Yetki Kanunu (Almanca: Ermächtigungsgesetz), 23 Mart 1933'te kabul edilip Şansölye Adolf Hitler'in hükûmetine parlamentonun müdahalesi olmaksızın kanun çıkarma yetkisi tanımış 5 maddelik bir kanundu. Resmi adı Gesetz zur Behebung der Not von Volk und Reich (Halk ve İmparatorluğun Sıkıntılarını Ortadan Kaldırmaya Yönelik Yasa) idi.
Halk ve İmparatorluğun Sıkıntılarını Ortadan Kaldırmaya Yönelik Yasa | |
---|---|
Reichstag | |
Bölgesel kapsam | Weimar Cumhuriyeti |
Kabul eden | Reichstag Reichsrat |
Kabul tarihi | 23 Mart 1933 |
İmzalayan | Paul von Hindenburg |
Yürürlük tarihi | 23 Mart 1933 |
İlga tarihi | 20 Eylül 1945 |
Teklif eden | Hitler kabinesi |
Kanun hem Reichstag hem de Reichsrat'tan geçti ve 24 Mart 1933'te Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg tarafından imzalandı. Hitler'e sınırsız güç verildi. Sivil özgürlükler ortadan kaldırıldı, devlet yetkileri hükûmete devredildi.[]
Kanun, Nazi olmayan üyelerin SA ve SS üyeleri tarafından kuşatıldığı ve tehdit edildiği Kroll Opera Binası'ndaki Reichstag oturumu tarafından kabul edildi. Komünistler çoktan bastırılmışlardı ve oturumda bulunmaları ya da oy kullanmaları yasaktı ve bazı Sosyal Demokratlar da uzak tutuldu. Sonunda, aleyhte oy kullanan 94 Sosyal Demokrat hariç, Merkez Parti'nin de ikna edilmesiyle mevcut milletvekillerinin ezici çoğu olarak 444 oy, kanunun kabulü için kullandı, 109 sandalye ise oylamada boş kaldı.
Kanuna göre hükûmet, parlamentonun izni veya denetimi olmaksızın yasa çıkarma yetkisini elde etmişti. Bu kanunlar (belirli istisnalar dışında) Anayasaya aykırı olabilirdi. Kanun, Reichstag'ın Alman siyasetindeki etkisini kaldırdı ve Reichstag'ı Adolf Hitler'in konuşmalarının yapıldığı bir sahneye çevirdi. II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar ara sıra toplandı, hiçbir tartışma yapmadı ve yalnızca birkaç yasa çıkardı. Yetki Yasası'nın kabul edilmesinden sonraki üç ay içinde, Nazi Partisi dışındaki tüm partiler yasaklandı veya kendilerini kapatmaları yönünde baskı yapıldı, ardından 14 Temmuz'da Nazi Partisi'ni ülkede yasal olarak izin verilen tek parti haline getiren bir yasa çıkarıldı. Böylece Hitler daha önceki kampanya konuşmalarında verdiği sözü yerine getirmişti: "Kendime tek bir amaç belirledim... bu otuz partiyi Almanya'dan silmek!"
Hükûmet ile siyasi partiler arasındaki müzakereler sırasında, hükûmetin Reichstag partilerini Yetki Yasası kapsamında kabul edilen yasal tedbirler konusunda bilgilendirmesi gerektiği konusunda anlaşmaya varıldı. Bu amaçla Hitler ve Merkez Partisi genel başkanı Kaas'ın eş başkanlığında bir çalışma komitesi kuruldu. Ancak bu komite büyük bir etki yaratmadan yalnızca üç kez toplandı ve diğer tüm partiler kapatılmadan önce bile hızla geçerliliğini yitirdi.
Kanun resmi olarak bir bütün olarak hükûmete yasama yetkileri vermiş olsa da, bu yetkiler tüm niyet ve amaçlarla Hitler'in kendisi tarafından kullanılıyordu. Yasanın kabul edilmesinin ardından Kabine toplantılarında artık ciddi müzakereler yapılmadı. Toplantıları 1934'ten sonra giderek azaldı ve 1938'den sonra hiçbir zaman tam olarak toplanmadı.
Hitler'in diktatörlüğüne yasal bir görünüm kazandırmak için gösterdiği büyük özen nedeniyle, Yetki Yasası 1937 ve 1941'de iki kez diğer tüm partiler yasaklandığı için yenilendi. Seçmenlere, gizli olmaktan uzak koşullar altında, Nazilerin ve Nazi onaylı "misafir" adayların yer aldığı tek bir liste sunuldu. 1942'de Reichstag, Hitler'e her vatandaş üzerinde ölüm kalım hakkı veren bir yasa çıkardı ve Yetki Yasası'nın hükümlerini savaş süresi boyunca etkili bir şekilde genişletti.
Kanun
Halkın ve İmparatorluğun Sıkıntılarını Giderme Yasası
Reichstag, anayasa değişikliği için gerekli şartların yerine getirildiği tespit edilen aşağıdaki kanunu kabul etmiş ve Reichsrat'ın onayıyla ilan edilen aşağıdaki yasayı kabul etmiştir:
Madde 1
Anayasada öngörülen usule ek olarak, Reich kanunları Reich hükûmeti tarafından da çıkarılabilir. Bu, anayasanın 85. Maddesinin 2. Fıkrası ve 87. Maddesinde atıfta bulunulan kanunları içerir.
Madde 2
Reich hükûmeti tarafından çıkarılan yasalar, Reichstag ve Reichsrat kurumlarını etkilemediği sürece anayasaya aykırı olabilir. Başkanın hakları etkilenmez.
Madde 3
Reich hükûmeti tarafından çıkarılan yasalar Şansölye tarafından çıkartılacak ve Reich Hukuk Gazetesi'nde ilan edilecektir. Farklı bir tarih belirtilmediği sürece duyuruyu takip eden gün yürürlüğe girer. Anayasanın 68'den 77'ye kadar olan maddeleri Reich hükûmeti tarafından çıkarılan yasalara uygulanmaz.
Madde 4
Reich mevzuatına ilişkin hususlarla ilgili olarak Reich'ın yabancı devletlerle yaptığı anlaşmalar, bu yasaların geçerlilik süresi boyunca yasama makamlarının onayını gerektirmez. Reich hükûmeti bu anlaşmaların uygulanması için gerekli mevzuatı çıkaracaktır.
Madde 5
Süresi 1 Nisan 1937'de dolan bu kanun yayım tarihinde yürürlüğe girer. Ayrıca mevcut Reich hükûmetinin yerini başka bir hükûmet alırsa geçerliliği sona erer.
Oylama
Parti | Milletvekilleri | Kabul | Ret | Katılmadı | |
---|---|---|---|---|---|
Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi | NSDAP | 288 | 288 | — | — |
Almanya Sosyal Demokrat Partisi | SPD | 120 | — | 94 | 26 |
Alman Komünist Partisi | KPD | 81 | — | — | 81 |
Alman Merkez Partisi | 73 | 72 | — | 1 | |
Alman Ulusal Halk Partisi | DNVP | 52 | 52 | — | — |
BVP | 19 | 19 | — | — | |
DStP | 5 | 5 | — | — | |
Hristiyan Sosyal Halk Hizmeti | CSVD | 4 | 4 | — | — |
Alman Halk Partisi | DVP | 2 | 1 | — | 1 |
Alman Çiftçi Partisi | DBP | 2 | 2 | — | — |
1 | 1 | — | — | ||
Toplam | 647 | 444 (%68,62) | 94 (%14,53) | 109 (%16,85) |
Kaynakça
- ^ "The Reichstag Fire and the Enabling Act of March 23, 1933 | Britannica Blog". blogs.britannica.com (İngilizce). 11 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2019.
- ^ (www.dw.com), Deutsche Welle. "The law that 'enabled' Hitler's dictatorship | Germany | DW.COM 23 March 2013". DW.COM (İngilizce). 7 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2019.
- ^ Mason, K.J. Republic to Reich: A History of Germany 1918–1945. McGraw-Hill.
- ^ Kanuna ilişkin belgenin ilk sayfası.
- ^ Kanuna ilişkin belgenin ikinci sayfası.
- ^ Kitson, Alison. Germany, 1858–1990: Hope, Terror, and Revival, ss. 153–154 (Oxford U. Press 2001).
- ^ Nationalbibliothek, Österreichische. "ÖNB-ALEX – Deutsches Reichsgesetzblatt Teil I 1867–1945". alex.onb.ac.at. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2016.
- ^ "Hitler Seizes Life and Death Rule of Nazis". Chicago Tribune. 27 Nisan 1942. 4 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Kasım 2023.
- ^ "Zusammenfassung Gesetz zur Behebung der Not von Volk und Reich [Ermächtigungsgesetz], 24. März 1933 / Bayerische Staatsbibliothek (BSB, München)". www.1000dokumente.de. 2 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yetki Kanunu Almanca Ermachtigungsgesetz 23 Mart 1933 te kabul edilip Sansolye Adolf Hitler in hukumetine parlamentonun mudahalesi olmaksizin kanun cikarma yetkisi tanimis 5 maddelik bir kanundu Resmi adi Gesetz zur Behebung der Not von Volk und Reich Halk ve Imparatorlugun Sikintilarini Ortadan Kaldirmaya Yonelik Yasa idi Halk ve Imparatorlugun Sikintilarini Ortadan Kaldirmaya Yonelik YasaReichstagBolgesel kapsamWeimar CumhuriyetiKabul edenReichstag ReichsratKabul tarihi23 Mart 1933ImzalayanPaul von HindenburgYururluk tarihi23 Mart 1933Ilga tarihi20 Eylul 1945Teklif edenHitler kabinesi Kanun hem Reichstag hem de Reichsrat tan gecti ve 24 Mart 1933 te Cumhurbaskani Paul von Hindenburg tarafindan imzalandi Hitler e sinirsiz guc verildi Sivil ozgurlukler ortadan kaldirildi devlet yetkileri hukumete devredildi kaynak belirtilmeli Kanun Nazi olmayan uyelerin SA ve SS uyeleri tarafindan kusatildigi ve tehdit edildigi Kroll Opera Binasi ndaki Reichstag oturumu tarafindan kabul edildi Komunistler coktan bastirilmislardi ve oturumda bulunmalari ya da oy kullanmalari yasakti ve bazi Sosyal Demokratlar da uzak tutuldu Sonunda aleyhte oy kullanan 94 Sosyal Demokrat haric Merkez Parti nin de ikna edilmesiyle mevcut milletvekillerinin ezici cogu olarak 444 oy kanunun kabulu icin kullandi 109 sandalye ise oylamada bos kaldi Kanuna gore hukumet parlamentonun izni veya denetimi olmaksizin yasa cikarma yetkisini elde etmisti Bu kanunlar belirli istisnalar disinda Anayasaya aykiri olabilirdi Kanun Reichstag in Alman siyasetindeki etkisini kaldirdi ve Reichstag i Adolf Hitler in konusmalarinin yapildigi bir sahneye cevirdi II Dunya Savasi nin sonuna kadar ara sira toplandi hicbir tartisma yapmadi ve yalnizca birkac yasa cikardi Yetki Yasasi nin kabul edilmesinden sonraki uc ay icinde Nazi Partisi disindaki tum partiler yasaklandi veya kendilerini kapatmalari yonunde baski yapildi ardindan 14 Temmuz da Nazi Partisi ni ulkede yasal olarak izin verilen tek parti haline getiren bir yasa cikarildi Boylece Hitler daha onceki kampanya konusmalarinda verdigi sozu yerine getirmisti Kendime tek bir amac belirledim bu otuz partiyi Almanya dan silmek Hukumet ile siyasi partiler arasindaki muzakereler sirasinda hukumetin Reichstag partilerini Yetki Yasasi kapsaminda kabul edilen yasal tedbirler konusunda bilgilendirmesi gerektigi konusunda anlasmaya varildi Bu amacla Hitler ve Merkez Partisi genel baskani Kaas in es baskanliginda bir calisma komitesi kuruldu Ancak bu komite buyuk bir etki yaratmadan yalnizca uc kez toplandi ve diger tum partiler kapatilmadan once bile hizla gecerliligini yitirdi Adolf Hitler 23 Mart 1933 te Kroll Opera Binasi nda kanun tasarisina dair konusuyor Kanun resmi olarak bir butun olarak hukumete yasama yetkileri vermis olsa da bu yetkiler tum niyet ve amaclarla Hitler in kendisi tarafindan kullaniliyordu Yasanin kabul edilmesinin ardindan Kabine toplantilarinda artik ciddi muzakereler yapilmadi Toplantilari 1934 ten sonra giderek azaldi ve 1938 den sonra hicbir zaman tam olarak toplanmadi Hitler in diktatorlugune yasal bir gorunum kazandirmak icin gosterdigi buyuk ozen nedeniyle Yetki Yasasi 1937 ve 1941 de iki kez diger tum partiler yasaklandigi icin yenilendi Secmenlere gizli olmaktan uzak kosullar altinda Nazilerin ve Nazi onayli misafir adaylarin yer aldigi tek bir liste sunuldu 1942 de Reichstag Hitler e her vatandas uzerinde olum kalim hakki veren bir yasa cikardi ve Yetki Yasasi nin hukumlerini savas suresi boyunca etkili bir sekilde genisletti KanunHalkin ve Imparatorlugun Sikintilarini Giderme Yasasi Reichstag anayasa degisikligi icin gerekli sartlarin yerine getirildigi tespit edilen asagidaki kanunu kabul etmis ve Reichsrat in onayiyla ilan edilen asagidaki yasayi kabul etmistir Birinci sayfa Ikinci sayfa Madde 1 Anayasada ongorulen usule ek olarak Reich kanunlari Reich hukumeti tarafindan da cikarilabilir Bu anayasanin 85 Maddesinin 2 Fikrasi ve 87 Maddesinde atifta bulunulan kanunlari icerir Madde 2 Reich hukumeti tarafindan cikarilan yasalar Reichstag ve Reichsrat kurumlarini etkilemedigi surece anayasaya aykiri olabilir Baskanin haklari etkilenmez Madde 3 Reich hukumeti tarafindan cikarilan yasalar Sansolye tarafindan cikartilacak ve Reich Hukuk Gazetesi nde ilan edilecektir Farkli bir tarih belirtilmedigi surece duyuruyu takip eden gun yururluge girer Anayasanin 68 den 77 ye kadar olan maddeleri Reich hukumeti tarafindan cikarilan yasalara uygulanmaz Madde 4 Reich mevzuatina iliskin hususlarla ilgili olarak Reich in yabanci devletlerle yaptigi anlasmalar bu yasalarin gecerlilik suresi boyunca yasama makamlarinin onayini gerektirmez Reich hukumeti bu anlasmalarin uygulanmasi icin gerekli mevzuati cikaracaktir Madde 5 Suresi 1 Nisan 1937 de dolan bu kanun yayim tarihinde yururluge girer Ayrica mevcut Reich hukumetinin yerini baska bir hukumet alirsa gecerliligi sona erer OylamaParti Milletvekilleri Kabul Ret KatilmadiNasyonal Sosyalist Alman Isci Partisi NSDAP 288 288 Almanya Sosyal Demokrat Partisi SPD 120 94 26Alman Komunist Partisi KPD 81 81Alman Merkez Partisi 73 72 1Alman Ulusal Halk Partisi DNVP 52 52 BVP 19 19 DStP 5 5 Hristiyan Sosyal Halk Hizmeti CSVD 4 4 Alman Halk Partisi DVP 2 1 1Alman Ciftci Partisi DBP 2 2 1 1 Toplam 647 444 68 62 94 14 53 109 16 85 Kaynakca The Reichstag Fire and the Enabling Act of March 23 1933 Britannica Blog blogs britannica com Ingilizce 11 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2019 www dw com Deutsche Welle The law that enabled Hitler s dictatorship Germany DW COM 23 March 2013 DW COM Ingilizce 7 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2019 Mason K J Republic to Reich A History of Germany 1918 1945 McGraw Hill Kanuna iliskin belgenin ilk sayfasi Kanuna iliskin belgenin ikinci sayfasi Kitson Alison Germany 1858 1990 Hope Terror and Revival ss 153 154 Oxford U Press 2001 Nationalbibliothek Osterreichische ONB ALEX Deutsches Reichsgesetzblatt Teil I 1867 1945 alex onb ac at 5 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2016 Hitler Seizes Life and Death Rule of Nazis Chicago Tribune 27 Nisan 1942 4 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Kasim 2023 Zusammenfassung Gesetz zur Behebung der Not von Volk und Reich Ermachtigungsgesetz 24 Marz 1933 Bayerische Staatsbibliothek BSB Munchen www 1000dokumente de 2 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2024