Vince Kasırgası, 8 Ekim 2005'te Atlas Okyanusu'nun kuzeydoğusunda meydana gelen kasırgadır. 2005 Atlantik kasırga mevsiminin bir parçası olup tropikal siklonlar için çok soğuk olduğu düşünülen sularda ortaya çıkmıştır. Kasırga, çok aktif geçen bu kasırga mevsiminde gerçekleşen 20. adlandırılmış hava olayı ve 12. kasırgadır.
Kategori 1 kasırga (SSKÖ) | ||
---|---|---|
![]() | ||
Oluşma | 8 Ekim 2005 | |
Dağılma | 11 Ekim 2005 | |
En yüksek rüzgâr |
| |
En alçak basınç | Bilinmiyor | |
Etkilenen alanlar | Madeira, Güney Portekiz, Güneybatı İspanya | |
2005 Atlantik kasırga mevsimi |
8 Ekim tarihinde ekstratropikal sistem olarak başlayan bu hava hareketi, Azorlar'ın güneydoğusunda subtropikal fırtına özelliği göstermeye başlamıştır. ABD Ulusal Kasırga Merkezi bu sistemi ertesi gün, etkinlik kasırgaya dönüşmeden hemen önce adlandırmıştır. Vince deniz üzerinde etkisini yitirmiş ve 11 Ekim tarihinde İber Yarımadası'na düşük yoğunlukta yağış bırakmıştır. Bu özelliği 1842 İspanya kasırgasından sonra gösteren ilk fırtına olan Vince, İspanya üzerinden geçerken dağılmış ve bu hava hareketinden geriye kalanlar ise Akdeniz'e yönelmiştir.
Seyri

Ulusal Kasırga Merkezi tarafından ilk anda gözlemlenememiş bir subtropikal fırtına 5 Ekim 2005'te Azorlar üzerinden geçmekte olan bir alçak basınç alanı tarafından yutulmuş; sistemin taşınım yoğunluğu artış gösterirken cephesel yapısı bozulmuştur. Hava kütlesi 8 Ekim 2005'te Azorlar'a bağlı Lajes das Flores'in 930 km (580 mil) güneydoğusunda bir subtropikal fırtınaya dönüşmüştür. Ne var ki, deniz suyu sıcaklığının bir tropikal siklon oluşturmaya yetecek derecede yüksek olmaması nedeniyle Ulusal Kasırga Merkezi bu hava hareketine ilk anda resmî bir ad vermemiştir. Sistem, ertesi gün bakışım ve sıcak iç merkez gibi tropikal özellikler kazanarak fırtınaya dönüşmüştür. Tropikal gelişim için olağan sıcaklık değeri 26,5 °C (80 °F) iken, fırtına bu dönüşümü 24 °C'den (75 °F) düşük bir sıcaklıkta gerçekleştirmiştir.
Ulusal Kasırga Merkezi 9 Ekim'de Madeira yakınlarında tropikal fırtınaya dönüşen ve gözü hâlihazırda oluşmuş sistemi "Vince Tropikal Fırtınası" olarak adlandırmış ve halka yönelik uyarılarına başlamıştır. Fırtınanın gözü bir süre sonra belirgin duruma gelmiş ve 25 km (15 mil) çapına ulaşmıştır. Vince'in şiddeti oluşum hızına koşut biçimde artış göstermiş; en yüksek rüzgâr hızı gün içinde 120 km/sa (75 mph) olarak ölçülmüştür. Ulusal Kasırga Merkezi yetkilileri bu olayı "kasırgayı andıran bu hava olayı -sahip olduğu ortam ve konum tam tersini gösterse de- büyük olasılıkla böyle bir şeydir" biçiminde değerlendirmişlerdir.

Vince Kasırgası'nın hızlı oluşumu batı yönlü bir rüzgâr makasının gözü saatler içinde dağıtmasıyla son bulmuş; hava hareketi zayıflayarak tropikal fırtınaya dönüşmüştür. Alçak düzey bir yatak fırtınaya kuzeybatıdan yaklaşmış ve ısıyı kuzeye, fırtınanın alçak düzey merkezini ise doğuya doğru sürüklemiştir. 10 Ekim'de iki ısı taşınım dalgasının karşılaşmış; ancak deniz yüzeyi sıcaklığının 22 °C (72 °F) olması nedeniyle fırtınanın şiddeti değişmemiştir.İber Yarımadası'na yaklaşırken zayıflayan ve 11 Ekim'de tropikal fırtınaya dönüşen sistem, İspanya'nın Huelva kenti yakınlarına yağış bırakmış ve kara üzerinde yok olmuştur. Hava olayından geriye kalanlar İspanya'nın güneyine yönelmiş ve bu kurak bölgede şiddetli yağışa neden olmuştur. Hava dalgası 12 Ekim gününün ilk saatlerinde ise Alicante üzerinden geçerek Akdeniz'e ulaşmıştır.
Etkileri

Acil Durum Koordinasyon Merkezi, Vince Kasırgası'nın Castellón ilini etkileyerek su taşkınlarına neden olabilecek yağışlar getireceğine ilişkin bir acil durum çağrısı yayımlamıştır. Ulusal Meteoroloji Enstitüsünden yapılan açıklamaya göre ise su taşkını riski %40 olarak belirlenmiştir. İspanya'nın dört özerk bölgesi (Asturias, Galiçya, Kastilya ve Leon, Katalonya) için de su taşkını uyarısı yapılırken Kanarya Adaları'nda şiddetli rüzgâr beklentisi oluşmuştur.Endülüs Özerk Bölgesi'nde açıktaki balıkçı tekneleri limana dönmüş ve fırtınanın dinmesini beklemiştir.

Yaz mevsimini az görülmüş bir kuraklık oranı ve bunun neden olduğu yangınlarla geride bırakan İspanya, Vince Kasırgası'nın getirdiği yağışla serinlemiştir.A Coruña iline iki gün içinde düşen yağış miktarı yaz mevsimi toplamını geride bırakarak barajlardaki kullanım suyu düzeyini yükseltmiş; ancak, trafik kazaları ve küçük su taşkınlarına da neden olmuştur.Córdoba ilinde A-303, A-306 ve CO-293 kodlu yolların bir bölümü sular altında kalmış; kentin çevre otoyollarla bağlantısını sağlayan la Ronda de Poniente'te ise maddi hasar oluşmuştur.A Coruña Üniversitesi'nin girişi ise 11 Ekim'de su taşkınları nedeniyle kapanmıştır. Olaylarda can kaybı yaşanmazken fırtınanın kara üzerinde neden olduğu en şiddetli rüzgâr hızı Jerez'de 77 km/sa (48 mph) olarak ölçülmüştür. Kasırganın getirdiği yağış miktarı (25–50 mm) ılıman hava hareketleriyle karşılaştırılmasına neden olmuş; Ulusal Kasırga Merkezi çalışanlarından James Franklin bu durumu "İspanya'ya düşen yağış miktarı 2 incin altında ancak Córdoba ovası 3,3 inci gördü" sözleriyle açıklamıştır.
İstatistikler ve adlandırma
Bilinen hava hareketleri içinde kasırga derecesine en doğuda (18,9° batı boylamı) ulaşma özelliğine sahip olan Vince, Ulusal Kasırga Merkezi kayıtlarına göre İber Yarımadası'na yağış bırakan tek tropikal siklon olmuştur.
8 Ekim tarihinde doğan Vince, bir kasırga mevsiminde 21. sırada gözlemlenmiş en erken fırtına olmuştur. Bu olay 1933 Atlantik kasırga mevsiminde 21. sırayı alan hava hareketine göre 38 gün önce gerçekleşmiştir. 1950'de başlayan adlandırma sistemi uyarınca "V" harfini alan ilk kasırga olan Vince kayda değer bir hasara neden olmamış; bu nedenle fırtınanın adı Dünya Meteoroloji Örgütü tarafından kullanılmayı sürdürmüştür.
Kaynakça
- ^ a b c d e James L. Franklin (22 Şubat 2006). "Tropical Cyclone Report: Hurricane Vince" (PDF) (İngilizce). Ulusal Kasırga Merkezi. 2 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ a b Staff (13 Ekim 2005). (İngilizce). Malaga Weather Channel. 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ Richard Knabb (9 Ekim 2005). "Tropical Storm Vince Discussion Number 1" (İngilizce). Ulusal Kasırga Merkezi. 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ a b Richard Knabb (9 Ekim 2005). "Hurricane Vince Discussion Number 2" (İngilizce). Ulusal Kasırga Merkezi. 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ a b Richard Pasch (9 Ekim 2005). "Hurricane Vince Discussion Number 3" (İngilizce). Ulusal Kasırga Merkezi. 7 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ a b Franklin (14 Ağustos 2011). "Hurricane Vince Discussion Number 4" (İngilizce). Ulusal Kasırga Merkezi. 7 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ Richard Knabb (10 Ekim 2005). "Hurricane Vince Discussion Number 5" (İngilizce). Ulusal Kasırga Merkezi. 7 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ Richard Knabb (10 Ekim 2005). "Hurricane Vince Discussion Number 6" (İngilizce). Ulusal Kasırga Merkezi. 7 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ Stacy Stewart (10 Ekim 2005). "Hurricane Vince Discussion Number 7" (İngilizce). Ulusal Kasırga Merkezi. 7 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2018.
- ^ "Protección Civil alerta a cinco comunidades por la lluvia y el viento". (İspanyolca). 12 Ekim 2005. 21 Kasım 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2018.
- ^ a b Javier Mesa (13 Ekim 2005). "Las lluvias sólo frenan un 0,1% la pérdida de agua". 20 minutos (İspanyolca). 17 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2018.
- ^ César-Javier Palacios (14 Ekim 2005). "Fuentes sin agua". (İspanyolca). 17 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2018.
- ^ a b "Llueve en sólo dos días más que en todo el verano". 20 minutos (İspanyolca). 13 Ekim 2005. 9 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2018.
- ^ "Problemas en varias carreteras de la provincia". (İspanyolca). 13 Ekim 2005. 16 Eylül 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2018.
- ^ "Consideraciones sobre el ciclón Vince: sus efectos sobre la península Ibérica" (pdf) (İspanyolca). Ministerio de Medio Ambiente. 1 Ekim 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 9 Aralık 2018.
- ^ "Dennis, Katrina, Rita, Stan, and Wilma "Retired" from List of Storm Names" (İngilizce). Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi. 6 Nisan 2006. 24 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Aralık 2018.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Vince Kasırgası ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Ulusal Kasırga Merkezi arşivinde Vince Kasırgası 6 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vince Kasirgasi 8 Ekim 2005 te Atlas Okyanusu nun kuzeydogusunda meydana gelen kasirgadir 2005 Atlantik kasirga mevsiminin bir parcasi olup tropikal siklonlar icin cok soguk oldugu dusunulen sularda ortaya cikmistir Kasirga cok aktif gecen bu kasirga mevsiminde gerceklesen 20 adlandirilmis hava olayi ve 12 kasirgadir Vince Kasirgasi Kategori 1 kasirga SSKO Vince Kasirgasi Azorlar in guneydogusundayken 9 Ekim 2005 Vince Kasirgasi Azorlar in guneydogusundayken 9 Ekim 2005 Olusma 8 Ekim 2005Dagilma 11 Ekim 2005En yuksek ruzgar 75 mph 120 km h 1 dakikadaki gucu En alcak basinc BilinmiyorEtkilenen alanlar Madeira Guney Portekiz Guneybati Ispanya2005 Atlantik kasirga mevsimi 8 Ekim tarihinde ekstratropikal sistem olarak baslayan bu hava hareketi Azorlar in guneydogusunda subtropikal firtina ozelligi gostermeye baslamistir ABD Ulusal Kasirga Merkezi bu sistemi ertesi gun etkinlik kasirgaya donusmeden hemen once adlandirmistir Vince deniz uzerinde etkisini yitirmis ve 11 Ekim tarihinde Iber Yarimadasi na dusuk yogunlukta yagis birakmistir Bu ozelligi 1842 Ispanya kasirgasindan sonra gosteren ilk firtina olan Vince Ispanya uzerinden gecerken dagilmis ve bu hava hareketinden geriye kalanlar ise Akdeniz e yonelmistir SeyriFirtinanin izledigi yol ve Saffir Simpson Kasirga Olcegi ne gore siddeti Ulusal Kasirga Merkezi tarafindan ilk anda gozlemlenememis bir subtropikal firtina 5 Ekim 2005 te Azorlar uzerinden gecmekte olan bir alcak basinc alani tarafindan yutulmus sistemin tasinim yogunlugu artis gosterirken cephesel yapisi bozulmustur Hava kutlesi 8 Ekim 2005 te Azorlar a bagli Lajes das Flores in 930 km 580 mil guneydogusunda bir subtropikal firtinaya donusmustur Ne var ki deniz suyu sicakliginin bir tropikal siklon olusturmaya yetecek derecede yuksek olmamasi nedeniyle Ulusal Kasirga Merkezi bu hava hareketine ilk anda resmi bir ad vermemistir Sistem ertesi gun bakisim ve sicak ic merkez gibi tropikal ozellikler kazanarak firtinaya donusmustur Tropikal gelisim icin olagan sicaklik degeri 26 5 C 80 F iken firtina bu donusumu 24 C den 75 F dusuk bir sicaklikta gerceklestirmistir Ulusal Kasirga Merkezi 9 Ekim de Madeira yakinlarinda tropikal firtinaya donusen ve gozu halihazirda olusmus sistemi Vince Tropikal Firtinasi olarak adlandirmis ve halka yonelik uyarilarina baslamistir Firtinanin gozu bir sure sonra belirgin duruma gelmis ve 25 km 15 mil capina ulasmistir Vince in siddeti olusum hizina kosut bicimde artis gostermis en yuksek ruzgar hizi gun icinde 120 km sa 75 mph olarak olculmustur Ulusal Kasirga Merkezi yetkilileri bu olayi kasirgayi andiran bu hava olayi sahip oldugu ortam ve konum tam tersini gosterse de buyuk olasilikla boyle bir seydir biciminde degerlendirmislerdir Vince Kasirgasi 11 Ekim de Iber Yarimadasi uzerindeyken Vince Kasirgasi nin hizli olusumu bati yonlu bir ruzgar makasinin gozu saatler icinde dagitmasiyla son bulmus hava hareketi zayiflayarak tropikal firtinaya donusmustur Alcak duzey bir yatak firtinaya kuzeybatidan yaklasmis ve isiyi kuzeye firtinanin alcak duzey merkezini ise doguya dogru suruklemistir 10 Ekim de iki isi tasinim dalgasinin karsilasmis ancak deniz yuzeyi sicakliginin 22 C 72 F olmasi nedeniyle firtinanin siddeti degismemistir Iber Yarimadasi na yaklasirken zayiflayan ve 11 Ekim de tropikal firtinaya donusen sistem Ispanya nin Huelva kenti yakinlarina yagis birakmis ve kara uzerinde yok olmustur Hava olayindan geriye kalanlar Ispanya nin guneyine yonelmis ve bu kurak bolgede siddetli yagisa neden olmustur Hava dalgasi 12 Ekim gununun ilk saatlerinde ise Alicante uzerinden gecerek Akdeniz e ulasmistir EtkileriIspanya nin Cordoba kenti yakinlarindaki bu baraj Vince Kasirgasi nin neden oldugu mevsim disi yagislardan yararlanan yerler arasindadir Acil Durum Koordinasyon Merkezi Vince Kasirgasi nin Castellon ilini etkileyerek su taskinlarina neden olabilecek yagislar getirecegine iliskin bir acil durum cagrisi yayimlamistir Ulusal Meteoroloji Enstitusunden yapilan aciklamaya gore ise su taskini riski 40 olarak belirlenmistir Ispanya nin dort ozerk bolgesi Asturias Galicya Kastilya ve Leon Katalonya icin de su taskini uyarisi yapilirken Kanarya Adalari nda siddetli ruzgar beklentisi olusmustur Endulus Ozerk Bolgesi nde aciktaki balikci tekneleri limana donmus ve firtinanin dinmesini beklemistir Vince Kasirgasi 9 Ekim tarihinde Madeira Adalari nin kuzeybatisindayken Bolgenin en buyuk adasinin yaklasik 57 km 35 mil capinda firtinadan nasil etkilendigi fotografta gorulebilmekte Yaz mevsimini az gorulmus bir kuraklik orani ve bunun neden oldugu yanginlarla geride birakan Ispanya Vince Kasirgasi nin getirdigi yagisla serinlemistir A Coruna iline iki gun icinde dusen yagis miktari yaz mevsimi toplamini geride birakarak barajlardaki kullanim suyu duzeyini yukseltmis ancak trafik kazalari ve kucuk su taskinlarina da neden olmustur Cordoba ilinde A 303 A 306 ve CO 293 kodlu yollarin bir bolumu sular altinda kalmis kentin cevre otoyollarla baglantisini saglayan la Ronda de Poniente te ise maddi hasar olusmustur A Coruna Universitesi nin girisi ise 11 Ekim de su taskinlari nedeniyle kapanmistir Olaylarda can kaybi yasanmazken firtinanin kara uzerinde neden oldugu en siddetli ruzgar hizi Jerez de 77 km sa 48 mph olarak olculmustur Kasirganin getirdigi yagis miktari 25 50 mm iliman hava hareketleriyle karsilastirilmasina neden olmus Ulusal Kasirga Merkezi calisanlarindan James Franklin bu durumu Ispanya ya dusen yagis miktari 2 incin altinda ancak Cordoba ovasi 3 3 inci gordu sozleriyle aciklamistir Istatistikler ve adlandirmaBilinen hava hareketleri icinde kasirga derecesine en doguda 18 9 bati boylami ulasma ozelligine sahip olan Vince Ulusal Kasirga Merkezi kayitlarina gore Iber Yarimadasi na yagis birakan tek tropikal siklon olmustur 8 Ekim tarihinde dogan Vince bir kasirga mevsiminde 21 sirada gozlemlenmis en erken firtina olmustur Bu olay 1933 Atlantik kasirga mevsiminde 21 sirayi alan hava hareketine gore 38 gun once gerceklesmistir 1950 de baslayan adlandirma sistemi uyarinca V harfini alan ilk kasirga olan Vince kayda deger bir hasara neden olmamis bu nedenle firtinanin adi Dunya Meteoroloji Orgutu tarafindan kullanilmayi surdurmustur Kaynakca a b c d e James L Franklin 22 Subat 2006 Tropical Cyclone Report Hurricane Vince PDF Ingilizce Ulusal Kasirga Merkezi 2 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Aralik 2018 a b Staff 13 Ekim 2005 Ingilizce Malaga Weather Channel 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Aralik 2018 Richard Knabb 9 Ekim 2005 Tropical Storm Vince Discussion Number 1 Ingilizce Ulusal Kasirga Merkezi 3 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2018 a b Richard Knabb 9 Ekim 2005 Hurricane Vince Discussion Number 2 Ingilizce Ulusal Kasirga Merkezi 3 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2018 a b Richard Pasch 9 Ekim 2005 Hurricane Vince Discussion Number 3 Ingilizce Ulusal Kasirga Merkezi 7 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2018 a b Franklin 14 Agustos 2011 Hurricane Vince Discussion Number 4 Ingilizce Ulusal Kasirga Merkezi 7 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2018 Richard Knabb 10 Ekim 2005 Hurricane Vince Discussion Number 5 Ingilizce Ulusal Kasirga Merkezi 7 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2018 Richard Knabb 10 Ekim 2005 Hurricane Vince Discussion Number 6 Ingilizce Ulusal Kasirga Merkezi 7 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2018 Stacy Stewart 10 Ekim 2005 Hurricane Vince Discussion Number 7 Ingilizce Ulusal Kasirga Merkezi 7 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2018 Proteccion Civil alerta a cinco comunidades por la lluvia y el viento Ispanyolca 12 Ekim 2005 21 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2018 a b Javier Mesa 13 Ekim 2005 Las lluvias solo frenan un 0 1 la perdida de agua 20 minutos Ispanyolca 17 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2018 Cesar Javier Palacios 14 Ekim 2005 Fuentes sin agua Ispanyolca 17 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2018 a b Llueve en solo dos dias mas que en todo el verano 20 minutos Ispanyolca 13 Ekim 2005 9 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2018 Problemas en varias carreteras de la provincia Ispanyolca 13 Ekim 2005 16 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2018 Consideraciones sobre el ciclon Vince sus efectos sobre la peninsula Iberica pdf Ispanyolca Ministerio de Medio Ambiente 1 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 9 Aralik 2018 Dennis Katrina Rita Stan and Wilma Retired from List of Storm Names Ingilizce Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi 6 Nisan 2006 24 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Aralik 2018 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Vince Kasirgasi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ulusal Kasirga Merkezi arsivinde Vince Kasirgasi 6 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce