William Caxton (tahmin edilen doğum yılı: 1415~1422 arasında – Ölümü: Mart 1492) İngiliz asıllı bir tüccar, diplomat, yazar ve matbaacıdır. 15. yüzyılda Avrupa’da Johannes Gutenberg’in bulduğu basım yöntemini İngiltere’de uygulayan ilk kişidir. Bu yüzden, matbaacılığı İngiltere ile tanıştıran ilk insan olduğu düşünülür. Ayrıca, İngiltere'de basılı kitapların perakende ticaretini yapan ilk İngilizdir.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlqTDJNNEwwTmhlSFJ2Ymw5VGFHOTNhVzVuWDNSb1pWOUdhWEp6ZEY5VGNHVmphVzFsYmw5dlpsOUlhWE5mVUhKcGJuUnBibWRmZEc5ZlMybHVaMTlGWkhkaGNtUmZTVlpmWVhSZmRHaGxYMEZzYlc5dWNua2xNa05mVjJWemRHMXBibk4wWlhJdWFuQm5MekkxTUhCNExVTmhlSFJ2Ymw5VGFHOTNhVzVuWDNSb1pWOUdhWEp6ZEY5VGNHVmphVzFsYmw5dlpsOUlhWE5mVUhKcGJuUnBibWRmZEc5ZlMybHVaMTlGWkhkaGNtUmZTVlpmWVhSZmRHaGxYMEZzYlc5dWNua2xNa05mVjJWemRHMXBibk4wWlhJdWFuQm4uanBn.jpg)
Biyografi
İlk Yılları
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgxTHpWbEwwTmhlSFJ2Ymw5a1pYWnBZMlV1Y0c1bkx6RTRNSEI0TFVOaGVIUnZibDlrWlhacFkyVXVjRzVuLnBuZw==.png)
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgwTHpRMUwxZHBiR3hwWVcxZlEyRjRkRzl1WDB4UFExOXdhRzkwYjE5dFpXVjBkWEJmTWpBeE1pNXFjR2N2TWpJd2NIZ3RWMmxzYkdsaGJWOURZWGgwYjI1ZlRFOURYM0JvYjNSdlgyMWxaWFIxY0Y4eU1ERXlMbXB3Wnc9PS5qcGc=.jpg)
William Caxton'ın ailesi belli değildir. Bu nedenle tam olarak doğum tarihi bilinmemektedir. Fakat bölge kayıtlarına göre, çırak olarak çalıştığı ilk yıllarda aldığı ilk maaşın 1438'de olduğu görülmüştür. Çıraklığa 14 yaşında başladığı bilinse de, ustalarının ilk maaşını çok sonraları vermeye başlaması nedeniyle, doğum gününün 1415-1424 yılları arasında bir güne tekabül ettiği düşünülmektedir. İlk basılı işi olan adlı kitabının ön sözünde, o yıllarda Britanya Adası'nın Güney Doğu'sunda yer alan Kent Özel İdaresi'nin (Kontluk) Weald bölgesinde doğup büyüdüğünü iddia etmiştir.
Matbaacılık ve Sonraki Yılları
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgwTHpSa0wwZHZaR1ZtY21WNVgyOW1YMEp2Ykc5NWJtVmZMVjlHWVdOemFXMXBiR1ZmY0dGblpWOHhYeTFmVUhKdmFtVmpkRjlIZFhSbGJtSmxjbWRmWlZSbGVIUmZNVEl6TmprdWNHNW5Mekl5TUhCNExVZHZaR1ZtY21WNVgyOW1YMEp2Ykc5NWJtVmZMVjlHWVdOemFXMXBiR1ZmY0dGblpWOHhYeTFmVUhKdmFtVmpkRjlIZFhSbGJtSmxjbWRmWlZSbGVIUmZNVEl6TmprdWNHNW4ucG5n.png)
Sayfanın en üstündeki önsöz şöyle başlar: Here begynneth the boke Intituled Eracles, and also Godefrey of Boloyne, the whiche speketh of the Conquest of the holy lande of Jherusalem. (the blank space on this page was for the insertion by hand of an illuminated initial T)
William Caxton, 1450'li yıllara kadar Brugge şehrine birçok defa seyahat etmiş ve 1453 yılında oraya yerleşmiştir. Orada, iş yaşamında başarıyı yakalayan Caxton, daha sonra 'ın yöneticisi olmuştur. Yaptığı ticaretler, ona Burgonya Düklüğü ile iletişim kurma imkânı vermiştir. Bu vesileyle, I. Charles (Bourgogne Dükü)'ın üçüncü eşi ve aynı zamanda iki İngiltere Kralı IV. Edward ve III. Richard'ın kız kardeşleri olan Margaret'in, hanesinin bir üyesi olmıştur. Bu olay onun, Avrupa'da daha fazla seyahat etmesine öncülük etmiştir. Köln'e yaptığı seyahatler esnasında yeni basım endüstrisini yerinde gözlemlemiş ve Alman matbaasından önemli ölçüde etkilenerek bu konuda kendini eğitmiştir.
Brugge şehrinde bir matbaa kurmakla vakit kaybetmemek için Flaman bir matbaacı olan ile ortaklaşa çalışmıştır. Recuyell of the Historyes of Troye eserini İngilizceye çevirerek ilk kitap baskısını 1473'te gerçekleştirmiştir. Yaptığı çeviri Burgonya yönetiminde popüler hale gelmiş ve kendisinden, yeni bir matbaa kurmasına teşvik etmek için daha fazla kopyasını çıkarmasını talep etmiştir. Edindiği bilgileri, İngiltere'ye getiren Caxton, 1476 yılında Westminster'da bir matbaa kurmuş ve burada ilk olarak Geoffrey Chaucer'in yazdığı Canterbury Hikâyeleri eserini basmıştır. Bir diğer önemli basım da, kralın eşinin erkek kardeşi (kayın biraderi) olan tarafından çevrilen ve 18 Kasım 1477'de basılan (Filozofların Özlü Sözleri), eseridir. William Caxton, ayrıca İncil'in muhtemel ilk ayetlerinin yer aldığı, 1483'te basılan (orijinal adı: Legenda aurea veya Legenda sanctorum) ve 1484'te basılan (orijinal adı: Livre pour l'enseignement de ses filles du Chevalier de La Tour Landry) kitaplarını da, İngilizce çevirilerini yapmıştır.
Caxton o zamanların en çok bilinen, Fierabras gibi şövalye romanslarının bazılarının da üretimini (basımını) yapmıştır. Bunlardan en önemlisi, İngiliz ve Roma tarihlerinin yer aldığı klasik eserlerden biri olan 'e ait Le Morte d'Arthur (Arthur'un Ölümü) adlı eserdir. Bu kitaplar 15. yy.'ın sonlarına doğru üst sınıftaki insanlara hitap eden kitaplardır. Caxton bu vesileyle soylular ve aristokrat sınıf üyeleri tarafından büyük destek görmüştür.
Ölümü
Caxton'ın kesin ölüm yılı bilinmemekle birlikte, Westminster'da bulunan St. Margaret Anglikan Kilisesi defin kayıtlarına göre 1492'nin Mart ayında öldüğü varsayılıyor. Ancak, (1914-2005 yılları arasında yaşamış bir İngiliz yazar), kendi kitabı olan kitabında, onun ölümünün 1491 olduğunu söylemiştir.
Kaynakça
Konuyla ilgili yayınlar
- N. F. Blake, "Caxton, William (1415~24–1492)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004 accessed 1 July 2006
- , Parts III and IV, The Lyf of the Noble and Crysten Prynce Charles the Grete, Translated from the French By William Caxton And Printed By Him 1485.
- The Introduction of Printing into England and the Early Work of the Press: The First Book printed in English25 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (1907), from , Vol II
- Duff, Gordon. The Introduction of Printing into England and the Early Work of the Press. The Cambridge History of English and American Literature. vol II ch XIII. 9 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2013.
- Caxton's Views on the English Language. 19 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Images and full transcripts of the whole of Caxton's two editions of Geoffrey Chaucer's Canterbury Tales; a fuller version of this is published on CD-ROM by Scholarly Digital Editions 13 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- A Verbatim Reprint of the First Edition, 1474
- Lienhard, John H. (2006): How Invention Begins: Echoes of Old Voices in the Rise of New Machines. Oxford University Press. pp. 165–168.
- (1976): William Caxton - Biography. Chatto & Windus.
- Caxton, William, The Game and Playe of the Chesse. Ed. by Jenny Adams. (Kalamazoo, MI: Medieval Institute Publications, 2009) (TEAMS Middle English Texts Series).
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
William Caxton tahmin edilen dogum yili 1415 1422 arasinda Olumu Mart 1492 Ingiliz asilli bir tuccar diplomat yazar ve matbaacidir 15 yuzyilda Avrupa da Johannes Gutenberg in buldugu basim yontemini Ingiltere de uygulayan ilk kisidir Bu yuzden matbaaciligi Ingiltere ile tanistiran ilk insan oldugu dusunulur Ayrica Ingiltere de basili kitaplarin perakende ticaretini yapan ilk Ingilizdir William Caxton Westminster sehrinde Kral IV Edward ve Kralice Elizabeth Woodwille e kendi bastigi ilk numuneyi gosterirkenBiyografiIlk Yillari William Caxton in matbaasinin armasiKongre Kutuphanesi Thomas Jefferson Binasi nda bulunan William Caxton in matbaasinin armasi William Caxton in ailesi belli degildir Bu nedenle tam olarak dogum tarihi bilinmemektedir Fakat bolge kayitlarina gore cirak olarak calistigi ilk yillarda aldigi ilk maasin 1438 de oldugu gorulmustur Cirakliga 14 yasinda basladigi bilinse de ustalarinin ilk maasini cok sonralari vermeye baslamasi nedeniyle dogum gununun 1415 1424 yillari arasinda bir gune tekabul ettigi dusunulmektedir Ilk basili isi olan adli kitabinin on sozunde o yillarda Britanya Adasi nin Guney Dogu sunda yer alan Kent Ozel Idaresi nin Kontluk Weald bolgesinde dogup buyudugunu iddia etmistir Matbaacilik ve Sonraki Yillari 1481 yilinda Caxton in Godfrey de Bouillon in ilk sayfasina ait bastigi kopya Sayfanin en ustundeki onsoz soyle baslar Here begynneth the boke Intituled Eracles and also Godefrey of Boloyne the whiche speketh of the Conquest of the holy lande of Jherusalem the blank space on this page was for the insertion by hand of an illuminated initial T William Caxton 1450 li yillara kadar Brugge sehrine bircok defa seyahat etmis ve 1453 yilinda oraya yerlesmistir Orada is yasaminda basariyi yakalayan Caxton daha sonra in yoneticisi olmustur Yaptigi ticaretler ona Burgonya Duklugu ile iletisim kurma imkani vermistir Bu vesileyle I Charles Bourgogne Duku in ucuncu esi ve ayni zamanda iki Ingiltere Krali IV Edward ve III Richard in kiz kardesleri olan Margaret in hanesinin bir uyesi olmistur Bu olay onun Avrupa da daha fazla seyahat etmesine onculuk etmistir Koln e yaptigi seyahatler esnasinda yeni basim endustrisini yerinde gozlemlemis ve Alman matbaasindan onemli olcude etkilenerek bu konuda kendini egitmistir Brugge sehrinde bir matbaa kurmakla vakit kaybetmemek icin Flaman bir matbaaci olan ile ortaklasa calismistir Recuyell of the Historyes of Troye eserini Ingilizceye cevirerek ilk kitap baskisini 1473 te gerceklestirmistir Yaptigi ceviri Burgonya yonetiminde populer hale gelmis ve kendisinden yeni bir matbaa kurmasina tesvik etmek icin daha fazla kopyasini cikarmasini talep etmistir Edindigi bilgileri Ingiltere ye getiren Caxton 1476 yilinda Westminster da bir matbaa kurmus ve burada ilk olarak Geoffrey Chaucer in yazdigi Canterbury Hikayeleri eserini basmistir Bir diger onemli basim da kralin esinin erkek kardesi kayin biraderi olan tarafindan cevrilen ve 18 Kasim 1477 de basilan Filozoflarin Ozlu Sozleri eseridir William Caxton ayrica Incil in muhtemel ilk ayetlerinin yer aldigi 1483 te basilan orijinal adi Legenda aurea veya Legenda sanctorum ve 1484 te basilan orijinal adi Livre pour l enseignement de ses filles du Chevalier de La Tour Landry kitaplarini da Ingilizce cevirilerini yapmistir Caxton o zamanlarin en cok bilinen Fierabras gibi sovalye romanslarinin bazilarinin da uretimini basimini yapmistir Bunlardan en onemlisi Ingiliz ve Roma tarihlerinin yer aldigi klasik eserlerden biri olan e ait Le Morte d Arthur Arthur un Olumu adli eserdir Bu kitaplar 15 yy in sonlarina dogru ust siniftaki insanlara hitap eden kitaplardir Caxton bu vesileyle soylular ve aristokrat sinif uyeleri tarafindan buyuk destek gormustur Olumu Caxton in kesin olum yili bilinmemekle birlikte Westminster da bulunan St Margaret Anglikan Kilisesi defin kayitlarina gore 1492 nin Mart ayinda oldugu varsayiliyor Ancak 1914 2005 yillari arasinda yasamis bir Ingiliz yazar kendi kitabi olan kitabinda onun olumunun 1491 oldugunu soylemistir Kaynakca Konuyla ilgili yayinlar N F Blake Caxton William 1415 24 1492 Oxford Dictionary of National Biography Oxford University Press 2004 accessed 1 July 2006 Parts III and IV The Lyf of the Noble and Crysten Prynce Charles the Grete Translated from the French By William Caxton And Printed By Him 1485 The Introduction of Printing into England and the Early Work of the Press The First Book printed in English25 Aralik 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1907 from Vol II Duff Gordon The Introduction of Printing into England and the Early Work of the Press The Cambridge History of English and American Literature vol II ch XIII 9 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2013 Caxton s Views on the English Language 19 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Images and full transcripts of the whole of Caxton s two editions of Geoffrey Chaucer s Canterbury Tales a fuller version of this is published on CD ROM by Scholarly Digital Editions 13 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde A Verbatim Reprint of the First Edition 1474 Lienhard John H 2006 How Invention Begins Echoes of Old Voices in the Rise of New Machines Oxford University Press ISBN 0 19 530599 X pp 165 168 1976 William Caxton Biography Chatto amp Windus Caxton William The Game and Playe of the Chesse Ed by Jenny Adams Kalamazoo MI Medieval Institute Publications 2009 TEAMS Middle English Texts Series