Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yukarı Gövher ağa Camii (Azerice: Yuxarı Gövhər Ağa Məscidi), Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesinde bulunan Şuşa kentindeki bir cami.
 | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Şuşa, Azerbaycan |
| Koordinatlar | 39°45′36″K 46°45′09″D / 39.76000°K 46.75250°D |
| İnanç | İslam |
| Mimari | |
| Mimar(lar) | Kerbelayı Sefihan Karabaği |
| Mimari tür | Cami |
| İnşaat başlangıcı | 1750 |
| Tamamlanma | 1884 |
| Özellikler | |
| Minare sayısı | 2 |
Tarihi
İsmini Karabağ hanı İbrahim Halil'in, Cevahir hanımdan olan kızı 'dan almıştır. Günümüzde İran sınırlarında olan Hoy kentinden olan hanlık ailesine 1806 yılında gelin verilen Gövher ağanın hiç çocuğu olmamıştır. 1814 yılında kocası 'ın vefatından sonra Şuşa'ya baba evine dönen Gövher Ağa, burada birçok hayır işleri yapmıştır.
Bu hayır işlerinden biri de Yukarı Gövher Ağa Camii'dir. Söz konusu yapının yerinde, 1750'lerde Karabağ Hanlığı'nın kurucusu Penah Ali Han'ın kamıştan bir mescit yaptırdığı, bundan tahminen 20 sene sonra oğlu İbrahim Halil Han'ın bu mescidin yerinde taştan yeni bir bina inşa ettirdiği tarihi kaynaklarda belirtilmiştir. 1800'lerin ortalarına doğru, mescit Gövher Ağa tarafından restore edilmiştir. Fakat 19. yüzyılın sonlarına doğru, Gövher Ağa'nın isteği doğrultusunda, dönemin önemli mimarlarından, Karabağ'da birçok caminin mimarı olan Kerbelayı Sefihan Karabaği'nin mimari projesi ile yeni bir inşa kararlaştırılmıştır. Caminin süslemelerini Karabağlı sanatçı Mir Muhsin Nevvab üstlenmiştir.
Karabağ Savaşı sırasında, Şuşa kentinin Ermeniler tarafından işgalinden sonra caminin minareleri hasara uğramış, iç kısımlarındaki halı vb. eşyalar yakılmıştır. Geçen yıllar boyunca yapı, Ermeniler tarafından hakaretlere maruz kalmış, cami duvarlarına Türklere ve Azerilere yönelik hakaret içerikli yazılar yazılmış, yine hakaret amacıyla cami ahır olarak kullanılmıştır. Azerbaycan'ın uluslararası örgütler aracılığı ile yaptığı baskılar sonucu cami 2000'li yıllarda koruma altına alınmıştır.
Sovyet döneminde cami kapatıldı ve müze olarak kullanıldı ancak 1988'de yeniden ibadete açıldı. Şuşa'nın 1992'de Karabağ-Ermeni güçleri tarafından ele geçirilmesinden sonra cami kapatıldı. 2008–2009 yıllarında caminin çatısı küçük bir restorasyonunun ile tamir edildi. Dağlık Karabağ Ekonomi Bakanlığı yetkilileri, restorasyon çalışmalarını yürütmek için İranlı uzmanları işe alarak bir restorasyon projesi gerçekleştirdi. Azerbaycanlı yetkililer, Devlet Dini Kuruluşlarla Çalışma Komitesi Başkan Yardımcısı Gündüz İsmayilov'un sözleriyle "Ermenistan'ın Şuşa'daki tarihi Azerbaycan camisini restore etme niyetinin, Azerbaycan'a yaptığı vandalizmi örtbas etme girişimi olduğunu" iddia ederek restorasyon projesinden duydukları mutsuzluğu dile getirdi. Ermenistan Kalkınma Girişimleri (IDeA) Vakfı, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Hükûmeti ve Doğu Tarihi Mirasın Yeniden Canlandırılması Vakfı arasındaki işbirliği çerçevesinde, Gövher Ağa Camii restore edilmiştir.
Yukarı Gövher Ağa Camii, komşu medrese ve park 14 Ekim 2019'da düzenlenen törenle halka açılmıştır.İkinci Karabağ Savaşları sonrasında 27 yıl sonra yeniden Azerbaycan hakimiyetine dönmüştür.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Mirza Camal Cevanşir, Kafkaz gazetesi, 61-62 sayılı baskıları, 1855, Tiflis Джеваншир, Мирза Джамал (1855). Карабах (перевод А. Берже). Тифлис: газ. Кавказ, № 61-62.
- ^ Afgan Khalilli - Youtube Channel Video https://www.youtube.com/watch?v=chqkP-GrOM4
- ^ . Joint Working Group For The Implementation of International Human Rights Standards. 8 Mayıs 2009. 26 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2010.
- ^ "Excavation works start in the Iranian Upper Mosque of Shushi". panaroma.am. 31 Mart 2017. 4 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Kasım 2020.
- ^ "Karabakh readies restoration project for Persian mosque". panarmenian.net. 8 Aralık 2016. 4 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Kasım 2020.
- ^ . APA. 16 Aralık 2016. 3 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2020.
- ^ Жуков, Иван (31 Ocak 2018). "Кайрат Боранбаев жертвует средства на восстановление мечети в Нагорном Карабахе". www.forbes.kz. 31 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.
- ^ "Gohar Agha Upper Mosque restored, inaugurated as Armenian-Iranian Cultural Center in Artsakh". armenpress.am (İngilizce). 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yukari Govher aga Camii Azerice Yuxari Govher Aga Mescidi Azerbaycan in Daglik Karabag bolgesinde bulunan Susa kentindeki bir cami Yukari Govher Aga CamiiTemel bilgilerKonumSusa AzerbaycanKoordinatlar39 45 36 K 46 45 09 D 39 76000 K 46 75250 D 39 76000 46 75250InancIslamMimariMimar lar Kerbelayi Sefihan KarabagiMimari turCamiInsaat baslangici1750Tamamlanma1884OzelliklerMinare sayisi2TarihiIsmini Karabag hani Ibrahim Halil in Cevahir hanimdan olan kizi dan almistir Gunumuzde Iran sinirlarinda olan Hoy kentinden olan hanlik ailesine 1806 yilinda gelin verilen Govher aganin hic cocugu olmamistir 1814 yilinda kocasi in vefatindan sonra Susa ya baba evine donen Govher Aga burada bircok hayir isleri yapmistir Bu hayir islerinden biri de Yukari Govher Aga Camii dir Soz konusu yapinin yerinde 1750 lerde Karabag Hanligi nin kurucusu Penah Ali Han in kamistan bir mescit yaptirdigi bundan tahminen 20 sene sonra oglu Ibrahim Halil Han in bu mescidin yerinde tastan yeni bir bina insa ettirdigi tarihi kaynaklarda belirtilmistir 1800 lerin ortalarina dogru mescit Govher Aga tarafindan restore edilmistir Fakat 19 yuzyilin sonlarina dogru Govher Aga nin istegi dogrultusunda donemin onemli mimarlarindan Karabag da bircok caminin mimari olan Kerbelayi Sefihan Karabagi nin mimari projesi ile yeni bir insa kararlastirilmistir Caminin suslemelerini Karabagli sanatci Mir Muhsin Nevvab ustlenmistir Karabag Savasi sirasinda Susa kentinin Ermeniler tarafindan isgalinden sonra caminin minareleri hasara ugramis ic kisimlarindaki hali vb esyalar yakilmistir Gecen yillar boyunca yapi Ermeniler tarafindan hakaretlere maruz kalmis cami duvarlarina Turklere ve Azerilere yonelik hakaret icerikli yazilar yazilmis yine hakaret amaciyla cami ahir olarak kullanilmistir Azerbaycan in uluslararasi orgutler araciligi ile yaptigi baskilar sonucu cami 2000 li yillarda koruma altina alinmistir Sovyet doneminde cami kapatildi ve muze olarak kullanildi ancak 1988 de yeniden ibadete acildi Susa nin 1992 de Karabag Ermeni gucleri tarafindan ele gecirilmesinden sonra cami kapatildi 2008 2009 yillarinda caminin catisi kucuk bir restorasyonunun ile tamir edildi Daglik Karabag Ekonomi Bakanligi yetkilileri restorasyon calismalarini yurutmek icin Iranli uzmanlari ise alarak bir restorasyon projesi gerceklestirdi Azerbaycanli yetkililer Devlet Dini Kuruluslarla Calisma Komitesi Baskan Yardimcisi Gunduz Ismayilov un sozleriyle Ermenistan in Susa daki tarihi Azerbaycan camisini restore etme niyetinin Azerbaycan a yaptigi vandalizmi ortbas etme girisimi oldugunu iddia ederek restorasyon projesinden duyduklari mutsuzlugu dile getirdi Ermenistan Kalkinma Girisimleri IDeA Vakfi Daglik Karabag Cumhuriyeti Hukumeti ve Dogu Tarihi Mirasin Yeniden Canlandirilmasi Vakfi arasindaki isbirligi cercevesinde Govher Aga Camii restore edilmistir Yukari Govher Aga Camii komsu medrese ve park 14 Ekim 2019 da duzenlenen torenle halka acilmistir Ikinci Karabag Savaslari sonrasinda 27 yil sonra yeniden Azerbaycan hakimiyetine donmustur Ayrica bakinizSusa daki camilerin listesiKaynakca Mirza Camal Cevansir Kafkaz gazetesi 61 62 sayili baskilari 1855 Tiflis Dzhevanshir Mirza Dzhamal 1855 Karabah perevod A Berzhe Tiflis gaz Kavkaz 61 62 Afgan Khalilli Youtube Channel Video https www youtube com watch v chqkP GrOM4 Joint Working Group For The Implementation of International Human Rights Standards 8 Mayis 2009 26 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Temmuz 2010 Excavation works start in the Iranian Upper Mosque of Shushi panaroma am 31 Mart 2017 4 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Kasim 2020 Karabakh readies restoration project for Persian mosque panarmenian net 8 Aralik 2016 4 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Kasim 2020 APA 16 Aralik 2016 3 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Kasim 2020 Zhukov Ivan 31 Ocak 2018 Kajrat Boranbaev zhertvuet sredstva na vosstanovlenie mecheti v Nagornom Karabahe www forbes kz 31 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2020 Gohar Agha Upper Mosque restored inaugurated as Armenian Iranian Cultural Center in Artsakh armenpress am Ingilizce 14 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2020