Zafer Bayramı, 30 Ağustos 1922'de Dumlupınar'da Atatürk'ün başkumandanlığında zaferle sonuçlanan Büyük Taarruz'u anmak için Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde her yıl 30 Ağustos günü kutlanan resmî ve ulusal bir bayram.
Zafer Bayramı | |
---|---|
30 Ağustos 2007 Zafer Bayramı geçit töreninden bir görüntü | |
Ülke | Türkiye |
Kutlayanlar | Türkiye Kuzey Kıbrıs |
Türü | Resmî |
Önemi | Büyük Taarruz'un zaferle sonuçlanması ve işgal birliklerinin ülke sınırlarını terk etmeye başlaması |
Başlama | 1924 (Başkumandan Zaferi) 1926 (Zafer Bayramı) |
Tarih | 30 Ağustos |
Törenler | Türkiye, KKTC ve dış temsilciliklerinde resmî törenler Uygun şehir merkezlerinde 21 pare top atışı |
Bağlantılı günler |
Atatürk'ün başkomutanlığında yapıldığı için Başkomutanlık Meydan Muharebesi adıyla da bilinen Büyük Taarruz'un başarıyla sonuçlanmasından sonra Yunan orduları İzmir'e kadar takip edilmiş; 9 Eylül 1922'de İzmir'in kurtarılmasıyla Türk toprakları Yunan işgalinden kurtulmuştur. İşgal birliklerinin ülke sınırlarını terk etmesi daha sonra gerçekleşse de, 30 Ağustos sembolik olarak ülke topraklarının geri alındığı günü temsil eder. İlk kez 1924 yılında Afyon'da Başkumandan Zaferi adıyla kutlanan 30 Ağustos günü, Türkiye'de 1926'dan beri Zafer Bayramı olarak kutlanmaktadır.
Arka plan
Büyük Taarruz, Kurtuluş Savaşı sırasında Türk ordusunun işgalci güçlere son ve kesin darbeyi vurmasını sağlamak ve Anadolu'dan atmak için düşünülüp planlanan gizli bir harekât idi. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 20 Temmuz 1922'deki oturumunda kendisine dördüncü kez olmak üzere Başkomutanlık yetkisi verilen Atatürk, taarruz kararını Haziran ayında almış ve hazırlıkları gizli olarak yürütmüştü. Büyük Taarruz Ağustos'un 26'sını 27'sine bağlayan gece Afyon'da başlamış, Aslıhan civarında kuşatılan düşman birliklerinin Mustafa Kemal Paşa'nın bizzat idare ettiği Dumlupınar Meydan Muharebesi'nde imha edilmesi ile Türk ordusunun zaferiyle sonuçlanmıştı.
Bayramın geçmişi
30 Ağustos günü, ilk kez 1924'te Dumlupınar'da Çal Köyü yakınlarında Cumhurbaşkanı Atatürk'ün katıldığı bir törenle Başkumandan Zaferi adıyla kutlanmıştır. Zaferi kutlamak için iki yıl beklemenin en önemli nedeni 1923 yılının yeni Türkiye açısından hem ulusal hem de uluslararası alanda yoğunluğun had safhada olmasıydı.
Çal köyünde gerçekleşen ilk törende Atatürk, millî ruhun canlı tutulmasının önemini vurgulamış ve Meçhul Asker Abidesi'nin temelini eşi Latife Hanım ile beraber atmıştır.
Başkumandan Zaferi 1926'dan itibaren Zafer Bayramı olarak kutlanmaktadır. 1 Nisan 1926'da kabul edilen Zafer Bayramı Kanunu'nda 30 Ağustos Başkumandan Muharebesi gününün Cumhuriyet ordu ve donanmasının Zafer Bayramı olduğu, her yıl dönümünde bu bayram gününün kara, deniz ve hava kuvvetleri tarafından kutlanacağı belirtilir. Aynı yıl, dönemin Savunma Bakanı Recep Peker'in yayınladığı bir genelge ile bayram törenlerinde neler yapılacağı detaylı bir şekilde belirtilmiştir. Ancak 1930'ların ortalarına kadar ilk tören gibi üst düzeyde gerçekleşen Büyük Zafer kutlaması veya anma töreni yapılmamıştır. Hava Kuvvetlerinin ülke savunmasında önemli bir yeri olması nedeniyle, Tayyare Cemiyeti de 30 Ağustos tarihini "Tayyare Bayramı" olarak adlandırmıştır.
Zafer Bayramı için özellikle 1960'lardan itibaren daha kapsamlı ve katılımlı bir şekilde kutlamalar yapılmaya başlanmıştır. 30 Ağustos, Türkiye'de askerî okulların mezuniyet törenlerini yaptıkları gün olmuştur; ayrıca tüm subay ve astsubay rütbe değişiklikleri bu tarihte geçerli olmaktadır. Zafer Bayramı uzun yıllar Genelkurmay Başkanı'nın tebrikleri kabul ettiği bir bayram olarak kutlanmış; bu durum Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Başkomutan sıfatıyla kutlamalara ev sahipliği yaptığı 2011 yılından itibaren değişmiştir.
Kutlamalar
30 Ağustos günü, Türkiye'de resmî tatildir. Zafer Bayramı'nda başkent Ankara'da ve Ankara dışında gerçekleştirilen kutlama ve törenler, "Ulusal ve Resmi Bayramlar ile Mahalli Kurtuluş Günleri, Atatürk Günleri ve Tarihi Günlerde Yapılacak Tören ve Kutlamalar Yönetmeliği" ile düzenlenmiştir. 2012 yılında yenilenen bu yönetmeliğe göre:
- Zafer Bayramı törenleri, Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğünce, Genelkurmay Başkanlığıyla koordine edilerek yürütülür.
- Törenler 30 Ağustos günü saat 07.00’de başlar ve saat 24.00'te son bulur. Saat 12.00'de başkentte yirmi bir pâre top atışı yapılır.
- Cumhurbaşkanı Anıtkabir'i ziyaret ederek çelenk koyar; cumhurbaşkanlığında tebrikleri kabul edilir, törene katılanların ve halkın bayramı kutlanır. Zafer Bayramı resepsiyonu Cumhurbaşkanı tarafından verilir.
- Başkent dışında Atatürk anıt veya büstüne mülki idare amiri, garnizon komutanı ve belediye başkanı tarafından çelenk konulur. Mülki idare amiri makamında garnizon komutanı ve belediye başkanı ile birlikte tebrikleri kabul eder. Törene katılanların ve halkın bayramı kutlanır, İstiklal Marşı ile birlikte bayrak göndere çekilir. Tören geçişi mülki idare amiri, garnizon komutanı ve belediye başkanı tarafından şeref tribününden selamlanır. Zafer Bayramı resepsiyonu vali tarafından verilir.
2015 yılında terör olayları nedeniyle kutlamalar sadece çelenk koyma ve tebrikleri kabul şeklinde icra edilmiş; diğer şenlik, konser, eğlence ve kutlama faaliyetleri gerçekleştirilmemiştir.
Kaynakça
- ^ (PDF). T.C. Resmî Gazete, 17284. 19 Mart 1981. 26 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2016.
- ^ . K.K.T.C. Başbakanlık Personel Dairesi Müdürlüğü. 10 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2009.
- ^ a b c Sayılır, Burhan. (PDF). Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı Yıl: 12, Bahar 2014, Sayı: 16. 27 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2016.
- ^ Altuncuoğlu, Neslihan; Saydan, İmren Aydın. (PDF). Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı:39 Yıl: 2015/2. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2016.
- ^ . Cafesiyaset.com sitesi 30.08.2011. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2016.
- ^ "Bayramda resmi törene son". Radikal gazetesi 5 Mayıs 2012. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2016.
- ^ . 1 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2016.
Dış bağlantılar
- Ulusal Bayramlar ve Genel Tatiller Hakkında Kanun 2 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zafer Bayrami 30 Agustos 1922 de Dumlupinar da Ataturk un baskumandanliginda zaferle sonuclanan Buyuk Taarruz u anmak icin Turkiye ve Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti nde her yil 30 Agustos gunu kutlanan resmi ve ulusal bir bayram Zafer Bayrami30 Agustos 2007 Zafer Bayrami gecit toreninden bir goruntuUlkeTurkiyeKutlayanlar Turkiye Kuzey KibrisTuruResmiOnemiBuyuk Taarruz un zaferle sonuclanmasi ve isgal birliklerinin ulke sinirlarini terk etmeye baslamasiBaslama1924 Baskumandan Zaferi 1926 Zafer Bayrami Tarih30 AgustosTorenlerTurkiye KKTC ve dis temsilciliklerinde resmi torenler Uygun sehir merkezlerinde 21 pare top atisiBaglantili gunlerCumhuriyet Bayrami Ulusal Egemenlik ve Cocuk Bayrami Ataturk u Anma Genclik ve Spor Bayrami Ataturk un baskomutanliginda yapildigi icin Baskomutanlik Meydan Muharebesi adiyla da bilinen Buyuk Taarruz un basariyla sonuclanmasindan sonra Yunan ordulari Izmir e kadar takip edilmis 9 Eylul 1922 de Izmir in kurtarilmasiyla Turk topraklari Yunan isgalinden kurtulmustur Isgal birliklerinin ulke sinirlarini terk etmesi daha sonra gerceklesse de 30 Agustos sembolik olarak ulke topraklarinin geri alindigi gunu temsil eder Ilk kez 1924 yilinda Afyon da Baskumandan Zaferi adiyla kutlanan 30 Agustos gunu Turkiye de 1926 dan beri Zafer Bayrami olarak kutlanmaktadir Arka planBuyuk Taarruz Kurtulus Savasi sirasinda Turk ordusunun isgalci guclere son ve kesin darbeyi vurmasini saglamak ve Anadolu dan atmak icin dusunulup planlanan gizli bir harekat idi Turkiye Buyuk Millet Meclisi nin 20 Temmuz 1922 deki oturumunda kendisine dorduncu kez olmak uzere Baskomutanlik yetkisi verilen Ataturk taarruz kararini Haziran ayinda almis ve hazirliklari gizli olarak yurutmustu Buyuk Taarruz Agustos un 26 sini 27 sine baglayan gece Afyon da baslamis Aslihan civarinda kusatilan dusman birliklerinin Mustafa Kemal Pasa nin bizzat idare ettigi Dumlupinar Meydan Muharebesi nde imha edilmesi ile Turk ordusunun zaferiyle sonuclanmisti Bayramin gecmisi30 Agustos gunu ilk kez 1924 te Dumlupinar da Cal Koyu yakinlarinda Cumhurbaskani Ataturk un katildigi bir torenle Baskumandan Zaferi adiyla kutlanmistir Zaferi kutlamak icin iki yil beklemenin en onemli nedeni 1923 yilinin yeni Turkiye acisindan hem ulusal hem de uluslararasi alanda yogunlugun had safhada olmasiydi Cal koyunde gerceklesen ilk torende Ataturk milli ruhun canli tutulmasinin onemini vurgulamis ve Mechul Asker Abidesi nin temelini esi Latife Hanim ile beraber atmistir Baskumandan Zaferi 1926 dan itibaren Zafer Bayrami olarak kutlanmaktadir 1 Nisan 1926 da kabul edilen Zafer Bayrami Kanunu nda 30 Agustos Baskumandan Muharebesi gununun Cumhuriyet ordu ve donanmasinin Zafer Bayrami oldugu her yil donumunde bu bayram gununun kara deniz ve hava kuvvetleri tarafindan kutlanacagi belirtilir Ayni yil donemin Savunma Bakani Recep Peker in yayinladigi bir genelge ile bayram torenlerinde neler yapilacagi detayli bir sekilde belirtilmistir Ancak 1930 larin ortalarina kadar ilk toren gibi ust duzeyde gerceklesen Buyuk Zafer kutlamasi veya anma toreni yapilmamistir Hava Kuvvetlerinin ulke savunmasinda onemli bir yeri olmasi nedeniyle Tayyare Cemiyeti de 30 Agustos tarihini Tayyare Bayrami olarak adlandirmistir Zafer Bayrami icin ozellikle 1960 lardan itibaren daha kapsamli ve katilimli bir sekilde kutlamalar yapilmaya baslanmistir 30 Agustos Turkiye de askeri okullarin mezuniyet torenlerini yaptiklari gun olmustur ayrica tum subay ve astsubay rutbe degisiklikleri bu tarihte gecerli olmaktadir Zafer Bayrami uzun yillar Genelkurmay Baskani nin tebrikleri kabul ettigi bir bayram olarak kutlanmis bu durum Cumhurbaskani Abdullah Gul un Baskomutan sifatiyla kutlamalara ev sahipligi yaptigi 2011 yilindan itibaren degismistir Kutlamalar2022 yilinda Istanbul Buyuksehir Belediyesi tarafindan duzenlenen 30 Agustos Zafer Bayrami kutlamalari 30 Agustos gunu Turkiye de resmi tatildir Zafer Bayrami nda baskent Ankara da ve Ankara disinda gerceklestirilen kutlama ve torenler Ulusal ve Resmi Bayramlar ile Mahalli Kurtulus Gunleri Ataturk Gunleri ve Tarihi Gunlerde Yapilacak Toren ve Kutlamalar Yonetmeligi ile duzenlenmistir 2012 yilinda yenilenen bu yonetmelige gore Zafer Bayrami torenleri Disisleri Bakanligi Protokol Genel Mudurlugunce Genelkurmay Baskanligiyla koordine edilerek yurutulur Torenler 30 Agustos gunu saat 07 00 de baslar ve saat 24 00 te son bulur Saat 12 00 de baskentte yirmi bir pare top atisi yapilir Cumhurbaskani Anitkabir i ziyaret ederek celenk koyar cumhurbaskanliginda tebrikleri kabul edilir torene katilanlarin ve halkin bayrami kutlanir Zafer Bayrami resepsiyonu Cumhurbaskani tarafindan verilir Baskent disinda Ataturk anit veya bustune mulki idare amiri garnizon komutani ve belediye baskani tarafindan celenk konulur Mulki idare amiri makaminda garnizon komutani ve belediye baskani ile birlikte tebrikleri kabul eder Torene katilanlarin ve halkin bayrami kutlanir Istiklal Marsi ile birlikte bayrak gondere cekilir Toren gecisi mulki idare amiri garnizon komutani ve belediye baskani tarafindan seref tribununden selamlanir Zafer Bayrami resepsiyonu vali tarafindan verilir 2015 yilinda teror olaylari nedeniyle kutlamalar sadece celenk koyma ve tebrikleri kabul seklinde icra edilmis diger senlik konser eglence ve kutlama faaliyetleri gerceklestirilmemistir Kaynakca PDF T C Resmi Gazete 17284 19 Mart 1981 26 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Aralik 2016 K K T C Basbakanlik Personel Dairesi Mudurlugu 10 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ekim 2009 a b c Sayilir Burhan PDF Canakkale Arastirmalari Turk Yilligi Yil 12 Bahar 2014 Sayi 16 27 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2016 Altuncuoglu Neslihan Saydan Imren Aydin PDF Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi Sayi 39 Yil 2015 2 20 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2016 Cafesiyaset com sitesi 30 08 2011 20 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2016 Bayramda resmi torene son Radikal gazetesi 5 Mayis 2012 20 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2016 1 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Agustos 2016 Dis baglantilarUlusal Bayramlar ve Genel Tatiller Hakkinda Kanun 2 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde