Vietnam Cumhuriyeti (Vietnamca: Việt Nam Cộng hòa, bilinen adıyla Güney Vietnam; 1954-1955 Vietnam Devleti, 1955-1975 Vietnam Cumhuriyeti, 1975-1976 Güney Vietnam Cumhuriyeti), 1955'ten 1975'e kadar Vietnam'ın güneyinde var olmuş devlet.
Việt Nam Cộng hòa Vietnam Cumhuriyeti | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
23 Ekim 1955-30 Nisan 1975 | |||||||||||
Bayrak Arma | |||||||||||
Slogan "Tổ quốc - Danh dự - Trách nhiệm" ("Anavatan - Onur - Görev") | |||||||||||
Başkent | Saigon | ||||||||||
Yaygın dil(ler) | Vietnamca | ||||||||||
Hükûmet | (1955-1963 •1966-1975) | ||||||||||
Devlet Başkanı | |||||||||||
| |||||||||||
Başbakan | |||||||||||
| |||||||||||
Tarihçe | |||||||||||
| |||||||||||
Yüzölçümü | |||||||||||
1955 | 173.809 km2 | ||||||||||
1974 | 173.809 km2 | ||||||||||
Nüfus | |||||||||||
| |||||||||||
Para birimi | |||||||||||
|
Tarihi
Cenevre Konferansı ertesinde (20 Temmuz 1954) Vietnam'ın 17. paralel sınır olmak üzere ikiye bölünmesi üzerine, bu ayrılıktan doğan iki devletten biriydi. Saygon Hükûmeti Başkanı Ngo Dinh Diem, Güney Vietnam'da yönetimi ele aldı. İmparator Bao Dai ile anlaşmazlık içinde olan Başbakan, düzenlediği bir referandumla imparatorun tahttan inmesini (Ekim 1955) ve kendisini devlet başkanı ilan etmesini sağladı. 4 Mart 1956'da seçilen bir kurucu meclis, 7 Temmuz 1956'da son biçimini alan anayasayı kabul etti. Bu anayasayla ABD'nin desteklediği otoriter bir rejim kuruldu. Yeni rejim, Amerikalı eğitmenlerin yönetiminde yeni baştan örgütlenen Güney Vietnam ordusunun yardımıyla siyasi-dini mezhepleri tasfiye etti, kuzeydeki Ho Chi Minh rejiminden kaçan 850,000 mülteciyi yerleştirmeye çalıştı. Ama yeni rejim, çeşitli muhalefet hareketlerinin ortaya çıktığı hem ekonomik, hem de siyasi alanlarda güçlüklerle karşılaştı. Gelişen ABD etkisi, Katoliklik ve Ngo Dinh Diem'in otoriter yönetimine karşı komünist olmayan milliyetçiler (1960 ve 1962'deki darbe girişimleri) ve Budistlerin muhalefet hareketleri güçlenmeye başladı. Özellikle Mekong Deltası ve etkili olan bir gerilla hareketini (Vietkong) yöneten Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi'nde toplanan komünistler 1960'ların başında itibaren Saygon hükûmetine karşı nitelikli bir muhalefet hareketi olmaya başladı.
1 Kasım 1963'te yapılan askerî darbe Ngo Dinh Diem'in devrilmesi ve öldürülmesiyle sonuçlandı. O tarihten itibaren ülke ciddi bir siyasi karışıklık içine düştü ve 1965'e kadar özellikle askerlerin ağırlıkta olduğu çok sayıda hükûmet birbirini izledi. Gene bu döneme Katoliklerle Budistler arasındaki nüfuz mücadelesi damgasını vurdu. 1965'te sayıca 150 bin dolayına ulaşmış olan Vietkong gerillaları Saygon rejimini ciddi biçimde tehdit etmeye başladı. Bu gelişmeler aynı zamanda ABD'nin Vietnam Savaşı'na daha doğrudan bir biçimde katılmasına neden oldu. Daha önce askeri donanım, mali yardım ve askeri danışmanlar aracılığıyla Güney Vietnam'a destek veren ABD, Şubat 1965'te gerilla sızmalarını önleme gerekçesiyle Kuzey Vietnam'a karşı yoğun bir hava bombardımanına başladı. 1968 başlarında Güney Vietnam'da çarpışan ABD askerlerinin sayısı 500 bine ulaşmıştı.
Haziran 1965'te devlet başkanı olan Nguyen Van Thieu'nun liderliğinde bir ulusal yönetim konseyi kuruldu. Yeni yönetim Fransa ile diplomatik ilişkileri kesti, Güney Vietnam ordusunun çarpışmalarda daha fazla rol almasını sağlamaya çalıştı, ama başaramadı bunun üzerine rüşvete savaş açmayı denedi. Ancak siyasi istikrarsızlık, ekonomik ve siyasi çöküş, ülke yönetiminin yavaş yavaş, General Thieu'yu açıkça destekleyen Amerikalıların eline geçmesiyle sonuçlandı.
Toplumsal alanda Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin 1969'da kurduğu Güney Vietnam Geçici Devrim Hükûmeti'nin toprak dağıtım politikalarına karşılık olarak 1970'te köylü kitlelerini rejime bağlamayı amaçlayan bir tarım reformu başlattı. Nguyen Van Thieu kendisini, Richard Nixon'un Vietnamlaştırma politikasını başarıya ulaştırmak için gerekli olan bir istikrar unsuru olarak kabul ettirdi ve Washington'un tüm desteğini arkasına aldı. 1971'de tek aday olarak katıldığı seçimlerde geçerli oyların % 94'ünü alarak tekrar seçildi. Ama 1972'deki Kuzey Vietnam saldırısı Vietnamlaştırma politikasının hiçbir işe yaramadığını gösterdi. 27 Ocak 1973'te Paris'te Geçici Devrim Hükûmeti, Kuzey Vietnam, Güney Vietnam ve ABD arasında yapılan görüşmeler anlaşmayla sonuçlandı. Ama Thieu yönetimi Paris Antlaşması'nın özünü kabul etmekle beraber, daha sonra bunların uygulanmasını engelledi.
Güney Vietnam 1974'te artık savunamadığı uzak askeri mevzileri terk etmeye başladı.Sonunda Ocak 1975'te nihai Kuzey Vietnam saldırısı başladı. Güney Vietnam kuvvetlerinin hiçbir direniş göstermemeleri üzerine Kuzey Vietnam ve Vietkong birlikleri yıldırım hızıyla ilerlediler. Bunun üzerine, Nguyen Van Thieu 21 Nisan 1975'te istifa ederek Tayvan'a sığındı. 30 Nisan 1975'te Vietkong birlikleri hiçbir direnişle karşılaşmadan Güney Vietnam'ın başkenti Saygon'a girdi. Güney Vietnam hükûmetinden geriye kalanlar kayıtsız şartsız teslim oldular. Geçici bir askeri yönetimin (Güney Vietnam Cumhuriyeti Geçici Devrimci Hükûmeti) oluşturulmasından sonra, 2 Temmuz 1976'da Vietnam resmen birleşti.
Güney Vietnam liderleri
- Ngo Dinh Diem (1955–1963)
- Duong Van Minh (1963–1964)
- (1964)
- (1964–1965)
- Nguyen Van Thieu (1965–1975)
- (1975)
- Duong Van Minh (1975)
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vietnam Cumhuriyeti Vietnamca Việt Nam Cộng hoa bilinen adiyla Guney Vietnam 1954 1955 Vietnam Devleti 1955 1975 Vietnam Cumhuriyeti 1975 1976 Guney Vietnam Cumhuriyeti 1955 ten 1975 e kadar Vietnam in guneyinde var olmus devlet Việt Nam Cộng hoa Vietnam Cumhuriyeti23 Ekim 1955 30 Nisan 1975Bayrak ArmaSlogan Tổ quốc Danh dự Trach nhiệm Anavatan Onur Gorev Milli mars Vatandaslara Cagri BaskentSaigonYaygin dil ler VietnamcaHukumet 1955 1963 1966 1975 Devlet Baskani 1955 1963 ilk Ngo Dinh Diem 1965 1975 son Nguyen Van ThieuBasbakan 1963 1964 ilk Nguyen Ngoc Tho 1975 son Vu Van MauTarihce Kurulusu23 Ekim 1955 Kasim 1963 Paris Baris Anlasmasi1973 30 Nisan 1975 Dagilisi30 Nisan 1975Yuzolcumu1955173 809 km21974173 809 km2Nufus 195512 000 000 197419 582 000Para birimiOnculler ArdillarGuney Vietnam Cumhuriyeti Gecici Devrimci HukumetiTarihiCenevre Konferansi ertesinde 20 Temmuz 1954 Vietnam in 17 paralel sinir olmak uzere ikiye bolunmesi uzerine bu ayriliktan dogan iki devletten biriydi Saygon Hukumeti Baskani Ngo Dinh Diem Guney Vietnam da yonetimi ele aldi Imparator Bao Dai ile anlasmazlik icinde olan Basbakan duzenledigi bir referandumla imparatorun tahttan inmesini Ekim 1955 ve kendisini devlet baskani ilan etmesini sagladi 4 Mart 1956 da secilen bir kurucu meclis 7 Temmuz 1956 da son bicimini alan anayasayi kabul etti Bu anayasayla ABD nin destekledigi otoriter bir rejim kuruldu Yeni rejim Amerikali egitmenlerin yonetiminde yeni bastan orgutlenen Guney Vietnam ordusunun yardimiyla siyasi dini mezhepleri tasfiye etti kuzeydeki Ho Chi Minh rejiminden kacan 850 000 multeciyi yerlestirmeye calisti Ama yeni rejim cesitli muhalefet hareketlerinin ortaya ciktigi hem ekonomik hem de siyasi alanlarda gucluklerle karsilasti Gelisen ABD etkisi Katoliklik ve Ngo Dinh Diem in otoriter yonetimine karsi komunist olmayan milliyetciler 1960 ve 1962 deki darbe girisimleri ve Budistlerin muhalefet hareketleri guclenmeye basladi Ozellikle Mekong Deltasi ve etkili olan bir gerilla hareketini Vietkong yoneten Vietnam Ulusal Kurtulus Cephesi nde toplanan komunistler 1960 larin basinda itibaren Saygon hukumetine karsi nitelikli bir muhalefet hareketi olmaya basladi 1 Kasim 1963 te yapilan askeri darbe Ngo Dinh Diem in devrilmesi ve oldurulmesiyle sonuclandi O tarihten itibaren ulke ciddi bir siyasi karisiklik icine dustu ve 1965 e kadar ozellikle askerlerin agirlikta oldugu cok sayida hukumet birbirini izledi Gene bu doneme Katoliklerle Budistler arasindaki nufuz mucadelesi damgasini vurdu 1965 te sayica 150 bin dolayina ulasmis olan Vietkong gerillalari Saygon rejimini ciddi bicimde tehdit etmeye basladi Bu gelismeler ayni zamanda ABD nin Vietnam Savasi na daha dogrudan bir bicimde katilmasina neden oldu Daha once askeri donanim mali yardim ve askeri danismanlar araciligiyla Guney Vietnam a destek veren ABD Subat 1965 te gerilla sizmalarini onleme gerekcesiyle Kuzey Vietnam a karsi yogun bir hava bombardimanina basladi 1968 baslarinda Guney Vietnam da carpisan ABD askerlerinin sayisi 500 bine ulasmisti Haziran 1965 te devlet baskani olan Nguyen Van Thieu nun liderliginde bir ulusal yonetim konseyi kuruldu Yeni yonetim Fransa ile diplomatik iliskileri kesti Guney Vietnam ordusunun carpismalarda daha fazla rol almasini saglamaya calisti ama basaramadi bunun uzerine rusvete savas acmayi denedi Ancak siyasi istikrarsizlik ekonomik ve siyasi cokus ulke yonetiminin yavas yavas General Thieu yu acikca destekleyen Amerikalilarin eline gecmesiyle sonuclandi Toplumsal alanda Vietnam Ulusal Kurtulus Cephesi nin 1969 da kurdugu Guney Vietnam Gecici Devrim Hukumeti nin toprak dagitim politikalarina karsilik olarak 1970 te koylu kitlelerini rejime baglamayi amaclayan bir tarim reformu baslatti Nguyen Van Thieu kendisini Richard Nixon un Vietnamlastirma politikasini basariya ulastirmak icin gerekli olan bir istikrar unsuru olarak kabul ettirdi ve Washington un tum destegini arkasina aldi 1971 de tek aday olarak katildigi secimlerde gecerli oylarin 94 unu alarak tekrar secildi Ama 1972 deki Kuzey Vietnam saldirisi Vietnamlastirma politikasinin hicbir ise yaramadigini gosterdi 27 Ocak 1973 te Paris te Gecici Devrim Hukumeti Kuzey Vietnam Guney Vietnam ve ABD arasinda yapilan gorusmeler anlasmayla sonuclandi Ama Thieu yonetimi Paris Antlasmasi nin ozunu kabul etmekle beraber daha sonra bunlarin uygulanmasini engelledi Guney Vietnam 1974 te artik savunamadigi uzak askeri mevzileri terk etmeye basladi Sonunda Ocak 1975 te nihai Kuzey Vietnam saldirisi basladi Guney Vietnam kuvvetlerinin hicbir direnis gostermemeleri uzerine Kuzey Vietnam ve Vietkong birlikleri yildirim hiziyla ilerlediler Bunun uzerine Nguyen Van Thieu 21 Nisan 1975 te istifa ederek Tayvan a sigindi 30 Nisan 1975 te Vietkong birlikleri hicbir direnisle karsilasmadan Guney Vietnam in baskenti Saygon a girdi Guney Vietnam hukumetinden geriye kalanlar kayitsiz sartsiz teslim oldular Gecici bir askeri yonetimin Guney Vietnam Cumhuriyeti Gecici Devrimci Hukumeti olusturulmasindan sonra 2 Temmuz 1976 da Vietnam resmen birlesti Guney Vietnam liderleriNgo Dinh Diem 1955 1963 Duong Van Minh 1963 1964 1964 1964 1965 Nguyen Van Thieu 1965 1975 1975 Duong Van Minh 1975 Kaynakca Nijman Jan 2020 Geography Realms Regions and Concepts 20 bas Wiley ISBN 978 1119607410 a b Lockhart Bruce M 2006 Historical Dictionary of Vietnam 3 bas Lanham Md Scarecrow Press ISBN 978 0810850538