Yağ Camii, Adana Eski Cami veya eskiden Surp Hagop Ermeni Apostolik Kilisesi, Adana'nın merkezinde, eski çarşı içindeki tarihî cami.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Türkiye Adana |
Koordinatlar | 36°59′01″K 35°19′37″D / 36.98361°K 35.32694°D |
İnanç | İslam |
Mimari | |
Tamamlanma | 1501 |
1501'de Ramazanoğlu Halil Bey devrinde ekler yapılarak camiye çevrilen Surp Hagop adındaki Ermeni Kilisesi ile onun yanı başına Ramazanoğlu Beyi Piri Paşa tarafından inşa ettirilmiş caminin birleşmesi ile meydana getirilen, çok sütunlu bir camidir. 19 yüzyılda önünde yağ satışı yapılan bir pazar kurulduğundan Yağ Cami olarak anılmaktadır.
Tarihi
1501 yılında Surp Hagop Ermeni Kilisesi Ramazanoğlu Halil Bey’in emri ile camiye çevrilmiş; bu mekan yörenin ihtiyacını karşılamakta yetersiz kalınca Halil Bey’in oğlu Piri Mehmet Paşa yanı başına ulu cami plan tipinde yeni bir cami yaptırmış ve iki yapı birleştirilmiştir.
Minaresi 1525’te yapılan cami, Piri Mehmet Paşa’nın bitişiğine inşa ettiği medrese ile bir külliye teşkil eder. Medresenin inşası 1558’de tamamlanmıştır. Caminin eski minaresi günümüze gelememiştir. Günümüzdeki minaresi 1941 yılında yapılmıştır.
Yapı, eski kaynaklarda "Cami-i Atik", "Cami-i Köhne" gibi adlarla geçer. Evliya Çelebi ise "Eski Cami" diye bahseder. 19 yüzyılda önünde yağ satışı yapılan bir pazar kurulduğundan halk arasında Yağ Cami olarak tanınmıştır. 2000'li yıllarda yapılan restorasyon çalışmalarında cami avlusunun kuzey kısmında bulunan deponun o dönemde yağların muhafaza edilmesi için kullanıldığı düşünülmektedir. 2003 yılında yapılan restorasyon sonucunda alt geçiş ve su kuyularının bulunmuştur.
1998 Adana depreminde hasar gören cami, geniş çaplı onarım gördükten sonra yeniden ibadete açılmıştır.
Mimari özellikleri
Selçuklu Ulu Camileri karakterinde, yani çok sütunlu cami tipinde bir camidir. Kareye yakın dikdörtgen planlıdır, kuzey˗ güney yönünde uzanır. Bitişiğindeki medrese ile ortak avlu içerisinde bulunur.
Yapıya sonradan eklenen bir anıt gibi büyük ve görkemli bir avlu kapısı vardır. Girişin hemen yanında doğu yönünde uzanan medrese odaları, güney yönünde cami bulunur. Kuzeybatıdaki merdivenlerden inilen yeraltındaki mahzen gibi ince uzun bölüm abdest yeri olarak kullanılır.
Camiye kuzey cephedeki kapında girilir. Doğu-batı doğrultusundaki iki bölümlü harimin doğusu, yapının orijinal döneminden kalma yarım silindir biçimli, kiremit çatılı kilise kısmını; batısı ise ona eklenen enine dikdörtgen beş sahınlı mekânı içerir. Harimin önündeki son cemaat yeri 19.5 metre uzunluğunda 5 metre genişliğinde dikdörtgen planlıdır.
Malzeme olarak kesme taş ve tuğla kullanılmıştır. Harim içindeki sütunlar ile son cemaat yeri sütunları ise devşirme malzemedendir.
Medresenin kare plânlı ve üzeri kubbeli dersanesinin saçakları, devrin ahşap işçiliğini göstermesi bakımından önemlidir.
Galeri
- Anıtsal taç kapı
- Avlu
- İbadet mekanı
- Minber
- Yer altındaki abdest yeri
Kaynakça
- ^ a b c Tanburoğlu, Nermin (2017). "Adana'da yapı toplulukları ve şehrin gelişimi". Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü doktora tezi.
- ^ "Adana haberleri Tarihi cami ihtişamıyla göz kamaştırıyor". Haber7. 9 Ekim 2018. 3 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
- ^ Kırkış, Tolga (2008). "Adana Kent Merkezinde Cami Mimarisinin Geçmişten Günümüze Gelişimi" (PDF). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi. 12 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Şubat 2024.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Yağ Mosque, Adana ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yag Camii Adana Eski Cami veya eskiden Surp Hagop Ermeni Apostolik Kilisesi Adana nin merkezinde eski carsi icindeki tarihi cami Yag CamiiTemel bilgilerKonumTurkiye AdanaKoordinatlar36 59 01 K 35 19 37 D 36 98361 K 35 32694 D 36 98361 35 32694InancIslamMimariTamamlanma1501 1501 de Ramazanoglu Halil Bey devrinde ekler yapilarak camiye cevrilen Surp Hagop adindaki Ermeni Kilisesi ile onun yani basina Ramazanoglu Beyi Piri Pasa tarafindan insa ettirilmis caminin birlesmesi ile meydana getirilen cok sutunlu bir camidir 19 yuzyilda onunde yag satisi yapilan bir pazar kuruldugundan Yag Cami olarak anilmaktadir Tarihi1501 yilinda Surp Hagop Ermeni Kilisesi Ramazanoglu Halil Bey in emri ile camiye cevrilmis bu mekan yorenin ihtiyacini karsilamakta yetersiz kalinca Halil Bey in oglu Piri Mehmet Pasa yani basina ulu cami plan tipinde yeni bir cami yaptirmis ve iki yapi birlestirilmistir Minaresi 1525 te yapilan cami Piri Mehmet Pasa nin bitisigine insa ettigi medrese ile bir kulliye teskil eder Medresenin insasi 1558 de tamamlanmistir Caminin eski minaresi gunumuze gelememistir Gunumuzdeki minaresi 1941 yilinda yapilmistir Yapi eski kaynaklarda Cami i Atik Cami i Kohne gibi adlarla gecer Evliya Celebi ise Eski Cami diye bahseder 19 yuzyilda onunde yag satisi yapilan bir pazar kuruldugundan halk arasinda Yag Cami olarak taninmistir 2000 li yillarda yapilan restorasyon calismalarinda cami avlusunun kuzey kisminda bulunan deponun o donemde yaglarin muhafaza edilmesi icin kullanildigi dusunulmektedir 2003 yilinda yapilan restorasyon sonucunda alt gecis ve su kuyularinin bulunmustur 1998 Adana depreminde hasar goren cami genis capli onarim gordukten sonra yeniden ibadete acilmistir Mimari ozellikleriSelcuklu Ulu Camileri karakterinde yani cok sutunlu cami tipinde bir camidir Kareye yakin dikdortgen planlidir kuzey guney yonunde uzanir Bitisigindeki medrese ile ortak avlu icerisinde bulunur Yapiya sonradan eklenen bir anit gibi buyuk ve gorkemli bir avlu kapisi vardir Girisin hemen yaninda dogu yonunde uzanan medrese odalari guney yonunde cami bulunur Kuzeybatidaki merdivenlerden inilen yeraltindaki mahzen gibi ince uzun bolum abdest yeri olarak kullanilir Camiye kuzey cephedeki kapinda girilir Dogu bati dogrultusundaki iki bolumlu harimin dogusu yapinin orijinal doneminden kalma yarim silindir bicimli kiremit catili kilise kismini batisi ise ona eklenen enine dikdortgen bes sahinli mekani icerir Harimin onundeki son cemaat yeri 19 5 metre uzunlugunda 5 metre genisliginde dikdortgen planlidir Malzeme olarak kesme tas ve tugla kullanilmistir Harim icindeki sutunlar ile son cemaat yeri sutunlari ise devsirme malzemedendir Medresenin kare planli ve uzeri kubbeli dersanesinin sacaklari devrin ahsap isciligini gostermesi bakimindan onemlidir GaleriAnitsal tac kapi Avlu Ibadet mekani Minber Yer altindaki abdest yeriKaynakca a b c Tanburoglu Nermin 2017 Adana da yapi topluluklari ve sehrin gelisimi Hacettepe Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu doktora tezi Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Adana haberleri Tarihi cami ihtisamiyla goz kamastiriyor Haber7 9 Ekim 2018 3 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2024 Kirkis Tolga 2008 Adana Kent Merkezinde Cami Mimarisinin Gecmisten Gunumuze Gelisimi PDF Cukurova Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu yuksek lisans tezi 12 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Subat 2024 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Yag Mosque Adana ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir