Vergina Güneşi (Yunanca: Ήλιος της Βεργίνας, Makedonca: Ѕвезда од Кутлеш) aynı zamanda Vergina Yıldızı veya Argead Yıldızı olarak bilinen M.Ö. 6 ve 2. yüzyıllar arasında Antik Helen ve Makedon sanatında kullanılan güneş sembolüdür. Sembol şekil olarak on altı ışın demetinden oluşan sekizgen bir yapıya sahiptir. Sekiz ana ışın ve bunların arasında yine sekiz adet ara ışından meydana gelmektedir. En yaygın kullanımı 16 ışınlı olmasına rağmen bazı kazılarda on iki, sekiz ve altı (nadiren) ışına sahip semboller bulunmuştur. Vergina Güneşi genellikle Makedon ve Hellenistik Dönem sikkelerinde, Makedon kalkanlarının ve plastik kabartmaların üzerinde bulunmaktadır. Vergina Güneşi ile alakalı olan arkeolojik çalışmaların Yunanistan'ın Vergina isimli küçük köyünde gerçekleşmesi nedeniyle sembol Vergina Güneşi olarak isimlendirilmesine neden olmuştur. Aynı zamanda antik dönemde Makedonya Krallığı'nın başkenti olan Aigai Antik Kenti'nin günümüzde Yunanistan'ın Vergina şehrinin sınırları içerisinde bulunması nedeniyle sembol aynı zamanda Argead Yıldızı olarak da isimlendirilir.
Vergina Güneşi'nin anlamı günümüzde hâlâ tartışmalıdır. Kimi arkeologlar sembolün Makedon Kralı II. Philippos'in kraliyet sembolü sayarken diğer bir grup Vergina Güneşi'ni Argeiad hanedanlığının arması olarak görmektedir. Aynı zamanda güneşi siyasî ve dinsel bir simge olarak kabul etmeyip basit bir dekoratif figür olarak kabul eden arkeologlar da bulunmaktadır. 1970 yılların sonlarına doğru başlayan kazı çalışmaları ile Makedon Kralı II. Philippos'ın çocukları III. Aleksandros'un ve üvey kardeşi III. Philippos Arrhidaios'un mezarlarında sembole rastlanmıştır. 1977 yılında II. Philippos'a ait mezar odasının keşfedilmesi ve aynı mezarda tekrar Vergina Güneşi'nin tespit edilmesiyle sembolün hanedana ait bir sembol olabileceği düşüncesini pekiştirmiştir.
Günümüzde kullanımı
Yunanistan'da kullanımı
Sembol, Yunanistan'da 1980'lerin ortalarından itibaren popülerleşmeye başladı ve 1991 yılından sonra ülke çapında yaygınlaşmaya başladı. Yunanistan Parlamentosu Şubat 1993'te Vergina Güneşi'ni ulusal sembol olarak kabul etti. Mavi arka plan üzerine yerleştirilmiş olan Vergina Güneşi Bayrağı 1993 yılından sonra Yunanistan'ın Makedonya Bölgesi'nin bayrağı ve resmi amblemi olarak kullanılmaya başlandı.
Makedonya'da kullanımı
1992 yılında yeni kurulan Makedonya Cumhuriyeti (şimdiki ismiyle Kuzey Makedonya) aynı sembolü ulusal sembol olarak kabul etti ve kırmızı arka plana yerleştirilmiş olan Vergina Güneşi bayrağını kullanmaya başladı. Bayrağın kullanılmasını tehdit olarak kabul eden Yunanistan'ın baskısı sonucunda Makedonya bayrağını değiştirmek zorunda kaldı.
Günümüzde halen Makedonya bayrağında sembol bulunmaktadır. 1995 yılında değiştirilen eski bayrak, Kuzey Makedonya'nın Kamenica belediyesi bayrağı olarak kullanılıyor. Sembol aynı zamanda komşu ülkelerdeki diğer etnik Makedon azınlık grupları ve diaspora kuruluşları tarafından da kullanılmaktadır.
Tartışmalar
Makedonya tarafından sembolün kullanılması hem cumhuriyet içinde hem de cumhuriyet dışında tartışmalara neden oldu. Ülke içerisinde bulunan Arnavut azınlığı, sembolün aslında Makedon ulusal kimliğinin etnik bir sembolü olduğundan ve çok etnikli bir devlete uygun olmadığından şikayet etti.Yunanistan ise sembolün kullanılmasını ulusal Yunan sembolünün kötüye kullanılması ve II. Philippos'in mirasına ilişkin doğrudan bir hak iddiası olarak kabul etti. 1990'ların başlarında iki ülke arasındaki daha geniş siyasi anlaşmazlıkta önemli bir sorun haline geldi.
Anlaşmazlık, Makedonya Anayasası'nda bulunan Yunanistan'ın Makedonya bölgesindeki topraklara ilişkin hak iddia edilmesiyle alakalı olan maddeler nedeniyle daha da şiddetlendi. 1995 yılında Yunanistan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Ocak 1995'te sembolün aslında Yunan kökenli olduğunu ve Makedon ulusunun bunu çaldığını" söyledi. Her iki taraftaki milliyetçiler sembolün aslında kendi topluluklarının bir sembolü olduğunu ve Vergina'daki keşiften önce kutsal amaçlar için kullanıldığını iddia ettiler. Yunanistan'ın itirazları sonucunda bayrağın kullanımı, Birleşmiş Milletler, Olimpiyat Oyunları ve Amerika Birleşik Devletleri ve Avustralya'daki Makedonya Cumhuriyeti büroları da dahil olmak üzere çeşitli yerlerde yasaklandı. Aynı dönemde Yunanistan, Makedon parası üzerine Selanik Kulesi’nin basılmasından ve 2006 yılında Makedonya Başbakanı Nikola Gruevski’nin yaptığı toplantılarda geniş Makedonya haritasının kullanılmasından da rahatsızlık duymuştur.
İki ülke arasındaki sembol anlaşmazlığı Cyrus Vance'in Birleşmiş Milletler'de aracılık ettiği bir uzlaşmayla kısmen çözüldü ve iki taraf arasında diplomatik ve ekonomik ilişkiler kurma anlaşmasının bir parçası olarak sembol 1995 yılında Makedonya Cumhuriyeti bayrağından kaldırıldı.
Prespa Anlaşması
17 Haziran 2018 tarihinde Makedonya ve Yunanistan arasında imzalanan, Makedonya'nın Adlandırma Soruna'na çözüm getiren Prespa Anlaşması kapsamında Vergina Güneşi'nin kamu kurumlarında kullanılmasına son verildi. Kuzey Makedonya hükûmeti tarafından Temmuz 2019'da yapılan açıklamada 12 Ağustos 2019 tarihine kadar Vergina Güneşi'nin ülkedeki tüm kamuya açık alanlardan, kurumlardan ve anıtlardan tamamen kaldırılacağı duyuruldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Ѕвезда од Кутлеш" (Makedonca). Wikipedia. 18 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ a b c (PDF). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Arkeoloji Anabilim Dalı. 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ a b c d "Vergina Sun" (İngilizce). Wikipedia Vergina Sun. 13 Ocak 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ a b "MAKEDONYA İLE YUNANİSTAN ARASINDAKİ İSİM SORUNUNUN ÇÖZÜMÜNDE ARABULUCULUĞUN ETKİSİ". Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 1 Ocak 2019. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ . Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi. 30 Aralık 2019. 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vergina Gunesi Yunanca Hlios ths Berginas Makedonca Ѕvezda od Kutlesh ayni zamanda Vergina Yildizi veya Argead Yildizi olarak bilinen M O 6 ve 2 yuzyillar arasinda Antik Helen ve Makedon sanatinda kullanilan gunes semboludur Sembol sekil olarak on alti isin demetinden olusan sekizgen bir yapiya sahiptir Sekiz ana isin ve bunlarin arasinda yine sekiz adet ara isindan meydana gelmektedir En yaygin kullanimi 16 isinli olmasina ragmen bazi kazilarda on iki sekiz ve alti nadiren isina sahip semboller bulunmustur Vergina Gunesi genellikle Makedon ve Hellenistik Donem sikkelerinde Makedon kalkanlarinin ve plastik kabartmalarin uzerinde bulunmaktadir Vergina Gunesi ile alakali olan arkeolojik calismalarin Yunanistan in Vergina isimli kucuk koyunde gerceklesmesi nedeniyle sembol Vergina Gunesi olarak isimlendirilmesine neden olmustur Ayni zamanda antik donemde Makedonya Kralligi nin baskenti olan Aigai Antik Kenti nin gunumuzde Yunanistan in Vergina sehrinin sinirlari icerisinde bulunmasi nedeniyle sembol ayni zamanda Argead Yildizi olarak da isimlendirilir Vergina Gunesi semboluMakedonya Krali II Philipp in arkeolojik kazilar sonucunda 1977 yilinda bulunan icinde vucut kalintilarinin bulundugu sandigi Sandik uzerinde Vergina gunesi gorunmektedir Vergina Gunesi nin anlami gunumuzde hala tartismalidir Kimi arkeologlar sembolun Makedon Krali II Philippos in kraliyet sembolu sayarken diger bir grup Vergina Gunesi ni Argeiad hanedanliginin armasi olarak gormektedir Ayni zamanda gunesi siyasi ve dinsel bir simge olarak kabul etmeyip basit bir dekoratif figur olarak kabul eden arkeologlar da bulunmaktadir 1970 yillarin sonlarina dogru baslayan kazi calismalari ile Makedon Krali II Philippos in cocuklari III Aleksandros un ve uvey kardesi III Philippos Arrhidaios un mezarlarinda sembole rastlanmistir 1977 yilinda II Philippos a ait mezar odasinin kesfedilmesi ve ayni mezarda tekrar Vergina Gunesi nin tespit edilmesiyle sembolun hanedana ait bir sembol olabilecegi dusuncesini pekistirmistir 1993 yilindan itibaren Yunanistan in Makedonya Bolgesi nde kullanilan Vergina Gunesi bayragiGunumuzde kullanimiYunanistan da kullanimi Sembol Yunanistan da 1980 lerin ortalarindan itibaren populerlesmeye basladi ve 1991 yilindan sonra ulke capinda yayginlasmaya basladi Yunanistan Parlamentosu Subat 1993 te Vergina Gunesi ni ulusal sembol olarak kabul etti Mavi arka plan uzerine yerlestirilmis olan Vergina Gunesi Bayragi 1993 yilindan sonra Yunanistan in Makedonya Bolgesi nin bayragi ve resmi amblemi olarak kullanilmaya baslandi Makedonya da kullanimi 1992 yilinda yeni kurulan Makedonya Cumhuriyeti simdiki ismiyle Kuzey Makedonya ayni sembolu ulusal sembol olarak kabul etti ve kirmizi arka plana yerlestirilmis olan Vergina Gunesi bayragini kullanmaya basladi Bayragin kullanilmasini tehdit olarak kabul eden Yunanistan in baskisi sonucunda Makedonya bayragini degistirmek zorunda kaldi 1992 1995 yillari arasinda kullanilan Makedonya Bayragi Gunumuzde halen Makedonya bayraginda sembol bulunmaktadir 1995 yilinda degistirilen eski bayrak Kuzey Makedonya nin Kamenica belediyesi bayragi olarak kullaniliyor Sembol ayni zamanda komsu ulkelerdeki diger etnik Makedon azinlik gruplari ve diaspora kuruluslari tarafindan da kullanilmaktadir Tartismalar5 Ekim 1995 te kabul edilen Kuzey Makedonya bayragi Makedonya tarafindan sembolun kullanilmasi hem cumhuriyet icinde hem de cumhuriyet disinda tartismalara neden oldu Ulke icerisinde bulunan Arnavut azinligi sembolun aslinda Makedon ulusal kimliginin etnik bir sembolu oldugundan ve cok etnikli bir devlete uygun olmadigindan sikayet etti Yunanistan ise sembolun kullanilmasini ulusal Yunan sembolunun kotuye kullanilmasi ve II Philippos in mirasina iliskin dogrudan bir hak iddiasi olarak kabul etti 1990 larin baslarinda iki ulke arasindaki daha genis siyasi anlasmazlikta onemli bir sorun haline geldi Anlasmazlik Makedonya Anayasasi nda bulunan Yunanistan in Makedonya bolgesindeki topraklara iliskin hak iddia edilmesiyle alakali olan maddeler nedeniyle daha da siddetlendi 1995 yilinda Yunanistan Disisleri Bakanligi sozcusu Ocak 1995 te sembolun aslinda Yunan kokenli oldugunu ve Makedon ulusunun bunu caldigini soyledi Her iki taraftaki milliyetciler sembolun aslinda kendi topluluklarinin bir sembolu oldugunu ve Vergina daki kesiften once kutsal amaclar icin kullanildigini iddia ettiler Yunanistan in itirazlari sonucunda bayragin kullanimi Birlesmis Milletler Olimpiyat Oyunlari ve Amerika Birlesik Devletleri ve Avustralya daki Makedonya Cumhuriyeti burolari da dahil olmak uzere cesitli yerlerde yasaklandi Ayni donemde Yunanistan Makedon parasi uzerine Selanik Kulesi nin basilmasindan ve 2006 yilinda Makedonya Basbakani Nikola Gruevski nin yaptigi toplantilarda genis Makedonya haritasinin kullanilmasindan da rahatsizlik duymustur Iki ulke arasindaki sembol anlasmazligi Cyrus Vance in Birlesmis Milletler de aracilik ettigi bir uzlasmayla kismen cozuldu ve iki taraf arasinda diplomatik ve ekonomik iliskiler kurma anlasmasinin bir parcasi olarak sembol 1995 yilinda Makedonya Cumhuriyeti bayragindan kaldirildi Prespa Anlasmasi17 Haziran 2018 tarihinde Makedonya ve Yunanistan arasinda imzalanan Makedonya nin Adlandirma Soruna na cozum getiren Prespa Anlasmasi kapsaminda Vergina Gunesi nin kamu kurumlarinda kullanilmasina son verildi Kuzey Makedonya hukumeti tarafindan Temmuz 2019 da yapilan aciklamada 12 Agustos 2019 tarihine kadar Vergina Gunesi nin ulkedeki tum kamuya acik alanlardan kurumlardan ve anitlardan tamamen kaldirilacagi duyuruldu Ayrica bakinizMakedonya bolge Makedonya isimlendirilme sorunu Prespa AnlasmasiKaynakca Ѕvezda od Kutlesh Makedonca Wikipedia 18 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ocak 2021 a b c PDF Adnan Menderes Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Arkeoloji Anabilim Dali 19 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Ocak 2021 a b c d Vergina Sun Ingilizce Wikipedia Vergina Sun 13 Ocak 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ocak 2021 a b MAKEDONYA ILE YUNANISTAN ARASINDAKI ISIM SORUNUNUN COZUMUNDE ARABULUCULUGUN ETKISI Kirikkale Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1 Ocak 2019 26 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2021 Meric Uluslararasi Sosyal ve Stratejik Arastirmalar Dergisi 30 Aralik 2019 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ocak 2021