Yel değirmeni, enerji üretmek için rüzgâr gücünden faydalanarak çalışan büyük pervaneli çarklı makine.
Çok eski zamanlardan beri yel değirmenleri, buğday öğütmek ve su pompalamak gibi işler için mekanik güç elde etmekte kullanılmıştır. Hollanda'da bulunan yel değirmenleri, karayı denizden ayırmak için su pompalamakla görevlidir. Gelişmekte olan ülkelerde halâ önemli güç kaynağı olmalarına rağmen endüstri bakımından gelişmiş ülkelerde rolleri azalmıştır. Elektrik enerjisi kaynağı olarak kullanılan ilk yel değirmeni 1890 yılında Danimarka'da yapılmıştı. [] Bu tarihten sonra rüzgârla çalışan değirmenler küçük ev ve çiftliklere elektrik sağlamak için kullanılmıştır.
Yel değirmeninin model ve çalışması rüzgâr hızına, yönüne ve yüksekliğine bağlıdır. Rüzgârın saatteki hızı ortalama 29 – 40 km olan yerler yel değirmenleri için uygundur. Saatte 8 km hızı olan hafif rüzgârlar yel değirmenini çalıştıramazlar, güçlü rüzgârlar ve fırtınalar ise yel değirmenini hasara uğratabilirler. []
Yel değirmenleri genel olarak rüzgârla dönen bazı parçalardan meydana gelir. Başlıca iki çeşidi vardır; yatay eksenli ve dikey eksenli yel değirmenler.
Gücü ve kullanışlılığı
Bir yel değirmenini döndüren rüzgârın gücü, hızının küpü, yel değirmenini döndüren pervane çapının karesi ve havanın yoğunluğu ile doğru orantılıdır. Küçük çaptaki rüzgâr güç sistemleri, elektrik ve mekanik güç sağlamak bakımından ekonomik önem taşır.
6 kilowattlık bir rüzgâr jeneratörü, ortalama rüzgâr hızının saatte 16 km olduğu kabul edilirse, ayda 325 kilowatt saat (kWh) elektrik üretebilir. Bu da orta hâlli bir evin bütün elektrik ihtiyacını karşılamaya yeterlidir. Rüzgâr olmadığı zaman elektrik, rüzgâr enerjisinin kimyasal enerji olarak depolandığı akümülatörlerden sağlanır.
Büyük çaptaki yel değirmenlerinin birçok avantajı vardır Herhangi bir kirlenmeye yol açmazlar, fazla gürültü çıkarmazlar ve yakıta ihtiyaçları yoktur. Bu sebeplerden, bu cins büyük sistemli yel değirmenleri Hollanda ve ABD gibi ülkelerde kullanılmaktadır. 1970'li yıllarda yel değirmenleri aracılığıyla elektrik üretimine ilgi arttı. ABD'de kurulan rüzgâr çiftliklerinde yel değirmenleriyle elektrik üretimi yapılmaktadır.
İlk yel değirmenlerinin 7. yüzyılda İran'da, daha sonraları Çin'de kullanıldıkları ve sonraları da Avrupa'ya yayıldıkları eldeki belgelerden anlaşılmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yel degirmeni enerji uretmek icin ruzgar gucunden faydalanarak calisan buyuk pervaneli carkli makine Yel degirmeni Cok eski zamanlardan beri yel degirmenleri bugday ogutmek ve su pompalamak gibi isler icin mekanik guc elde etmekte kullanilmistir Hollanda da bulunan yel degirmenleri karayi denizden ayirmak icin su pompalamakla gorevlidir Gelismekte olan ulkelerde hala onemli guc kaynagi olmalarina ragmen endustri bakimindan gelismis ulkelerde rolleri azalmistir Elektrik enerjisi kaynagi olarak kullanilan ilk yel degirmeni 1890 yilinda Danimarka da yapilmisti kaynak belirtilmeli Bu tarihten sonra ruzgarla calisan degirmenler kucuk ev ve ciftliklere elektrik saglamak icin kullanilmistir Yel degirmeninin model ve calismasi ruzgar hizina yonune ve yuksekligine baglidir Ruzgarin saatteki hizi ortalama 29 40 km olan yerler yel degirmenleri icin uygundur Saatte 8 km hizi olan hafif ruzgarlar yel degirmenini calistiramazlar guclu ruzgarlar ve firtinalar ise yel degirmenini hasara ugratabilirler kaynak belirtilmeli Yel degirmenleri genel olarak ruzgarla donen bazi parcalardan meydana gelir Baslica iki cesidi vardir yatay eksenli ve dikey eksenli yel degirmenler Gucu ve kullanisliligiTurkiye de evlenecek ciftlerin dugun oncesi ugur icin ziyaret ettigi eski bir yeldegirmeni Bir yel degirmenini donduren ruzgarin gucu hizinin kupu yel degirmenini donduren pervane capinin karesi ve havanin yogunlugu ile dogru orantilidir Kucuk captaki ruzgar guc sistemleri elektrik ve mekanik guc saglamak bakimindan ekonomik onem tasir 6 kilowattlik bir ruzgar jeneratoru ortalama ruzgar hizinin saatte 16 km oldugu kabul edilirse ayda 325 kilowatt saat kWh elektrik uretebilir Bu da orta halli bir evin butun elektrik ihtiyacini karsilamaya yeterlidir Ruzgar olmadigi zaman elektrik ruzgar enerjisinin kimyasal enerji olarak depolandigi akumulatorlerden saglanir Buyuk captaki yel degirmenlerinin bircok avantaji vardir Herhangi bir kirlenmeye yol acmazlar fazla gurultu cikarmazlar ve yakita ihtiyaclari yoktur Bu sebeplerden bu cins buyuk sistemli yel degirmenleri Hollanda ve ABD gibi ulkelerde kullanilmaktadir 1970 li yillarda yel degirmenleri araciligiyla elektrik uretimine ilgi artti ABD de kurulan ruzgar ciftliklerinde yel degirmenleriyle elektrik uretimi yapilmaktadir Ilk yel degirmenlerinin 7 yuzyilda Iran da daha sonralari Cin de kullanildiklari ve sonralari da Avrupa ya yayildiklari eldeki belgelerden anlasilmaktadir Ayrica bakinizYel degirmenleri listesiKaynakca