Evgeni Filipoviç “Yevno” Azef (Rusçası: Евгений Филиппович (Евно) Азеф) (1869—1918) Yahudi Rus ajan provokatör. Hem Rus Sosyalist Devrimci Parti (SR'lar) üyesi olarak siyasi cinayetlerin örgütleyicisi hem de Çarlık gizli polis servisi Okhrana ajanıydı. Polisin tutuklamalar yapabilmesini sağlayacak terör eylemleri gerçekleştiren bir provokatördü.
Yevno Azef | |
---|---|
Doğum | Evgeni Filipoviç Azef 1869 Pruzhany Bölgesi, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 24 Nisan 1918 Berlin, Alman İmparatorluğu |
Meslek | Ajan |
Gençliği
Hrodna Guberniyası Brest Oblastına bağlı Lysaka köyünde 1869 yılında fakir bir Yahudi ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Temel eğitimini aldıktan sonra gazeteci ve gezici satıcı olarak çalıştı. Bu sırada devrimci çevrelerle temasa geçer. 800 Rublelik dolandırıcılıktan dolayı 1892 yılında tutuklanmak üzereyken Almanya’ya kaçar ve önce Karlsruhe, sonra Darmstadt'a gider. Burada elektrik mühendisi eğitimi alır. O yıllarda Okhrana sorumlularından Sergey Vasilyeviç Zubatov tarafından polis ihbarcısı olarak polis kadrosuna alınır.
Polis ihbarcısı
Almanya’da sürgündeki Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi (RSDİP) çevrelerine yakınlaşmaya çalışır ve Avrupa’daki farklı ülkelerdeki devrimcileri tanımaya çalışır. 1899 yılında Rusya’ya döner ve SR’lara katılır. Partinin Merkez Komitesine kadar yükselecektir. 1903 yılında Okhrana’ya, partinin silahlı kanat sorumlusu olan Grigory Gershuni’nin yakalanması için istihbarat sağlar. Yakalanan Gershuni’nin yerine kendisi geçecektir. Bu görevdeyken 1904 yılında İçişleri Bakanı Vyaçeslav Plehve’nin, 1905 yılında Büyük Dük Sergey Aleksandroviç’in ve Petersburg valisi ’un öldürülmesini planlar ve gerçekleştirir. 1908 yılında Azef hem devrimci suikast planlarını yerine getirmekte, hem de polis ajanı olarak görev yapmaktaydı. SR’ların polis teşkilatındaki sempatizanları bu durumu partiye bildirseler de kendilerine inandıramamışlardır.
Ajanlığının ortaya çıkışı
Sonunda polis güçlerinden ayrılan bir sempatizan SR’lardan önde gelen devrimci Vladimir Burtsev’i ikna eder. Burtsev, eski polis müdürü Lopuhin ile görüşür ve Azef’in polis ajanı olduğuna dair teyit alır. Burtsev Azef’i 1909’da ifşa eder. Paris’de parti mahkemesi oluşturulur. SR’lar suçsuzluğuna dair delil getirmek isteyen Azef’i serbest bırakırlar. Azef ise kaçacak ve tekrar Almanya’ya dönecektir. Ajanlığından haberi olmayan eşi Ljuba Mankin ondan boşanacak ve ABD’ye göçecektir.
Ölümü
Almanya’da Azef takma bir isim altında (Aleksandr Nejmajera) bir şarkıcıyla yaşamaya başlar, korse satıcısı ve borsa spekülatörü olarak çalışır. I. Dünya Savaşı sırasında tehlikeli bir terörist olarak enterne edilir. Hapishanede böbreklerinden rahatsızlanır, Aralık 1917’de salıverilir. Hastalığı ilerleyecek ve 24 Nisan 1918 günü ölecektir. Mezartaşı bulunmayan mezarı Berlin'deki .
Ayrıca bakınız
- Pevsner, G. La Doppia Vita di Evno Azev (1869-1918). Milano: Mondadori. 1936. 315 S.
- Sosyalist Devrimci Parti
- Ohranka
- Roman Malinovski
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Evgeni Filipovic Yevno Azef Ruscasi Evgenij Filippovich Evno Azef 1869 1918 Yahudi Rus ajan provokator Hem Rus Sosyalist Devrimci Parti SR lar uyesi olarak siyasi cinayetlerin orgutleyicisi hem de Carlik gizli polis servisi Okhrana ajaniydi Polisin tutuklamalar yapabilmesini saglayacak teror eylemleri gerceklestiren bir provokatordu Yevno AzefDogumEvgeni Filipovic Azef 1869 Pruzhany Bolgesi Rus ImparatorluguOlum24 Nisan 1918 Berlin Alman ImparatorluguMeslekAjanGencligiHrodna Guberniyasi Brest Oblastina bagli Lysaka koyunde 1869 yilinda fakir bir Yahudi ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Temel egitimini aldiktan sonra gazeteci ve gezici satici olarak calisti Bu sirada devrimci cevrelerle temasa gecer 800 Rublelik dolandiriciliktan dolayi 1892 yilinda tutuklanmak uzereyken Almanya ya kacar ve once Karlsruhe sonra Darmstadt a gider Burada elektrik muhendisi egitimi alir O yillarda Okhrana sorumlularindan Sergey Vasilyevic Zubatov tarafindan polis ihbarcisi olarak polis kadrosuna alinir Polis ihbarcisiAlmanya da surgundeki Rus Sosyal Demokrat Isci Partisi RSDIP cevrelerine yakinlasmaya calisir ve Avrupa daki farkli ulkelerdeki devrimcileri tanimaya calisir 1899 yilinda Rusya ya doner ve SR lara katilir Partinin Merkez Komitesine kadar yukselecektir 1903 yilinda Okhrana ya partinin silahli kanat sorumlusu olan Grigory Gershuni nin yakalanmasi icin istihbarat saglar Yakalanan Gershuni nin yerine kendisi gececektir Bu gorevdeyken 1904 yilinda Icisleri Bakani Vyaceslav Plehve nin 1905 yilinda Buyuk Duk Sergey Aleksandrovic in ve Petersburg valisi un oldurulmesini planlar ve gerceklestirir 1908 yilinda Azef hem devrimci suikast planlarini yerine getirmekte hem de polis ajani olarak gorev yapmaktaydi SR larin polis teskilatindaki sempatizanlari bu durumu partiye bildirseler de kendilerine inandiramamislardir Ajanliginin ortaya cikisiSonunda polis guclerinden ayrilan bir sempatizan SR lardan onde gelen devrimci Vladimir Burtsev i ikna eder Burtsev eski polis muduru Lopuhin ile gorusur ve Azef in polis ajani olduguna dair teyit alir Burtsev Azef i 1909 da ifsa eder Paris de parti mahkemesi olusturulur SR lar sucsuzluguna dair delil getirmek isteyen Azef i serbest birakirlar Azef ise kacacak ve tekrar Almanya ya donecektir Ajanligindan haberi olmayan esi Ljuba Mankin ondan bosanacak ve ABD ye gocecektir OlumuAlmanya da Azef takma bir isim altinda Aleksandr Nejmajera bir sarkiciyla yasamaya baslar korse saticisi ve borsa spekulatoru olarak calisir I Dunya Savasi sirasinda tehlikeli bir terorist olarak enterne edilir Hapishanede bobreklerinden rahatsizlanir Aralik 1917 de saliverilir Hastaligi ilerleyecek ve 24 Nisan 1918 gunu olecektir Mezartasi bulunmayan mezari Berlin deki Ayrica bakinizPevsner G La Doppia Vita di Evno Azev 1869 1918 Milano Mondadori 1936 315 S Sosyalist Devrimci Parti Ohranka Roman Malinovski