Yumrubaş veya bulb(balb), geminin tekne yapısının bölümlerinden biridir. Teknenin başında, baş bodoslamanın alt tarafında geminin yüklü halde su kesimi düzeyi ile omurga arasında ileri doğru, soğan ya da yumru biçiminde bir çıkıntı oluşturur.
Yumrubaşın temel görevi, suda ilerleyen bir teknenin yarattığı olağan dalga dizgesini önceleyen bir dalga yaratmaktır. Belli bir hızda söz konusu dalganın çukuru gemi baş bodoslamasının suyu yarmasıyla oluşan dalganın tepesiyle üst üste gelir ve onu sıfırlar. Böylece hidrodinamik direnç azalır ve gemi aynı gücü kullanarak daha hızla ilerler. Ayrıca ilk dalganın sırtı daha öne kayar ve bu da yüzerlik (İngilizce: buoyancy; Fransızca: flottaison) uzunluğunu gizil olarak arttırmak suretiyle teknenin azami teorik hızını yükseltir. Yumrubaş genel olarak yakıt tüketiminde değişik oranlarda bir tasarruf sağlar.
Yumrubaş su hattı uzunluğu 15 metreden fazla olan teknelerde ve azami hızla seyredildiğinde etkilidir. Bu nedenle küçük teknelerde verimli olmayacağı için kullanılmaz.
Tarihsel gelişimi
Yumrubaşın modern gemi inşaatının ana unsurlarından birisi olarak ortaya çıkması ilk hali olan "koçbaşı" (ram) ile başlamıştır. 1778'de Fransız bilim adamı 'un ve 1867'de İngiliz mühendis 'un yumrubaşın direnç azaltıcı etileri üzerine yaptıkları deneysel çalışmalar nihayet 1905 yılında Amerikalı mühendis David Watson Taylor tarafından uygulamaya geçirilmiş ve Amerikan savaş gemisi yumrubaş kullanılarak tasarlanmıştır. Modern anlamda bilinen yumrubaşın asıl geliştiricisi Dr. olmuştur. , yumrubaşı motoryattan süper tankerlere kadar neredeyse tüm gemi formatlarına uygulamıştır.
Yumrubaş tipleri
Yumrubaşlar kesitlerine göre üç ana balıkta toplanmatadır.
- Delta tipli yumrubaşlar
- - tipli yumrubaşlar
- tipli yumrubaşlar
Bir gemi dizayn edilirken hangi yumrubaş formunun kullanılacağını belirleyen üç lineer üç de lineer olmayan altı parametre bulunur.
Lineer parametreler
- Genişlik parametresi: Maksimum yumrubaş genişliğinin, gemi genişliğine oranı,
- Uzunluk parametresi: Yumrubaşın en uzun noktasının, gemi dikeyler arası boyuna oranı,
- Derinlik parametresi: Yumrubaşın en uç noktasının kaime hattından yüklekliğinin gemi su hattına oranı
Lineer olmayan parametreler
- En kesit alan parametresi: Yumrubaşın en kesitinin, geminin orta kesit alanına oranı,
- Lateral parametre: Yumrubaşın boyuna kesit alanının, orta kesit alanına oranı,
- Hacim parametresi: Yumrubaş hacminin, geminin su hattı hacmine oranı.
Kaynakça
- Kükner, Abdi (Haziran 2013). "Açık Deniz Tipi Balıkçı Teknesinde Yumrubaş Dizaynı" (PDF). Gemi ve Teniz Teknolojisi, 195. Gemi Mühendisleri Odası. ss. 6-19. ISSN 1300-1973. 13 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Aralık 2013.
Dipnotlar
- ^ Kükner 2013, s. 7, 8
- ^ Kükner 2013, s. 8
- ^ a b Kükner 2013, s. 9
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Yumrubaş ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Gemi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yumrubas veya bulb balb geminin tekne yapisinin bolumlerinden biridir Teknenin basinda bas bodoslamanin alt tarafinda geminin yuklu halde su kesimi duzeyi ile omurga arasinda ileri dogru sogan ya da yumru biciminde bir cikinti olusturur Bulb ya da yumrubas Yumrubasin temel gorevi suda ilerleyen bir teknenin yarattigi olagan dalga dizgesini onceleyen bir dalga yaratmaktir Belli bir hizda soz konusu dalganin cukuru gemi bas bodoslamasinin suyu yarmasiyla olusan dalganin tepesiyle ust uste gelir ve onu sifirlar Boylece hidrodinamik direnc azalir ve gemi ayni gucu kullanarak daha hizla ilerler Ayrica ilk dalganin sirti daha one kayar ve bu da yuzerlik Ingilizce buoyancy Fransizca flottaison uzunlugunu gizil olarak arttirmak suretiyle teknenin azami teorik hizini yukseltir Yumrubas genel olarak yakit tuketiminde degisik oranlarda bir tasarruf saglar Yumrubas su hatti uzunlugu 15 metreden fazla olan teknelerde ve azami hizla seyredildiginde etkilidir Bu nedenle kucuk teknelerde verimli olmayacagi icin kullanilmaz Tarihsel gelisimiYumrubasin su akisini nasil etkiledigini gosteren bir grafik Yumrubasin modern gemi insaatinin ana unsurlarindan birisi olarak ortaya cikmasi ilk hali olan kocbasi ram ile baslamistir 1778 de Fransiz bilim adami un ve 1867 de Ingiliz muhendis un yumrubasin direnc azaltici etileri uzerine yaptiklari deneysel calismalar nihayet 1905 yilinda Amerikali muhendis David Watson Taylor tarafindan uygulamaya gecirilmis ve Amerikan savas gemisi yumrubas kullanilarak tasarlanmistir Modern anlamda bilinen yumrubasin asil gelistiricisi Dr olmustur yumrubasi motoryattan super tankerlere kadar neredeyse tum gemi formatlarina uygulamistir Yumrubas tipleriYumrubaslar kesitlerine gore uc ana balikta toplanmatadir Delta tipli yumrubaslar tipli yumrubaslar tipli yumrubaslar Bir gemi dizayn edilirken hangi yumrubas formunun kullanilacagini belirleyen uc lineer uc de lineer olmayan alti parametre bulunur Karmasik sekilli bir yumrubasLineer parametreler Genislik parametresi Maksimum yumrubas genisliginin gemi genisligine orani Uzunluk parametresi Yumrubasin en uzun noktasinin gemi dikeyler arasi boyuna orani Derinlik parametresi Yumrubasin en uc noktasinin kaime hattindan yuklekliginin gemi su hattina oraniLineer olmayan parametreler En kesit alan parametresi Yumrubasin en kesitinin geminin orta kesit alanina orani Lateral parametre Yumrubasin boyuna kesit alaninin orta kesit alanina orani Hacim parametresi Yumrubas hacminin geminin su hatti hacmine orani Kaynakca Kukner Abdi Haziran 2013 Acik Deniz Tipi Balikci Teknesinde Yumrubas Dizayni PDF Gemi ve Teniz Teknolojisi 195 Gemi Muhendisleri Odasi ss 6 19 ISSN 1300 1973 13 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Aralik 2013 Dipnotlar Kukner 2013 s 7 8 Kukner 2013 s 8 a b Kukner 2013 s 9 Dis baglantilar Wikimedia Commons ta Yumrubas ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Gemi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz