Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
William Harvey (1 Nisan 1578, Folkestone - 3 Haziran 1657, Londra), İngiliz tıp doktorudur. Kalbin dolaşımını ve işlevini keşfetti. Modern fizyoloji biliminin öncülerindendir.
William Harvey | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1 Nisan 1578 Kent, İngiltere |
| Ölüm | 3 Haziran 1657 (79 yaşında) Londra |
| Eğitim | Gonville and Caius College Padova Üniversitesi |
| Kariyeri | |
| Dalı | Tıp Anatomi |
| Doktora danışmanı | Hieronymus Fabricius |
| İmza | |
 | |
1593 yılında girdiği Cambridge Üniversitesi'ndeki Gonville and Caius College'dan 1597 yılında Bachelor of Arts diplomasıyla mezun oldu. Burada sanat ve tıp eğitimi gördü. Tıp eğitimini Avrupa'da dönemin tıp alanında en iyi eğitim kurumu olan Padova Üniversitesi'nde sürdürdü, burada alanında büyük katkıları olan anatomist 'un öğrencisi oldu. 25 Nisan 1602'de buradan mezun oldu, aynı yıl İngiltere'ye döndü. 1609'da St. Bartholomew Hastanesi'ne doktor olarak atandı. 1618'de önce I. James'in daha sonra da I. Charles'in özel hekimliğine getirildi. Kalpten başlayan kan dolaşımını doğru olarak tanımlayan ilk kişi olarak bilinmektedir. Her ne kadar İspanyol doktor Michael Servetus kan dolaşımını ondan çeyrek yüzyıl kadar önce tanımlamış olsa da, kalıcı belgeler olmadığı için bu olay Harvey'e atfedilmektedir.
Harvey 1657 yılında ölmüştür. İlk defa Royal College’de kan devriyle ilgili konuşması ile kendini kabul ettirdi. Kalbin girişinden vücuttaki damarlara geçişini görerek kanın yiyeceklerden karaciğerde üretildiğini düşündü. Köpekler, domuzlar ve balıklarda ve diğer bazı hayvanlar üzerindeki deney ve müşahadeleriyle kan dolaşımı üzerinde 1628 yılında küçük bir bölüm neşretti. Bu çalışması tıpta büyük bir inceleme sayıldı. Halbuki bundan üç yüz sene önce Türkistanlı İbn-i Nefis Ali bin Ebü’l-Hazm (1210-1290) akciğerlerdeki kan dolaşımının şemasını çizmişti. Harvey kan devrini, kılcal damarlardan toplar damarlara geçerek kalbin sağ tarafına ve ciğerlerdeki kanın kalbin sol tarafına geçişini teferruatlı olarak anlatmıştır. Kanın atardamarlardan kılcal damarlara geçişini tam olarak açıklığa kavuştururken, kılcal damarlardan toplar damarlara geçişini mikroskopla inceleyemedi. Aristoteles (Aristo) ile Galen (Calinos) ve diğer tanınmış bilginlerin fikirlerinden istifade ederek batıda kan devrini açıklığa kavuşturdu. Taze kanın devamlı olarak yapılmadığını, fakat devamlı vücutta dolaştığını söyledi. Kalp kuvvetli olarak pompalarken kanın vücutta dolaştığını ve kalp atışıyla nabzın aynı anda olduğunu açıkladı.
Harvey son çalışmasını 1651’de hayvanlarda üreme ile ilgili olarak yaptı.
Kalbin yapısını, kapakçıklarını ve ven kapaklarını inceleyen Harvey, bu yapıların kanın tek yönde akışını sağladığı, dolayısıyla da kanın dolanması gerektiği sonucuna varmıştır ve kanın kalbin sol karıncığından aort damarı ile çıkarak bütün vücuda dağıldığını ve tekrar venlerle kalbe döndüğünü göstermiştir. Buna büyük kan dolaşımı diyoruz.
Ayrıca Harvey embriyoloji ile ilgilenmiştir. Bu çalışmaları sonucunda canlının ancak canlıdan meydana gelebileceğini savunmuştur. Canlının cansızdan üremesi söz konusu olamaz. Böylece Harvey, Aristotelesin canlıların kendinden üreme ile çoğalabileceği görüşüne karşı çıkmış oluyordu. Harvey, devrindeki birçok bilim insanı gibi, yöntem çalışmalarıyla ilgilenmiş deneysel yöntemi fizyolojiye uygulamaya çalışmıştır. Bunun çeşitli örneklerini çalışmalarında görmek mümkündür.[]
Kaynakça
  | Bir İngiliz'in biyografisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Doktor (tıp) ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Bir biyolog ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
William Harvey 1 Nisan 1578 Folkestone 3 Haziran 1657 Londra Ingiliz tip doktorudur Kalbin dolasimini ve islevini kesfetti Modern fizyoloji biliminin onculerindendir William HarveyDogum1 Nisan 1578 1578 04 01 Kent IngiltereOlum3 Haziran 1657 79 yasinda LondraEgitimGonville and Caius College Padova UniversitesiKariyeriDaliTip AnatomiDoktora danismaniHieronymus FabriciusImza 1593 yilinda girdigi Cambridge Universitesi ndeki Gonville and Caius College dan 1597 yilinda Bachelor of Arts diplomasiyla mezun oldu Burada sanat ve tip egitimi gordu Tip egitimini Avrupa da donemin tip alaninda en iyi egitim kurumu olan Padova Universitesi nde surdurdu burada alaninda buyuk katkilari olan anatomist un ogrencisi oldu 25 Nisan 1602 de buradan mezun oldu ayni yil Ingiltere ye dondu 1609 da St Bartholomew Hastanesi ne doktor olarak atandi 1618 de once I James in daha sonra da I Charles in ozel hekimligine getirildi Kalpten baslayan kan dolasimini dogru olarak tanimlayan ilk kisi olarak bilinmektedir Her ne kadar Ispanyol doktor Michael Servetus kan dolasimini ondan ceyrek yuzyil kadar once tanimlamis olsa da kalici belgeler olmadigi icin bu olay Harvey e atfedilmektedir Harvey 1657 yilinda olmustur Ilk defa Royal College de kan devriyle ilgili konusmasi ile kendini kabul ettirdi Kalbin girisinden vucuttaki damarlara gecisini gorerek kanin yiyeceklerden karacigerde uretildigini dusundu Kopekler domuzlar ve baliklarda ve diger bazi hayvanlar uzerindeki deney ve musahadeleriyle kan dolasimi uzerinde 1628 yilinda kucuk bir bolum nesretti Bu calismasi tipta buyuk bir inceleme sayildi Halbuki bundan uc yuz sene once Turkistanli Ibn i Nefis Ali bin Ebu l Hazm 1210 1290 akcigerlerdeki kan dolasiminin semasini cizmisti Harvey kan devrini kilcal damarlardan toplar damarlara gecerek kalbin sag tarafina ve cigerlerdeki kanin kalbin sol tarafina gecisini teferruatli olarak anlatmistir Kanin atardamarlardan kilcal damarlara gecisini tam olarak acikliga kavustururken kilcal damarlardan toplar damarlara gecisini mikroskopla inceleyemedi Aristoteles Aristo ile Galen Calinos ve diger taninmis bilginlerin fikirlerinden istifade ederek batida kan devrini acikliga kavusturdu Taze kanin devamli olarak yapilmadigini fakat devamli vucutta dolastigini soyledi Kalp kuvvetli olarak pompalarken kanin vucutta dolastigini ve kalp atisiyla nabzin ayni anda oldugunu acikladi Harvey son calismasini 1651 de hayvanlarda ureme ile ilgili olarak yapti William Harvey 1578 1657 de Motu Cordis calismasindan Kalbin yapisini kapakciklarini ve ven kapaklarini inceleyen Harvey bu yapilarin kanin tek yonde akisini sagladigi dolayisiyla da kanin dolanmasi gerektigi sonucuna varmistir ve kanin kalbin sol karincigindan aort damari ile cikarak butun vucuda dagildigini ve tekrar venlerle kalbe dondugunu gostermistir Buna buyuk kan dolasimi diyoruz Ayrica Harvey embriyoloji ile ilgilenmistir Bu calismalari sonucunda canlinin ancak canlidan meydana gelebilecegini savunmustur Canlinin cansizdan uremesi soz konusu olamaz Boylece Harvey Aristotelesin canlilarin kendinden ureme ile cogalabilecegi gorusune karsi cikmis oluyordu Harvey devrindeki bircok bilim insani gibi yontem calismalariyla ilgilenmis deneysel yontemi fizyolojiye uygulamaya calismistir Bunun cesitli orneklerini calismalarinda gormek mumkundur kaynak belirtilmeli Kaynakca William HARVIE Cambridge Universitesi Mezun Veritabani 22 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2017 William Harvey Encyclopaedia Britannica 9 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2017 Bir Ingiliz in biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Doktor tip ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Bir biyolog ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz