Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İkiz Kuasar (ayrıca Twin QSO, Double Quasar, SBS 0957+561, TXS 0957+561, Q0957+561 veya QSO 0957+561 A/B olarak da belirtilir), Büyük Ayı takımyıldızında bulunan NGC 3079'un 10 yay-dakika kuzeyinde yer alan kütleçekimsel mercekli çift kuasardır. Keşfedilen ilk çoklu görüntü kütleçekimsel merceklenme sistemidir ve türünün en iyi çalışılmış nesnelerinden biridir.
| İkiz Kuasar Q0957+561 | |
|---|---|
 Dünya'dan 8,7 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan İkiz Kuasar QSO 0957+561 bu fotoğrafın tam ortasında görülüyor. | |
| Gözlem verisi (Dönem J2000) | |
| Takımyıldız | Büyük Ayı |
| Sağ açıklık (α) | 10sa 01d 20.99s |
| Dik açıklık (δ) | +55° 53′ 56.5″ |
| Görünür boyut (V) | 6" mesafe |
| Görünür büyüklük (V) | 16,7 |
| Özellikler | |
| Kırmızıya kayma (z) | 1,413 |
| Mesafe | 8.700.000.000 ly (2.400.000.000 pc) |
| Tür | Rad |
| Katalog belirtmeleri | |
Twin Quasar • Double Quasar • Twin QSO • QSO 0957+561 • Q0957+561 • SBS 0957+561 • TXS 0957+561 • 8C 0958+561 • PGC 2518326 • A: USNO-A2 1425-7427021 B:USNO-A2 1425-7427023 | |
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
Kütleçekimsel merceklenme etkisi
Kuasardan Dünya'ya ulaşan ışık, Dünya ile kuasar arasında bulunan cisimlerinin çekim etkisi ve uzay-zaman eğriliği nedeni ile kırılarak gelir. Bu etkiye kütleçekimsel merceklenme etkisi denir. Dünyadan 3,5 milyar ışık yılı uzaklıkta olan eliptik galaksi YGKOW G1 ile Dünya arasında İkiz Kuasar vardır. Bu nedenle eliptik galaksiden gelen ışık, yoğun ve çift göz olacak şekilde iki farklı yol izler. Bir yolun diğerinden 416 gün daha fazla olduğu hesaplanmıştır. İkiz kuasarların ayrılmış görüntüleri (A ve B) arasında 6,1 yay-saniye mesafe bulunur. Görünürdeki kırmızı ışık kırılmaları; kuasar 17mag, A bileşeni 16,7mag ve B bileşeni 16,5mag büyüklüğündedir.
Tarihçe
Kuasar QSO 0957+561A/B; Dennis Walsh, Robert Carswell ve Ray Weymann liderliğindeki Anglo-Amerikan ekibi tarafından 1979 baharında, Kitt Peak Gözlemevinde 2,1 metrelik teleskop kullanılarak keşfedildi. Ekip, kuasarların alışılmadık şekilde birbirine yakın olduğunu ve görülebilir bölgede kırmızıya kayma ve ışık spektrumunun oldukça benzer olduğunu tespit etti. Böylece ilk kez kütleçekimsel mercek etkisi ile görünen Kuasar bulunmuş oldu.
İlk kez 1915 Yılında tanımlanan doğrudan gözlemlenebilir kütleçekimsel mercek etkisi kısa zamanda profesyonel gök bilimcilerin dikkatini çekti ve Albert Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi için önemli bir kanıt oldu.
David Roberts liderliğindeki bir ekip 1979 yazında, ikiz kuasar'ın radyo dalgaları arasında farklar olduğunu belirledi. Böylece kuasar A ve kuasar B olarak isimlendirildi. İki kuasar arasındaki mesafe 6 yay-saniye olarak hesaplandı.
1983 yılında Marc V. Gorenstein liderliğindeki bir ekip, eksensel simetrik (yansıtılmış-görüntülü) VLBI (Very Long Baseline İnterferometri) tarafından üretilen yüksek çözünürlüklü fotoğraflar yardımıyla göreli jetleri keşfetti. Diğer keşiflerle bir gökada kümesinin parçası olan galaksi G1'in varlığı ortaya çıktı.
Kuasar A ve B arasında hafif spektral farklılıkların olduğu ve buna da galaksiler arası ortam yoğunluk farklılıklarının neden olduğu kabul edildi.
30 Yıl boyunca yapılan gözlemler neticesinde kuasar A'nın görüntüsünün kuasar B'nin görüntüsünden 14 ay önce dünyaya ulaştığı ve aralarındaki farkın 1,1 ışık yılı olduğu belirlenmiştir.
1996 Yılında Harvard Üniversitesi Smithsonian Center'da görevli Rudy E. Schild liderliğindeki ekip, bir gezegen boyutunda ve üç dünya kütlesinde kütleçekimsel mercek etkili galakside bir anomali fark etti ve bundan faydalanarak erken evrendeki ince yapıların kütleçekimsel mercek etkisi yardımı ile gözlenebileceğini fark etti. Kütleçekimsel mercek etkisinden faydalanılarak en uzak gezegenin 4 milyar ışık yılı uzakta olabileceği tahmin edildi.
Kaynakça
- ^ "Seeing double". ESA/Hubble Picture of the Week. Erişim tarihi: 20 Ocak 2014.
- ^ "Nomenclature of Celestial Objects (Result I)". 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2011.
- ^ Nature 279, S.381-384: 0957 + 561 A, B: twin quasistellar objects or gravitational lens? D.Walsh, R.F.Carswell, R.J.Weymann 31.May 1979
- ^ Einstein, Albert (1936). "Science", 84. ss. pp. 506-507.
- ^ TIME (1 Ekim 1979). . Time. 7 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2011.
- ^ "Quasare im Doppelpack" aus "Astro-Lexikon" 27 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Andreas Müller Ağustos 2007
- ^ New Scientist (issue 2037), Do alien worlds throng faraway galaxy? 11 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Govert Schilling 6 Temmuz 1996
Dış bağlantılar
- - Köln Üniversitesi.
- Q0957+561 20 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - CCD Image Based on 45-min total exposure - March/2007.
- Q0957+561 A,B 30 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ikiz Kuasar ayrica Twin QSO Double Quasar SBS 0957 561 TXS 0957 561 Q0957 561 veya QSO 0957 561 A B olarak da belirtilir Buyuk Ayi takimyildizinda bulunan NGC 3079 un 10 yay dakika kuzeyinde yer alan kutlecekimsel mercekli cift kuasardir Kesfedilen ilk coklu goruntu kutlecekimsel merceklenme sistemidir ve turunun en iyi calisilmis nesnelerinden biridir Ikiz Kuasar Q0957 561Dunya dan 8 7 milyar isik yili uzaklikta bulunan Ikiz Kuasar QSO 0957 561 bu fotografin tam ortasinda goruluyor Gozlem verisi Donem J2000 TakimyildizBuyuk AyiSag aciklik a 10sa 01d 20 99sDik aciklik d 55 53 56 5 Gorunur boyut V 6 mesafeGorunur buyukluk V 16 7OzelliklerKirmiziya kayma z 1 413Mesafe8 700 000 000 ly 2 400 000 000 pc TurRadKatalog belirtmeleriTwin Quasar Double Quasar Twin QSO QSO 0957 561 Q0957 561 SBS 0957 561 TXS 0957 561 8C 0958 561 PGC 2518326 A USNO A2 1425 7427021 B USNO A2 1425 7427023 Wikimedia Commons ta ilgili ortamKutlecekimsel merceklenme etkisiKuasardan Dunya ya ulasan isik Dunya ile kuasar arasinda bulunan cisimlerinin cekim etkisi ve uzay zaman egriligi nedeni ile kirilarak gelir Bu etkiye kutlecekimsel merceklenme etkisi denir Dunyadan 3 5 milyar isik yili uzaklikta olan eliptik galaksi YGKOW G1 ile Dunya arasinda Ikiz Kuasar vardir Bu nedenle eliptik galaksiden gelen isik yogun ve cift goz olacak sekilde iki farkli yol izler Bir yolun digerinden 416 gun daha fazla oldugu hesaplanmistir Ikiz kuasarlarin ayrilmis goruntuleri A ve B arasinda 6 1 yay saniye mesafe bulunur Gorunurdeki kirmizi isik kirilmalari kuasar 17mag A bileseni 16 7mag ve B bileseni 16 5mag buyuklugundedir TarihceKuasar QSO 0957 561A B Dennis Walsh Robert Carswell ve Ray Weymann liderligindeki Anglo Amerikan ekibi tarafindan 1979 baharinda Kitt Peak Gozlemevinde 2 1 metrelik teleskop kullanilarak kesfedildi Ekip kuasarlarin alisilmadik sekilde birbirine yakin oldugunu ve gorulebilir bolgede kirmiziya kayma ve isik spektrumunun oldukca benzer oldugunu tespit etti Boylece ilk kez kutlecekimsel mercek etkisi ile gorunen Kuasar bulunmus oldu Ilk kez 1915 Yilinda tanimlanan dogrudan gozlemlenebilir kutlecekimsel mercek etkisi kisa zamanda profesyonel gok bilimcilerin dikkatini cekti ve Albert Einstein in Genel Gorelilik Teorisi icin onemli bir kanit oldu David Roberts liderligindeki bir ekip 1979 yazinda ikiz kuasar in radyo dalgalari arasinda farklar oldugunu belirledi Boylece kuasar A ve kuasar B olarak isimlendirildi Iki kuasar arasindaki mesafe 6 yay saniye olarak hesaplandi 1983 yilinda Marc V Gorenstein liderligindeki bir ekip eksensel simetrik yansitilmis goruntulu VLBI Very Long Baseline Interferometri tarafindan uretilen yuksek cozunurluklu fotograflar yardimiyla goreli jetleri kesfetti Diger kesiflerle bir gokada kumesinin parcasi olan galaksi G1 in varligi ortaya cikti Kuasar A ve B arasinda hafif spektral farkliliklarin oldugu ve buna da galaksiler arasi ortam yogunluk farkliliklarinin neden oldugu kabul edildi 30 Yil boyunca yapilan gozlemler neticesinde kuasar A nin goruntusunun kuasar B nin goruntusunden 14 ay once dunyaya ulastigi ve aralarindaki farkin 1 1 isik yili oldugu belirlenmistir 1996 Yilinda Harvard Universitesi Smithsonian Center da gorevli Rudy E Schild liderligindeki ekip bir gezegen boyutunda ve uc dunya kutlesinde kutlecekimsel mercek etkili galakside bir anomali fark etti ve bundan faydalanarak erken evrendeki ince yapilarin kutlecekimsel mercek etkisi yardimi ile gozlenebilecegini fark etti Kutlecekimsel mercek etkisinden faydalanilarak en uzak gezegenin 4 milyar isik yili uzakta olabilecegi tahmin edildi Kaynakca Seeing double ESA Hubble Picture of the Week Erisim tarihi 20 Ocak 2014 Nomenclature of Celestial Objects Result I 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2011 Nature 279 S 381 384 0957 561 A B twin quasistellar objects or gravitational lens D Walsh R F Carswell R J Weymann 31 May 1979 Einstein Albert 1936 Science 84 ss pp 506 507 KB1 bakim Fazladan yazi link TIME 1 Ekim 1979 Time 7 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ocak 2011 Quasare im Doppelpack aus Astro Lexikon 27 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Andreas Muller Agustos 2007 New Scientist issue 2037 Do alien worlds throng faraway galaxy 11 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Govert Schilling 6 Temmuz 1996Dis baglantilar Koln Universitesi Q0957 561 20 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde CCD Image Based on 45 min total exposure March 2007 Q0957 561 A B 30 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde