Yüksekoba, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.
Yüksekoba | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Yüksekoba Yüksekoba'nın Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Yusufeli |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 2556 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 68 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08820 |
Tarihçe
Yüksekoba köyünün eski adı Kvabaki'dir. Gürüce bir yer adı olan Kvabaki (ქვაბაკი) veya Kuabaki'nin (ქუაბაკი), mağara veya kazan anlamına gelen "kuabi / kvabi" (ქუაბი / ქვაბი) kelimesinden türemiş bir yer adı olduğu anlaşılmaktadır. Bu yer adı Gürcüce kaynaklarda Kvabay (ქვაბაჲ) olarak da geçer. Kvabaki, erken dönemde Osmanlıcaya da Kvabak (کواباك) şeklinde girmiştir. Bu yer adı sonradan Türkçede Kobak, Köbak, Köbek gibi farklı biçimlerde de yazılmıştır.
Kvabaki veya Kvabay, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirmiştir. Kvabaki, Osmanlı idaresine girince, aynı yüzyıl içinde önce Livana sancağına, daha sonra Çıldır Eyaleti'ne bağlanmıştır.
Kvabaki köyü, Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi salma amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus tespiti sırasında da Çıldır Eyaleti'nin Livane-i Ulya sancağına bağlıydı. Lala Mustafa Paşa Camii'nin vakfı olan köyde 65 hanede 190 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenice, Kvabaki köyünün toplam nüfusunun yaklaşık 380 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Kvabak, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde Kobak / Kubak (كوباك) biçiminde yazılmıştır. Bu tarihte köy Trabzon vilayetinin Lazistan sancağında Livana kazasına bağlıydı. Köyün nüfusu 66 hane ve 209 kişi olarak tespit edilmiştir. Osmanlı idaresinin bu tarihte de sadece erkek nüfusu tespit ettiği bilinmektedir. Bunun sonucunda köyün toplam nüfusunun 418 kişiden oluştuğu söylenebilir. Yaklaşık 40 yıl içinde köyün nüfusu biraz artmış, hane başına düşen ortalama nüfus da 6,3 kişiye çıkmıştır. Geçim kaynağı tarıma dayanan Kvabaki'de 60 öküz, 100 inek, 20 at, 126 keçi ve 100 koyundan oluşan bir hayvan varlığı tespit edilmiştir.93 Harbi'nde (1877-1878) Livana kazasının büyük bölümü Rusların eline geçince, Kvabaki Osmanlı sınırları içinde kaldı ve Kiskim kazasına bağlandı.
Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili 1917 yılında, Parhali vadisinden söz ederken, Parhali köyünde sadece yaşlıların Gürcüce anladığını, ancak Kobaki köyünde, tıpkı Heveki köyünde olduğu gibi genç ve yaşlıların Gürcüce konuştuğunu yazmıştır. Parhali'nin aşağısındaki köylerde delikanlıların, Gürcü mitolojisinde bağ ve şarap tanrısı Aguna adına düzenlenen asma ve salkımlarla süslenmiş çıplak vücutlarıyla dans ettiğini belirmiştir.
Kvabaki, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde, Artvin vilayetinin Yusufeli kazasının merkez nahiyesinin köylerinden biriydi. 1935 genel nüfus sayımında "Köbek" olarak kaydedilmiş olan Kvabaki, aynı idari konuma sahip olmakla birlikte, bu tarihte Yusufeli kazası Erzurum vilayetine bağlıydı. Bu tarihte Kvabaki'nin nüfusu 512 kişiden oluşuyordu. Türkçede Kobak, Köbek ve Köbak gibi değişik biçimlerde kaydedilmiş olan Kvabaki'nin adı, "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Yüksekoba olarak değiştirildi. 1965 genel nüfus sayımında Yüksekoba köyünün nüfusu 583 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 165 kişi okuma yazma biliyordu.
Coğrafya
Yüksekoba, Artvin il merkezine 153 km, Yusufeli ilçe merkezine 48 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 72 |
2020 | 68 |
2019 | 70 |
2018 | 71 |
2017 | 70 |
2016 | 74 |
2015 | 77 |
2014 | 84 |
2013 | 85 |
2012 | 91 |
2011 | 101 |
2010 | 116 |
2009 | 116 |
2008 | 128 |
2007 | 110 |
2000 | 262 |
Kaynakça
- ^ "Yuksekoba, Turkey Page". Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Yusufeli Yüksekoba Köy Nüfusu". Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 380, .
- ^ "Neriman Albayrak,Yusufeli İlçesinin Hidronomi ve Toponomisi (Gürcüce), Tiflis, 2018, s. 19-20" (PDF). 8 Aralık 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Mart 2021.
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 476. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 101. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 358-359, .
- ^ "Ekvtime Takaişvili, 1917 Yılında Güney Gürcistan'da Arkeolojik Araştırma Gezisi (1917 წლის არქეოლოგიური ექსპედიცია სამხრეთ საქართველოში), Tiflis, 1960, s. 83". 27 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Aralık 2021.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 82.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 251" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Mart 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 707". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mart 2021.
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 90" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Ocak 2024.
- ^ a b . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Yüksekoba, Yusufeli için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft27 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yuksekoba Artvin ilinin Yusufeli ilcesine bagli bir koydur YuksekobaKoyArtvin in Turkiye deki konumuYuksekobaYuksekoba nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceYusufeliCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim2556 mNufus 2021 Toplam68Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08820TarihceYuksekoba koyunun eski adi Kvabaki dir Guruce bir yer adi olan Kvabaki ქვაბაკი veya Kuabaki nin ქუაბაკი magara veya kazan anlamina gelen kuabi kvabi ქუაბი ქვაბი kelimesinden turemis bir yer adi oldugu anlasilmaktadir Bu yer adi Gurcuce kaynaklarda Kvabay ქვაბაჲ olarak da gecer Kvabaki erken donemde Osmanlicaya da Kvabak کواباك seklinde girmistir Bu yer adi sonradan Turkcede Kobak Kobak Kobek gibi farkli bicimlerde de yazilmistir Kvabaki veya Kvabay Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Tao da yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirmistir Kvabaki Osmanli idaresine girince ayni yuzyil icinde once Livana sancagina daha sonra Cildir Eyaleti ne baglanmistir Kvabaki koyu Osmanli idaresinin askere alma ve vergi salma amaciyla 1835 yilinda yaptigi nufus tespiti sirasinda da Cildir Eyaleti nin Livane i Ulya sancagina bagliydi Lala Mustafa Pasa Camii nin vakfi olan koyde 65 hanede 190 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenice Kvabaki koyunun toplam nufusunun yaklasik 380 kisiden olustugu ortaya cikar Kvabak 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde Kobak Kubak كوباك biciminde yazilmistir Bu tarihte koy Trabzon vilayetinin Lazistan sancaginda Livana kazasina bagliydi Koyun nufusu 66 hane ve 209 kisi olarak tespit edilmistir Osmanli idaresinin bu tarihte de sadece erkek nufusu tespit ettigi bilinmektedir Bunun sonucunda koyun toplam nufusunun 418 kisiden olustugu soylenebilir Yaklasik 40 yil icinde koyun nufusu biraz artmis hane basina dusen ortalama nufus da 6 3 kisiye cikmistir Gecim kaynagi tarima dayanan Kvabaki de 60 okuz 100 inek 20 at 126 keci ve 100 koyundan olusan bir hayvan varligi tespit edilmistir 93 Harbi nde 1877 1878 Livana kazasinin buyuk bolumu Ruslarin eline gecince Kvabaki Osmanli sinirlari icinde kaldi ve Kiskim kazasina baglandi Gurcu tarihci ve arkeolog Ekvtime Takaisvili 1917 yilinda Parhali vadisinden soz ederken Parhali koyunde sadece yaslilarin Gurcuce anladigini ancak Kobaki koyunde tipki Heveki koyunde oldugu gibi genc ve yaslilarin Gurcuce konustugunu yazmistir Parhali nin asagisindaki koylerde delikanlilarin Gurcu mitolojisinde bag ve sarap tanrisi Aguna adina duzenlenen asma ve salkimlarla suslenmis ciplak vucutlariyla dans ettigini belirmistir Kvabaki 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Artvin vilayetinin Yusufeli kazasinin merkez nahiyesinin koylerinden biriydi 1935 genel nufus sayiminda Kobek olarak kaydedilmis olan Kvabaki ayni idari konuma sahip olmakla birlikte bu tarihte Yusufeli kazasi Erzurum vilayetine bagliydi Bu tarihte Kvabaki nin nufusu 512 kisiden olusuyordu Turkcede Kobak Kobek ve Kobak gibi degisik bicimlerde kaydedilmis olan Kvabaki nin adi yabanci kokten geldigi icin 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Yuksekoba olarak degistirildi 1965 genel nufus sayiminda Yuksekoba koyunun nufusu 583 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 165 kisi okuma yazma biliyordu CografyaYuksekoba Artvin il merkezine 153 km Yusufeli ilce merkezine 48 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 722020 682019 702018 712017 702016 742015 772014 842013 852012 912011 1012010 1162009 1162008 1282007 1102000 262Kaynakca Yuksekoba Turkey Page Fallingrain com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Artvin Yusufeli Yuksekoba Koy Nufusu Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b Taner Artvinli Yusufeli Kulliyati Istanbul 2013 2 cilt I cilt s 380 ISBN 9786058624818 Neriman Albayrak Yusufeli Ilcesinin Hidronomi ve Toponomisi Gurcuce Tiflis 2018 s 19 20 PDF 8 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Mart 2021 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 476 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 101 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 358 359 ISBN 9789157871117 Ekvtime Takaisvili 1917 Yilinda Guney Gurcistan da Arkeolojik Arastirma Gezisi 1917 წლის არქეოლოგიური ექსპედიცია სამხრეთ საქართველოში Tiflis 1960 s 83 27 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Aralik 2021 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 82 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 251 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Mart 2021 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 707 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mart 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 90 PDF 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Ocak 2024 a b YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarYuksekoba Yusufeli icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft27 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde