Zapatista Ayaklanması, NAFTA anlaşmasının uygulanmasına tepkili olan köylülerin, Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu tarafından koordine edilerek ayarlanmasıdır. 12 gün süren bir çatışmadan sonra ateşkes yapılarak barış görüşmeleri başlatıldı.
Zapatista Ayaklanması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Chiapas çatışması'nın bir parçası | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Meksika | Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu (EZLN) | ||||||
Çatışan birlikler | |||||||
30,000–40,000 (hükümet beyanı) 60,000-70,000 (EZLN beyanı) | 3,000 |
Arka planı
NAFTA anlaşması, Emiliano Zapata'nın 1910-1919 devriminin temel taşı olan Meksika anayasasının 27. maddesinin iptalini içeriyordu. 27. madde, Meksika'da bulunan arazilerin satışı veya özelleştirilmesini engelliyordu. Bu yüzden Meksika 27. maddeyi ortadan kaldırmak için harekete geçti. 27. maddenin kaldırılmasının ardından yerli çiftçiler, kendilerine ait topraklarının ellerinden alınmasından korkuyordu. Bununla birlikte köylüler, Meksika'nın ABD'den ucuz mal almasından korkuyorlardı. Çünkü ucuz ithal gerçekleşirse köylülerin mallarına olan talep az olacak ve bu da köylü ekonomisine zarar verecekti. Köylülerin bu endişesinden faydalananlar Zapatistalar olacaktı. Zapatistalar, NAFTA'yı Meksika'lı köylülerin "ölüm cezası" olarak tanımladı. Ardından EZLN, 1 Ocak 1994'te NAFTA'nın yürürlüğe girdiği gün Meksika'ya savaş açtı.
Ayaklanma
Zapatista isyancıları; San Cristóbal de las Casas, Altamirano, Las Margarita, Ocosingo ve Chanal gibi pek çok şehirdeki şehir merkezlerine saldırdı. İsyancılar, hükûmet binalarını alındıktan sonra, devletin saldırılarından korunmak için binalarda barikat kurdular. Barikatları oluşturmak için mobilyalar ve diğer büro malzemeleri kullanıldı. Daha sonra Zapatista isyancıları, San Cristóbal de las Casas'ı terk ettiler. Böylece Meksika Ordusu burayı geri alabildi. 600 Zapatista isyancısı, Altamirano kasabasında hükûmet güçleri ile çatıştı.
Ayaklanama sonrası
Ayaklanma, dünya medyasının ilgisini çekti. İnsan hakları örgütleri yerli nüfusun marjinalleştirilmesini vurgularken, Riordan Roett (Ocak 2007'de Chase Manhattan Bankasının Gelişmekte Olan Piyasalar Grubunun danışmanı) şunları söyledi:
"Bize göre Chiapas, Meksika'nın siyasi istikrarı için temel bir tehdit oluşturmamakla birlikte, yatırım topluluğunda pek çok kişi tarafından böyle algılanıyor."
Şubat ayına gelindiğinde Zapatistalar ve Meksika anlaşmaya vardı ve San Andre Anlaşması imzalandı.
Zapatista hareketi tamamen ortadan kaldırılmadı. Chiapas'taki toprakları şu an Zapatistalar kontrol ediyor.
Kaynakça
- ^ Raúl Benítez Manaut & Rafael Fernández de Castro (2001). México-Centroamérica: desafios a inicios del siglo XXI. Ciudad de México: Instituto Tecnológico Autónomo de México, s. 49. .
- ^ . www.solidaritat.ub.edu. 2 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018.
- ^ Alex Khasnabish (5 Mayıs 2005) . Globalization & Autonomy Glossary. Universidad McMaster.
- ^ "Zapatista National Liberation Army (EZLN)". Encyclopædia Britannica. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2016.
- ^ Collins, Stephen D. (Aralık 2010). "Indigenous rights and internal wars: The Chiapas conflict at 15 years". The Social Science Journal. 47 (4): 773-788. doi:10.1016/j.soscij.2010.05.006.
- ^ . 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018.
- ^ . Hartford-hwp.com. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zapatista Ayaklanmasi NAFTA anlasmasinin uygulanmasina tepkili olan koylulerin Zapatista Ulusal Kurtulus Ordusu tarafindan koordine edilerek ayarlanmasidir 12 gun suren bir catismadan sonra ateskes yapilarak baris gorusmeleri baslatildi Zapatista AyaklanmasiChiapas catismasi nin bir parcasiTarihOcak 1 12 1994BolgeChiapas MeksikaSonucZapatistalar halkin hayal gucunu yakalar alternatif gelecek vizyonlarina ilham verir Zapatista Ulusal Kurtulus Ordusu nun stratejik olarak geri cekilmesi sonucu ayaklanma Zapatistalar el konulmus mulkiyeti geri aldi ve ozerklik uygulamasini koruduTaraflar MeksikaZapatista Ulusal Kurtulus Ordusu EZLN Catisan birlikler30 000 40 000 hukumet beyani 60 000 70 000 EZLN beyani 3 000Arka planiNAFTA anlasmasi Emiliano Zapata nin 1910 1919 devriminin temel tasi olan Meksika anayasasinin 27 maddesinin iptalini iceriyordu 27 madde Meksika da bulunan arazilerin satisi veya ozellestirilmesini engelliyordu Bu yuzden Meksika 27 maddeyi ortadan kaldirmak icin harekete gecti 27 maddenin kaldirilmasinin ardindan yerli ciftciler kendilerine ait topraklarinin ellerinden alinmasindan korkuyordu Bununla birlikte koyluler Meksika nin ABD den ucuz mal almasindan korkuyorlardi Cunku ucuz ithal gerceklesirse koylulerin mallarina olan talep az olacak ve bu da koylu ekonomisine zarar verecekti Koylulerin bu endisesinden faydalananlar Zapatistalar olacakti Zapatistalar NAFTA yi Meksika li koylulerin olum cezasi olarak tanimladi Ardindan EZLN 1 Ocak 1994 te NAFTA nin yururluge girdigi gun Meksika ya savas acti AyaklanmaZapatista isyancilari San Cristobal de las Casas Altamirano Las Margarita Ocosingo ve Chanal gibi pek cok sehirdeki sehir merkezlerine saldirdi Isyancilar hukumet binalarini alindiktan sonra devletin saldirilarindan korunmak icin binalarda barikat kurdular Barikatlari olusturmak icin mobilyalar ve diger buro malzemeleri kullanildi Daha sonra Zapatista isyancilari San Cristobal de las Casas i terk ettiler Boylece Meksika Ordusu burayi geri alabildi 600 Zapatista isyancisi Altamirano kasabasinda hukumet gucleri ile catisti Ayaklanama sonrasiAyaklanma dunya medyasinin ilgisini cekti Insan haklari orgutleri yerli nufusun marjinallestirilmesini vurgularken Riordan Roett Ocak 2007 de Chase Manhattan Bankasinin Gelismekte Olan Piyasalar Grubunun danismani sunlari soyledi Bize gore Chiapas Meksika nin siyasi istikrari icin temel bir tehdit olusturmamakla birlikte yatirim toplulugunda pek cok kisi tarafindan boyle algilaniyor Subat ayina gelindiginde Zapatistalar ve Meksika anlasmaya vardi ve San Andre Anlasmasi imzalandi Zapatista hareketi tamamen ortadan kaldirilmadi Chiapas taki topraklari su an Zapatistalar kontrol ediyor Kaynakca Raul Benitez Manaut amp Rafael Fernandez de Castro 2001 Mexico Centroamerica desafios a inicios del siglo XXI Ciudad de Mexico Instituto Tecnologico Autonomo de Mexico s 49 978 968 6729 02 3 www solidaritat ub edu 2 Ocak 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2018 Alex Khasnabish 5 Mayis 2005 Globalization amp Autonomy Glossary Universidad McMaster Zapatista National Liberation Army EZLN Encyclopaedia Britannica 29 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2016 Collins Stephen D Aralik 2010 Indigenous rights and internal wars The Chiapas conflict at 15 years The Social Science Journal 47 4 773 788 doi 10 1016 j soscij 2010 05 006 8 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2018 Hartford hwp com 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ekim 2013