Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yalanı, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.
| Yalanı | |
|---|---|
 | |
 Sivas'ın Türkiye'deki konumu | |
  Yalanı Yalanı'nın Sivas'taki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Sivas |
| İlçe | Şarkışla |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 1640 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 96 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0346 |
| İl plaka kodu | 58 |
| Posta kodu | 58402 |
Tarihçe
Köy, 1928 yılından beri aynı adı taşımaktadır.
Coğrafya
Köy, Sivas il merkezine 133 km, Şarkışla ilçe merkezine 38 km uzaklıktadır.
Halk kültürü
Köyün en tanınan ozanı "Yalınayak" mahlaslı Ramazan Şimşek'tir.
Âşık Yalınayak
Asıl adı Ramazan Şimşek olan âşık 25 Eylül 1959 tarihinde doğmuştur. Yoksulluk içinde büyümüştür. İlkokul üçüncü sınıfta iken verem olan annesi ölmüştür. Babası ve ağabeyinin sürekli olarak kendisini dövmeleri üzerine çoğu zaman dışarıda yatmıştır. Köy içinde yapılacak işi olanların yanına giderek yevmiye ile çalışarak geçimini sağlamaya çalışmıştır. Çobanlık yapmıştır. Evdeki baskıya dayanamayarak Kayseri’ye gitmiş ve inşaatlarda çalışmıştır. 1981 yılında askerliğini Siirt’te yapmıştır. Terhisten sonra Sivas’a gelerek 1984’te Şükriye Hanım’la evlenmiş bu evlilikten iki çocuğu doğmuştur. Geçimini sağlamak için Gebze’ye oradan da İstanbul’a taşınmıştır. 1992 yılında yeniden Sivas’a dönerek, 2000 yılından itibaren Sivas Belediyesinde temizlik işlerinde çalışmıştır.
Şiire 1985 yılında Şarkışla'lı âşık Sefil Selimî ile tanıştıktan sonra başladığı bilinmektedir. Selimî ona ustalık yapmış, şiirin inceliklerini öğretmiştir, Yalınayak mahlasını almasını kendisi şöyle anlatmıştır:
"Bir mecliste dinlediğim deyişin sahibinin kim olduğunu, nerede bulabileceğimi sordum. 'Sivas'ta' dediler, sora sora buldum evini, öylece bağlandım kaldım. 'Yalınayak' mahlasını kendim başıma sardım. Selimi ustamın yanına gittim, evliyaların yalınayak gezdiklerini, ezalar çektiklerini okuduğumu söyledim. Ustam da, 'adın Âşık Yalınayak olsun,' dedi."
İyi derecede saz ve kaval çalmaktadır ve şiirlerini de çalarken söylemektedir. Şiirlerinin sayısının 300’den fazla olduğu tahmin edilmektedir.
Sütoluk Efsanesi
Yörede derlenmiş olan bir efsane bulunmaktadır. Rivayete göre; savaşa giden ve geri dönmeyen Alosman adlı bir askerin karısı ve çocukları kıtlık döneminde açlıktan ölecek duruma gelirler. Eşo adındaki bu kadının rüyasına giren kocası dağa çıkmasını ve orada beklemesini, gelecek iki geyiğin kendilerine süt vereceğini söyler. Ertesi gün kadın denileni yaparak çocuklarını da alır ve tarif edilen dağa çıkarak beklemeye başlar. Orada bir pınarın başında uyuya kalırlar. Bir süre sonra duydukları bir böğürtüyle uyanır ve geyikleri görürler. Eşo, yanlarına gelen hayvanları sağarak sütlerini çocuklara içirir. Ondan sonra da her gün gelerek hayvanları sağar, artan sütü de yoğurt, peynir yapar. Kalanını da bir mağaranın içindeki bir deliğe döker. Zamanla bu mağaraya eşyalarını getirerek yerleşir, köyünü terk eder. Sütün dibini o delikten sürekli dökmeye devam eder. Yıllar geçer, çocukları büyür. Sırtları geyiklerinkine benzer tüylerle kaplanmıştır. Günlerden bir gün geyikler gelmez, kadın telaşla sağa sola koştururken pınardan su yerine süt aktığını görür. Birkaç sene sonra yöreye göçmen avcılar gelir, ağaçları kökünden sökerek evler yaparlar. Avcılardan birisi geyiklerin peşine düşer ve ucuna mıh taktığı bir ok ile birisini öldürür. Diğer geyik de onun başucuna gelerek üzüntüden yemeden içmeden kesilir ve o da ölür. Eşo onlar için bir mezar yapar ve başlarında iki ulu çam ağacı büyür. Onların gömülü oldukları yere “Geyik Tepesi” denir. Kadın avcıya beddua edince, avcı olduğu yerde mıhlanır kalır ve oracıkta ölür. İşte bu yere de o günden sonra “Mıhlıca” denilmiştir. Kadın kahrından yanına çocuklarını da alarak bir daha dönmemek üzere orayı terkeder. Ancak pınardan bir süre daha süt akmaya devam etmiş sonra da insanların saygısız davranışları nedeniyle kesilmiş yeniden suya dönüşmüş. O bölgedeki ağaçların kesilmesinin uğursuzluk getireceğine inanılır. Bunu deneyenlerin hastalandıkları hatta öldükleri anlatılır. Askerdeyken topçu olarak görev yapan Alosman’ın ruhunun buralarda dolanıp karısını ve çocuklarını aradığı için Perşembe geceleri pınarın yakınlarında top sesleri duyulduğu, Abrul (Nisan) ayında bu seslerin daha çok işitildiği yine yöredeki söylentilerden biridir. Pınarın yakınlarında küfredilmesinin, kötü söz konuşulmasının insanın başına kötü şeyler gelmesine yol açacağına inanılır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 96 |
| 2020 | 110 |
| 2019 | 110 |
| 2018 | 126 |
| 2017 | 104 |
| 2016 | 101 |
| 2015 | 99 |
| 2014 | 94 |
| 2013 | 109 |
| 2012 | 118 |
| 2011 | 126 |
| 2010 | 132 |
| 2009 | 133 |
| 2008 | 145 |
| 2007 | 144 |
| 2000 | 145 |
| 1990 | 199 |
| 1985 | 231 |
| 1965 | 237 |
Kaynakça
- ^ "Yalani, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2022.
- ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 29 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2022.
- ^ a b "Yalanı Köyü". YerelNet.org.tr. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2022.
- ^ Âşık Yalınayak, Ahmet Özdemir, Bizim Sivas, Yayın Tarihi: 28 Mayıs 2018
- ^ Sivas Folkloru Dergisi Kapsamında Yerel Türk Halkbilimi Dergiciliği Ve Araştırmacılığı Geleneği [1] 29 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Gamze KÖSE, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Halkbilimi Anabilim Dalı, Ankara, 2018, Sayfa: 126 ve 231
- ^ “Bir Şarkışla Efsanesi - Sütoluk”, Emin Kuzucular, Sivas Folkloru, Nisan 1975, Sayı: 27, Sayfa: 9-11.
- ^ “Bir Şarkışla Efsanesi - Sütoluk”, Emin Kuzucular, Sivas Folkloru, Nisan 1975, Sayı: 27, Sayfa: 23.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri V. Sivas Valiliği Yayınları
- Yesevi Üniversitesi, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Madde Yazarı: Arş.Gör. Hilal Erdoğan Aksu, Madde Başlığı: Yalınayak - İşçi, Âşık (20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye) 23 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dipnotlar
Dış bağlantılar
- Yalanı, Şarkışla için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
- Sütoluk Efsanesi, Emin Kuzucular (tam metin)
 | Türkiye'deki bir köy ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yalani Sivas ilinin Sarkisla ilcesine bagli bir koydur YalaniKoySivas in Turkiye deki konumuYalaniYalani nin Sivas taki konumuUlkeTurkiyeIlSivasIlceSarkislaCografi bolgeIc Anadolu BolgesiRakim1640 mNufus 2021 Toplam96Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0346Il plaka kodu58Posta kodu58402TarihceKoy 1928 yilindan beri ayni adi tasimaktadir CografyaKoy Sivas il merkezine 133 km Sarkisla ilce merkezine 38 km uzakliktadir Halk kulturuKoyun en taninan ozani Yalinayak mahlasli Ramazan Simsek tir Asik Yalinayak Asil adi Ramazan Simsek olan asik 25 Eylul 1959 tarihinde dogmustur Yoksulluk icinde buyumustur Ilkokul ucuncu sinifta iken verem olan annesi olmustur Babasi ve agabeyinin surekli olarak kendisini dovmeleri uzerine cogu zaman disarida yatmistir Koy icinde yapilacak isi olanlarin yanina giderek yevmiye ile calisarak gecimini saglamaya calismistir Cobanlik yapmistir Evdeki baskiya dayanamayarak Kayseri ye gitmis ve insaatlarda calismistir 1981 yilinda askerligini Siirt te yapmistir Terhisten sonra Sivas a gelerek 1984 te Sukriye Hanim la evlenmis bu evlilikten iki cocugu dogmustur Gecimini saglamak icin Gebze ye oradan da Istanbul a tasinmistir 1992 yilinda yeniden Sivas a donerek 2000 yilindan itibaren Sivas Belediyesinde temizlik islerinde calismistir Siire 1985 yilinda Sarkisla li asik Sefil Selimi ile tanistiktan sonra basladigi bilinmektedir Selimi ona ustalik yapmis siirin inceliklerini ogretmistir Yalinayak mahlasini almasini kendisi soyle anlatmistir Bir mecliste dinledigim deyisin sahibinin kim oldugunu nerede bulabilecegimi sordum Sivas ta dediler sora sora buldum evini oylece baglandim kaldim Yalinayak mahlasini kendim basima sardim Selimi ustamin yanina gittim evliyalarin yalinayak gezdiklerini ezalar cektiklerini okudugumu soyledim Ustam da adin Asik Yalinayak olsun dedi Iyi derecede saz ve kaval calmaktadir ve siirlerini de calarken soylemektedir Siirlerinin sayisinin 300 den fazla oldugu tahmin edilmektedir Sutoluk Efsanesi Yorede derlenmis olan bir efsane bulunmaktadir Rivayete gore savasa giden ve geri donmeyen Alosman adli bir askerin karisi ve cocuklari kitlik doneminde acliktan olecek duruma gelirler Eso adindaki bu kadinin ruyasina giren kocasi daga cikmasini ve orada beklemesini gelecek iki geyigin kendilerine sut verecegini soyler Ertesi gun kadin denileni yaparak cocuklarini da alir ve tarif edilen daga cikarak beklemeye baslar Orada bir pinarin basinda uyuya kalirlar Bir sure sonra duyduklari bir bogurtuyle uyanir ve geyikleri gorurler Eso yanlarina gelen hayvanlari sagarak sutlerini cocuklara icirir Ondan sonra da her gun gelerek hayvanlari sagar artan sutu de yogurt peynir yapar Kalanini da bir magaranin icindeki bir delige doker Zamanla bu magaraya esyalarini getirerek yerlesir koyunu terk eder Sutun dibini o delikten surekli dokmeye devam eder Yillar gecer cocuklari buyur Sirtlari geyiklerinkine benzer tuylerle kaplanmistir Gunlerden bir gun geyikler gelmez kadin telasla saga sola kostururken pinardan su yerine sut aktigini gorur Birkac sene sonra yoreye gocmen avcilar gelir agaclari kokunden sokerek evler yaparlar Avcilardan birisi geyiklerin pesine duser ve ucuna mih taktigi bir ok ile birisini oldurur Diger geyik de onun basucuna gelerek uzuntuden yemeden icmeden kesilir ve o da olur Eso onlar icin bir mezar yapar ve baslarinda iki ulu cam agaci buyur Onlarin gomulu olduklari yere Geyik Tepesi denir Kadin avciya beddua edince avci oldugu yerde mihlanir kalir ve oracikta olur Iste bu yere de o gunden sonra Mihlica denilmistir Kadin kahrindan yanina cocuklarini da alarak bir daha donmemek uzere orayi terkeder Ancak pinardan bir sure daha sut akmaya devam etmis sonra da insanlarin saygisiz davranislari nedeniyle kesilmis yeniden suya donusmus O bolgedeki agaclarin kesilmesinin ugursuzluk getirecegine inanilir Bunu deneyenlerin hastalandiklari hatta oldukleri anlatilir Askerdeyken topcu olarak gorev yapan Alosman in ruhunun buralarda dolanip karisini ve cocuklarini aradigi icin Persembe geceleri pinarin yakinlarinda top sesleri duyuldugu Abrul Nisan ayinda bu seslerin daha cok isitildigi yine yoredeki soylentilerden biridir Pinarin yakinlarinda kufredilmesinin kotu soz konusulmasinin insanin basina kotu seyler gelmesine yol acacagina inanilir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 962020 1102019 1102018 1262017 1042016 1012015 992014 942013 1092012 1182011 1262010 1322009 1332008 1452007 1442000 1451990 1991985 2311965 237Kaynakca Yalani Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 22 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 11 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2022 Nisanyan Sevan Index Anatolicus Turkiye yerlesim birimleri envanteri nisanyanmap com 29 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2022 a b Yalani Koyu YerelNet org tr 7 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2022 Asik Yalinayak Ahmet Ozdemir Bizim Sivas Yayin Tarihi 28 Mayis 2018 Sivas Folkloru Dergisi Kapsaminda Yerel Turk Halkbilimi Dergiciligi Ve Arastirmaciligi Gelenegi 1 29 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gamze KOSE Yuksek Lisans Tezi Hacettepe Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Turk Halkbilimi Anabilim Dali Ankara 2018 Sayfa 126 ve 231 Bir Sarkisla Efsanesi Sutoluk Emin Kuzucular Sivas Folkloru Nisan 1975 Sayi 27 Sayfa 9 11 Bir Sarkisla Efsanesi Sutoluk Emin Kuzucular Sivas Folkloru Nisan 1975 Sayi 27 Sayfa 23 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1968 PDF kutuphane tuik gov tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Kaya Dogan 2009 Sivas Halk Sairleri V Sivas Valiligi Yayinlari Yesevi Universitesi Turk Edebiyati Isimler Sozlugu Madde Yazari Ars Gor Hilal Erdogan Aksu Madde Basligi Yalinayak Isci Asik 20 Yuzyil Anadolu Osmanli Turkiye 23 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde DipnotlarDis baglantilarYalani Sarkisla icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft Sutoluk Efsanesi Emin Kuzucular tam metin Turkiye deki bir koy ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz