Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Mart 2016) |
Zekiye Gülsen, (1918, Lapseki, Çanakkale - 20 Temmuz 2013, Lapseki, Çanakkale), Türk siyasetçi. Çanakkale’nin ilk kadın milletvekilidir.
| Zekiye Gülsen | |
|---|---|
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 14. ve 15. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 22 Ekim 1969 - 5 Haziran 1977 | |
| Seçim bölgesi | 1969 – Çanakkale 1973 – Çanakkale |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1918 Lapseki, Çanakkale |
| Ölüm | 20 Temmuz 2013 Lapseki, Çanakkale |
| Partisi | Adalet Partisi |
| Bitirdiği okul | Edirne Öğretmen Okulu |
| Mesleği | Öğretmen, siyasetçi |
1969 yılında yapılan seçimlerde Çanakkale’den milletvekili seçilen Zekiye Gülsen, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne verdiği hayat hikâyesini şöyle belirtmekteydi:
“1918 yılında Lâpseki’de doğdum. İlk tahsilimi Lâpseki’de yaptım. Orta tahsilimi Çanakkale’de yaptım. Edirne Öğretmen Okulu’nun 1938 yılında mezun oldum. Daha sonra Gazi Eğitim Enstitüsü’nü bitirdim. Bir süre sonra da Münih Üniversitesi pedagoji bölümünde Özel Eğitim İhtisası yaptım. Çeşitli kademelerde öğretmenlik ve okul müdürlüğü yaptım. Hacettepe Tıp Fakültesi Çocuk Psikolojisi’nde uzman olarak çalıştım. Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Birimi Şube Müdürü iken 12 Ekim 1969 tarihinde yapılan genel seçimlerde Çanakkale’den milletvekili seçildim.”
Zekiye Gülsen, Meclise verdiği bu özgeçmişi ile aslında Çanakkale açısından bir ilki gerçekleştirmişti. Çünkü o tarihe kadar Çanakkale’de TBMM’ne bir kadın milletvekili seçilmemişti. O bir ilkti. 1973 seçimlerinde de tekrar Çanakkale’den milletvekili seçilerek Meclis’teki çalışmalarını sürdürdü. Gülsen’in bu görevi 1977 yılına kadar devam etti. Cumhuriyet tarihinde bugüne kadar başka bir kadın Çanakkale’den milletvekili seçilemedi.
5 Aralık 1934 tarihinde kadınlara seçme seçilme hakkı verilmesinden kısa bir süre sonra 1935 yılı seçimlerine başlandı. 8 Şubat 1935 Cuma günü başlayan seçimlerde halk önce ikinci seçmenleri belirledi ve bunlar da sonra milletvekillerini seçtiler.
Kadınların da oy verdiği seçimde yine Çanakkale’den; Mehmet Şükrü Yaşin, Ziya Gevher Etili, Ahmet Cevat Emre, Hilmi Ergeneli ve Doktor Mustafa Bengisu milletvekili oldular. Ve kadınların katıldığı ilk seçimlerde Çanakkale’den hiç kadın aday yoktu. Bu durum 1950 seçimlerine kadar devam etti.
14 Mayıs 1950 seçimlerinde ilk kez Çanakkale’den kadınlar da milletvekili adayı oldular. Bu seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi’nden milletvekili aday adayı olarak Amerika’da bulunan Nezahat Şavran başvuruda bulundu. Ancak Şavran milletvekili adayı olarak belirlenmedi.
15 Mayıs 1950 seçimlerinde Demokrat Parti de Çanakkale’den kadın aday göstermedi. Bu seçimlerde tek kadın milletvekili adayı Şükrüye Yener’di. Şükrüye Yener ise ancak bağımsız aday olarak seçimlere katılabildi. Uzun yıllar ebe olarak çalışmış olan Şükrüye Yener seçimlerde başarı gösteremedi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne kadın milletvekili olarak seçilmek 27 Mayıs 1960 İhtilali’nden sonra Öğretmen Zekiye Gülsen’e nasip oldu. İhtilal sonrasında Zekiye Hanım’ın havacı subay olan eşi silahlı kuvvetlerden emekli edildi. Zekiye Hanım’ın politik macerası da bundan sonra başladı. Zekiye Hanım yetim bir çocuktu. Annesi genç bir yaşta ölmüş, babası savaşlara katılmış ve yaralanmış. Çocuklarına baksın diye babası tekrar evlenmişti. Zekiye Hanım, bir erkek çocuk gibi yetişmişti. Hayali “doktor” olmaktı. Ancak babasının sözünü tutmak için “öğretmen” olmayı tercih etti. Öğretmen Okulu’nu bitirdikten sonra köylerde öğretmen olarak göreve başladı. Çanakkale’de eşi ile tanıştı ve evlendi. Eşinin görevi nedeniyle Ankara’ya gitmek zorunda kaldı.
Çanakkale’de görev yaptığı sırada Tevfik İleri ile tanıştı. Tevfik İleri çalışkan ve güzel nutuk söyleyen bir kimseydi. 1950 seçimlerinde milletvekili seçildi. Bir süre sonra da Milli Eğitim Bakanı oldu. Bu sırada Zekiye Gülsen özel bir anaokulu açmıştı. Burada çocuklara pedagojik kurallar çerçevesinde özel eğitim veriliyordu. Milli Eğitim Bakanı Tevfik İleri bu eğitimin yaygınlaştırılmasından yanaydı. O amaçla da Zekiye Gülsen’i Almanya’ya ihtisas yapması için ikna etti. Tam bu sırada Alman Cumhurbaşkanı ile Başbakan Adnan Menderes örnek eğitim kurumu olarak Zekiye Gülsen’in Ankara’daki okulunu ziyaret ettiler. Adnan Menderes, bu ziyaret sırasında “Çocuklar geleceğimiz, ümidimiz. Öğretmenler medar-ı iftiharımız” diyerek Zekiye Hanım’ın özel okulu hem çok beğendiğini hem de Zekiye Hanım’ın bu girişiminden memnun olduğunu dile getirdi.
Zekiye Hanım, daha sonra Almanya’da Goethe Enstitüsü’ne gitti. Ancak orada bulunduğu sırada 27 Mayıs İhtilali gerçekleşti. Zekiye Hanım apar topar Türkiye’ye döndü. Bu acele dönüşünde hiç şüphesiz kızının mektubu etkili oldu. Zekiye Gülsen “Yamalı Bohçam” adıyla kaleme aldığı anılarında bu konuda şunları yazmaktadır:
“Sevgili Anneciğim,
Sana acele ve kısa yazıyorum. Türkiye’de ihtilal oldu. Babam çok üzgün, hiç konuşmuyor. Senin için zor olacak; ama bir gün için de olsa mutlaka gelmelisin”
27 Mayıs İhtilali sonrasındaki yaşananlar Zekiye Gülsen’i politikaya sürükledi. Askeri idaresinin gölgesinde 1961 seçimleri yapıldı. Zekiye Gülsen, 1969 seçimlerinde Adalet Partisi’nden milletvekili adayı oldu ve Meclise girdi. Partisi ikinci kez iktidara geldi ancak 12 Mart 1971 Muhtırası ile Başbakan Süleyman Demirel istifa etmek zorunda kaldı. Tarafsız Başbakanların idaresinde yaklaşık iki yıl idare edilen Türkiye’de 1973 yılında tekrar seçim dönemine girildi. 1973 yılında yapılan seçimlerde de milletvekili adayı olan Zekiye Gülsen, ikinci kez Çanakkale’den kadın milletvekili olarak TBMM’de görev aldı. Politik yaşamı 1977 yılında sona erdi. Ömrünün kalan kesimini eğitime ve deneyimlerini paylaşmaya adadı. Bu arada eşini yitirdi.
Milletine bir şeyler yapabilmek için sürekli koşuşturan, bu uğurda zaman zaman ailesini de ihmal ettiğini belirten Zekiye Gülsen yaşam mücadelesini “Yamalı Bohçam” adlı kitapta kaleme aldı.
Çanakkale’nin bugüne kadar Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki tek kadın milletvekili Zekiye Gülsen 20 Temmuz 2013 tarihinde 95 yaşında öldü.
Kaynakça
- ^ http://www.turkiyegazetesi.com.tr/gundem/55985.aspx 8 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Eski vekil 93 yaşında hayatını kaybetti
http://www.canakkaletravel.com/yazi/canakkalenin-tek-kadin-milletvekili-zekiye-gulsen.html 3 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 3 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Mart 2016 Zekiye Gulsen 1918 Lapseki Canakkale 20 Temmuz 2013 Lapseki Canakkale Turk siyasetci Canakkale nin ilk kadin milletvekilidir Zekiye GulsenTurkiye Buyuk Millet Meclisi 14 ve 15 Donem MilletvekiliGorev suresi 22 Ekim 1969 5 Haziran 1977Secim bolgesi 1969 Canakkale 1973 CanakkaleKisisel bilgilerDogum 1918 Lapseki CanakkaleOlum 20 Temmuz 2013 Lapseki CanakkalePartisi Adalet PartisiBitirdigi okul Edirne Ogretmen OkuluMeslegi Ogretmen siyasetci 1969 yilinda yapilan secimlerde Canakkale den milletvekili secilen Zekiye Gulsen Turkiye Buyuk Millet Meclisi ne verdigi hayat hikayesini soyle belirtmekteydi 1918 yilinda Lapseki de dogdum Ilk tahsilimi Lapseki de yaptim Orta tahsilimi Canakkale de yaptim Edirne Ogretmen Okulu nun 1938 yilinda mezun oldum Daha sonra Gazi Egitim Enstitusu nu bitirdim Bir sure sonra da Munih Universitesi pedagoji bolumunde Ozel Egitim Ihtisasi yaptim Cesitli kademelerde ogretmenlik ve okul mudurlugu yaptim Hacettepe Tip Fakultesi Cocuk Psikolojisi nde uzman olarak calistim Milli Egitim Bakanligi Egitim Birimi Sube Muduru iken 12 Ekim 1969 tarihinde yapilan genel secimlerde Canakkale den milletvekili secildim Zekiye Gulsen Meclise verdigi bu ozgecmisi ile aslinda Canakkale acisindan bir ilki gerceklestirmisti Cunku o tarihe kadar Canakkale de TBMM ne bir kadin milletvekili secilmemisti O bir ilkti 1973 secimlerinde de tekrar Canakkale den milletvekili secilerek Meclis teki calismalarini surdurdu Gulsen in bu gorevi 1977 yilina kadar devam etti Cumhuriyet tarihinde bugune kadar baska bir kadin Canakkale den milletvekili secilemedi 5 Aralik 1934 tarihinde kadinlara secme secilme hakki verilmesinden kisa bir sure sonra 1935 yili secimlerine baslandi 8 Subat 1935 Cuma gunu baslayan secimlerde halk once ikinci secmenleri belirledi ve bunlar da sonra milletvekillerini sectiler Kadinlarin da oy verdigi secimde yine Canakkale den Mehmet Sukru Yasin Ziya Gevher Etili Ahmet Cevat Emre Hilmi Ergeneli ve Doktor Mustafa Bengisu milletvekili oldular Ve kadinlarin katildigi ilk secimlerde Canakkale den hic kadin aday yoktu Bu durum 1950 secimlerine kadar devam etti 14 Mayis 1950 secimlerinde ilk kez Canakkale den kadinlar da milletvekili adayi oldular Bu secimlerde Cumhuriyet Halk Partisi nden milletvekili aday adayi olarak Amerika da bulunan Nezahat Savran basvuruda bulundu Ancak Savran milletvekili adayi olarak belirlenmedi 15 Mayis 1950 secimlerinde Demokrat Parti de Canakkale den kadin aday gostermedi Bu secimlerde tek kadin milletvekili adayi Sukruye Yener di Sukruye Yener ise ancak bagimsiz aday olarak secimlere katilabildi Uzun yillar ebe olarak calismis olan Sukruye Yener secimlerde basari gosteremedi Turkiye Buyuk Millet Meclisi ne kadin milletvekili olarak secilmek 27 Mayis 1960 Ihtilali nden sonra Ogretmen Zekiye Gulsen e nasip oldu Ihtilal sonrasinda Zekiye Hanim in havaci subay olan esi silahli kuvvetlerden emekli edildi Zekiye Hanim in politik macerasi da bundan sonra basladi Zekiye Hanim yetim bir cocuktu Annesi genc bir yasta olmus babasi savaslara katilmis ve yaralanmis Cocuklarina baksin diye babasi tekrar evlenmisti Zekiye Hanim bir erkek cocuk gibi yetismisti Hayali doktor olmakti Ancak babasinin sozunu tutmak icin ogretmen olmayi tercih etti Ogretmen Okulu nu bitirdikten sonra koylerde ogretmen olarak goreve basladi Canakkale de esi ile tanisti ve evlendi Esinin gorevi nedeniyle Ankara ya gitmek zorunda kaldi Canakkale de gorev yaptigi sirada Tevfik Ileri ile tanisti Tevfik Ileri caliskan ve guzel nutuk soyleyen bir kimseydi 1950 secimlerinde milletvekili secildi Bir sure sonra da Milli Egitim Bakani oldu Bu sirada Zekiye Gulsen ozel bir anaokulu acmisti Burada cocuklara pedagojik kurallar cercevesinde ozel egitim veriliyordu Milli Egitim Bakani Tevfik Ileri bu egitimin yayginlastirilmasindan yanaydi O amacla da Zekiye Gulsen i Almanya ya ihtisas yapmasi icin ikna etti Tam bu sirada Alman Cumhurbaskani ile Basbakan Adnan Menderes ornek egitim kurumu olarak Zekiye Gulsen in Ankara daki okulunu ziyaret ettiler Adnan Menderes bu ziyaret sirasinda Cocuklar gelecegimiz umidimiz Ogretmenler medar i iftiharimiz diyerek Zekiye Hanim in ozel okulu hem cok begendigini hem de Zekiye Hanim in bu girisiminden memnun oldugunu dile getirdi Zekiye Hanim daha sonra Almanya da Goethe Enstitusu ne gitti Ancak orada bulundugu sirada 27 Mayis Ihtilali gerceklesti Zekiye Hanim apar topar Turkiye ye dondu Bu acele donusunde hic suphesiz kizinin mektubu etkili oldu Zekiye Gulsen Yamali Bohcam adiyla kaleme aldigi anilarinda bu konuda sunlari yazmaktadir Sevgili Annecigim Sana acele ve kisa yaziyorum Turkiye de ihtilal oldu Babam cok uzgun hic konusmuyor Senin icin zor olacak ama bir gun icin de olsa mutlaka gelmelisin 27 Mayis Ihtilali sonrasindaki yasananlar Zekiye Gulsen i politikaya surukledi Askeri idaresinin golgesinde 1961 secimleri yapildi Zekiye Gulsen 1969 secimlerinde Adalet Partisi nden milletvekili adayi oldu ve Meclise girdi Partisi ikinci kez iktidara geldi ancak 12 Mart 1971 Muhtirasi ile Basbakan Suleyman Demirel istifa etmek zorunda kaldi Tarafsiz Basbakanlarin idaresinde yaklasik iki yil idare edilen Turkiye de 1973 yilinda tekrar secim donemine girildi 1973 yilinda yapilan secimlerde de milletvekili adayi olan Zekiye Gulsen ikinci kez Canakkale den kadin milletvekili olarak TBMM de gorev aldi Politik yasami 1977 yilinda sona erdi Omrunun kalan kesimini egitime ve deneyimlerini paylasmaya adadi Bu arada esini yitirdi Milletine bir seyler yapabilmek icin surekli kosusturan bu ugurda zaman zaman ailesini de ihmal ettigini belirten Zekiye Gulsen yasam mucadelesini Yamali Bohcam adli kitapta kaleme aldi Canakkale nin bugune kadar Turkiye Buyuk Millet Meclisi ndeki tek kadin milletvekili Zekiye Gulsen 20 Temmuz 2013 tarihinde 95 yasinda oldu Kaynakca http www turkiyegazetesi com tr gundem 55985 aspx 8 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Eski vekil 93 yasinda hayatini kaybetti http www canakkaletravel com yazi canakkalenin tek kadin milletvekili zekiye gulsen html 3 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde 3 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde