Zapotekler Orta Amerika'daki Kolomb öncesi bir uygarlığa ve bu uygarlığı kuranların soyundan gelenlere verilen bir addır. Zapotekler'in kökeni hakkında fazla bilgi bulunmamakla birlikte, MÖ yaklaşık 1500 yıllarında ortaya çıktıkları sanılmaktadır. İspanyol istilasına kadar Oaxaca vadisinin en önemli topluluğunu olmuşlardır. Orta Amerika kültürünü etkileyen birçok şehir-devletler kurmuşlardır. Zapotekler'in ana yerleşim bölgesi Maya ülkesi ile yukarı Meksika ovaları arasında kalan Oaxaca vadisi ve Monte Albán'dır. Maya dili dil ailesine sokulurken, Zapotek dili gibi sokulur.
Arkeologlar Zapotekler'in uygarlığını tarihsel merkezleri Monte Alban'ın işgal edilmesinden geriye doğru beş dönemde ele alırlar:
- MÖ 500-MS 200 dönemi: Monte Alban'ın nüfusu 10.000 dolaylarındaydı.
- MS 200-MS 250 dönemi: Bu kültürün Maya etkisindeki karakteristik seramiklerinin belirdiği dönemdir.
- MS 250-MS 700 dönemi: Zapotek uygarlığının altın çağı. Günümüzde görülen bazı anıtları inşa ettikleri ve Mitla kentini kurdukları dönemdir. Teokratik toplum düzeninde bulunulduğu bu dönemde, Zaachila sülalesi başkenti 'a taşıdı.
- MS 700-MS 1000 dönemi: Bir varsayıma göre, Monte Alban kenti terk edildi.
- MS 1000-MS 1500 dönemi: Toltekler ve tarafından güneye itilen Mistekler'le savaşa girdiler. Mitla kentini kaybettikler. MS 1280'de ortak düşman Aztekler tehdidi karşısında barış antlaşması imzaladılar ve antlaşma, her iki kralın aile bireyleri arasında yapılan bir evlilikle perçinlendi. Bu soydan gelen Cocijo-pij 1563 yılında ölmüştür ki, son Zapotek kralı İspanyol istilasına tanık olmuştur.
Zapotekler, günümüzde Meksika'daki bir etnik azınlık olarak varlıklarını sürdürmektedir. Günümüzde 400.000 kişi Zapotek dilini konuşmaktadır.
Eski Meksika başkanlarından Benito Juárez ve imparator bir Zapotek'ti.
Kaynakça
- ^ Witschey, Walter Robert Thurmond (2012). Historical dictionary of Mesoamerica. Lanham, Md.: Scarecrow Press. ISBN .
- ^ Rodríguez-Alegría, Enrique (2021). The Oxford handbook of the Aztecs. New York: Oxford University Press. ISBN .
- ^ Martin, Simon (2020). Ancient Maya politics: a political anthropology of the classic period, 150-900 CE. Cambridge, Birleşik Krallık: Cambridge University Press. ISBN .
Wikimedia Commons'ta Zapotekler ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kuzey Amerika ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Orta Amerika ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Etnik grup ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zapotekler Orta Amerika daki Kolomb oncesi bir uygarliga ve bu uygarligi kuranlarin soyundan gelenlere verilen bir addir Zapotekler in kokeni hakkinda fazla bilgi bulunmamakla birlikte MO yaklasik 1500 yillarinda ortaya ciktiklari sanilmaktadir Ispanyol istilasina kadar Oaxaca vadisinin en onemli toplulugunu olmuslardir Orta Amerika kulturunu etkileyen bircok sehir devletler kurmuslardir Zapotekler in ana yerlesim bolgesi Maya ulkesi ile yukari Meksika ovalari arasinda kalan Oaxaca vadisi ve Monte Alban dir Maya dili dil ailesine sokulurken Zapotek dili gibi sokulur 1908 de Zapotek kadinlar ve cocuklarBir Zapotek eseri oturmus jaguar New York Arkeologlar Zapotekler in uygarligini tarihsel merkezleri Monte Alban in isgal edilmesinden geriye dogru bes donemde ele alirlar MO 500 MS 200 donemi Monte Alban in nufusu 10 000 dolaylarindaydi MS 200 MS 250 donemi Bu kulturun Maya etkisindeki karakteristik seramiklerinin belirdigi donemdir MS 250 MS 700 donemi Zapotek uygarliginin altin cagi Gunumuzde gorulen bazi anitlari insa ettikleri ve Mitla kentini kurduklari donemdir Teokratik toplum duzeninde bulunuldugu bu donemde Zaachila sulalesi baskenti a tasidi MS 700 MS 1000 donemi Bir varsayima gore Monte Alban kenti terk edildi MS 1000 MS 1500 donemi Toltekler ve tarafindan guneye itilen Mistekler le savasa girdiler Mitla kentini kaybettikler MS 1280 de ortak dusman Aztekler tehdidi karsisinda baris antlasmasi imzaladilar ve antlasma her iki kralin aile bireyleri arasinda yapilan bir evlilikle percinlendi Bu soydan gelen Cocijo pij 1563 yilinda olmustur ki son Zapotek krali Ispanyol istilasina tanik olmustur Zapotekler gunumuzde Meksika daki bir etnik azinlik olarak varliklarini surdurmektedir Gunumuzde 400 000 kisi Zapotek dilini konusmaktadir Eski Meksika baskanlarindan Benito Juarez ve imparator bir Zapotek ti Kaynakca Witschey Walter Robert Thurmond 2012 Historical dictionary of Mesoamerica Lanham Md Scarecrow Press ISBN 978 0810871670 Rodriguez Alegria Enrique 2021 The Oxford handbook of the Aztecs New York Oxford University Press ISBN 978 0197503591 Martin Simon 2020 Ancient Maya politics a political anthropology of the classic period 150 900 CE Cambridge Birlesik Krallik Cambridge University Press ISBN 978 1108483889 Wikimedia Commons ta Zapotekler ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kuzey Amerika ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Orta Amerika ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Etnik grup ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz