Yip Man (Çince (basitleştirilmiş): 叶问; Çince (geleneksel): 葉問; pinyin: Yè Wèn; Jyutping: Jip6 Man6; 1 Ekim 1893 - 2 Aralık 1972), Wing-Chun dövüş sanatını açık bir şekilde dış dünyaya öğreten ilk Kung-Fu ustasıdır. Aralarında Bruce Lee’nin de bulunduğu, daha sonradan kendileri de birer usta ve öğretmen olarak dövüş sanatları dünyasında söz sahibi olan birçok kişiyi yetiştirmiştir.
| |||
Doğum | Ip Kai-man (Geleneksel Çince: 葉繼問) 1 Ekim 1893 Fatshan (Foshan), Kwangtung (Guangdong), Çin | ||
---|---|---|---|
Ölüm | 12 Aralık 1972 (79 yaşında) , Kowloon, Hong Kong gırtlak kanseri | ||
Etnik köken | Çinli | ||
Stil | Wing Chun | ||
Öğretmen(ler) | Chan Wah-shun Ng Chung-sok | ||
Aktif yılları | 1917–1972 |
Gençlik Yılları
Yip Oi-dor ve Ng Shui çiftinin üçüncü çocuğu olarak dünyaya geldi. Çocukluğu Çin'in Guangdong eyaletindeki Foshan'da geçti. 13 yaşında Wing-Chun çalışmaya başlayan Yip-Man, Chan Wah-Shun’un son öğrencisi oldu. Yip Man, ustasının ilerlemiş yaşından dolayı çalışmalarının çoğunu Wah-Shun ustanın ikinci yardımcısı Ng Chung-Sok’la yapardı. Üç yıl sonra Chan Wah-Shun öldü, fakat ölmeden önceki isteklerinden birisi Ng Chung-Sok’un Yip-Man’ın Wing-Chun eğitimine devam etmesiydi.
Yip Man 16 yaşındayken kısa süreliğine Japonya’ya gitti[] ve sonra Hong Kong’da üst sınıf ailelerin çocuklarının ve yabancıların okuduğu St. Stephen Koleji’nde derslere katıldı.
Bir hikâyeye göre sınıf arkadaşlarından birisi onun dövüş sanatlarındaki bilgisini kendisinden büyük bir adam üzerinde denemesini ister. Yip Man’ın meydan okuduğu adam onu birkaç darbede yere devirir. Sonradan anlaşılır ki kavga ettiği yaşlı kişi Chan Wah-Shun’un ustasının oğlu Leung Bik’tir. Bu karşılaşmadan sonra Leung Bik’ten dersler almaya başlar. 24 yaşında Yip Man Foshan’a döner ve memleketinden uzakta geçirdiği yıllarda Wing-Chun bilgisi inanılmaz ölçüde ilerlemiştir. Kendi akranları onun bu üstün yeteneklerini görünce uzakta olduğu yıllarda başka bir dövüş sanatı çalışarak Wing-Chun’a ihanet ettiğini söylerler.
Yip Man Foshan’da polis olarak çalışmaya başlar. Resmi bir Wing-Chun okulu çalıştırmamış, yalnızca arkadaşlarının ve akrabalarının çocuklarına dersler vermiştir. Bunların arasında, Chow Kwong-Yue, Kwok Fu, Lun Kai, Chan Chi-Sun ve Lui Ying en tanınanlarındandır. Bu öğrencilerin en iyisi olduğuna inanılan Chow Kwong–Yue ilerleyen yaşamında ticarete atılmış ve dövüş sanatlarından uzaklaşmıştır. Kwok Fu ve Lun Kai, Foshan ve Guandong'un başka bölgelerinde öğrencilerine Wing-Chun öğretmeye devam etmişler ve bu ustaları takip eden öğrenciler sanatın eğitimini sürdürmüşlerdir. Diğer öğrencilerinden Chan Chi-Sun genç yaşta ölür ve Lui Ying Hong Kong’a gider.
Çin’in Japonya tarafından istilası sırasında Yip Man Japon askeri birliklerini eğitme tekliflerini geri çevirmiştir. Sonrasında Hong Kong’a gitmiştir.
Hong Kong yılları
İkinci Çin-Japon Savaşı'nın sona ermesinin ardından Foshan'a dönen Yip Man, 1949'da içsavaşın ÇKP lehine sonuçlanması üzerine Hong Kong'a yerleşmiştir. Burada açtığı dövüş sanatları okulunda Wing-Chun eğitimi vermeye devam etmiştir. Wing-Chun okulunu açma kararında afyon alışkanlığı nedeniyle düştüğü para sıkıntısının etkili olduğu iddia edilmektedir. Okulu açtığı ilk zamanlarda işler iyi değildir çünkü öğrencileri birkaç ay orada kalıp ayrılıyorlardır. Yip-Man okulunu Sham Shui Po’daki Hoi Tan Caddesine, oradan da Yau Ma Tei’deki Lee Tat Caddesine taşımıştır. Bu zaman içerisinde bazı öğrencileri ustalık seviyesine ulaşmış ve kendi okullarını açmışlardır.
Yip-Man’ın bazı öğrencileri diğer dövüş ustalarına karşı değişik karşılaşmalarda zaferler kazanmış ve bu Yip-Man’ın ününe ün katmıştır.
1967’de Yip-Man ve birkaç öğrencisi Hong Kong Wing-Chun Athletic Association’ı kurmuştur.
Yip-Man’ın en ünlü öğrencilerinden biri olan Bruce Lee 1954’ten 1957’ye kadar onunla birlikte çalışmıştır. Yip-Man emekliye ayrıldığında William Cheung, Lo Man Kam (Yip-Man’ın yeğeni), Moy Yat ve iki oğlu Ip Chun ve Ip Ching Wing-Chun eğitimi vermeye devam etmişlerdir.
1972’de gırtlak kanseri olan Yip-Man aynı yılın 2 Aralık günü Hong Kong’daki kariyerinin 30 yıllık döneminin sonrasında ölümünden sonra tüm dünyaya da yayılacak olan bir Wing-Chun sistemini öğretecek ustaları miras bırakarak yaşama gözlerini kapamıştır.
- 1960 civarında Hong Kong'daki orijinal Ip Man Wing Chun Derneği
- Ip Man ve Bruce Lee
Ölüm ve Miras
Ip Man, 2 Aralık 1972'de Hong Kong'daki 149 Tung Choi Caddesi'ndeki biriminde, en ünlü öğrencisi Bruce Lee'nin ölümünden sadece yedi ay önce gırtlak kanserinden öldü. Hong Kong'daki Wo Hop Shek'e gömüldü.
Ip'in mirası, Wing Chun'un küresel uygulamasıdır. Ip'in önemli öğrencileri şunlardır: Wong Shun Leung, Bruce Lee, Moy Yat, Ho Kam Ming, Victor Kan, yeğeni Lo Man Kam ve William Cheung. Ip, Wing Chun'un tarihini yazdı. Foshan tapınak arazisindeki Ip Man Müzesi'nde hayatının birçok eseri sergileniyor. Ip Man, hayatından yola çıkılarak birçok filmde canlandırılmıştır.
Filmler
Yip Man'ın hayatını anlatan altı film vardır. Bunların en önemlisi . Dört filmlik seride Yip Man'ı Guangzhou doğumlu aktör Donnie Yen canlandırmıştır.
- Ip Man (2008)
- Ip Man 2 (2010)
- (2010)
- (2013)
- Ip Man 3 (2015)
- Ip Man 4: Final (2019)
Notlar
- ^ [Exclusive Interview with Ip Man's second son Ip Ching] (Çince). Weekly Online. 8 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2013.
Geleneksel Çince: 旺角通菜街一百四十九號一個單位內, ... 傳奇的老者在那個單位的一張沙發上遽然離世。 [Translation: ... in a unit at 149 Tung Choi Street, Mong Kok, ... the legendary old man passed away suddenly on a sofa in that unit.]
- ^ Ken Ing, Wing Chun Warrior, s. 109, Blacksmith Books, 2010, ,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yip Man Cince basitlestirilmis 叶问 Cince geleneksel 葉問 pinyin Ye Wen Jyutping Jip6 Man6 1 Ekim 1893 2 Aralik 1972 Wing Chun dovus sanatini acik bir sekilde dis dunyaya ogreten ilk Kung Fu ustasidir Aralarinda Bruce Lee nin de bulundugu daha sonradan kendileri de birer usta ve ogretmen olarak dovus sanatlari dunyasinda soz sahibi olan bircok kisiyi yetistirmistir DogumIp Kai man Geleneksel Cince 葉繼問 1 Ekim 1893 1893 10 01 Fatshan Foshan Kwangtung Guangdong CinOlum12 Aralik 1972 79 yasinda Kowloon Hong Kong girtlak kanseriEtnik kokenCinliStilWing ChunOgretmen ler Chan Wah shun Ng Chung sokAktif yillari1917 1972Genclik YillariYip Oi dor ve Ng Shui ciftinin ucuncu cocugu olarak dunyaya geldi Cocuklugu Cin in Guangdong eyaletindeki Foshan da gecti 13 yasinda Wing Chun calismaya baslayan Yip Man Chan Wah Shun un son ogrencisi oldu Yip Man ustasinin ilerlemis yasindan dolayi calismalarinin cogunu Wah Shun ustanin ikinci yardimcisi Ng Chung Sok la yapardi Uc yil sonra Chan Wah Shun oldu fakat olmeden onceki isteklerinden birisi Ng Chung Sok un Yip Man in Wing Chun egitimine devam etmesiydi Yip Man 16 yasindayken kisa sureligine Japonya ya gitti kaynak belirtilmeli ve sonra Hong Kong da ust sinif ailelerin cocuklarinin ve yabancilarin okudugu St Stephen Koleji nde derslere katildi Bir hikayeye gore sinif arkadaslarindan birisi onun dovus sanatlarindaki bilgisini kendisinden buyuk bir adam uzerinde denemesini ister Yip Man in meydan okudugu adam onu birkac darbede yere devirir Sonradan anlasilir ki kavga ettigi yasli kisi Chan Wah Shun un ustasinin oglu Leung Bik tir Bu karsilasmadan sonra Leung Bik ten dersler almaya baslar 24 yasinda Yip Man Foshan a doner ve memleketinden uzakta gecirdigi yillarda Wing Chun bilgisi inanilmaz olcude ilerlemistir Kendi akranlari onun bu ustun yeteneklerini gorunce uzakta oldugu yillarda baska bir dovus sanati calisarak Wing Chun a ihanet ettigini soylerler Yip Man Foshan da polis olarak calismaya baslar Resmi bir Wing Chun okulu calistirmamis yalnizca arkadaslarinin ve akrabalarinin cocuklarina dersler vermistir Bunlarin arasinda Chow Kwong Yue Kwok Fu Lun Kai Chan Chi Sun ve Lui Ying en taninanlarindandir Bu ogrencilerin en iyisi olduguna inanilan Chow Kwong Yue ilerleyen yasaminda ticarete atilmis ve dovus sanatlarindan uzaklasmistir Kwok Fu ve Lun Kai Foshan ve Guandong un baska bolgelerinde ogrencilerine Wing Chun ogretmeye devam etmisler ve bu ustalari takip eden ogrenciler sanatin egitimini surdurmuslerdir Diger ogrencilerinden Chan Chi Sun genc yasta olur ve Lui Ying Hong Kong a gider Cin in Japonya tarafindan istilasi sirasinda Yip Man Japon askeri birliklerini egitme tekliflerini geri cevirmistir Sonrasinda Hong Kong a gitmistir Hong Kong yillariIkinci Cin Japon Savasi nin sona ermesinin ardindan Foshan a donen Yip Man 1949 da icsavasin CKP lehine sonuclanmasi uzerine Hong Kong a yerlesmistir Burada actigi dovus sanatlari okulunda Wing Chun egitimi vermeye devam etmistir Wing Chun okulunu acma kararinda afyon aliskanligi nedeniyle dustugu para sikintisinin etkili oldugu iddia edilmektedir Okulu actigi ilk zamanlarda isler iyi degildir cunku ogrencileri birkac ay orada kalip ayriliyorlardir Yip Man okulunu Sham Shui Po daki Hoi Tan Caddesine oradan da Yau Ma Tei deki Lee Tat Caddesine tasimistir Bu zaman icerisinde bazi ogrencileri ustalik seviyesine ulasmis ve kendi okullarini acmislardir Yip Man in bazi ogrencileri diger dovus ustalarina karsi degisik karsilasmalarda zaferler kazanmis ve bu Yip Man in unune un katmistir 1967 de Yip Man ve birkac ogrencisi Hong Kong Wing Chun Athletic Association i kurmustur Yip Man in en unlu ogrencilerinden biri olan Bruce Lee 1954 ten 1957 ye kadar onunla birlikte calismistir Yip Man emekliye ayrildiginda William Cheung Lo Man Kam Yip Man in yegeni Moy Yat ve iki oglu Ip Chun ve Ip Ching Wing Chun egitimi vermeye devam etmislerdir 1972 de girtlak kanseri olan Yip Man ayni yilin 2 Aralik gunu Hong Kong daki kariyerinin 30 yillik doneminin sonrasinda olumunden sonra tum dunyaya da yayilacak olan bir Wing Chun sistemini ogretecek ustalari miras birakarak yasama gozlerini kapamistir 1960 civarinda Hong Kong daki orijinal Ip Man Wing Chun Dernegi Ip Man ve Bruce LeeOlum ve MirasIp Man in Hong Kong daki Wo Hop Shek Halk Mezarligi ndaki mezar tasi Ip Man 2 Aralik 1972 de Hong Kong daki 149 Tung Choi Caddesi ndeki biriminde en unlu ogrencisi Bruce Lee nin olumunden sadece yedi ay once girtlak kanserinden oldu Hong Kong daki Wo Hop Shek e gomuldu Ip in mirasi Wing Chun un kuresel uygulamasidir Ip in onemli ogrencileri sunlardir Wong Shun Leung Bruce Lee Moy Yat Ho Kam Ming Victor Kan yegeni Lo Man Kam ve William Cheung Ip Wing Chun un tarihini yazdi Foshan tapinak arazisindeki Ip Man Muzesi nde hayatinin bircok eseri sergileniyor Ip Man hayatindan yola cikilarak bircok filmde canlandirilmistir FilmlerYip Man in hayatini anlatan alti film vardir Bunlarin en onemlisi Dort filmlik seride Yip Man i Guangzhou dogumlu aktor Donnie Yen canlandirmistir Ip Man 2008 Ip Man 2 2010 2010 2013 Ip Man 3 2015 Ip Man 4 Final 2019 Notlar Exclusive Interview with Ip Man s second son Ip Ching Cince Weekly Online 8 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2013 Geleneksel Cince 旺角通菜街一百四十九號一個單位內 傳奇的老者在那個單位的一張沙發上遽然離世 Translation in a unit at 149 Tung Choi Street Mong Kok the legendary old man passed away suddenly on a sofa in that unit Ken Ing Wing Chun Warrior s 109 Blacksmith Books 2010 ISBN 988 17742 2 5 ISBN 978 988 17742 2 4