Vegas Çatışması, Kore Savaşı'nın son aşamasında Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun (en:Battle of the Hook) kapsamında giriştiği taarruz sırasında Türk Tugayı'nca tutulan mevzilere karşı girişilen saldırı sonucu yaşanan bir çatışmadır. Kore Savaşı'nın siper savaşına dönüşmesi sonucunda taraflar ateşkes için görüşmelere başlamışlardı. Ancak görüşmeler uzayıp gitmekte, bir sonuç elde edilememekteydi. Çin Halk Gönüllü Ordusu, son bir taarruzla cephedeki dengeyi lehine değiştirmek ve ateşkes görüşmelerinde iradesini karşı tarafa dayatmak için hazırlıklara başladı ve 28 Mayıs 1953 tarihinde taarruza geçti. İki gün boyunca, yaklaşık otuz saat kesintisiz olarak süren kanlı çatışmaların sonunda Çin kuvvetleri taarruz gücünü yitirdi ve mevziler Türk kuvvetlerinin elinde kaldı. Cephede de bir sonuç elde edilememesi üzerine barış görüşmelerinden başka seçenek kalmamıştı.
Vegas Çatışması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Taraflar | |||||||
Birleşmiş Milletler ABD Güney Kore Türkiye | Çin Halk Kurtuluş Ordusu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Türk Tugayı | |||||||
Kayıplar | |||||||
Türk Tugayı: 151 şehit 241 yaralı | 2.000 |
Harekât öncesi
Genel olarak
Japonya'nın 1945'te teslim olmasından sonra Kore topraklarında 38. paralelin kuzeyi Sovyet kuvvetlerince, güneyi ise Amerikan kuvvetlerince işgal edilmiş ve her iki bölgede yerel ama kukla hükûmetler kurulmuştu. Bu durum 1950 yılı Haziran ayına kadar, bölgede her iki taraf arasındaki gerginlik artarak devam etti. Kuzey Kore ve Çin kuvvetleri, 25 Haziran 1950 tarihinde 38. paraleli geçip Güney Kore topraklarını istilaya başladı. BM Güvenlik Konseyi, 27 Haziran 1950 tarihinde üye devletleri Güney Kore'ye yardım etmeye çağıran karar tasarısını kabul etti. Bunun üzerine Birleşmiş Milletler kararıyla bölgeye BM askeri gönderildi. Bu kuvvetlerin önemli bir bölümü Amerikan birlikleridir. BM kuvvetleri kısa sürede Kuzey Kore birliklerinin taarruzlarını püskürttü ve neredeyse Yalu Nehri'ne kadar ilerledi. BM kuvvetlerinin Çin sınırına bu denli yaklaşması üzerine gönüllü Çin kuvvetleri de savaşa katıldı. Hızla gelişen Çin karşı taarruzu BM kuvvetlerini 38. paralelin güneyine doğru geri atmıştır. Bu duruma Amerika'nın tepkisi, bölgedeki kuvvetlerini arttırmak olmuştur. Savaş kısa sürede Çin - Amerikan savaşına dönüşmüştür. Bu sırada Sovyetler Birliği, Kuzey Kore ve Çin'e askeri malzeme yardımı yapmaya başladı. BM kuvvetleri 1951 yılının Haziran ayında Imjin Nehri - Chorwon - Kumhwa hattına kadar (38. paralel) ilerleme sağlamışlardır. Bu noktadan itibaren savaş her iki tarafa da tayin edici bir sonuç getirmedi. İzleyen iki yıl süresince geniş çaplı bir harekâta iki taraf da girişemedi. Çatışmalar, pusu, keşif ve cephe hattında kısmi çatışmalar olarak devam etti, taraflar silah yoluyla amaçlarına ulaşamayacak noktaya geldiler. Bir nükleer dünya savaşı tehlikesi karşısında 1953 yılının Temmuz ayında ateşkes sağlanarak 38. paralel hattında bir askerden arındırılmış bölge oluşturuldu. Bölgedeki savaş, Amerikan ve Sovyet kuvvetleri yerine Kuzey ve Güney Kore birliklerinin çarpıştığı bir iç savaş olarak devam etti. Ancak Panmunjon'da sürmekte olan barış görüşmeleri bir sonuç sağlamadan, sık sık kesilerek uzlaşma sağlanamıyordu. Tarafların yeniden askerî harekâtlara girişme olasılığı giderek artmaktaydı. Sonuçta cephedeki kuvvetler savunma hatlarını berkitip karşı tarafın taarruzunu beklemeye koyuldular. Kuzey Kore ve Çin kuvvetleri kısa süre sonra Türk mevzilerine büyük kuvvetler kullanarak bir taarruz başlattı, ya cepheyi yaracak ya da barış görüşmelerinde kendi görüşlerini dayatmasını sağlayacak bir üstünlük kazanacaktı.
Türk Tugayı
Sovyet baskısına karşı müttefikler arayan ve bu sebeple NATO'ya girmek isteyen Türkiye, bu isteklerini daha kolay elde etmek ve Amerika'ya yakınlaşmak amacıyla Kore Savaşı'na bir tugay yollamıştır. Tuğgeneral Tahsin Yazıcı komutasındaki 259 subay, 18 askeri memur, 4 sivil memur, 395 astsubay, 4414 erbaş ve er olmak üzere 5090 kişilik 1. Türk tugayı, 17 Eylül 1950'de İskenderun limanından hareket ederek 12 Ekim 1950'de öncü takım Pusan limanına ulaştı ve 17 Ekim'de ana birliği de Pusan'dan karaya çıktı. Aynı gün Pusan'dan hareket ederek 20 Ekim'de Taeg'a varıp, süratle kuzeye doğru ilerleyen Birleşmiş Milletler ordularına iştirak etti. 10 Kasım'da Taeg'dan hareket ederek 21 Kasım'da Kunuri'ye vararak Amerikan 9. Kolordusu'nun sağ kanadında konuşlandırıldı.
Muharebe
Türk Tugayı, 3 Mayıs 1953 tarihinde Seul'ün kuzeyinde savunma görevindeydi. Tugay'ın savunma mevzileri, asıl muharebe hattının 600 metre ilerisindeki tepeler hattıdır. Çin kuvvetleri muharebe ileri karakol mevzilerine 15 Mayıs'ta ilk saldırısını yaptı ancak savunmayı atamadı.
Türk Cephede kesin bir sonuç almak üzere ayrıntılı olarak hazırlanmış bir planla taarruz 28 Mayıs 1953 tarihinde saat 19:48'de başlatıldı. Gerek taarruz tekniği gerekse mücadele azmi, takdire değer bir düzeydeydi. Otuz saat boyunca sürdürülen taarruz, karşı taarruz ve savunmalarda Kore kuvvetleri, erinden generaline kadar, amaçlarına ulaşmak uğruna tüm güçlerini ortaya koyarak mücadele ettiler. Taarruzlar Garson Tepe, Küçük Vegas Tepe, Büyük Vegas Tepe ve Elko Tepe kesimlerini hedef almıştır. Taarruzun esas yükü Türk Tugayı'nın 2. Taburu cephesinde yoğunlaşmıştır. Söz konusu tepeler iki gün boyunca defalarca el değiştirdi. Taarruz, 28 Mayıs günü 19:48'de sis bombalarıyla başladı. Ani baskın etkisiyle siperlere saat 20:00'da girildi. Türk kuvvetlerinin karşı taarruzu saat 21:15'te ateş desteği altında başladı. Bir korugan, 21:51'de elbombalarıyla girişilen bir süngü hücumuyla geri alındı. Saat 21:58'de Büyük Vegas Tepe, Türk birliğinin süngü hücumuyla geri alındı. Ancak 22:08'de bu mevziler elden çıktı. Saat 22:40'ta takviye ediliş olan bu tepe, yeni bir Türk karşı taarruzu başlatıldı. Bu arada 22:45'te Çin kuvvetleri Garson Tepe'ye taarruza geçti. Büyük Vegas, saat 23:15'te Türk kuvvetlerinin eline geçti. Türk taarruzu aynı saatte Elko Tepe mevzilerine yeniden girdi. Saat 23:34'te Küçük Vegas Türk tarafınca alındı. Çin kuvvetleri Elko ve Garson Tepelere saat 23:30'da yeniden taarruza geçti. Bu saatler savunma açısından en kritik saatler olmuştur. İletişim (kablolu ve kablosu) tümüyle kesildi ve ileri hatlarda mühimmat sıkıntısı yaşanmaya başlandı.
Gün ışımadan önce ileri hat mevzilerini ele geçirmeye çalışan Çin kuvvetleri saat 00:40'ta Küçük Vegas'a taarruz başlattı. Diğer taraftan 01:20'de Garson Tepe siperlerine girdi. Saat 03:23'te Küçük Vegas mevzileri Çin birliklerinin eline geçti ve gelen takviyeleri karşılamak üzere ilerlemeye başladılar. Türk Tugayı Komutası 03:47'de Büyük Vegas için taarruz emri verildi. Büyük Vegas Tepesi 10:50'de geri alındı ve bu arada Türk birlikleri Küçük Vegas ve Garson Tepe mevzilerine girdiler. Tepelerde adam adama çatışmalar sürerken saat 19:33'te Büyük ve Küçük Vegas üzerine yeni bir Çin hücum dalgası başladı.
Saat 20:50'de Tümen Komutanlığı Vegas'ı tahliyeye karar verdi. Piyade emir üzerine 21:09'da Vegas'ı tahliye etti. Bu çekilmenin üzerine Büyük Vegas, Elko ve Garson Tepe Çin kuvvetlerinin eline geçti. Ancak taarruz gücünü yitirmesi nedeniyle ana mevzilere taarruz etmeye girişemedi.
General Rigdway'a göre Türk Tugayı'ndan 104 kayıp verilip 376 asker yaralanmıştır. Çin kuvvetlerinin kaybı ise 2.200 olup 1.075 asker yaralanmıştır. Türkiye Muharip Gaziler Derneği'ne göre ise Türk kayıpları 151'dir ve yaralıların sayısı 241 olarak görünmektedir.
Bu muharebese savaşın gidişatını kesin bir biçimde etkilemiştir.
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vegas Catismasi Kore Savasi nin son asamasinda Cin Halk Kurtulus Ordusu nun en Battle of the Hook kapsaminda giristigi taarruz sirasinda Turk Tugayi nca tutulan mevzilere karsi girisilen saldiri sonucu yasanan bir catismadir Kore Savasi nin siper savasina donusmesi sonucunda taraflar ateskes icin gorusmelere baslamislardi Ancak gorusmeler uzayip gitmekte bir sonuc elde edilememekteydi Cin Halk Gonullu Ordusu son bir taarruzla cephedeki dengeyi lehine degistirmek ve ateskes gorusmelerinde iradesini karsi tarafa dayatmak icin hazirliklara basladi ve 28 Mayis 1953 tarihinde taarruza gecti Iki gun boyunca yaklasik otuz saat kesintisiz olarak suren kanli catismalarin sonunda Cin kuvvetleri taarruz gucunu yitirdi ve mevziler Turk kuvvetlerinin elinde kaldi Cephede de bir sonuc elde edilememesi uzerine baris gorusmelerinden baska secenek kalmamisti Vegas CatismasiTarih28 29 Mayis 1953BolgeKuzey KoreSonucTurk Tugayi zaferiTaraflarBirlesmis Milletler ABD Guney Kore TurkiyeCin Halk Kurtulus OrdusuKomutanlar ve liderlerTurk TugayiKayiplarTurk Tugayi 151 sehit 241 yarali2 000Harekat oncesiGenel olarak Japonya nin 1945 te teslim olmasindan sonra Kore topraklarinda 38 paralelin kuzeyi Sovyet kuvvetlerince guneyi ise Amerikan kuvvetlerince isgal edilmis ve her iki bolgede yerel ama kukla hukumetler kurulmustu Bu durum 1950 yili Haziran ayina kadar bolgede her iki taraf arasindaki gerginlik artarak devam etti Kuzey Kore ve Cin kuvvetleri 25 Haziran 1950 tarihinde 38 paraleli gecip Guney Kore topraklarini istilaya basladi BM Guvenlik Konseyi 27 Haziran 1950 tarihinde uye devletleri Guney Kore ye yardim etmeye cagiran karar tasarisini kabul etti Bunun uzerine Birlesmis Milletler karariyla bolgeye BM askeri gonderildi Bu kuvvetlerin onemli bir bolumu Amerikan birlikleridir BM kuvvetleri kisa surede Kuzey Kore birliklerinin taarruzlarini puskurttu ve neredeyse Yalu Nehri ne kadar ilerledi BM kuvvetlerinin Cin sinirina bu denli yaklasmasi uzerine gonullu Cin kuvvetleri de savasa katildi Hizla gelisen Cin karsi taarruzu BM kuvvetlerini 38 paralelin guneyine dogru geri atmistir Bu duruma Amerika nin tepkisi bolgedeki kuvvetlerini arttirmak olmustur Savas kisa surede Cin Amerikan savasina donusmustur Bu sirada Sovyetler Birligi Kuzey Kore ve Cin e askeri malzeme yardimi yapmaya basladi BM kuvvetleri 1951 yilinin Haziran ayinda Imjin Nehri Chorwon Kumhwa hattina kadar 38 paralel ilerleme saglamislardir Bu noktadan itibaren savas her iki tarafa da tayin edici bir sonuc getirmedi Izleyen iki yil suresince genis capli bir harekata iki taraf da girisemedi Catismalar pusu kesif ve cephe hattinda kismi catismalar olarak devam etti taraflar silah yoluyla amaclarina ulasamayacak noktaya geldiler Bir nukleer dunya savasi tehlikesi karsisinda 1953 yilinin Temmuz ayinda ateskes saglanarak 38 paralel hattinda bir askerden arindirilmis bolge olusturuldu Bolgedeki savas Amerikan ve Sovyet kuvvetleri yerine Kuzey ve Guney Kore birliklerinin carpistigi bir ic savas olarak devam etti Ancak Panmunjon da surmekte olan baris gorusmeleri bir sonuc saglamadan sik sik kesilerek uzlasma saglanamiyordu Taraflarin yeniden askeri harekatlara girisme olasiligi giderek artmaktaydi Sonucta cephedeki kuvvetler savunma hatlarini berkitip karsi tarafin taarruzunu beklemeye koyuldular Kuzey Kore ve Cin kuvvetleri kisa sure sonra Turk mevzilerine buyuk kuvvetler kullanarak bir taarruz baslatti ya cepheyi yaracak ya da baris gorusmelerinde kendi goruslerini dayatmasini saglayacak bir ustunluk kazanacakti Turk Tugayi Sovyet baskisina karsi muttefikler arayan ve bu sebeple NATO ya girmek isteyen Turkiye bu isteklerini daha kolay elde etmek ve Amerika ya yakinlasmak amaciyla Kore Savasi na bir tugay yollamistir Tuggeneral Tahsin Yazici komutasindaki 259 subay 18 askeri memur 4 sivil memur 395 astsubay 4414 erbas ve er olmak uzere 5090 kisilik 1 Turk tugayi 17 Eylul 1950 de Iskenderun limanindan hareket ederek 12 Ekim 1950 de oncu takim Pusan limanina ulasti ve 17 Ekim de ana birligi de Pusan dan karaya cikti Ayni gun Pusan dan hareket ederek 20 Ekim de Taeg a varip suratle kuzeye dogru ilerleyen Birlesmis Milletler ordularina istirak etti 10 Kasim da Taeg dan hareket ederek 21 Kasim da Kunuri ye vararak Amerikan 9 Kolordusu nun sag kanadinda konuslandirildi MuharebeTurk Tugayi 3 Mayis 1953 tarihinde Seul un kuzeyinde savunma gorevindeydi Tugay in savunma mevzileri asil muharebe hattinin 600 metre ilerisindeki tepeler hattidir Cin kuvvetleri muharebe ileri karakol mevzilerine 15 Mayis ta ilk saldirisini yapti ancak savunmayi atamadi Turk Cephede kesin bir sonuc almak uzere ayrintili olarak hazirlanmis bir planla taarruz 28 Mayis 1953 tarihinde saat 19 48 de baslatildi Gerek taarruz teknigi gerekse mucadele azmi takdire deger bir duzeydeydi Otuz saat boyunca surdurulen taarruz karsi taarruz ve savunmalarda Kore kuvvetleri erinden generaline kadar amaclarina ulasmak ugruna tum guclerini ortaya koyarak mucadele ettiler Taarruzlar Garson Tepe Kucuk Vegas Tepe Buyuk Vegas Tepe ve Elko Tepe kesimlerini hedef almistir Taarruzun esas yuku Turk Tugayi nin 2 Taburu cephesinde yogunlasmistir Soz konusu tepeler iki gun boyunca defalarca el degistirdi Taarruz 28 Mayis gunu 19 48 de sis bombalariyla basladi Ani baskin etkisiyle siperlere saat 20 00 da girildi Turk kuvvetlerinin karsi taarruzu saat 21 15 te ates destegi altinda basladi Bir korugan 21 51 de elbombalariyla girisilen bir sungu hucumuyla geri alindi Saat 21 58 de Buyuk Vegas Tepe Turk birliginin sungu hucumuyla geri alindi Ancak 22 08 de bu mevziler elden cikti Saat 22 40 ta takviye edilis olan bu tepe yeni bir Turk karsi taarruzu baslatildi Bu arada 22 45 te Cin kuvvetleri Garson Tepe ye taarruza gecti Buyuk Vegas saat 23 15 te Turk kuvvetlerinin eline gecti Turk taarruzu ayni saatte Elko Tepe mevzilerine yeniden girdi Saat 23 34 te Kucuk Vegas Turk tarafinca alindi Cin kuvvetleri Elko ve Garson Tepelere saat 23 30 da yeniden taarruza gecti Bu saatler savunma acisindan en kritik saatler olmustur Iletisim kablolu ve kablosu tumuyle kesildi ve ileri hatlarda muhimmat sikintisi yasanmaya baslandi Gun isimadan once ileri hat mevzilerini ele gecirmeye calisan Cin kuvvetleri saat 00 40 ta Kucuk Vegas a taarruz baslatti Diger taraftan 01 20 de Garson Tepe siperlerine girdi Saat 03 23 te Kucuk Vegas mevzileri Cin birliklerinin eline gecti ve gelen takviyeleri karsilamak uzere ilerlemeye basladilar Turk Tugayi Komutasi 03 47 de Buyuk Vegas icin taarruz emri verildi Buyuk Vegas Tepesi 10 50 de geri alindi ve bu arada Turk birlikleri Kucuk Vegas ve Garson Tepe mevzilerine girdiler Tepelerde adam adama catismalar surerken saat 19 33 te Buyuk ve Kucuk Vegas uzerine yeni bir Cin hucum dalgasi basladi Saat 20 50 de Tumen Komutanligi Vegas i tahliyeye karar verdi Piyade emir uzerine 21 09 da Vegas i tahliye etti Bu cekilmenin uzerine Buyuk Vegas Elko ve Garson Tepe Cin kuvvetlerinin eline gecti Ancak taarruz gucunu yitirmesi nedeniyle ana mevzilere taarruz etmeye girisemedi General Rigdway a gore Turk Tugayi ndan 104 kayip verilip 376 asker yaralanmistir Cin kuvvetlerinin kaybi ise 2 200 olup 1 075 asker yaralanmistir Turkiye Muharip Gaziler Dernegi ne gore ise Turk kayiplari 151 dir ve yaralilarin sayisi 241 olarak gorunmektedir Bu muharebese savasin gidisatini kesin bir bicimde etkilemistir Ayrica bakinizKore Savasi nda Turkiye Inchon MuharebesiDipnotlar a b Turkiye Muharip Gaziler Dernegi web sitesi olu kirik baglanti General Matthew Ridgway The Korean WarDis baglantilar