Yağlıboya, resim sanatında yaygın olarak kullanılan boyama tekniği. Bağlayıcı madde olarak bitki yağıyla pigmentlerin karışımından elde edilen yağlıboya, kalitesi nedeniyle en çok tercih edilen resim malzemelerinden biridir.
Yağlıboya her ne kadar ilk kez Hint ve Çinli ressamlar tarafından Batı Afganistan'da, beşinci ve onuncu yüzyıllar arasında Budist resimlerinde kullanılmış olsa da, 15. yüzyıla kadar popülerlik kazanmamıştır. Orta Çağ boyunca batıda da kullanımı yaygınlaşmıştır. Yağlıboyanın avantajları geniş ölçüde bilinir hale geldikçe, sanat eserleri yapımında kullanılan temel malzeme hâline geldi.
Son yıllarda, suyla karışabilen sentetik yağlıboyalar üretiliyor. Suda çözünen bu boyalar tiner yerine su ile inceltilmeye izin veriyor. Ayrıca, yeterince inceltildiğinde, geleneksel yağlara (1-3 hafta) kıyasla çok hızlı kuruma sürelerine (1–3 gün) sahiptir.
Kullanımı
.
Yaygın olarak kullanılan yağlar arasında keten yağı, haşhaş tohumu yağı, ceviz yağı ve aspir yağı bulunur. Yağ seçimi, boyaya sararma, kuruma süresi ve dayanıklılık gibi bir dizi özellik kazandırır. Yağa bağlı olarak boyaların parlaklığında da farklılıklar görülebilir. Bir ressam, istenen etkilere bağlı olarak aynı resimde birkaç farklı yağ kullanabilir. Boyalar kendileri de ortama bağlı olarak belirli bir tutarlılık geliştirir. Aynı zamanda yağ, tabloya uzun süreli bir parlaklık veren vernik hazırlamak için, çam reçinesi veya terebentin gibi bir reçine ile kaynatılabilir. Vernikler, temizlik ve onarım sebebiyle, yağlıboyaya zarar vermeden çıkarılabilir. Bazı çağdaş sanatçılar çalışmalarını verniklememeyi tercih ediyor. Yağlıboya, diğer birçok sanat malzemesinden daha geç kuruduğu için sanatçının çalışmanın rengini, dokusunu veya şeklini değiştirmesini sağlar. Zaman zaman, ressam bütün bir boya tabakasını bile temizleyip yeniden başlayabilir.
Yağlar gibi kullanılan fırçalar da farklı efektler oluşturmak için çeşitli liflerden yapılıyor. Örneğin, domuz kılı ile yapılan fırçalar, daha kalın vuruşlar ve impasto resimlerde kullanılırken, firavunfaresi kılından yapılan fırçalar ise ince ve pürüzsüz olduğu için portreler ve detay çalışmalarında tercih edilir. Fırçalar farklı boyutlarda üretilir ve farklı amaçlar için kullanılır. Fırçanın tipi kullanım amacını belirler. Mesela, yuvarlak bir detay çalışması için sivri bir fırça, geniş alanları boyamak için ise düz fırçalar kullanılır. Gerektiğinde boyayı uygulamak ya da çıkarmak için palet bıçağı veya bez, sünger ve pamuklu çubuklar gibi alışılmamış çeşitli aletler kullanılabilir. Bazı sanatçılar parmaklarıyla bile çalışabiliyor.
Yağlıboya örnekleri
-
- Süt Boşaltan Kadın, Johannes Vermeer, 1558-1560
-
- İki Müzisyen Kız, Osman Hamdi Bey, 1880
- Arles'daki Yatak Odası, 1887
- Haziran Alevi, Frederic Leighton, 1895
- Avignonlu Kızlar, Pablo Picasso, 1907
- Otomat, Edward Hopper, 1927
- Belleğin Azmi, Salvador Dali, 1931
- Golconde, René Magritte, 1953
Kaynakça
- ^ "Earliest Oil Paintings Found in Famed Afghan Caves". National Geographic Society. 1 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2018. (İngilizce)
- ^ ""Rediscovering treasures of Bamiyan"". BBC News. 12 Mayıs 2018. 20 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Temmuz 2008.
- ^ David Sanmiguel (2008). Tüm Yönleriyle Yağlıboya. Çeviren: Aslı Açıkgöz. İstanbul: Remzi Kitabevi. ISBN .
Wikimedia Commons'ta Yağlıboya ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yagliboya resim sanatinda yaygin olarak kullanilan boyama teknigi Baglayici madde olarak bitki yagiyla pigmentlerin karisimindan elde edilen yagliboya kalitesi nedeniyle en cok tercih edilen resim malzemelerinden biridir Arnolfini nin Evlenmesi Jan van Eyck 1434 Yagliboya her ne kadar ilk kez Hint ve Cinli ressamlar tarafindan Bati Afganistan da besinci ve onuncu yuzyillar arasinda Budist resimlerinde kullanilmis olsa da 15 yuzyila kadar populerlik kazanmamistir Orta Cag boyunca batida da kullanimi yayginlasmistir Yagliboyanin avantajlari genis olcude bilinir hale geldikce sanat eserleri yapiminda kullanilan temel malzeme haline geldi Son yillarda suyla karisabilen sentetik yagliboyalar uretiliyor Suda cozunen bu boyalar tiner yerine su ile inceltilmeye izin veriyor Ayrica yeterince inceltildiginde geleneksel yaglara 1 3 hafta kiyasla cok hizli kuruma surelerine 1 3 gun sahiptir KullanimiCalisirken az miktarda boyayi karistirmak icin kullanilan geleneksel palet Yaygin olarak kullanilan yaglar arasinda keten yagi hashas tohumu yagi ceviz yagi ve aspir yagi bulunur Yag secimi boyaya sararma kuruma suresi ve dayaniklilik gibi bir dizi ozellik kazandirir Yaga bagli olarak boyalarin parlakliginda da farkliliklar gorulebilir Bir ressam istenen etkilere bagli olarak ayni resimde birkac farkli yag kullanabilir Boyalar kendileri de ortama bagli olarak belirli bir tutarlilik gelistirir Ayni zamanda yag tabloya uzun sureli bir parlaklik veren vernik hazirlamak icin cam recinesi veya terebentin gibi bir recine ile kaynatilabilir Vernikler temizlik ve onarim sebebiyle yagliboyaya zarar vermeden cikarilabilir Bazi cagdas sanatcilar calismalarini verniklememeyi tercih ediyor Yagliboya diger bircok sanat malzemesinden daha gec kurudugu icin sanatcinin calismanin rengini dokusunu veya seklini degistirmesini saglar Zaman zaman ressam butun bir boya tabakasini bile temizleyip yeniden baslayabilir Yaglar gibi kullanilan fircalar da farkli efektler olusturmak icin cesitli liflerden yapiliyor Ornegin domuz kili ile yapilan fircalar daha kalin vuruslar ve impasto resimlerde kullanilirken firavunfaresi kilindan yapilan fircalar ise ince ve puruzsuz oldugu icin portreler ve detay calismalarinda tercih edilir Fircalar farkli boyutlarda uretilir ve farkli amaclar icin kullanilir Fircanin tipi kullanim amacini belirler Mesela yuvarlak bir detay calismasi icin sivri bir firca genis alanlari boyamak icin ise duz fircalar kullanilir Gerektiginde boyayi uygulamak ya da cikarmak icin palet bicagi veya bez sunger ve pamuklu cubuklar gibi alisilmamis cesitli aletler kullanilabilir Bazi sanatcilar parmaklariyla bile calisabiliyor Yagliboya ornekleriLa velata Rafael 1514 1515 Sut Bosaltan Kadin Johannes Vermeer 1558 1560 Dr Nicolaes Tulp un Anatomi Dersi Rembrandt 1642 Iki Muzisyen Kiz Osman Hamdi Bey 1880 Arles daki Yatak Odasi 1887 Haziran Alevi Frederic Leighton 1895 Avignonlu Kizlar Pablo Picasso 1907 Otomat Edward Hopper 1927 Bellegin Azmi Salvador Dali 1931 Golconde Rene Magritte 1953Kaynakca Earliest Oil Paintings Found in Famed Afghan Caves National Geographic Society 1 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2018 Ingilizce Rediscovering treasures of Bamiyan BBC News 12 Mayis 2018 20 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2008 David Sanmiguel 2008 Tum Yonleriyle Yagliboya Ceviren Asli Acikgoz Istanbul Remzi Kitabevi ISBN 9789751412270 Wikimedia Commons ta Yagliboya ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir