Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Moldovancı Ali Paşa (ö. 1773, Tekirdağ) III. Mustafa saltanatında 12 Ağustos 1769 - 12 Aralık 1769 tarihleri arasında dört ay bir gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.
| Moldovancı Ali Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 12 Ağustos 1769 - 12 Aralık 1769 | |
| Hükümdar | III. Mustafa |
| Yerine geldiği | Yağlıkçızade Mehmed Emin Paşa |
| Yerine gelen | İvazzade Halil Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Ölüm | 1773 Tekirdağ |
Hayatı
Kastamonu'unun Daday ilçesinin "Sorkun" köyünde doğmuştur. Genç yaşında iken İstanbul'a gelmiştir. Bostancı ocağına girmiştir. Cesur olup Bursa'da bazı muamelelerinden dolayı "Moldovancı" lakabını kazanmıştır. Sonra haseki olarak Filibe'ye gönderilmiştir. Mart 1761'de Bostancıbaşı olmuştur.
Mayıs 1762'de vezirlik rütbesi verilerek Rumeli beylerbeyliği görevi verildi. Sonra sırasıyla 1762/1763'te Bosna eyalet valisi, 1766/1767'de Diyarbakır eyaleti valisi, sonra Anadolu beylerbeyliği, Nisan 1767'de Konya eyalet valisi, 1768/1769'de Adana eyalet valisi ve sonra Maraş eyalet valisi görevleri yaptı. 1768'de Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Bender seraskeri olarak ordu komutanlığı yaptı. 1769'da Yaş muhafızlığına atandı. Temmuz 1769'da Hotin seraskerliği görevi verildi. Bu görevde iken Hotin'e hücum eden Rus ordusunu bu kale önünde mağlubiyete uğratıp geri püskürttü.
16 Ağustos 1769'da Yağlıkçızade Mehmed Emin Paşa sadaretten azledildi ve onun yerine sadrazamlığa getirilerek, "serdar-ı ekrem" görevi verildi. Fakat Rus orduları tekrar taarruza geçti ama bu sefer komutası altında olan Osmanlı ordusu Hotin önünde Kamaniçe Muharebesi'nde mağlup oldu. Bu başarısızlığından dolayı 12 Aralık 1769'da hem sadrazamlıktan hem de serdar-ı ekremlik görevinden azledildi. Yerine İvazzade Halil Paşa sadrazam ve serdar-ı ekrem olarak tayin edildi.
Moldovancı Ali Paşa, azlinden sonra Gelibolu'ya sürgüne gönderildi. 1770'te affedilerek Seddülbahir muhafızlığıyla Boğaz seraskerliği görevine getirildi. 7 Temmuz 1770'de Çeşme Deniz Muharebesi'nde Osmanlı donanması'nı yakarak Ege Denizi'nde rakipsiz kalan Rus donanmasının (İngiliz Danışman Amiral komutasına verile bir fioyla) Çanakkale Boğazı'nı zorlama girişimlerini püskürttü ve Rus filosunun Çanakkale Boğazı önlerindeki abluka girişiminin de başarısız olması üzerine Rus donanması Limni'ye yöneldi.Limni'yi kuşatan (4 Ağustos-22 Ekim 1770) Rus donanmasına karşı Cezayirli Gazi Hasan Paşa'nın Rusların yenilerek çekilmesiyle sonuçlanan başarılı çıkarma ve kurtarma harekâtını Çanakkale'den destekledi.
Yaşı ilerlediği için Şubat 1772'de emekli edilerek Tekirdağ'da oturmaya memur edildi. 1773'te bu şehirde hayatını kaybetti.
Değerlendirme
Moldovancı Ali Paşa'nın cesur, fedakâr ve gayretli olduğu belirtilmiştir.
Kaynakça
- ^ a b c d e Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları C.1 say.291 [1]
- ^ "Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi-Osmanlı Dönemi", c.3, Genelkurmay ATASE Başkanlığı, Ankara (1982), s.258
- ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.291-292
- ^ "Gazavat-ı Cezayirli Gazi Hasan Paşa", Tevfik Temelkuran, İstanbul Üniversitesi (2000), s.239
Dış bağlantılar
- Danişmend, İsmail Hâmi, (1961) Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi. Say. 64
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5,
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları C.1 say.291 [2]
- Tektaş, Nazim (2002), Sadrâzamlar Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi (Google books: [3]7 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Yağlıkçızade Mehmed Emin Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 12 Ağustos 1769 - 12 Aralık 1769 | Sonra gelen: İvazzade Halil Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Moldovanci Ali Pasa o 1773 Tekirdag III Mustafa saltanatinda 12 Agustos 1769 12 Aralik 1769 tarihleri arasinda dort ay bir gun sadrazamlik yapmis Osmanli devlet adami Moldovanci Ali PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 12 Agustos 1769 12 Aralik 1769Hukumdar III MustafaYerine geldigi Yaglikcizade Mehmed Emin PasaYerine gelen Ivazzade Halil PasaKisisel bilgilerOlum 1773 TekirdagHayatiKastamonu unun Daday ilcesinin Sorkun koyunde dogmustur Genc yasinda iken Istanbul a gelmistir Bostanci ocagina girmistir Cesur olup Bursa da bazi muamelelerinden dolayi Moldovanci lakabini kazanmistir Sonra haseki olarak Filibe ye gonderilmistir Mart 1761 de Bostancibasi olmustur Mayis 1762 de vezirlik rutbesi verilerek Rumeli beylerbeyligi gorevi verildi Sonra sirasiyla 1762 1763 te Bosna eyalet valisi 1766 1767 de Diyarbakir eyaleti valisi sonra Anadolu beylerbeyligi Nisan 1767 de Konya eyalet valisi 1768 1769 de Adana eyalet valisi ve sonra Maras eyalet valisi gorevleri yapti 1768 de Osmanli Rus Savasi sirasinda Bender seraskeri olarak ordu komutanligi yapti 1769 da Yas muhafizligina atandi Temmuz 1769 da Hotin seraskerligi gorevi verildi Bu gorevde iken Hotin e hucum eden Rus ordusunu bu kale onunde maglubiyete ugratip geri puskurttu 16 Agustos 1769 da Yaglikcizade Mehmed Emin Pasa sadaretten azledildi ve onun yerine sadrazamliga getirilerek serdar i ekrem gorevi verildi Fakat Rus ordulari tekrar taarruza gecti ama bu sefer komutasi altinda olan Osmanli ordusu Hotin onunde Kamanice Muharebesi nde maglup oldu Bu basarisizligindan dolayi 12 Aralik 1769 da hem sadrazamliktan hem de serdar i ekremlik gorevinden azledildi Yerine Ivazzade Halil Pasa sadrazam ve serdar i ekrem olarak tayin edildi Moldovanci Ali Pasa azlinden sonra Gelibolu ya surgune gonderildi 1770 te affedilerek Seddulbahir muhafizligiyla Bogaz seraskerligi gorevine getirildi 7 Temmuz 1770 de Cesme Deniz Muharebesi nde Osmanli donanmasi ni yakarak Ege Denizi nde rakipsiz kalan Rus donanmasinin Ingiliz Danisman Amiral komutasina verile bir fioyla Canakkale Bogazi ni zorlama girisimlerini puskurttu ve Rus filosunun Canakkale Bogazi onlerindeki abluka girisiminin de basarisiz olmasi uzerine Rus donanmasi Limni ye yoneldi Limni yi kusatan 4 Agustos 22 Ekim 1770 Rus donanmasina karsi Cezayirli Gazi Hasan Pasa nin Ruslarin yenilerek cekilmesiyle sonuclanan basarili cikarma ve kurtarma harekatini Canakkale den destekledi Yasi ilerledigi icin Subat 1772 de emekli edilerek Tekirdag da oturmaya memur edildi 1773 te bu sehirde hayatini kaybetti DegerlendirmeMoldovanci Ali Pasa nin cesur fedakar ve gayretli oldugu belirtilmistir Kaynakca a b c d e Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C 1 say 291 1 Turk Silahli Kuvvetleri Tarihi Osmanli Donemi c 3 Genelkurmay ATASE Baskanligi Ankara 1982 s 258 Naval wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press 1952 s 291 292 Gazavat i Cezayirli Gazi Hasan Pasa Tevfik Temelkuran Istanbul Universitesi 2000 s 239Dis baglantilarDanismend Ismail Hami 1961 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Say 64 Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN978 975 254 278 5 Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C 1 say 291 2 Tektas Nazim 2002 Sadrazamlar Osmanli da Ikinci Adam Saltanati Istanbul Cati Yayinevi Google books 3 7 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siyasi goreviOnce gelen Yaglikcizade Mehmed Emin Pasa Osmanli Sadrazami 12 Agustos 1769 12 Aralik 1769 Sonra gelen Ivazzade Halil Pasa