Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Burgonya (Fransızca: Bourgogne [], Provensal: Borgogne), Côte-d'Or, Nièvre, Saône-et-Loire ve Yonne departmanlarından oluşan Fransız bölgesidir. Dijon, Nevers, Mâcon ve Auxerre, Burgonya'nın büyük şehirleri arasında yer alırlar. Fransa'nın eski bölgelerinden olup Kuzeyde Champagne, Doğuda Franche-Comté, Batıda Allier ve , güneyde ise Lyonnais ile çevrilidir.
| Burgonya | |
|---|---|
 Bayrak  Arma | |
 | |
| Ülke |  Fransa |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 31,582 km² |
| Nüfus (2008) | |
| • Toplam | 1,631,000 |
| • Yoğunluk | 52/km² |
| Zaman dilimi | (OAS) |
| • Yaz (YSU) | (OAYS) |
Bölgeden geçen Sen Nehri, ve yarattığı verimli vadi, gibi tanınmış burada üretilmesine olanak sağlamıştır. Ayrıca Dijon şehri de hardalın başkenti sayılmaktadır. Geleneksel yemekleri arasında Boeuf bourguignon bulunmaktadır.
Tarihi
Galyalılar zamanında tarafından işgal edilen bölge, MÖ 52'de Jül Sezar'a karşı yapılan direnişlerin merkezi olmuştur. Bölge, adını Cermenlerden olan Burgundlar'dan almaktadır. MÖ 475-480'e doğru Burgundlar bölgeye (Burgundya) yerleşmiştir. Bölgenin büyük bir kısmı Orta Çağ'da art arda gelen değişik Burgon krallıklarının dışında kalmıştır. 877'den beri bağımsız olmuş olan Burgonya Düklüğü 1477'de Fransız kralı XI. Louis tarafından Fransa'ya bağlanmıştır.
Burgonya Krallıkları
- 1. Burgonya Krallığı: Burgondların krallığı adı altında anılır 534'te Franklar tarafından fethedilmiştir.
- 2. Burgonya Krallığı: Merovenj prensi I. Clotaire'in oğlu tarafından 561'de kurulmuştur. Charles Martel tarafından 'ye bağlanmıştır.
- 3. Burgonya Krallığı: Burgonya Sijuran Krallığı adı altında anılır ve 879'da , 'ın eniştesi olan Boson'a verilmiştir.
- 4. Burgonya Krallığı: 888'de Burgonya Transjuran'da Auxerre kontu Rudolf tarafından kurulup, oğlu II. Rudolf tarafından Boson Krallığı'nın 934'te satın alınmasıyla genişlemiştir. Böylece iki Burgonya krallığı birleşip Arles Krallığı ya da Burgonya-Provans Krallığı adını almıştır. 1032'de imparator II. Konrad tarafından Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğuna bağlanmıştır.
Burgonya Dukalığı
Duché de Bourgogne (Fransızca) veya Hertogdom Bourgondië (Felemenkçe) olarak bilinen Burgonya Dukalığı, Frank Krallığı’nın parçalanmasıyla 877’de bağımsız siyasi bir yapıya kavuşmuş ve 1477’ye kadar bağımsızlığını muhafaza edebilmiştir. Bu süre zarfında farklı hanedanlar dukalığı yönetmiştir. Dokuzuncu yüzyılın sonunda kurulan üçüncü Burgonya Krallığı'nı yöneten hanedanlık 956'da sona erdikten sonra bir Robertiyen ailesi tarafından yönetilen Burgonya, bu ailenin 1361'de sona ermesiyle birlikte, 1364'te Fransız kralı II. Jean'ın dördüncü oğlu 'e verilmiştir. 1364’den itibaren Valois hanedanın idaresine giren Burgonya düklük toprakları bugünkü coğrafî Burgonya'yı aşıp 15. yüzyıl Batı Avrupa'sının en zengin ve güçlü devletlerinden biri olmuştur. Valois-Burgonya dükleri, toprakları günümüzde Belçika, Lüksemburg ve Hollanda’nın tamamına, kuzey ve doğu Fransa’da bazı bölgelere ve Almanya’nın batısına kadar uzanan bir devlet kurmuşlardır.
Burgonya Dukalığı’nın 1369 ve 1530 yılları arasındaki siyasi tarihi, Avrupa’da ortaçağ devlet inşasının en iyi örneklerinden birini sunmaktadır. Fransa Krallığı’na bağlı vasal statüsündeki Burgonya Dukalığı, esasen Dük III. Filip’in (, saltanatı 1419-1467) ve oğlu I. Şarl’ın (Charles le Téméraire, saltanatı 1467-1477) saltanatları süresinde merkezi bir idare biçimine kavuşmuştur. Bu dönemde Valois hanedanından olan Burgonya dükleri, savaş ve evlilikler yoluyla güçlü ve bileşik bir siyasi yapı kurmayı başarmışlardır. Burgonya Devleti’nin ağırlık merkezi, Alçak Ülkeler (Low Countries) olarak tabir edilen Flander, Brabant ve Hollanda gibi Kuzey Denizi havzasındaki ticarete hâkim en zengin vilayetlerinde bulunmaktaydı. Burgonya dükleri, iktidarlarını güçlendirmek için hukuki ve mali işleri merkezi otoritenin denetimine bağlayarak Gent ve Bruges gibi zengin ve bağımsız büyük şehirlerin gücünü baltalamaya yönelik bir siyasi program yürütmüşlerdir.
Cesur Philippe (1364-1404) ve Korkusuz Jean (1404-1419) VI. Charles'ın krizlerle geçen taht döneminin Fransasında ön planda rollerini oynamışlardır; İyi Philippe (1419-1467) bu politikayı devam ettirerek açıkça İngilizlerle, Fransaya karşı anlaşmıştır, ama VII. Charles'a imzalattırdığı 'yla (1435) bağımsızlığını kesinleştirdikten sonra Fransız-İngiliz ilişkilerinden uzaklaşıp enerjisini tamamen Burgonya'nın birliği ve güvencesi için harcamıştır. Çok akıllıca bir evlenme politikası, zengin miraslar, hacizler ve çok nadiren savaş ile Burgonya dükleri ardı ardına Flamanya, Artois, Franche-Comté kontluklarını 1384'te, Namur kontluğunu 1421'de, Brabant ve Limbourg'u 1430'da, Hainaut, Zeelanda, Hollanda ve Frisyayı 1428-1433 arasında ve Lüksemburg düklüğünü 1431'de olmak üzere Kuzey Denizi'nden İsviçre Alplerine uzanan bir devlet kurmuşlardır.
Kaynakça
- ^ Wim Blockmans ve Walter Prevenier, The Promised Lands. The Low Countries Under the Burgundian Rule, 1369-1530, University of Pennsylvenia Press, Philadelphia, 1999.
- ^ Hilmi Kaçar, “Joos van Ghistele’nin Hac Seyahati Anlatısında (1491) İslam ve Osmanlılara Dair Söylemi”, Ortaçağ Araştırmaları Dergisi, 4/2 (2021) s. 221.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Burgonya Fransizca Bourgogne buʀˈgɔɲ Provensal Borgogne Cote d Or Nievre Saone et Loire ve Yonne departmanlarindan olusan Fransiz bolgesidir Dijon Nevers Macon ve Auxerre Burgonya nin buyuk sehirleri arasinda yer alirlar Fransa nin eski bolgelerinden olup Kuzeyde Champagne Doguda Franche Comte Batida Allier ve guneyde ise Lyonnais ile cevrilidir BurgonyaBolgeBayrakArmaUlkeFransaYuzolcumu Toplam31 582 km Nufus 2008 Toplam1 631 000 Yogunluk52 km Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAYS Bolgeden gecen Sen Nehri ve yarattigi verimli vadi gibi taninmis burada uretilmesine olanak saglamistir Ayrica Dijon sehri de hardalin baskenti sayilmaktadir Geleneksel yemekleri arasinda Boeuf bourguignon bulunmaktadir TarihiGalyalilar zamaninda tarafindan isgal edilen bolge MO 52 de Jul Sezar a karsi yapilan direnislerin merkezi olmustur Bolge adini Cermenlerden olan Burgundlar dan almaktadir MO 475 480 e dogru Burgundlar bolgeye Burgundya yerlesmistir Bolgenin buyuk bir kismi Orta Cag da art arda gelen degisik Burgon kralliklarinin disinda kalmistir 877 den beri bagimsiz olmus olan Burgonya Duklugu 1477 de Fransiz krali XI Louis tarafindan Fransa ya baglanmistir Burgonya Kralliklari 1 Burgonya Kralligi Burgondlarin kralligi adi altinda anilir 534 te Franklar tarafindan fethedilmistir 2 Burgonya Kralligi Merovenj prensi I Clotaire in oglu tarafindan 561 de kurulmustur Charles Martel tarafindan ye baglanmistir 3 Burgonya Kralligi Burgonya Sijuran Kralligi adi altinda anilir ve 879 da in enistesi olan Boson a verilmistir 4 Burgonya Kralligi 888 de Burgonya Transjuran da Auxerre kontu Rudolf tarafindan kurulup oglu II Rudolf tarafindan Boson Kralligi nin 934 te satin alinmasiyla genislemistir Boylece iki Burgonya kralligi birlesip Arles Kralligi ya da Burgonya Provans Kralligi adini almistir 1032 de imparator II Konrad tarafindan Kutsal Roma Cermen Imparatorluguna baglanmistir Burgonya Dukaligi Duche de Bourgogne Fransizca veya Hertogdom Bourgondie Felemenkce olarak bilinen Burgonya Dukaligi Frank Kralligi nin parcalanmasiyla 877 de bagimsiz siyasi bir yapiya kavusmus ve 1477 ye kadar bagimsizligini muhafaza edebilmistir Bu sure zarfinda farkli hanedanlar dukaligi yonetmistir Dokuzuncu yuzyilin sonunda kurulan ucuncu Burgonya Kralligi ni yoneten hanedanlik 956 da sona erdikten sonra bir Robertiyen ailesi tarafindan yonetilen Burgonya bu ailenin 1361 de sona ermesiyle birlikte 1364 te Fransiz krali II Jean in dorduncu oglu e verilmistir 1364 den itibaren Valois hanedanin idaresine giren Burgonya dukluk topraklari bugunku cografi Burgonya yi asip 15 yuzyil Bati Avrupa sinin en zengin ve guclu devletlerinden biri olmustur Valois Burgonya dukleri topraklari gunumuzde Belcika Luksemburg ve Hollanda nin tamamina kuzey ve dogu Fransa da bazi bolgelere ve Almanya nin batisina kadar uzanan bir devlet kurmuslardir Burgonya Dukaligi nin 1369 ve 1530 yillari arasindaki siyasi tarihi Avrupa da ortacag devlet insasinin en iyi orneklerinden birini sunmaktadir Fransa Kralligi na bagli vasal statusundeki Burgonya Dukaligi esasen Duk III Filip in saltanati 1419 1467 ve oglu I Sarl in Charles le Temeraire saltanati 1467 1477 saltanatlari suresinde merkezi bir idare bicimine kavusmustur Bu donemde Valois hanedanindan olan Burgonya dukleri savas ve evlilikler yoluyla guclu ve bilesik bir siyasi yapi kurmayi basarmislardir Burgonya Devleti nin agirlik merkezi Alcak Ulkeler Low Countries olarak tabir edilen Flander Brabant ve Hollanda gibi Kuzey Denizi havzasindaki ticarete hakim en zengin vilayetlerinde bulunmaktaydi Burgonya dukleri iktidarlarini guclendirmek icin hukuki ve mali isleri merkezi otoritenin denetimine baglayarak Gent ve Bruges gibi zengin ve bagimsiz buyuk sehirlerin gucunu baltalamaya yonelik bir siyasi program yurutmuslerdir Cesur Philippe 1364 1404 ve Korkusuz Jean 1404 1419 VI Charles in krizlerle gecen taht doneminin Fransasinda on planda rollerini oynamislardir Iyi Philippe 1419 1467 bu politikayi devam ettirerek acikca Ingilizlerle Fransaya karsi anlasmistir ama VII Charles a imzalattirdigi yla 1435 bagimsizligini kesinlestirdikten sonra Fransiz Ingiliz iliskilerinden uzaklasip enerjisini tamamen Burgonya nin birligi ve guvencesi icin harcamistir Cok akillica bir evlenme politikasi zengin miraslar hacizler ve cok nadiren savas ile Burgonya dukleri ardi ardina Flamanya Artois Franche Comte kontluklarini 1384 te Namur kontlugunu 1421 de Brabant ve Limbourg u 1430 da Hainaut Zeelanda Hollanda ve Frisyayi 1428 1433 arasinda ve Luksemburg duklugunu 1431 de olmak uzere Kuzey Denizi nden Isvicre Alplerine uzanan bir devlet kurmuslardir Kaynakca Wim Blockmans ve Walter Prevenier The Promised Lands The Low Countries Under the Burgundian Rule 1369 1530 University of Pennsylvenia Press Philadelphia 1999 Hilmi Kacar Joos van Ghistele nin Hac Seyahati Anlatisinda 1491 Islam ve Osmanlilara Dair Soylemi Ortacag Arastirmalari Dergisi 4 2 2021 s 221