Yağlıkçızade Mehmed Emin Paşa (1724 - 1769) III. Mustafa saltanatında 20 Ekim 1768 - 12 Ağustos 1769 tarihleri arasında dokuz ay yirmi üç gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.
Yağlıkçızade Mehmed Emin Paşa | |
---|---|
Osmanlı Sadrazamı | |
Görev süresi 20 Ekim 1768 - 12 Ağustos 1769 | |
Hükümdar | III. Mustafa |
Yerine geldiği | Silahdar Mahir Hamza Paşa |
Yerine gelen | Moldovancı Ali Paşa |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1724 |
Ölüm | 1769 (44-45 yaşlarında) Edirne |
Hayatı
Hindistan elçisi adı ile isim yapan kumaş tüccarı 'nın oğludur. 1724'te doğmuştur. Belirli bir eğitimden sonra babasının yanında kumaş tüccarlığına başlamıştır. Trabzonlu Salim Ağa Hindistan'a sefir olarak gönderildiği zaman babası Yusuf Ağa ile birlikte ona refakat etmiştir. Fakat Trabzonlu Salim Ağa yolculuk sırasında öldüğü için babası Yusuf Ağa Hindistan elçiliğini üzerine almıştır. Yusuf Ağa elçi olarak Hindistan'da oğlu Mehmed Emin ile 6 yıl yaşamıştır. Hindistan'dan dönerken baba ve oğul Mekke ve Medine'ye de giderek hac ibadetlerini de yapıp Hacı olarak da anılmaya başlamışlardı.
1790'da Hacı Yusuf Ağa ile oğlu İstanbul'a dönmüş ve oğlunun hazırlamış olduğu raporunu hükûmete sunmuşlardır. Hacı Mehmed Emin Efendi bu raporun beğenilmesi dolayısıyla mektubî kalemine alınmıştır. Ocak 1758'de olup Eylül 1761'de ve Ağustos 1764'te reisülküttab olmuştur. Haziran 1765'te vezirlikle tevkii ve Mora valisi, Temmuz 1766'da kaptan-ı derya vekili, Aydın valisi ve tevkii görevi verilmiştir. Padişahın teveccühünü kazanmış olan Yağlıkçızade Mehmed Emin Paşa Ocak 1768'de Sultan III. Mustafa'nın yedi yaşındaki kızı Şah Sultan'ın namzeti olmuştur. Mart 1768'de ilâveten Halep valisi olarak atanmıştır. 23 Temmuz 1768'de Sadâret kaymakamı olup 20 Ekim 1768'de sadrazam olmuştur.
Aynı yıl Şubat 1769'da Serdar-ı ekremlik verilerek harbe memur olmuştur. Sadâretten birkaç defa istifa ederek alışık olmadığı harp işinden kurtulmak istediyse de isteğine müsaade olunmamıştır. Fakat bir kısım ekonomik ve askeri nedenlerle zahire darlığı çıkıp şikayetler çoğalınca sonunda 12 Ağustos 1769'da azledilip Dimetoka'ya sürülmüştür. Fakat cepheden kaçan kapıkulu ve gönüllü askerlerin soruşturması sırasında zahire kıtlığının başrolü oynadığı anlaşılmış ve bu kıtlığın bütün sorumluluğu Mehmet Emin Paşa'ya yüklenmiştir. Bu nedenle iII. Mustafa'nın çıkarttığı bir fermanla Edirne'ye varınca idam edilmiştir.
Edirne'de Eski Saray arkasında Piyade kışlası yanında boş bir yerde gömülüdür.
Değerlendirme
Güzel hat ile meşhur olup mukaddemât-ı ulûme muttali, fatin, zekî, vakar ve sekinete ifrat ile riayet eden idi. Beytülmal'de tutumlu olduğundan bu cihetten halk hoşnut olmadı.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Danişmend, İsmail Hâmi (1971),Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul: Türkiye Yayınevi.
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5
- Alper, Ömer Mahir "Mehmed Emin Paşa (Yağlıkcızade)", (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.137
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Silahdar Mahir Hamza Paşa | Osmanlı Sadrazamı 20 Ekim 1768 - 12 Ağustos 1769 | Sonra gelen: Moldovancı Ali Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yaglikcizade Mehmed Emin Pasa 1724 1769 III Mustafa saltanatinda 20 Ekim 1768 12 Agustos 1769 tarihleri arasinda dokuz ay yirmi uc gun sadrazamlik yapmis Osmanli devlet adamidir Yaglikcizade Mehmed Emin PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 20 Ekim 1768 12 Agustos 1769Hukumdar III MustafaYerine geldigi Silahdar Mahir Hamza PasaYerine gelen Moldovanci Ali PasaKisisel bilgilerDogum 1724Olum 1769 44 45 yaslarinda EdirneHayatiHindistan elcisi adi ile isim yapan kumas tuccari nin ogludur 1724 te dogmustur Belirli bir egitimden sonra babasinin yaninda kumas tuccarligina baslamistir Trabzonlu Salim Aga Hindistan a sefir olarak gonderildigi zaman babasi Yusuf Aga ile birlikte ona refakat etmistir Fakat Trabzonlu Salim Aga yolculuk sirasinda oldugu icin babasi Yusuf Aga Hindistan elciligini uzerine almistir Yusuf Aga elci olarak Hindistan da oglu Mehmed Emin ile 6 yil yasamistir Hindistan dan donerken baba ve ogul Mekke ve Medine ye de giderek hac ibadetlerini de yapip Haci olarak da anilmaya baslamislardi 1790 da Haci Yusuf Aga ile oglu Istanbul a donmus ve oglunun hazirlamis oldugu raporunu hukumete sunmuslardir Haci Mehmed Emin Efendi bu raporun begenilmesi dolayisiyla mektubi kalemine alinmistir Ocak 1758 de olup Eylul 1761 de ve Agustos 1764 te reisulkuttab olmustur Haziran 1765 te vezirlikle tevkii ve Mora valisi Temmuz 1766 da kaptan i derya vekili Aydin valisi ve tevkii gorevi verilmistir Padisahin teveccuhunu kazanmis olan Yaglikcizade Mehmed Emin Pasa Ocak 1768 de Sultan III Mustafa nin yedi yasindaki kizi Sah Sultan in namzeti olmustur Mart 1768 de ilaveten Halep valisi olarak atanmistir 23 Temmuz 1768 de Sadaret kaymakami olup 20 Ekim 1768 de sadrazam olmustur Ayni yil Subat 1769 da Serdar i ekremlik verilerek harbe memur olmustur Sadaretten birkac defa istifa ederek alisik olmadigi harp isinden kurtulmak istediyse de istegine musaade olunmamistir Fakat bir kisim ekonomik ve askeri nedenlerle zahire darligi cikip sikayetler cogalinca sonunda 12 Agustos 1769 da azledilip Dimetoka ya surulmustur Fakat cepheden kacan kapikulu ve gonullu askerlerin sorusturmasi sirasinda zahire kitliginin basrolu oynadigi anlasilmis ve bu kitligin butun sorumlulugu Mehmet Emin Pasa ya yuklenmistir Bu nedenle iII Mustafa nin cikarttigi bir fermanla Edirne ye varinca idam edilmistir Edirne de Eski Saray arkasinda Piyade kislasi yaninda bos bir yerde gomuludur DegerlendirmeGuzel hat ile meshur olup mukaddemat i ulume muttali fatin zeki vakar ve sekinete ifrat ile riayet eden idi Beytulmal de tutumlu oldugundan bu cihetten halk hosnut olmadi Kaynakca a b c d Alper Omer Mahir Mehmed Emin Pasa Yaglikcizade 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 2 s 137 ISBN 975 08 0072 9Dis baglantilarDanismend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN978 975 254 278 5 Alper Omer Mahir Mehmed Emin Pasa Yaglikcizade 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 2 s 137 ISBN 975 08 0072 9Siyasi goreviOnce gelen Silahdar Mahir Hamza Pasa Osmanli Sadrazami 20 Ekim 1768 12 Agustos 1769 Sonra gelen Moldovanci Ali Pasa