir Akile Hatun Seyhulislam Hocazade Esad Efendi nin kiziydi Sehzade Mustafa ve Zeynep Sultan in annesidir Esinin olumunden sonra 1627 yilinda unlu sair Ganizade Nadir Efendi ile evlenmistir Cocuklari Sehzade Omer d 20 Ekim 1621 o Ocak 1622 Sehzade Mustafa d Kasim 1622 o 1623 Zeynep Sultan d Kasim 1622 o Populer kulturdeki yeri12 Kasim 2015 te baslayan Muhtesem Yuzyil Kosem dizisinde II Osman Taner Olmez tarafindan canlandirilmistir Kaynakca TDV Islam Ansiklopedisi cilt 33 sayfa 453 International Journal of Turkish Studies Ingilizce University of Wisconsin 2002 5 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Haziran 2021 Bu Mulkun Sultanlari Necdet Sakaloglu s 210 Ahmet Refik Altinay Katip Celebi Kanaat Kutuphanesi Yayinlari s 41 42 1932 An economic and social history of the Ottoman Empire Halil Inalcik Suraiya Faroqhi Donald Quataert Bruce McGowan Sevket Pamuk Cambridge University Press 1997 ISBN 0 521 57455 2 p 424 425 1 19 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Aksun Ziya Nur Osmanli Tarihi Cilt II Otuken Nesriyat s 46 47 Esra Keskinkilic Sultan II Osman Sule Yayinlari 1999 sf 30 Esra Keskinkilic Sultan II Osman Sule Yayinlari 1999 sf 49 52 Efe Ahmet 2014 Cocuklar Ve Genceler Icin Osmanli Tarihi Ansiklopedisi Ankara Akcag Yayinevi ss 249 250 ISBN 978 975 338 829 0 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 Oldurulen Osmanli Sehzadeleri ve Devrilen Padisahlar Oldurulen Osmanli Sehzadeleri ve Devrilen Padisahlar Erisim tarihi MART 9 2013 AT 4 41 PM Sitenin Adresi http liberteryen org 2013 03 oldurulen osmanli sehzadeleri ve devrilen padisahlar 31 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sakaoglu Necdet 1999 Bu Mulkun Sultanlari Istanbul Oglak ISBN 975 329 6 say 227 a b Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi cilt 33 s 455 Naima Tarihi Cilt 2 Bahar Matbaasi Istanbul 1968 s 777 a b Necdet Sakaoglu Bu Mulkun Sultanlari Alfa Yayinlari s 219 Zuhuri Danisman Osmanli Padisahlari Cilt II Zuhuri Danisman Yayinlari s 755 a b Naima Tarihi Cilt 2 Bahar Matbaasi Istanbul 1968 s 784 a b Ahmed Refik Kadinlar Saltanati Erdem Yayinlari s 146 Haberturk 27 Temmuz 2014 30 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2022 M Cagatay Ulucay Padisahlarin Kadinlari ve Kizlari Otuken Yayinlari s 88 a b c Mahfiruz Hatice Sultan 2 Osmanin esleri Wattpad www wattpad com Erisim tarihi 30 Agustos 2022 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b c Mahfiruz Hatice Sultan Sultan 2 Osmanin esleri yeni Wattpad www wattpad com Erisim tarihi 30 Agustos 2022 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link M Cagatay Ulucay Padisahlarin Kadinlari ve Kizlari Otuken Yayinlari s 87 II OsmanOsmanli HanedaniDogumu 3 Kasim 1604 Olumu 20 Mayis 1622Resmi unvanlarOnce gelen I Mustafa Osmanli Sultani 26 Subat 1618 20 Mayis 1622 Sonra gelen I MustafaSunni Islam unvanlariOnce gelen I Mustafa Islam Halifesi 26 Subat 1618 20 Mayis 1622 Sonra gelen I Mustafa