Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Kasım 2020) |
Hukukun herkes bakımından bağlayıcı olması gerekir. Kişiler bazen olması gereken gibi davranırlar, bazen de bu düzeni bozarlar. Hukukun var oluş nedenlerinden biri de bu noktada başlar. Yani toplumun düzenini korunması durumu. Devreye giren hukuki kuralları çiğneyen kişilerin bu yanlış davranışlarına engel olunur ve o kişilere bu kurallara uymaya zorunlu kılınır. Yaptırım bir hukuk kuralına aykırı davranılmasının sonucunda yol açılan zararın ortadan kaldırılmasını amaçlar. Kısaca yaptırım "Bir hukuk kuralına aykırı davranılması halinde hukuk düzenince öngörülen sonuçtur.". Yaptırım bir hukuk kuralını diğer sosyal düzen kurallarından ayırır.
Yaptırım Türleri
| YAPTIRIM (Müeyyide) | |||||
| Tür | 1. Ceza | 2. Tazminat | 3. Cebri İcra | [Geçersizlik] | |
| 4. Hükümsüzlük | 5. İptal | ||||
| Neden | Suç, Kabahat | Haksız Fiil | Direnim | Şekle Uymama | Yanlış Karar |
| [Hukuka Aykırılık] | |||||
| Bunların dışında "Tehlikelilik Hali"nde Güvenlik Tedbirleri uygulanır. Ayrıca Müsadere'de Türk hukukunda Güvenlik Tedbirleri arasında sayılır. | |||||
Cebri İcra
Kelime anlamı zorla yaptırma demektir. Hukuk kuralına uymayan kişiye kuralın zorla uygulatılmasıdır. Ör: Yıkım emrine direnen kişilerin evlerinin zorla boşaltılması, boşanan eşin çocuğu mahkeme kararına rağmen diğer eşe vermemesi veya göstermemesi durumunda bu durumların zorla sağlanması. Cebri İcra yoluna gidebilmek için hukuk kuralına bir kez uymamak yeterli değildir. Kişinin uymamakta ısrar etmesi yani direnmesi gerekir. Direnimin anlaşılabilmesi içinse kişinin önce bir kez uyarılması gerekir. Ör-1: Elektrik faturasını ödemeyen kişiye yazı bırakılması. Ör-2: Askere gitmeyen bir kişiye çağrı yapılması gibi (Bu örnekte TRT’den ilanen herkese ortak çağrı duyurusu okunur.) Not: Cebri İcra bir ceza değildir. Ceza kimi durumlarda ayrıca ek olarak uygulanabilir.
Cebri İcra dar anlamda ise borcunu ya da mükellefiyetini ödemeyen borçlunun devlet gücü aracılığıyla zorla borcunu yerine getirmeye mecbur edilmesidir. İki çeşit vardır.Bunlar bireysel icra ve toplu icralardır. Bireysel icrada alacaklının ya da alacaklıların talebi ile haciz yoluna gidilir. Borçlunun mallarına el koyularak satılır ve alacaklılara alacağı miktar ödenir para artarsa borçluya verilir. Toplu icrada ise alacaklılara tanınan ayrı bir yol kullanılır yani iflas yolu. Alacaklıların alacaklarını karşılayamayan borçlu müflis durumuna düşer ve eşyaları iflas masasına gider ve satışa çıkartılır. Borçlu ve alacaklı arasında mahkeme tarafından da onaylanan borcun miktarı ve ne şekilde ödeneceği gibi ayrıntıların var olduğu bir anlaşmaya konkordato denir.
İcra-i Takip: Borcunu ödemeyen borçlunun devlet gücü aracılığıyla borcunu ödemeye zorlanmasıdır. Haciz borcunu karşılayacak kadar mal varlığına el konulmasıdır. Haciz uygulaması Cebri İcra’nın bir türüdür.
İhtar: Borcunu ödemeyen kişinin uyarılmasıdır. İhtar için borcun vadesinin gelmiş olması şarttır. Vade dolmadan yapılan uyarılar hukuken sonuç doğurmaz. İhtardan sonra genel olarak 7 gün (veya sözleşmede önceden belirlenmiş farklı bir süre) beklenir. Bu süreden sonra ikinci bir ihtara gerek olmadan İcra-i Takip için İcra-İflas dairesine başvurulabilir. İhtar sözlü de olabilir ancak yazılı olması (“İhtarname”) ispatı kolaylaştırır. İhtarların tebliğinde Tebligat Kanunu geçerlidir. İhtar gerekli koşullarda kişinin adresindeki kapıya bırakılarak ve hatta ilanla bile yapılabilir. Örneğin yurtlarda kalan öğrencilere panoda ihtar kağıdını alması gerektiği duyurularak ihtar yapılmış sayılabilir.
Protesto: Tacirlerin ticari işlerinde ihtarı yazılı yapmaları gerekir. Noter kanalıyla yapılan bu ihtara Protesto adı verilir. (Protesto Çekmek)
- Müecceliyet: “Eceli gelmemiş” olma durumudur. Borcun henüz ödeme olgunluğuna erişmemiş olmasıdır. Ödenmesi istenemez. Örneğin; Vadesi dolmamış (zamanı gelmemiş) borçlar. “Müeccel Borç” denir.
- Muacceliyet: “Eceli gelmiş” olma durumudur. Borcun ödeme olgunluğuna erişmiş olmasıdır. Bu borçların ödenmesi istenebilir. Örneğin; Vadesi dolmuş (zamanı gelmiş) borçlar. “Muaccel Borç” denir. Bazen vadesi dolmayan borçlar da muaccel hale gelebilir. Örneğin, iki taksit ödenmediğinde geri kalan borcun tamamı istenebilir hale gelir.
Tazminat
Tazminat, bir kişinin bir hukuk kuralına veya yaptığı herhangi bir sözleşmeye uymama sonucunda sebep olduğu maddi zararı ödeme yükümüdür. Karşı tarafa verilen bir zararla belirginleşen ve Haksız Fiil olarak adlandırılan bir davranış sonucu ortaya çıkar, Maddi tazminat, zarar gören kişinin mal varlığındaki irade dışı eksilmenin zarar veren tarafından ayni veya nakdi olarak ödenmesi yükümlülüğüdür. (Bir kimsenin vücut tamlığına verilen zararın giderilmesi sadece nakdi yolla giderilebilir.) Manevi tazminat ise zarar görenin iradesi dışında meydana gelen eksilme sebebiyle çekilen manevi üzüntülerin, ıstırap ve acıların dindirilmesi ve telafisi için zarar veren tarafından ödenmesi gerekli bir miktar paradan ibaret bir tazmin şeklidir. Manevi tazminat toptan ödenir.
Geçersizlik
Bir işlemin hukuk kurallarının öngördüğü şekil ve şartlara uyulmadan yapılması halinde karşılaşılan yaptırımdır. Kurulmuş olan bir hukuki işleme, kanun koyucunun tarafların istediği hüküm ve neticeleri bağlamamasıdır.
Bazı kaynaklarda iki farklı başlık altında incelenir.
Hükümsüzlük
Hukukun yapılmasını istediği şekilden farklı bir şekilde yapılan hukuka aykırı bir işlemin sonuçlarının kısmen veya tamamen ortadan kaldırılmasıdır. Hükümsüzlüğün yaptırımı sebeplerinin ağırlığına göre çeşitli türlere ayrılmıştır:
a. Yokluk: İşlem hiç oluşmamış kabul edilir yani yok sayılır. Hukuki işlemin kurucu unsurları eksiktir. Yokluk en ağır geçersizlik türüdür. Ör: Resmî görevliden başkasının kıydığı nikah. Tapu dairesinden başka bir yerde satışı yapılan ev.
b. Butlan: Bir hukuki işlemin kurucu unsurlarının tamam olması fakat işlemin geçerlilik şartlarından bazılarının olmamasıdır. Bir sözleşmenin, emredici hukuk kurallarına veya ahlaka, kamu düzenine veya kişilik haklarına aykırı bulunması halinde söz konusu olur. Ayırt etme gücü olamayanın yapmış olduğu sözleşme de butlanla sakattır. Hukuki işlem oluşmuş sayılır ama sonuçları ortadan kaldırılır. Ör: Yaşı küçük kişilerin yaptığı resmî evlilik. Bu durumda işlem yapılmıştır ama açılan dava ile evlilik sonlandırılır. Butlan 2’ye (bazı kaynaklara göre 3’e) ayrılır.
- Mutlak Butlan: İşlemin (veya sözleşmenin) tamamının geçersiz olmasıdır. Fark edildiğinde kamu otoritesi tarafında isteğe bağlı olmadan ortadan kaldırılır.
- Nisbi Butlan: [Bazı Kaynaklarda bir tür olarak yer almaz.] İşlemin, taraflardan birinin istediği takdirde ortadan kaldırılmasıdır. Talebe bağlıdır. Bu nedenle “İptal Edilebilirlik” de denir.
- Kısmi Butlan: Hukuki işlemin ve sözleşmenin sadece bir bölümü geçersizdir. Eksiklik de denilir ve yapılan sözleşmede, sözleşmenin tüm gereklerinin yerine getirmemesi durumudur.
İptal
Hukuka aykırı olarak (yanlış alınmış) idari bir kararın ortadan kaldırılmasıdır. Belli bir süre içinde istenmesi koşuluyla bir işlemin yapıldığı andan itibaren ortadan kaldırılmasına olanak tanıyan bir yaptırım şeklidir. İdare Mahkemelerine açılan İptal Davaları ile karara bağlanır. Ör: Disiplin Cezası alan bir öğrenci veya memur kararın yanlış olduğunu düşünüyorsa İdare Mahkemesine İptal Davası açabilir. İstisnalar hariç İdari Dava açma hakkı 60 gün içinde kullanılmalıdır. Aksi halde bu hak yitirilir. Hukuk kurallarına aykırı olarak yapılmış bir idari işlem, bu yüzden menfaatleri zedelenen kişilerin talep etmesiyle görevli yargı makamlarınca ortadan kaldırılır. İdare aleyhinde açılacak davalar iki grupta toplanır. Bunlar iptal ve tam yargı davalarıdır.
Ceza
Ceza, kanunun suç olarak nitelediği bir eylemin karşılığı olarak öngörülen caydırıcı yaptırımdır. Hukuk kurallarına aykırı davranışların bir kısmı suç sayılır. Bu davranışın yaptırımı kişilerin cezalandırılmasıdır. Suçların boyutlarına göre farklı cezalar mevcuttur.
Zoralım (Müsadere)
Suç işlenmesiyle ilişkisi olan eşyanın, suç işlenmesinde kullanılan ya da bu amaçla hazırlanan veya suçtan dolayı ortaya çıkan suç ürünü olan eşyanın mahkeme kararıyla Devlet hazinesine mal edilmesidir.
Kaynakça
- Hukukun Temel Kavramları, Anadolu Üniversitesi - Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Prof.Dr. Ufuk AYDIN, Dr.Öğr.Üyesi Elvan SÜTKEN, Ağustos 2018, Eskişehir, AÜ Yayın No: 3783, E-
- Hukukun Temel Kavramları, Fatih Bilgili, Ertan Demirkapı, Dora Yayıncılık, Bursa 2012.
- Hukukun Temel Kavramları, Kemal Gözler, Ekin Kitabevi, Bursa 2010.
- Hukukun Temel Kavramları, Yahya Deryal, Derya Kitabevi, Trabzon, 2008
- Norm und Sanktion, Gerd Spittler, Untersuchungen zum Sanktionsmechanismus, Walter, Olten-Freiburg, 1967 (Almanca)
- Herbert L. A. Hart, The Concept of Law, Oxford University Press, London, 1961 (İngilizce)
Dipnotlar
- ^ "Hukuk Kavramı". www.docs.google.com. Erişim tarihi: 20 Nisan 2015.[]
- ^ TÜRK CEZA HUKUKUNDA MÜSADERE 13 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Kemal GÜNLER, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XVIII, Y. 2014, Sa. 3-4
- ^ . www.goktugbeser.com. 24 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2015.
Dış bağlantılar
- Türk Ceza Hukukunda Müsadere 12 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Prof.Dr. Mahmut Koca, 27/05/2020, Lexpera
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Kasim 2020 Hukukun herkes bakimindan baglayici olmasi gerekir Kisiler bazen olmasi gereken gibi davranirlar bazen de bu duzeni bozarlar Hukukun var olus nedenlerinden biri de bu noktada baslar Yani toplumun duzenini korunmasi durumu Devreye giren hukuki kurallari cigneyen kisilerin bu yanlis davranislarina engel olunur ve o kisilere bu kurallara uymaya zorunlu kilinir Yaptirim bir hukuk kuralina aykiri davranilmasinin sonucunda yol acilan zararin ortadan kaldirilmasini amaclar Kisaca yaptirim Bir hukuk kuralina aykiri davranilmasi halinde hukuk duzenince ongorulen sonuctur Yaptirim bir hukuk kuralini diger sosyal duzen kurallarindan ayirir Yaptirim TurleriYAPTIRIM Mueyyide Tur 1 Ceza 2 Tazminat 3 Cebri Icra Gecersizlik 4 Hukumsuzluk 5 IptalNeden Suc Kabahat Haksiz Fiil Direnim Sekle Uymama Yanlis Karar Hukuka Aykirilik Bunlarin disinda Tehlikelilik Hali nde Guvenlik Tedbirleri uygulanir Ayrica Musadere de Turk hukukunda Guvenlik Tedbirleri arasinda sayilir Cebri Icra Kelime anlami zorla yaptirma demektir Hukuk kuralina uymayan kisiye kuralin zorla uygulatilmasidir Or Yikim emrine direnen kisilerin evlerinin zorla bosaltilmasi bosanan esin cocugu mahkeme kararina ragmen diger ese vermemesi veya gostermemesi durumunda bu durumlarin zorla saglanmasi Cebri Icra yoluna gidebilmek icin hukuk kuralina bir kez uymamak yeterli degildir Kisinin uymamakta israr etmesi yani direnmesi gerekir Direnimin anlasilabilmesi icinse kisinin once bir kez uyarilmasi gerekir Or 1 Elektrik faturasini odemeyen kisiye yazi birakilmasi Or 2 Askere gitmeyen bir kisiye cagri yapilmasi gibi Bu ornekte TRT den ilanen herkese ortak cagri duyurusu okunur Not Cebri Icra bir ceza degildir Ceza kimi durumlarda ayrica ek olarak uygulanabilir Cebri Icra dar anlamda ise borcunu ya da mukellefiyetini odemeyen borclunun devlet gucu araciligiyla zorla borcunu yerine getirmeye mecbur edilmesidir Iki cesit vardir Bunlar bireysel icra ve toplu icralardir Bireysel icrada alacaklinin ya da alacaklilarin talebi ile haciz yoluna gidilir Borclunun mallarina el koyularak satilir ve alacaklilara alacagi miktar odenir para artarsa borcluya verilir Toplu icrada ise alacaklilara taninan ayri bir yol kullanilir yani iflas yolu Alacaklilarin alacaklarini karsilayamayan borclu muflis durumuna duser ve esyalari iflas masasina gider ve satisa cikartilir Borclu ve alacakli arasinda mahkeme tarafindan da onaylanan borcun miktari ve ne sekilde odenecegi gibi ayrintilarin var oldugu bir anlasmaya konkordato denir Icra i Takip Borcunu odemeyen borclunun devlet gucu araciligiyla borcunu odemeye zorlanmasidir Haciz borcunu karsilayacak kadar mal varligina el konulmasidir Haciz uygulamasi Cebri Icra nin bir turudur Ihtar Borcunu odemeyen kisinin uyarilmasidir Ihtar icin borcun vadesinin gelmis olmasi sarttir Vade dolmadan yapilan uyarilar hukuken sonuc dogurmaz Ihtardan sonra genel olarak 7 gun veya sozlesmede onceden belirlenmis farkli bir sure beklenir Bu sureden sonra ikinci bir ihtara gerek olmadan Icra i Takip icin Icra Iflas dairesine basvurulabilir Ihtar sozlu de olabilir ancak yazili olmasi Ihtarname ispati kolaylastirir Ihtarlarin tebliginde Tebligat Kanunu gecerlidir Ihtar gerekli kosullarda kisinin adresindeki kapiya birakilarak ve hatta ilanla bile yapilabilir Ornegin yurtlarda kalan ogrencilere panoda ihtar kagidini almasi gerektigi duyurularak ihtar yapilmis sayilabilir Protesto Tacirlerin ticari islerinde ihtari yazili yapmalari gerekir Noter kanaliyla yapilan bu ihtara Protesto adi verilir Protesto Cekmek Muecceliyet Eceli gelmemis olma durumudur Borcun henuz odeme olgunluguna erismemis olmasidir Odenmesi istenemez Ornegin Vadesi dolmamis zamani gelmemis borclar Mueccel Borc denir Muacceliyet Eceli gelmis olma durumudur Borcun odeme olgunluguna erismis olmasidir Bu borclarin odenmesi istenebilir Ornegin Vadesi dolmus zamani gelmis borclar Muaccel Borc denir Bazen vadesi dolmayan borclar da muaccel hale gelebilir Ornegin iki taksit odenmediginde geri kalan borcun tamami istenebilir hale gelir Tazminat Tazminat bir kisinin bir hukuk kuralina veya yaptigi herhangi bir sozlesmeye uymama sonucunda sebep oldugu maddi zarari odeme yukumudur Karsi tarafa verilen bir zararla belirginlesen ve Haksiz Fiil olarak adlandirilan bir davranis sonucu ortaya cikar Maddi tazminat zarar goren kisinin mal varligindaki irade disi eksilmenin zarar veren tarafindan ayni veya nakdi olarak odenmesi yukumlulugudur Bir kimsenin vucut tamligina verilen zararin giderilmesi sadece nakdi yolla giderilebilir Manevi tazminat ise zarar gorenin iradesi disinda meydana gelen eksilme sebebiyle cekilen manevi uzuntulerin istirap ve acilarin dindirilmesi ve telafisi icin zarar veren tarafindan odenmesi gerekli bir miktar paradan ibaret bir tazmin seklidir Manevi tazminat toptan odenir Gecersizlik Bir islemin hukuk kurallarinin ongordugu sekil ve sartlara uyulmadan yapilmasi halinde karsilasilan yaptirimdir Kurulmus olan bir hukuki isleme kanun koyucunun taraflarin istedigi hukum ve neticeleri baglamamasidir Bazi kaynaklarda iki farkli baslik altinda incelenir Hukumsuzluk Hukukun yapilmasini istedigi sekilden farkli bir sekilde yapilan hukuka aykiri bir islemin sonuclarinin kismen veya tamamen ortadan kaldirilmasidir Hukumsuzlugun yaptirimi sebeplerinin agirligina gore cesitli turlere ayrilmistir a Yokluk Islem hic olusmamis kabul edilir yani yok sayilir Hukuki islemin kurucu unsurlari eksiktir Yokluk en agir gecersizlik turudur Or Resmi gorevliden baskasinin kiydigi nikah Tapu dairesinden baska bir yerde satisi yapilan ev b Butlan Bir hukuki islemin kurucu unsurlarinin tamam olmasi fakat islemin gecerlilik sartlarindan bazilarinin olmamasidir Bir sozlesmenin emredici hukuk kurallarina veya ahlaka kamu duzenine veya kisilik haklarina aykiri bulunmasi halinde soz konusu olur Ayirt etme gucu olamayanin yapmis oldugu sozlesme de butlanla sakattir Hukuki islem olusmus sayilir ama sonuclari ortadan kaldirilir Or Yasi kucuk kisilerin yaptigi resmi evlilik Bu durumda islem yapilmistir ama acilan dava ile evlilik sonlandirilir Butlan 2 ye bazi kaynaklara gore 3 e ayrilir Mutlak Butlan Islemin veya sozlesmenin tamaminin gecersiz olmasidir Fark edildiginde kamu otoritesi tarafinda istege bagli olmadan ortadan kaldirilir Nisbi Butlan Bazi Kaynaklarda bir tur olarak yer almaz Islemin taraflardan birinin istedigi takdirde ortadan kaldirilmasidir Talebe baglidir Bu nedenle Iptal Edilebilirlik de denir Kismi Butlan Hukuki islemin ve sozlesmenin sadece bir bolumu gecersizdir Eksiklik de denilir ve yapilan sozlesmede sozlesmenin tum gereklerinin yerine getirmemesi durumudur Iptal Hukuka aykiri olarak yanlis alinmis idari bir kararin ortadan kaldirilmasidir Belli bir sure icinde istenmesi kosuluyla bir islemin yapildigi andan itibaren ortadan kaldirilmasina olanak taniyan bir yaptirim seklidir Idare Mahkemelerine acilan Iptal Davalari ile karara baglanir Or Disiplin Cezasi alan bir ogrenci veya memur kararin yanlis oldugunu dusunuyorsa Idare Mahkemesine Iptal Davasi acabilir Istisnalar haric Idari Dava acma hakki 60 gun icinde kullanilmalidir Aksi halde bu hak yitirilir Hukuk kurallarina aykiri olarak yapilmis bir idari islem bu yuzden menfaatleri zedelenen kisilerin talep etmesiyle gorevli yargi makamlarinca ortadan kaldirilir Idare aleyhinde acilacak davalar iki grupta toplanir Bunlar iptal ve tam yargi davalaridir Ceza Ceza kanunun suc olarak niteledigi bir eylemin karsiligi olarak ongorulen caydirici yaptirimdir Hukuk kurallarina aykiri davranislarin bir kismi suc sayilir Bu davranisin yaptirimi kisilerin cezalandirilmasidir Suclarin boyutlarina gore farkli cezalar mevcuttur Zoralim Musadere Suc islenmesiyle iliskisi olan esyanin suc islenmesinde kullanilan ya da bu amacla hazirlanan veya suctan dolayi ortaya cikan suc urunu olan esyanin mahkeme karariyla Devlet hazinesine mal edilmesidir KaynakcaHukukun Temel Kavramlari Anadolu Universitesi Acikogretim Fakultesi Yayinlari Prof Dr Ufuk AYDIN Dr Ogr Uyesi Elvan SUTKEN Agustos 2018 Eskisehir AU Yayin No 3783 E ISBN 978 975 06 2732 3 Hukukun Temel Kavramlari Fatih Bilgili Ertan Demirkapi Dora Yayincilik Bursa 2012 Hukukun Temel Kavramlari Kemal Gozler Ekin Kitabevi Bursa 2010 Hukukun Temel Kavramlari Yahya Deryal Derya Kitabevi Trabzon 2008 Norm und Sanktion Gerd Spittler Untersuchungen zum Sanktionsmechanismus Walter Olten Freiburg 1967 Almanca Herbert L A Hart The Concept of Law Oxford University Press London 1961 Ingilizce Dipnotlar Hukuk Kavrami www docs google com Erisim tarihi 20 Nisan 2015 olu kirik baglanti TURK CEZA HUKUKUNDA MUSADERE 13 Kasim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kemal GUNLER Gazi Universitesi Hukuk Fakultesi Dergisi C XVIII Y 2014 Sa 3 4 www goktugbeser com 24 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Nisan 2015 Dis baglantilarTurk Ceza Hukukunda Musadere 12 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Prof Dr Mahmut Koca 27 05 2020 Lexpera